MIDDELBURGSCHE
r 248.
Dinsdag
1875.
COURANT.
19 October.
Middelburg 18 October,
Dit blad Terschijnt dagelijks met uitzondering Tan den Zondag, den 2™ Paasch- en Pinksterdag en een der Kerstdagen.
De prijs per 3/m.., franco is f 3.50.
BTJ DEZE COURANT BEHOORT EEN BIJVOEGSEL.
De gemeenteraad van Middelburg zal op
Woensdag a., des voormiddags te lOj uur, een open
bare zitting houden ter behandeling der volgende zaken:
ingekomen stukken: adres van den heer J. Sanders,
om benoemd te worden tot. hulponderwijzer; rekening
van het bestuur der godshuizen 1874; voorstellen bur
gemeester en wethoudersa wijziging art. 23 der ver
ordening der brandweer; b adres van L. Maas, om
grond in het Bagijnhof in erfpacht; gemeentebegroo-
ting voor 1876 en daarbij behoorende stukken.
Bij de tweede kamer is ingekomen een adres van
den heer Bouwman en zes andere ingezetenen van
Amsterdamwaarin de aandacht gevestigd wordt op
eene onlangs in Engeland gehoudene enquête naar de
voorwaardenwaarop daar te lande buitenlandsche
leeningen zijn aan de markt gebracht en naar de oor
zaken die tot staking der betaling van rente en kapi
taal dier leeningen hebben aanleiding gegeven.
Vooral met het oog op het hier te lande gebeurde
met de St. Vincent- en Brainardspoorwegleeningen,
achten de adressanten het instellen van een onderzoek
noodzakelijk.
De kamer heeft, op voorstel van den heer Corver
Hooit als lid der commissie voor de verzoekschriften,
besloten dit adres ter inzage voor de leden der kamer
ter griffie neder te leggen. Het voorstel tot het instellen
eener enquête zal dus nu van het initiatief der leden
afhangen.
De kamer van koophandel en fabrieken te Rotter
dam heeft andermaal bij adres aan de 2e kamer der
staten-generaal de noodzakelijkheid betoogd, niet slechts
voor de Maassteden, maar voor den handel van geheel
Nederland, van het leggen eener spoorweglijn van
Rotterdam naar den Hoek van Holland. Vooral voor
het geval van ijsgang, waardoor eene „onberekenbare
schade" zou worden veroorzaakt, acht de kamer dien
spoorweg dringend noodig.
Misschien zal men zich herinneren dat deze zelfde
kamer, nu een groot jaar geleden, in een ander adres
aan den minister van financiën, in zeer berispelijk
Hollandsch, schreef dat voor de geregelde en snelle
gemeenschap van Rotterdam met de Engelsche havens
de aanwezigheid van ijs in het vaarwater „eene geheel
irrelevante omstandigheid" was. Toen kwam het er
echter op aan te voorkemen dat Vlissingen boven Rot
terdam zou worden verkozen als punt van uitgang
voor de postverbinding met Engeland. Thans is het doel
en wij erkennen dat doel als geheel gewettigd
Rotterdam te helpen aan de rechtstreeksche spoorweg
aansluiting met de zee, welke aan Vlissingen door de
natuur geschonken is. Vandaar dat men van de Rot-
terdamsche kamer met grond zeggen magSes adresses
se suivent niais ne se ressemblent pas.
De volgende stoomschepen worden uit Oost-Indië
in Nederland verwacht:
Van Batavia vertrokkenden 25™ Augustus de J. B.
'Walkerden 27™ Augustus de Frieslandden 9™ Sep
tember de Holland; den 16™ Sept. de Voorwaartsden
16en Sept. de Torrington.
De directeur generaal der maatschappij tot exploitatie
van staatsspoorwegen wederlegt in de N. R. Ct. de
meermalen aangeheven klachten dat door die maat
schappij aan katholieken voorrechten worden geschon
ken boven belijders van andere godsdiensten. De maat
schappij, schrijft de heer 's Jacob, houdt geen
statistiek van de geloofsbelijdenis harer ambtenaren,
dewijl hare directie daarin niet het minste belang stelt
en alleen let op bekwaamheidgeschiktheid en eerlijk
heid.
