BUITENLAND
Algemeen Overzicht.
Benoemingen en besluiten.
leger. Op pensioen gesteldop verzoek, ten bedrage
van 1035 's jaars, de kapitein H. Murman van het
1® regiment infanterie, gedetacheerd bij het koloniaal
werfdepot.
militaire academie. Benoemd tot leeraar in de schei
kunde bij de koninklijke militaire academie dr. L. Aron-
stein, met ingang van 1 Januari a.
Onderwijs.
Op de avondschool voor middelbaar onderwijs te
Vlissingen heelt gisteren avond eene prijsuitdeeling
plaats gehad aan vier leerlingen die door goed gedrag,
trouw schoolbezoek en voortdurenden ijver zoodanige
vorderingen hebben gemaakt dat zij zulk eene onderschei
ding hebben verdiend. De bekroonden zijn:
Arie Romeijn, 18 jaren, Frans de Vlieger, 15 jaren,
Leendert Bakker, 15 jaren, timmerlieden, en Christiaan
Hoogerwerf, 13 jaren, schilder.
Nadat de voorzitter der schoolcommissie de beer
J. G. Hector, de leerlingen op toepasselijke wijze had
aangesproken overhandigde hij aan de bekroonden hunne
prijzen, bestaande respectievelijk in een boekwerk, een
passerdoos, een passer en een snijdiamant. Daarna werd
door een der bekroonde leerlingen op hartelijke wijze
voor do verkregen belooningen dank gezegd.
De orde en stilte die gedurende geheel deze hande
ling heerschte, getuigden van goede tucht en onderlinge
samenwerking op deze school.
Het onderwijs in de physiologie, anatomie en hygiëne
aan de rijkskweekschool voor onderwijzers te Haarlem
is door den minister van binnenlandsche zaken opge
dragen aan den heer dr. P. van Reyson, oud-lector in
genoemde vakken aan de thans opgeheven clinische
school aldaar.
Kerknieuws»
Bij de verkiezing van leden in het kiescollege
voor de hervormde gemeente te Goes schijnen onregel
matigheden te hebben plaats gehad, tot welker beslis
sing de kerkeraad bijeengeroepen is. De Goesche cou
rant is daardoor verplicht de mededeeling van den uit
slag dier verkiezing tot haar volgend nommer uit te
stellen.
De gemeenteraad van Kampen heeft weder het
traktement der vier hervormde predikanten aldaar ieder
met /500 verhoogd.
®c mengde berichten.
Heden morgen is brand ontstaan in een werkmans
keet te' Vlissingen aan den zeedijk bij de groote slu's.
Door den feilen Oostewind was de keet binnen een
half uur in de asch gelegd. De inboedel is voor 't
grootste gedeelte gered.
Onder de tegenwoordig te den Helder gekazerneerde
kolonialen bevindt zich een Franschman, dien men als
een tijpe van dén in ons Indisch leger zoo talrijk ver
tegenwoordigden soldaat-gelukzoeker beschouwen mag;
van zijn 16e jaar af is hij in dienst, steeds de plekjes
op onze aarde uitzoekende waar gevochten werd. Onder
Garibaldi droeg hij het roode hemd der bevrijders van
Italië als verdediger van den paus vond men hem later
in het zouaven-pak. Onder de Fransche vanen vocht
hij jaren lang tegen de Mahomedanen in Algiersin
den Fransch-Duitschen oorlog werd hij natuurlijk ons
der de verdedigers van zijn vaderland niet te vergeef-
gezocht. Toen schijnt hij een jaar of wat gerust te
hebben. Inmiddels was hij 52 jaar geworden en daar
het hem zeker verveeld heeft zoo lang den kruitdamp
te missen, heeft hij nog eens het geweer ter hand ge
nomen, om onder onze soldaten in het Noorden van
Sumatra andermaal de volgelingen van den Islam te
helpen bevechten.
Nabij 's Bosch is eergisteren middag te een uur
een heer, na eene hevige worsteling docr twee onhe ken
den van zijne portemonaie beroofd. Beiden zijn den vol-
genden dag door de politie gearresteerd.
