F 261.
MIDDELBURGSCHE
Woensdag
1875.
com A NT.
3 November.
Dit blad verschijnt dagelijks met uitzondering van den Zondag, den 2e» Paasch- en Pinksterdag en een der Kerstdagen.
De prijs per 3/m., franco is f 3.50.
MiÜÏ&nrBTg 2 Novembe'V'.
Omtrent den stand der werkzaamheden aan het
droge dok alhier zijn wij in staat gesteld het vol
gende mede te deelen
„De drie vakken nieuwe dokmuren, tot een gezamen
lijke lengte van 152 meter, zijn zoo goed als gereed.
De beheiing voor die muren, waaromtrent menigeen
aanvankelijk bezwaren opperde wegens de zoo dicht
nabijzijnde gebouwen, is naar wensch afgeloopen zijnde
door het schragen van de ingegraven straten met
stutten en schoren het inschieten of wegzakken van
grond tegengegaan.
De dokvloer (de vloer waarop later de schepen
komen te staan, die 116 meter lang wordt) is ruim
voor de helft beheid, en nagenoeg voor de helft be
timmerd. Yoor dezen vloer moeten in het geheel 580
stuks palen worden geslagen. De rijen damplanken,
langs de blijvende gedeelten van de oude muren te
slaan, zijn langs die muren van het achter- ot droge
dok geslagen. Yan de oude Dambrug is nog een ge
deelte landhoofd zichtbaar; met het wegbreken van
dat gedtelte wordt deze week aangevangen.
Met het op de diepte graven van het voor- of natte
dok is begonnen; de bodem-diepte hiervan wordt
gebracht op 3.80 M. -f A P.
Met de beheiing van de schipsluis wordt met kracht
voortgegaan; 160 van de 275 stuks palendie geslagen
moeten wordenstaan reedsmet de ontgraving van
den put, welke voor de betimmering der fundeering tot
4.90 I. >r AP moet worden uitgediept, is men steeds
bezig; de uitkomende specie wordt opgereden tegen
den in de onmiddellijke nabijheid gelegen kist- of afsluit.
dam, die daardoor meer op een dijk dan op een kistdam
begint te gelijken. Mocht er vroeger bij den opper-
vlakkigen beschouwer angst voor doorbreken hebben
bestaannu zal dat wel niet meer het geval zijn.
De schipsluisput wordt droog gehouden door een loco-
bile met centrifugaalpomp. De ontgraving voor machine
gebouw en schoorsteen en het wegbreken der oude
muren daarvoor, is ten deele verricht.
Eene partij hardsteen stukken voor de schipsluis zijn
en worden nog aangevoerd.
De te dempen ruimte bewesten de dokwerken is
flink in de hoogte gekomen.
Over het geheel is men van oordeel dat de werken,
in verband met de daarvoor bestemde tijdruimte, genoeg
zaam gevorderd zijn om op den bepaalden tijd gereed
te komen."
Wij misgunnen niemand een eerlijken triomf. Nu
het conservatieve ministerie zijn spoorwegen-wetdie
men op een paar lijnen na even goed de wet-Kappeijne
zou kunnen noemen, door de tweede kamer heeft zien
aannemenis het natuurlijk dat de conservatieve bla
den een lofzang ter eere van hun ministerie aanheffen.
Wij voegen er bij dat wie de negendaagsche kamer
beraadslagingen doorgelezen heeftvan de kundigheden
van den heer Heemskerkvan de bedrevenheid en de
gematigdheidin dit debat door hem aan den dag ge
legd een dieper indruk zal ontvangen dan die, welke
door de oppervlakkige en onbekookte lofzangen zijner
bewierookers nagelaten wordt.
Maar men moet het in 't verheerlijken niet al te erg
maken. Wanneer de Eotterdamsche Maasbode jubelt:
„Groote zaken kunnen alleen van conservatieven uit
gaan," dan bewijst het katholieke blad slechts dat
het de ondeugd der ondankbaarheid tegenover de
liberalen nog niet afgeleerd heeft en vergeten is hoe
Amsterdam en Rotterdam beide de verbetering hunner
waterwegen aan Thorbecke te danken hebben. En
wanneer de Zeeuwsche conservatieve bladen het lied
van het Eotterdamsche blad eenparig nazingendan
vergeten zij alweder dat de Zeeuwsche spoorweg met
de Zeeuwsche haven- en kanaalwerken almede het
werk zijn van hetzelfde ministerie Thorbeckedat tot
geen groote dingen in staat was!
