BUITENLAN D.
Algemeen Overzicht.
op straat", terwijl tenslotte werd gezegd: „Wij hopen,
dat ten minste zal blijken, dat geen bedienaren eener
Christenkerk in Nederland zijn dweepzucht hebben aan
gemoedigd en gesteund; dat het van bevoegde zijde
gelogenstraft worde wat men algemeen hoort zeggen,
dat geestelijken er de hand in hadden, om het weer-
looze meisje naar een dier gestichten te sleepen enz."
Dit artikeltje heeft den heer de Laat aanleiding
gegeven tegen het Utrechtsch dagblad een aanklacht
jegens laster in te dienenen eergisteren werd die zaak
voor de arrondissements-rechtbank te Utrecht behandeld,
alwaar bleekdat de heer de Laat zijn klacht bezwaar
lijk wist te formuleeren en de hoofdredacteur van ge
noemd dagblad mr. L. E. Bosch jr., hoewel hij niet in
de stad was toen het geïncrimineerde stukje werd op
genomen, de verantwoordelijkheid volkomen op zich
nam.
De substituut officier van justitie, mr. Greve, conclu
deerde tot vrijspraak en betoogde ten aanzien van
genoemd artikeltje o. a.dat de eerste regelen eenvou
dig de mededeeling van een feit waren, waarbij de
persoon van de Laat was aangewezen, maar welke
mededeeling geen bezwaar kon opleveren. In de verdere
periode, betreffende het „ergerlijk schandaal" op Zondag
middag, en de getuigenisaflegging van 't geloof van de
Laat, werd geen feit gerelateerd, dat strafbaar kon
geacht worden; 't kon slechts zijn eene insinuatie. De
vermelding van 't met geweld brengen van 't meisje,
in den nacht, naar een geestelijk gesticht was, naar
zijne meening, het punt in quaestie. 't Was de vraag,
of in verband met de latere zinsnede van 't „naar een
gesticht sleepen", bier eene lasterlijke aantijging was,
die den klager zoude blootstellen aan den haat en de
verachting zijner medeburgers. Hij moest daarop een
bevestigend antwoord geven. Of het ten laste gelegde
feit al of niet waarheid bevatte, deed volgens den Code
Pénal, waaronder wij helaas nog steeds leven, niets ter
zake. De billijkheid vorderde evenwel te verklaren,
dat dit feit, zooals het in het geïncrimineerd artikel is
vermeld, niet overeenstemt met de waarheid. Na de
verschillende vereischten voor het misdrijf van laster te
hebben nagegaankwam hij tot het voornaamste element,
de vraag of hier te denken was aan dolus, kwade trouw,
boos opzet of hoe dit juridiek moge genoemd worden.
Het bestaan nu van zoodanigen dolus moest hij ont
kennen en was z. i. uit de woorden en redactie van het
bewuste artikel niet te putten; hoezeer dit artikel en
vooral het slot daarvan afkeurende, kon hij in casu
niet aannemendat hier bestond dolusdat isde wil
en het oogmerk des daders, om iemands eer of goeden
naam te krenken of in anderer oog te verminderen.
Hij liet geheel ter zijde de bewering des beklaagden,
dat hij 't stuk niet geschreven had en zelfs niet eens
in de stad was toen het verscheen, omdat de beklaagde
de volle verantwoordelijkheid daarvan had aanvaard
en dus wettelijk de eenig verantwoordelijke was, maar
zoodanige bedoeling om te beleedigen en te lasteren
kon hij niet aannemen.
Een dagblad had een hooge roeping; hij erkende al
het nut, dat de pers kon stichten, al wat zij in 't be
lang der maatschappij, van de welvaart des volks, van
kunsten en wetenschappen kon doenmaar zij had ook
tot roeping berichtjes te leveren; dat was het minst
edele doel; in een ti'd, dat alle colleges vacantie
nemen, dat er geen kamers, geen provinciale staten,
geen gemeenteraad zitting houden, is men dan ook
zeker tuk op een sensatieberichthet voorval van de
Vischmarkt had daartoe gereede aanleiding gegeven,
en men heeft dat met te groote gretigheid aangegrepen.
Het doel was niet te lasteren, maar de algemeene be
langstelling op te wekken en te prikkelen. Hij keurde
dat af; maar dat was geen laster. Hij concludeerde
dus ten slotte tot vrijspraak; de kosten te dragen
door den staat.
In hoofdzaak was de verdediger van het Utrechtsch
dagblad, mr. van Eeden, het volkomen eens met het
openbaar ministerie en kwam tot dezelfde eonclusie.
De uitspraak in deze zaak is bepaald op aanstaanden
Donderdag.
Gemengde berichten.