Op eene dezer dagen te Amsterdam gehoudene
vergadering van Israëlieten, tot het oprichten eencr
kiezersvereenigingis het zoo onstuimig toegegaan
dat een op de bijeenkomst aanwezig dagbladschrijver,
mede Israëliet van belijdenis, genoodzaakt was
in den tuin en verder uit het huis te vluchten, daar
men hem anders op minder aangename wijze van daar
verwijderd zou hebben. Naar verzekerd wordt, had
echter deze veijaagde geen woord op de vergadering
gesproken. Ook na zijn vertrek was het rumoer zoo
groot dat men niet tot eenig resultaat kon komen.
Te Amsterdam is Zaterdag middag eene bende
Zigeuners door de politie buiten de stad gebracht.
Het ongeval onlangs aan mevrouw Kleine op het
tooneel overkomenblijkt ernstiger te zijn dan men
aanvankelijk gehoopt had. De kunstenares zal door
de gevolgen van haren val waarschijnlijk gedurende
eene maand verhinderd worden om op te treden.
Nabij Sittard is weder een kasteel afgehuurd
door eene geestelijke zusterorde uit Remagen, welke
aldaar eene jongejuffrouwenschool zal oprichten. Nabij
Bodegraven is door zes geestelijke zusters uit Bonn
eene bewaar- en meisjesschool opgericht.
Thermometerstand.
18 Oct. 'sav. llu. 44 gr.
19 'smorg.7u.40gr.'smidd.lu.48gr.'sav.6u.48gr.
Statcn-generaal.
tweede kamer.
Zitting van Maandag; 18 October.
Nader verslag.)
Bij de algemeene beraadslagingen over het wetsont
werp tot aanleg van staatsspoorwegen kwamen twee
vragen ter sprake: is het voorstel voldoende? en hoe
moet de exploitatie geregeld worden
De heer van Baar, vooropstellende dat politiek bij
een zoo materieele quaestie als deze niet mag wegen,
en verder als vrij algemeen erkend aannemende dat
staatsaanleg noodig en van particuliere krachten niet
genoeg te wachten is, was met het ontwerp niet tevre
den. Ten onrechte werd-z. i. gezegd dat de overblij
vende lijnen van minder belang w.tren, daar het voor
hem niet bewezen was dat er niet andere, even belang
rijke lijnen besta ,n. En cbe, meende hij, moesten nu
ook worden opgenomen. Financieel toch is Nederland
thans geenszins in ongunstigen toestandterwijl daarbij
de regeering ook te veel hecht aan het aanleggen zon
der leening, uit de gewone middelen, en alles op een
maal. Deze spreker hoopte dus dat het ontwerp alsnog
zou kunnen worden aangevuld.
Ook de heer Tak was niet voldaan en betoogde
eveneens dat staatsaanleg noodig is. De aandrang om
meer spoorwegen kon hij geen koorts noemengeen
ziekteverschijnsel, maar daarentegen h t g«.volg van
toenemende welvaart. En voor dat verlangen naar
middelen van gemeenschap moest de overheid zorgen,
gelijk zij dit deed met straatwegen en kanalen. Hij
vertelaarde dus gaarne zijn stem aan dit voorstel te
zullen geven, te meer daar het, met enkele wijziging
uit het voorstel Kappeijne was overgeschreven. Voldaan
was hij echter niet, daar het ontwerp slechts een mid
del is om zich van een lastige quaestie te ontslaan.
De dringende behoefte a n spo-n wegen, vooral voor
het platteland, werd daarop nader door den heer van
Kerkwijk aangetoond, die daarbij opmerkte dat de
aanmerkingen tegen de financieele toelichting op het
ontwerp Kappeijne ook mochten gelden voor de niet
betere toelichting der regeering bij haar voorstel, en
hulde bracht aan de vier leden, die in deze zaak het
initiatief namen. Ook deze spreker betoogde daarop
dat staatsaanleg noodig is, waar het algemeen belang
een lijn vordert, en kwam dan tot de conclusie dat het
voorstel veel te klein is, op verre na niet genoeg be
vatte, waarom hij dankbaar noch vo daan was. Alk
maarHoorn, een aansluiting voor Dockum en voor
de veenkoloniën, Assenlijnschoten, ApeldoornDeven
ter, Amsterdam Rotterdam (direct), HaagGorinchem,
Zevenbergen—Biouwershaven, al deze lijnen blijven
nog dringend noodig. Wil de regeering medewerken,
vroeg deze spreker ten slot;e, tot bevrediging dier ver
schillende belangen, tot wegmming van de spoorweg-
grieven, die de politiek bederven en demoraliseerend
werken
Wil de regeering Friesland bevredigen? vroeg de
heer Ilingst, en hij toonde aan hoe alleen oordee
lende over de streken, welker belangen hij kende
de lijnen Stavoren—Sneek en HeerenveenSalzbergen
noodig zijn.
