N°. 9.
119® Jaargang.
1876
Dinsdag
11 Januari.
Dit blad verschijnt d a g e 1 ij k s
met uitzondering van Zon- en Feestdagen.
Prijs per 3/m. franco 3,50.
Afzonderlijke noimners zijn verkrijgbaar a 5 Cent.
Advertentiën: 20 Cent per regel.
Geboorte- Trouw- Doodberichten enz.: van 1—7 regels 1,50;
iedere regel meer 0,20.
Groote letters warden berekend naar plaatsruimte.
Middelburg, 10 JanüariV
FEUILLETON.
Eene Amerikaansche gelukzoekster
in Rusland.
MIDDELBliRGSCHE
Thans is ook de voor de -wereldtentoonstelling
te Philadelphia bestemde reliëfkaart van de
havenwerken te Ylissingen met hunne omgeving,
van het kanaal door Walcheren tot even voorbij
Middelburg en van deze stad gereed en alhier in
een der vertrekken van het raadhuis uitgestald,
alwaar het werk in het laatst dezer week, tegen een
kleinen toegangsprijs ten voordeele der armen,
evenals ook te Vlissingen, waarschijnlijk in het
havenstation, ter bezichtiging zal worden gesteld.
De afbeelding (de uitdrukking „kaart" is eigen-
lijk niet geheel juist) is 2.20 meterlang, ruim een
meter breed, door een glazen kast overdekt, en
bestaat uit een soort van biljart-blad, dat bijzon
der weinig aan trekking onderhevig is. Op dat
blad is eene laag gips uitgespreid, waarin eerst
door middel van eenige duizende draadnagels de
plaats der verschillende voorwerpen is uitgemeten
en vastgesteld en vervolgens het geheel in kleuren
is bijgewerkt1, een en ander op eene schaal van
1: 2500.
Op den zwart mahoniehouten rand der glazen
kast leest men in groote vergulde letters aan de
eene zijde het opschrift: „Zeehaven van Ylissingen,
aan den mond der Schelde, door den koning der
Nederlanden geopend den 8™ September 1873"
en aan de andere zijde„Kanaal en spoorweg-
werken naar Middelburgin verbinding met
Midden-Europa.^
Alle belangrijke gebouwen, inrichtingen, buiten
plaatsen enz. in en om Ylissingen en Middelburg
vindt men op de kaart afgebeeld. Het kanaal
door Walcheren is er een paar vingers breed op
voorgesteld, van Vlissingen tot even voorbij de
Souburgsche spoorwegbrug, daar over eene lengte
van 2450 meter afgebroken en vervolgens weder
begonnen even vóór, en voortgezet tot een klein
eind voorbij Middelburg. Afbeeldingen van sche
pen op de Vlissingsche reede, in de havens, in de
sluizen en in het kanaal verlevendigen het tafereel.
In het droge dok te Vlissingen en in dat te Mid
delburg ziet men een schip geplaatst.
De afbeelding is bezienswaardig, niet slechts
voor ieder die in de Zeeuwsche werken en in de
beide steden belang stelt, maar ook als proeve
van Nederlandsche kunstvlijt. De vervaardigers,
de heeren Olie, Huffnagel en Hoffman, respectie
velijk directeur en leeraren aan de ambachtschool
te Amsterdam, hebben de vervaardiging van de
(T
(Het Fransch van verre gevólgd).
HOOFDSTUK VII.
KRASNOE-SELO. DE ZONEN. HET KAMP.
ZIEKTE VAK DEK GROOTVORST.
ERKENTEEIJKHIED. NADERE
BIJZONDERHEDEN.
De zomer van 1872 viel vroeg in en wij begaven
ons naar Pavlovsk, waar de grootvorst eene villa
tot mijne beschikking had gesteld. Er was een
fraaie tuin bij, die op de kunstrijkste wijze was aan
gelegd en waar de bloemengeuren de lucht ver
vulden.
Ik was daar zoo gelukkig als ik maar kon
wenschen. Ik had prachtige hitten van Isa-
bellekleur en een Arabisch paard, dat ik eiken
dag bereed. Zeer veel wandelde ik in het park,
waar de sierlijke boschjes afwisselden met groote
vijvers, op welke men altijd booten en bootsge
zellen vond.