Onaangename herinneringen willen wij nu niet opwek
ken anders konden wij nog eens de „groote dingen"
nagaan, die het conservatieve ministerie van 1866—68
voor het land gedaan heeft. Maar terloops zij nog
herdacht dat ook de eerste spoorweg op Java onder
het tweede ministerie-Thorhecke geboren is en dat aan
dienzelfden staatsman Nederland de wet op het mid
delbaar onderwijs te danken her.iteen wetgelijk de
directeur der hoogere burgerschool te Amsterdam onlangs
zeidealléén reeds genoeg om de nagedachtenis van
dien staatsman te vereeuwigen. „Groote dingen," dunkt
onsvoor ditmaal genoeg.
Aan de Nieuwe Rotterdamsehe courant en het
Handelsblad ontleenen wij het bericht dat de zaak van
het stoomschip Phoenixwelke Zaterdag jl. voor de
arrondissements-rechtbank te Middelburg behandeld zou
wordenop verzoek der reeders zes weken is uitgesteld.
De heer J. A. Rcetert Tak adjunct-ingenieur bij
de Maatschappij tot exploitatie van staatsspoorwegen,
belast met den dienst der tractie op de Zeenwsehe lijn,
werd heden als zoodanig geïnstalleerd en door den
opzichter-machinist J. G. Verloop in het bijzijn van het
personeel der afdeeling tractie en materieel welkom
geheeten. De heer Eoetert Tak beantwoordde deze toe
spraak met eenige woorden. De Nederlandsche vlag
wapperde bij deze gelegenheid van het gebouw.
Volgens de Arnh. Ct. is eh. A. P. Fokker, te Goes,
benoemd tot geneesheer aan het badhuis te Laag-Soeren.
(Gelderland).
De minister van financiën brengt in de S taats-cou
rant van heden ter kennis van Belanghebbendendat
ter opleiding voor telegrafist in de maand December a.
een tiental leerlingen bij de rijks telegraaf kunnen wor
den toegelatenaanvankelijk op een daggeld van éen
gulden. De voorwaarden voor de toelating zijn mede
in de Staats-courant omschreven.
De personen die verzocht hebben als klerk bij de
rijks telegraaf in aanmerking te komen zijn aange
schreven voor het vergelijkend onderzoek te 's Graven-
hage tegen 9 dezer.
Van „eenige belangstellenden in de Nederlandsche
zeevaart en industrie" ontvangen wij eene Mededeeling
dat onze vroegere stadgenoot, de heer L. Janse Bz.
lid van het Zeeuwsch genootschap der wetenschappen
en leeraar aan de kweekschool voor de zeevaart te
Amsterdam, eene hoogst belangrijke uitvinding op
zeevaartkundig gebied heeft gedaan. Het betreft na
melijk een toestel, met behulp waarvan de misleidende
en tot zooveel zeerampen aanbeiding gevende invloed
van het ijzer aan boord der schepen op de kompassen
weggenomen of althans volkomen onschadelijk gemaakt
wordt. Het door den heer Janse uitgedachte werktuig
wijst namelijk, volgens de ons gezondene mededeeling}
„onafhankelijk van den invloed van magnetische en
aanverwante krachten der aarde en van het scheeps-
ijzer, den waren gezeilden koers van het schip aan en
werkt daarenboven op alle plaatsen der aarde met even
groote kracht."
De inwendige samenstelling van het werktuig wordt
vooralsnog geheim gehouden, daar de heer Janse met
recht de voordeelen zijner uitvinding voor zich, of
voor de Nederlandsche industrieelen, die daartoe met hem
in onderhandeling wenschen te treden, wenscht te be
houden. Wij vernemen dus alleen dat het toestel be
rust op „eene zeer wel bekende natuurkracht" cn
dat de belangstellenden, die de werking er van gezien
hebben en er wat het uitwendige betreft ook eene be
schrijving van geven, overtuigd zijn dat het doel
bereikbaar en het werktuig voor het gebruik zeer
gemakkelijk en doeltreffend is.
Ongetwijfeld zal deze Mededeeling, die ter boekdruk
kerij van A. W. Sijthoff gedrukt is, door alle belang
stellenden in handel en scheepvaart met ingenomenheid
ontvangen worden.