Bij de berekening van den tijd, binnen welken goede
ren moeten worden weggevoerd, zijn, behalve de alge
meen erkende Christelijke feestdagen, ook een drietal
groote katholieke i'eestdagen uitgesloten, dewijl in de
zuidelijke provinciën, waar de bevolking voor het
meerendeel katholiek is, óp die dagen geen werkvolk
of vervoermiddelen zijn te bekomen. Die vrije dagen
komen echter aan ieder, zonder onderscheid van ge
loofsbelijdenis ten goede eit zijn vastgesteld in overleg
met de Belgische en Duitsche maatschappijen.
De beweringin ingezonden stukken in do N. R. Ct.
voorkomendedat aan reizende katholieke geestelijken
voorrechten geschonken worden boven andere reizigers,
wordt door den directeur-generaal wederlegd door de
herinnering aan de vroeger door ons reeds medege
deelde dienstorder, waarbij het verleenen van voor
rechten, aan wie ook, verboden is. Overigens verlangt
de heer 's Jacob dat menindien er redenen tot klagen
bestaan, de klachten preciseere en belooft hij in dat
geval een streng en onpartijdig onderzoek.
Op het wetsontwerp tot aanleg van staatsspoor
wegen dat heden bij de tweede kamer in openbare
behandeling is gekomen, is door den heer van den Berch
van Heemstede een amendement voorgesteld strekkende
om de negen voorgestelde lijnen te vermeerderen met
een n°. 10: van Leiden naar Utrecht.
Dit amendement, dat door den voorsteller niet ver
der wordt toegelicht, heeft blijkbaar de strekking om
de quaestie van de lijn LeidenWoerden, waarover zoo
veel te doen is geweest, in dien zin op te lossen dat de
staat zelf haar aanlegt en dus de geheele overeenkomst
met de Ned. Rijnspoorwegmaatschappij nutteloos wordt.
In dat geTal toch, zoo scuijnt de voorsteller te rede
neeren, bestaat er zelfs voor de regeer in g geen reden
meer een wetsontwerp in te dienen, waarbij de onteige
ning wordt gevraagd ten behoeve der lijn Leiden
Woerden ten name der concessionarissen, met wie de
Ned. Rijnspoorwegmaatschappij samenwerkt. Immers
wanneer de staat dien spoorweg maakt, kan er zeker
geen grond van algemeen nut worden aangewezen, welke
onteigening zou wettigen voor een lijn, in gelijke rich
ting door particulieren aan te leggen. Art. 4 der over
eenkomst, dat blijkbaar de onteigening voor de lijn door
particulieren te bouwen bedoelt, kan dan nooit eenig
effect hebben. Nu is de Rijnspoorwegmaatschappij vol
gens dat contract alleen dan ontslagen van de verplich
ting om te Rotterdam aan te sluiten, wanneer of de
particuliere lijn LeidenWoerden binnen den bepaalden
tijd is aangelegd of het algemeen nut der onteigening
voor die lijn door de staten-generaal niet wordt erkend.
Het geval is echter niet voorzien, dat de onteigening
in het geheel niet wordt voorgesteld, en dat geval zal
zich voordoen, als de staat zelf besluit een gelijksoor
tige lijn aan te leggen. Het is wel mogelijk, dat de heer
van den Berch de woorden „LeidenUtrecht" en niet
„Leiden— Woerden" heeft gekozen om te voorkomen,
dat de R. S. M. zich er op zou kunnen beroepen dat
toch de onteigening voor den gewenschten spoorweg,
ten wiens name dan ook, is toegestaan, en dat zij dus
volgens artikel 4 (ofschoon de bedoeling daarvan blijk
baar anders is) van de aansluiting te Rotterdam is ont
slagen. Het kan ook zijn, dat de voorsteller in het
midden wil laten, of aansluiting met andere lijnen te
Woerden te Harmeien of eerst te Utrecht zal plaats
hebbenterwijl hei laatste misschien wel door hem is
bedoeldteneinde den toekomstigen exploitant van de
staatslijn (en dat zal wel de Hollandsehe maatschappij
zijn) niet afhankelijk te maken van de R. S. M.
Deze oplossing der quaestie, waardoor de verplichting
der Rijnspoorwegmaatschappij, om te Rotterdam aan te
sluiten, ongewijzigd zou blijven bestaan, is zeker vernuf
tig gevonden en schijnt zonder bezwaar te kunnen
worden aanbevolen. Wel worden daardoor de beide
ministersdie het contract met de R. >S. M. hebben
gesloten, gedesavoueerd, maar dit is een gerechte straf
voor de minder constitutioneele wijze, waarop zij de
staten-generaal buiten de quaestie der aansluiting heb
ben gehouden. Handelsblad
Benoemingen en besluiten.