Mijn liefste plekje was datwaar de grootvorstin
een gedenkteeken had opgericht ter nagedachtenis
van den grootvorst Nikolaas, dien algemeen be-
relief-aibeeldingen der nieuwe waterwegen van
Amsterdam en Botterdam en die der Zeeuwsche
werken op zich genomen, dewijl daartoe ir. ons
land geen andere bekende gelegenheid bestond
De afbeeldingen zijn dan ook gemaakt naar een
door henzelven uitgedacht procédé dat in geen
handleidingen of technische werken beschreven
wordt en eerst na andere mislukte proefnemingen
door hen gekozen is.
Met de kolossale kaart van de maatschappij
tot exploitatie van staatsspoorwegen, zal deze
afbeelding aan de bezoekers der wereldtentoon
stelling een volledig en duidelijk beeld geven van
het geheel der Zeeuwsche werken. Bij de afbeel
ding zullen te Philadelphia eenige duizenden
kleine overzicht-kaartjes worden verkrijgbaar ge
steld waarop in de Engelsche taal eene beschrij
ving der werken en eebe aanwijzing der voor
naamste inrichtingen voor handel en scheepvaart
zullen voorkomen. Eeeds vóórdat de tentoon
stelling geopend iszullen deze beschrijvingen
in Amerika en elders verspreid worden.
Wanneer op deze wijze de Zeeuwsche werken
op waardige wijze aan den vredelievenden wed
strijd der volkenwelke te Philadelphia zal plaats
hebben, zullen deelnemen, wanneer de bekwaam
heid der Nederlandsche werktuig- en waterbouw
kundigen, die in deze nationale werken zoo zeer
uitblinktnaar behooren zal worden tentoonge
steld dan ismeenen wij een woord van erken
telijkheid aan hen die daartoe het noodige verricht
hebbenniet ongepast. De staten van Zeeland
hebben, op voorstel van gedeputeerde staten,
op onbekrompen wijze de middelen verschaftde
vervaardigers der afbeelding hebben alle eer van
hun werkmaar voornamelijk aan de kamers van
koophandel te Middelburg en te Vlissingen komt
de lof toe, dat bet werk ondernomen en tot een
goed einde gebracht is. En terwijl wij op deze
wijze aan ieder hel» deel trachten te geven dat
hem toekomtherinneren wij met eenige zelfvol
doening dat van ons zeivenin ons nommer van
26 October jl.eene eerste opwekking is uitge
gaan die door het thans bereikt resultaat ten
laatste gevolgd is.
Uit Ylissingen wordt aan het Handelsblad
gemelddat de nieuwe aanlegplaats te Queens-
borovoor de booten der maatschappij „Zeeland"
bestemd, thans geheel voltooid is. Alleen is men
nog bezig met behulp van eenige molens te bag
geren, teneinde eene ondiepte in de nabijheid van
het hoofd op te ruimen.
Twee stoomschepen der maatschappij liggen te
Vlissingen in de haven en zijn geschikt onmiddel
lijk te varen, wanneer dit door aanhoudend vrie-
minden. prins, die op zoo jeugdigen leeftijd te
Nizza stierf.
Ik hield ook veel van het Bozenpaviljoeneen
prachtig salon dat Catharina in den Pompadour-
stijl had laten optrekken en dat, tusschen de
spiegels waarvan het schitterde, met ontelbare
kunstrozen versierd was, Hier bouwde ik met
den prins mijne luchtkasteelen.
Dikwijls gingen wij ook naar de boerderij, waar
wij melk dronken en het brood der boeren aten.
Groote dames ontmoetten ons daar soms, groetten
den grootvorst allervriendelijkst en trachtten, zoo
als men wel begrijpen kanhem mede te troonen.
Hoe kan uwe hoogheid zich met zulk eene
vrouw afgeven? vroeg "hem op zekeren dag de
echtgenoot van een kolonel der garde.
Beleedigd antwoordde de grootvorst haar met
beteekenisDan zou ik mij ook het genoegen moe
ten ontzeggen het woord tot u te richten, mevrouw!
Mevrouw bloosde tot achter de ooren en zorgde
wel, dit onderwerp nooit meer aan te roeren.
Het genoegen van ons buitenleven werd echter
verstoord door den kamptijddie in de tweede week
van Juli begint en met de maand Augustus eindigt.