Evenmin was de heer Smidt voldaandie de lijnen
onrechtvaardig verdeeld achtte, gevende waar reeds
veel is en overbodig achtende waar nog geen spoorweg
bestaat. Zoo zou hij de opname wenschen o. a. van
de lijnen Assen—Winschoten en HarlingenHeeren
veen— Hoogeveen—Coe vorden— Salzbergen.
De exploitatie-quaestie werd het eerst besproken
door den heer van Baar, die staatsexploitatie heteenige
rationeele middel achttedat dan ook z. i. eenmaal
hij hoopte binnen een betrekkelijk korten tijd alge
meen zou worden toegepast. De heer Tak behandelde
de exploitatie slechts ter loops; hij achtte haar een
gelegenheidsargumentterwijl de heer van Kerkwijk
het verkeerd achtte deze vraag zoo op den voorgrond
te stellen, daar men nu minder noodige lijnen opnam.
Z. i. moest het niet de vraag zijn of een spoorweg
voordeel zou opleveren. De heer Hingst verklaarde
daarop dat ook z. i. de aanleg vóór de exploitatie-
quaestie moest gaanwaarna de heer Smidt herinnerde
hoe een kostbare tijd verleren ging met het voorop
stellen dezer quaestie, terwijl toch z. i. de exploitatie
na de beslissing over den aanleg kan geregeld worden.
Een goede regeling had echter moeten en kunnen voor
afgaan, maar dan op geheel anderen voet dan de regee
ring beproefde. Het nieuwe contract met de exploitatie
maatschappij was sl-cht; het zou den staat geheel ge
bonden hebben. De exploitatiequaestie moet dan ook,
meende hij, op veel breeder schaal worden opgelost,
hetgeen nu nog mogelijk waszoolang de staat niet
door een nieuw contract voor de nieuwe lijnen gebon
den is. Daarna echter niet meer. Naar zijn oordeel
moet de staat niet voor de exploitatie bij verschillende
maatschappijen aankloppen; de voordeelen van staats-
cn particuliere exploitatie moeten vereenigd worden;
de staat moet over zijn lijnen onbepaald het zeggen
behouden; het doel moet alleen zijn het algemeen be
lang, de algemeene welvaart.
Ten slotte stelde deze sprekerin verband tot zijn
wensch naar meer spoorwegen, de vraag welke de
inzichten en plannen der regeering omtrent particulieren
aanleg zijn, daarbij de hoop uitende dat het haar ern
stige wensch zou zijn van staatswege te willen helpen.
Zal de regeering die hulp voor de door spreker ge
noemde (bovenvermelde) lijnen voldoende willen ver
strekken
De heer Bredius was ten slotte aan het woord, maar
moest, wegens het late uur, daarmede tot de volgende
zitting wachten.
Ingekomen zijn wetsontwerpen omtrent: den accijns op
het binnenlandsch gedistilleerd, den suikeraccijns,
tot verhooging der begrooting voor Suriname; de staats
rekening over 1874, en inlichtingen op het adres van
majoor Bentinck.
Zitting van Dinsdag 19 October.
Per telegraaf
Bij de voortzetting der discussiën over het wetsont
werp tot aanleg van staatsspoorwegen verlangden de
meeste sprekers, zooa.s de heeren Bredius, Harinxma,
Berkhout, de Jonge en Cremers, meerdere staatslijnen
of beloften tot het verleenen van subsidie. Alleen de
heeren van der Hoeven en Corver Hooft keurden de
matiging der regeering goed.