OHDEBSCREiDixGEs. Vergunning verleend aan H. B. A.
Sassente Maastrichttot het aannemen en dragen der
medaille van het borstbeeld van den bevrijder Simon
Bolivar, hem door den president der republiek van de
Vereenigde Staten van Venezuela geschonkenaan
W. F. Versteeg, gepensioneerd luitenant-kolonel der
genie en sappeurs van het Nederlandsch Indische leger,
tot het aannemen en dragen der versierselen van
Officier de 1'Instruction Publique; aan N. W. Posthu
mus, leeraar aan de hoogere burgerschool te Amsterdam,
tot het aannemen en dragen der versierselen van Offi
cier d'Académie, aan ieder hunner door den minister
van openbaar onderwijs, eerediensten en schoone kun
sten der Fransche republiek geschonken; aan W. Ra-
mann, directeur vau de Koninklijke Nederlandsche
stoombootmaatschappij en van de stoomvaartmaatschappij
Nederlandtot het aannemen en dragen der versierse
len van ridder der orde van St. Anna 3e klasse, hem
door Z. M. den keizer aller Russen geschonken; en
aan den kapitein J. E. N. baron Sirtema van Grovestins,
van den grooten staf, adjudant van Z. K. H. prins
Alexander der Nederlandentot het aannemen en dragen
van het ridderkruis le klasse der orde van de Wurtem-
bergsche Kroonhem geschonken door Z. M. den koning
van Wurtemberg.
notarissen. Benoemd tot notaris binnen het arron
dissement 's Gravenhageter standplaats de gemeente
Wassenaar, L. Broeksmit, candidaat-notaris te Naald
wijk.
Onderwijs.
De samensmelting der beide vereenigingen heb
schoolverbond en volksonderwijs zal op eene ge
meenschappelijke vergadering, die op den 6 November
a. gehouden worden waarschijnlijk tot stand komen.
De nieuwe vereeniging zal den naam dragen „Volks
onderwijs, vereeniging tot bevordering van het volks
onderwijs en het schoolbezoek in Nederland"en stelt
zich het volgende ten doel:
a verkrijging eener volledige toepassing van art.
194 der grondwet voor zoover betreft het lager onder
wijs
b versterking der overtuiging, dat goede wettelijke
bepalingen voor den bloei van het onderwijs onmisbaar
zijn, dat de wettelijke regeling van 14 Augustus 1857
onvoldoende is, en dat zij behoort herzien te worden
ten opzichte van hoofdpuntenalsde opleiding en
bezoldiging der onderwijzers; de verhouding van het
aantal onderwijzers op de openbare scholen tot het
aantal leerlingen de voorbereiding voor het lager on
derwijs de voortzetting van het onderwijs na de gewone
lagere schoolhet rijksgezag en het schooltoezichthet
aandeel van het rijk in de kosten van het onderwijs;
c bevordering, plaatselijk, van de genoemde ver
beteringen voor zoover die binnen de grenzen der
bestaande wet zijn te verkrijgen;
d versterking der volksovertuiging, dat goed lager
onderwijs voor ieder noodig is, en voorbereiding van
het tot stand komen eener wet op den leerplicht.
De hoogere burgerschool voor jongens te Amster
dam heeft Zaterdag haar tienjarig bestaan herdacht. Door
leeraren en leerlingen werd in het lokaal Frascati een
feest gevierdwaarbij verschillende muzikale en letter
kundige voordrachten het grootste gedeelte van het
programma vulden. De directeur der schooldr. van
Lankeren Mattlies, gaf in eene toespraak een overzicht
van de lotgevallen der schooldie in 1865 met 38 leer
lingen begon en er nu 246 telt, terwijl het schoolgeld
in dien tijd van /T80 tot 60 gedaald is. „Had Thor-
becke alleen de wet van 2 Mei 1863 gemaakt, zeide
de heer Matthes, dit ware genoeg om hem het
monument waardig te doen zijn dat nu in de hoofdstad
voor hem wordt opgericht."
Den directeur werd bij deze gelegenheid door leeraren
oud-leerlingen en leerlingen als geschenk aangeboden
een bronzen beeld, Archimedes voorstellende.