Dit kamp wordt gehouden te Krasnoe Selo
(hetgeen de roode stad beteekent), waar gewoon
lijk 60,000 man voor de manoeuvres vereenigd
worden. De keizer en de grootvorst betrekken er
dan kleine landelijke huisjes, die beleefdheidshalve
paleizen genoemd worden. Dat, waar ik woonde,
droeg den naam van Konstantijn en ik speelde er
een potsierlijke rol, want ik wist nooit recht of
zend weder wordt wenschelgk geacht. Het derde,
„Stad Middelburg"is nog in Engeland in répa
ra. j in elk geval zal de geregelde dienst, naar
de berichtgever verneemt, weder den 1™ Maart i
worden geopend.
Aan de N. Bott. ct. wordt het volgende gemeld.
De stoomboot Groningen zit hoog op strand,
zij is gisteren nacht door de equipage verlaten,
welke gered is door reddingsbooten van Brielle
en van het loodswezen aan den Hoek van Holland,
zoomede door de slampampersloep van B. C. Wel-
tevrede, van Maassluis.
Naar men verneemt was bij het verlaten reeds
water in het schip.
De sleepbooten Zuid-Holland, Zierikzee en Zee
land zullen bij beteren waterstand trachten het
schip af te brengen.
Later verneemt men dat de gezagvoerder en
een gedeelte der equipage per stoomschip Zee
meeuw weder naar de Groningen zijn vertrokken.
In de Staats-courant van gisteren en heden zijn
opgenomen de statuten der Vereeniging tot weezen-
verpleging voor Zuid- en Noord-Beveland.
Het gerechtshof te 'sGravenhage heeft Zater
dag zijne eerste crimineele terechtzitting gehouden,
waarin een 16jarige knaap, beschuldigd van diefstal,
gepleegd na reeds voor hetzelfde misdrijf een
gevangenisstraf te hebben ondergaan, terechtstond.
Het hof zal Donderdag uitspraak doen.
Het Handelsblad deelt omtrent den benoemden
minister van oorlog het volgende mede. De
minister, thans 51 jaren oud, heeft zijne opleiding
genoten aan de militaire academie te Breda en
werd in 1861 als kapitein bij de genie op nonac
tiviteit gesteld, na zijne benoeming tot secretaris
der commissie voor den aanleg van staatsspoor
wegen. In 1867 verkreeg hij eervol ontslag uit
den militairen dienst, met vergunning om de acti-
viteits-uniform te blijven dragen.
Als lid en ondervoorzitter van het koninklijk
instituut van ingenieurs, heeft hij zich als zeer
bekwaam technicus en ook als een goed debater
doen kennen, eigenschappen, die, blijkens de on
dervinding, in een minister van oorlog niet te
versmaden zijn.
Bij koninklijk besluit van 8 dezer is de com
missaris des konings in Friesland gemachtigd tot
bijeenroeping van de staten dier provincie in bui
tengewone vergadering op Dinsdag 25 Januari e. k.,
ik er een man of eene vrouw moest voorstellen;
er waren mij ten minste twee manscostumen
gegeven, het eene van een kamerdienaar van het
hof en het andere van een knaap uit het volk.
De reis van Pavlovslt naar Krasnoe of omge
keerd, moest ik op de impériale van het rijtuig
doen, maar zoodra ik in elke van die residenties
aangekomen was, werd ik mij zélvo weder. Hoe
veel angst heb ik niet om een zoo dierbaar leven
uitgestaan, als de keizer zijn neef kwam bezoeken.
Het is mij nogalsof ik hem met die stem als
een klokroepen hoorIs Nikolaas te huis Dan
vluchtte ik naar den zolder en was ik voor Nikolaas
verloren, totdat ik, vrij lang daarna, stilletjes
en op de teenen sluipende bij hem kon terugkomen.
Fanny, ge zijt een toovergodin, sprak hij
dange doet mij altijd eene of andere nieuwe
eigenschap in u bewonderen.
De schouwburg, waar ik gaarne heenging, was
als het ware een kabinetje; hij bestond uit hout
en was gebeeldhouwd en versierd als een Zwit-
sersch Chalet. Het inwendige, dat met den fjjnsten
smaak gedecoreerd was, leverde, met de uniformen
van officieren en soldaten gevuld, een treffenden
aanblik op. Trad de keizer binnen dan stond
iedereen op, als bij een gala-voorstelling.