De minister van binnenlandsche zaken verklaarde
dat, volgens de overtuiging der regeering, de voorge
stelde lijnen aanvankelijk de bestaande behoeften zullen
bevredigen. Bij het ontwerpen van dit voorstel hadden
de financieele krachten van den staat en het belang der
lijnen als maatstaf gegolden. Na vijf of zes jaren zullen
misschien nieuwe spoorwegen blijken noodig te zijn.
De minister is overtuigd, dat de exploitatie der voor
gestelde lijnen verzekerd is, en deelde mede, dat
onderhandelingen met de maatschappij tot exploitatie
van staatsspoorwegen in gang zijn. Voor het verleenen
van subsidie aan particulieren meent hij dat als criterium
moet worden aangenomende inspanning van eigen
krachten en het algemeen belang. Wat betreft de stand
der aanvragen om concessie door particulieren, deze is
onveranderd.
Door de heeren Bredius en Gratama werden nieuwe
amendementen aangekondigd voor den aanleg van
spoorwegen in het noorden des lands.
De volgende amendementen zijn op het spoorweg-
ontwerp voorgedragen:
1" door den heer Smidtom dp lijn ZwolleAlmelo
te veranderen in MeppelAlmelo;
2° door de heeren Heydenrijck en van Nispen om
sub 3 in plaats van Veenenda'al en Wagen.ngen door
Rhenen, te lezen: Amersfoort langs Rhenen naar Nij
megen
3° door de heeren de Bruijn Kops en Stieltjes om
bij de Noord-HollandscheFriesche lijnen te voegen:
„een zijtak van Alkmaar naar Hoorn"
4° door den heer van Wassenaer van Catwijka om
n° 8 van art. 1 te lezenvan Zwaluwe naar 's Herto
genbosch b om te bepalen dat in 1876 voor staats
rekening zal worden gelegd een dubbel spoor op de
spoorbaan van \lissingen naar Roosendaal en van Breda
naar Eindhoven.
De regeering heeft eene verhooging van de Indische
begrooti.ig voor 1875 voorgedragen tot een gezamenlijk
bedrag van 3,309,500, hetwelk ruim wordt opgewogen
door de meerdere opbrengst van den verkoop van koffie,
die het geraamde bedrag, volgens matige berekening,
met circa 8 millioen zal overtreffen. Van het ge
noemde cijfer komt f 3,195,000 ten laste van de zee-
en landmacht in Indië, grootendeels wegens den Atchin-
oorlog.
Ongetwijfeld is Frankrijk voor een groot gedeelte
zelve de schuld van de rampen en ongelukken die het
hebben getroffen maar toch is en blijft het een bewon
derenswaardig land. Waar elders vindt men die veer
kracht, die energie, die drang naar vrijheid ook te
midden der onderdrukking dat streven naar ontwikke
ling en beschaving, die rijkdom van scheppende denk
beelden en gedachten? Dit is een van de onvergeef-
lijkste zonden van het land, dat het niet genoeg
luistert naar de lessen en beginselen van zijn groote
mannen. Reeds lang worden zij elders in praktijk
gebracht voordat Frankrijk zelve er genot van heeft.
Hoeveel verder zou het kunnen zijn indien het getrouw
ware gebleven aan de beginselen van '89, en de denk
beelden der groote geesten van dien tijd had in toepassing
gebracht.
Eergisteren werd te Arcachon bij Bordeaux een
schitterende ovatie gebracht aan den meest populairen
man van geheel Frankrijkden bevrijder van het grond
gebied Adolphe Thiers. Uit alle oorden van het
departement de Gironde waren meer dan 400 personen
samengekomen afgevaardigdenleden van den generalen
raad gemeenteraadsleden en verschillende deputaties,
om hem hun dank te betuigen voor hetgeen hij heeft
gedaan. En wat zeide de oud minister van Louis
Philip „Verloochent nimmer de beginselen van '89,
verdedigt hen bij alle gelegenheden. Het is nietwaar,
dat die beginselen een schrikbeeld voor Europa zouden
zijn; integendeel, de Europeesche maatschappij vindt
daarin overal de grondslagen voor haar bestaanen zij
erkent dit ook. Door hen met kalmte, voorzichtigheid
en wijsheid toe te passen zal het Frankrijk nimmer
aan bondgenooten ontbreken. Europa is verstandig;