Den 27ea dezer had te Amsterdam de eerste verga
dering der leden plaats van de afdeeling Amsterdam,
van Multapatior's bond. Het reglement werd voor
gelezen en zonder wijziging aangenomen. Daarna ging
men over tot het benoemen van het definitieve bestuur,
en wel voor den tijd van drie jaren. Het voorloopige
bestuur, bestaande uit zes leden, werd herkozen en
nog zes heeren werden daaraan toegevoegd. Het regle
ment zal bij wijze van proefneming werken tot Mei
1876. Dan zal het in een algemeene vergadering voor
goed worden vastgesteld of, indien het noodig mocht
blijken, gewijzigd. Viermaal in 't jaar wordt er ver
gaderd. Ledendie f 2,50 of meer contributie betalen,
krijgen de geschriften, die verspreid zullen worden,in
eigendom, de overige leden ter lezing.
De Staats courant van 31 October en 1 November
bevat eene bekendmaking van den minister van finan
ciën dat de eerste verzending eener brievenmaal voor
Nedorlandseh Indië langs den weg van Napelsen
verder met de stoomschepen van de maatschappij „Ne
derland", zal plaats hebben op Zondag den 7en Novem
ber a. en vervolgens des Zondags om de vier weken,
door middel van de op de volgende uren vertrekkende
treinente 7.5 's morgens uit Amsterdamte 6.25
's morgens uit Rotterdam en te 6.15 's morgensuit
's Gravenhage.
De brievenmaal uit Nederland over Napels naar
Batavia kan geacht worden binnen 33 a 34 dagen ter
plaatse van bestemming te zullen aankomen. Het enkel
port der brievender gedrukte stukken en der mon
sters of stalen van koopwaren bedraagta voor gefran
keerde brieven 30 centb voor ougefrankeorde brieven
60 centc voor aangsteekende brievenbehalve het
sub a vermelde port, bij vooruitbetaling te voldoen,
een vast recht van 50 cent; d voor nieuwspapieren en
andere gedrukte stukken 7j cent; e voor monsters of
stalen van koopwaren 7centf voor aangeteekende
drukwerken en moi stersbehalve het sub d en e ver
melde porteen vast recht van 50 centg voor ontoe
reikend gefrankeerde brievenhet voor ongefrankeerde
brieven sub b vermelde port na aftrek van de waarde
der gebezigde postzegelsen met aanvulling der breu
ken van 5 cent tot het volle bedrag van 5 centh
voor ontoereikend gefrankeerde drukwerken en monsters
van koopwaren, een port ten bedrage van driemaal de
ontbrekende som.
De berekening van het enkel port hiervoren ver
meld, geschiedt naar den volgenden maatstaf: a voor
brieven naar dien van 15 grammen of elk gedeelte van
15 grammenb voor gedrukte stukken en monsters of
stalen van koopwaren naar dien van 50 grammenof
elk gedeelte van 50 grammen.
Naar aanleiding der vernietiging van de verkiezing
te Haarlemmermeer wegens begane informaliteiten,
schrijft de Zeeuwsche correspondent van het Han
delsblad bet volgende
„Bij do verkiezing in het district Goes werden bij
het bureel te Goes twee bussen uit andere gemeenten
overgebracht, die het zegel misten van éen lid van het
stem bureel en een waarop het zegel der gemeente ont
brak. Erger nog was, dat een der bussen, van eene
dorpsgemeente, slechts met een slot gesloten wasdoch
altemaal waren het zoovele vergrijpen tegen de kieswet,
al is men ook geneigd het kleinigheden te noemen-
Als men er aanmerking op maakt, wie er in het rij
tuig zit, waarmede eene bus naar de hoofdplaats over
gebracht wordt, dan moest het niet onopgemerkt blijven,
als de sluiting der bussen niet goed is, iets dat mij
voorkomt van vrij wat meer beteekenis te zijn. De
commissie heeft in een en ander echter, naar het schijnt,
geen bezwaar gevonden en wij kunnen er ons dus op
verwachten, dat men het voortaan met al die formali
teiten niet zoo nauw behoeft te nemen.
„Een zegel, een slot meer of minder, maakt niet uit,
naar het schijnt; waarem zal men dan niet de hand
lichten met bepalingen, die zeker eigenaardigen last
aanbrengen? Alleen veroorloof ik mij de vraag of het