Wij deden menig tochtje in de omstrekenwaar
bij ik zoo goed op mijne hoede was dat ik,
wanneer de keizer of eenig lid der keizerlijke
familie passeerde, mij dadelijk buiten het gezich
hield, of zelfs mij geheel onder het dekkleed van
het rijtuig verschool.
teneinde daarin te .behandelen de volgende punten:
deverkiezing van een lid van de eerste kamer
der statcn-generaal in de plaats van jhr. m*. F. J. J.
van Eysinga, die opgehouden heelt lid dier kamer
te zijn; en mededeeling en voorstellen van gede
puteerde staten betrekkelijk eenige opmerkingen
van den minister van binnenlandsche zaken omtrent
het besluit der staten van 17 November 1875,
ten aanzien der inrichting van den provincialen
waterstaat.
De commissie voor het examen der aspirant
landmeters bij het kadaster, dat den 14en Febru
ari a. te 's Hage zal worden afgenomen, is naar men
verneemt samengesteld als volgt: voorzitter, do
heer A. Bevers, hoofdingenieur-verificateur van
het kadaster te 'sGravenhage; leden: de heeren
C. J. Genet, ingenieur-verificatenr van het kadas
ter, en J. J. Slaterus, landmeter der 1' klasse
bij het kadaster te Rotterdam; W. Bliim, direc
teur van de burgerschool voor middelbaar onder
wijs, W. B. Reeser en J. Straub, hoofdonderwijzers
te 'sGravenhage.
In de vorige week trad prof. J. T. Buys, in
het Botterdamsche spreekgezelschap op, en ver
dedigde de stelling dat voor Nederland de invoe
ring van den persoonlijken dienst, dus afschaffing
van dienstvervanging plaatsvervanging en
nummerverwisseling in eiken vorm noodig is.
Hij toonde in de eerste plaats aandat onze
grondwet de invoering van den verplichten per
soonlijken dienst in geen enkel opzicht in den
weg staat; anders is het met den algemeenen
dienstplichtdie geheel bniten den geest en de
bedoeling van den wetgever lag. Het militiestel
sel noemde hg een geniaal stelsel en de uitbrei
ding van het militiestelsel tot een volksleger,
waarbij ook de krachtige middelstand, de kern
der natie, ruimschoots intreedt, onmisbaar tot
handhaving van Nederlands onafhankelijkheid. Een
natie, die zich niet door inspanning van alle krach
ten wil verdedigen, mist het recht als natie te
blijven bestaan. Doelmatige, niet overdreven
uitbreiding van hot militie-contingentstrenge
tucht, intellectueele vorming van het officierskorps
waren de factoren door spreker aangeprezen als
grondslag voor een deugdelijk ingerichtwaarlijk
geëerbiedigd leger. De nadeelen, aan de afschaf
fing der dienstvervanging verbondenwogen vol
gens hem niet op tegen de nadeelen van het be
houd. Ook op politieke gronden verdedigde hij
zijne stelling, door het belang van het geheel,
dat van den staat, boven het individueele belang
te stellen. De heeren BombachStieltjes kapt.
de Bas en het bestuurslid van Hamel namen
De grootvorst bracht mij ook naar Stelna, een
allerliefst paleis in den stijl van Lodewijk XV,
dat mij uitstekend beviel en waar ik prachtige
tapijtwerken, schilderstukken en beelden mocht
bewonderen. Alles was er even aangenaam, be
halve dat Nikolaas In mijn oog te vriendelijk was
tegen de dochter van den oppertuinman.
Vervolgens gingen wij naar Peterhof en deden
onderweg Monplaisir aaneen buitenverblijf,
gebouwd naar de teekening van Peter den Groote,
wiens schoenen er nog bewaard worden. Te
Peterhof zijn karpers van meer dan honderd jaar;
sommige zelfs, zegt men, dat nog uit den tijd
van Peter den Groote dagteekenen. Ik zag ze op
den klank eener bel naar boven komen, om ge
voederd te worden.
Op bevel van den grootvorst liet men er de
waterwerken spelen, en zoo zag ik de beelden
van Adam en Eva en groepen van nimfen plotse
ling door bundels waterstralen omgeven, op wier
droppelen het licht regenbogen tooverde, een
schouwspel van eene onbeschrijfelijke schoon
heid.
Wij keerden naar Strelna terug en ontbeten in
een der huisjes van de bedienden van zijne hoog
heid. Aanvankelijk had ik er weinig lust in,
omdat in Rusland de zindelijkheid in dergelijke
huishoudens soms van een zeer twijfelachtigeu
aard is. Doch het viel beter uit dan ik verwacht
had. Ons rijtuig hield stil voor een witgeschilderd
huisje met bloempotten aan de vensters, waar wij
eerst in een vrij groot vertrek traden, dat half