Gisteren is door de maréchaussée in den polder
Absdale (kanton Hulst) een wildstrooper die zich daar
met nog zeven andere stroopers bevond, en dien de
maréchaussée met hun geweer hadden gedreigd, door
een geweerschot doodelijk gewond. Gisteren is de ge
wonde strooper naar Hulst vervoerd en was nog in
leven.
Het feestgebouw, dat te Leiden voor de studen
tenfeesten en te Rotterdam voor het 12e Nederlandsche
Nationaal-zangersfeest in gebruik is geweest, zal met
1 December a. in laatstgenoemde stad voor exploitatie
als koffiehuis gereed zijn; dit groote houten gebouw met
ruime zaal is op het meest bezochte punt der stad
opgeslagen, en inwendig geheel tot koffiehuis geschikt
gemaakt. Men zoekt er nog een ondernemer voor.
Zondag morgen is te Delfshaven na veel inspanning
door de politie in de keuken van een ingezetene afge
maakt een van dolheid verdachte hond. Gelukkig
voor den eigenaar die met zijne vrouw gereed stond
ter kerk te gaan dat hij dit nog bijtijds heett opge
merkt, anders waren de ongelukken, met het oog op
zijne te huis blijvende kinderen, niet te voorzien geweest.
De hond verkeerde in zoo'n verschrikkelijkentoestand,
dat hij de verschillende voorwerpen, in genoemde keuken
aanwezig, met woede heeft vernield.
Te Tilburg is gisteren een echtpaar begraven,
dat niet lang geleden de gouden bruiloft had gevierd.
Slechts weinige uren verliepen tusschen^het overlijden
van man en vrouw.
Te Gouda is de belasting op de honden tot f 5
verhoogd.
Maandag jl. zijn in den polder Eierland op Texel
hagelsteenen ter grootte van duiveneieren gevallen
Een koe is daar door den bliksem gedood.
De heer L. A. van der Meulen te Amensfoort
heeft, overeenkomstig het denkbeeld van proffessor
Harting over het begraven van lijken op de heideeen
plan ontworpen tot het inrichten van een algemeene
begraafplaats in het Gooi, ter grootte van 100 hectaren.
Zij zou tevensna sluiting der in Amsterdam bestaande
weldra overbevolkt of te dicht bij de kom der gemeente
gelegen begraafplaatsentot gemeentebegraafplaats voo r
de hoofstad kunnen bestemd worden. In dien zin is
dan ook een adres aan het dagelijks bestuur gericht,
na voorafgaande onderhandeling met burgemeester en
wethouders en eenige leden van den gemeenteraad.
Door middel van afzonderlijke begrafenistreinen zon
de begraafplaats in de heide in een half uur tijds te
bereiken zijn. De tarieven zouden, met inbegrip van
alle onkostenovereenkomen met of nog iets lager zijn
dan de thans bestaande.
Aan de Kölnische Zeitung wordt gemeld dat
Zondag voor 8 dagen de bliksem een 1600 koppen
sterke kudde schapen trof, die in het Fransche
departement Lozere over een berg gedreven werd.
955 schapen werden doodelijk getroffen, de anderen
licht. Het hoofd der herders verloor het bewustzijn,
en hij kwam eerst den volgenden dag bij. Van een
herder werd de linkerhand verzengd. De Union
nationale deelt omtrent dit voorval nog mede, dat het
geleden verlies op 18,000 franken wordt geschat, waarvan
80 centimes voor elk schaap moet worden afgetrokken,
zijnde de prijsdie men voor elke huid maakt. Tus-
schen de beenen van den herder die gewond werd
lag een hond te slapen. Deze werd tot op den afstand
van 20 meters weggeslingerd en daar gevonden, bedekt
met een twaalftal lijken van schapen.
FerSroopingen en aanbestedingen.
Ter provinciale griffie van Zeeland liggen ter lezing
de voorwaarden waarop door het departement van marine
op den 15™ October a. zal worden aanbesteed de leve
ring van 10,000 kilogram gezouten vleesch.
"Thenaometcrstan d.
1 Oct.'sav. llu.58 gr.
2 Oct. 'smorg. 7 u. 56 gr. 's midd.l u.57 gr. 's av. 6 u.55 gr.
Gemeenteraad van Middelburg.
Zitting van Vrijdag 1 October.
Voorzitter de heer Schorer.
Afwezig de heeren Dronkerswegens ambtsbezigheden,
en Jeras.
De notulen van het verhandelde in de zitting van 7
September jl. worden na voorlezing goedgekeurd.
Voor kennisgeving worden aangenomen verschillende
missives van gedeputeerde statenhoudende bericht
van goedkeuring van raadsbesluitenalsmede begelei
dende een exemplaar van het verslag over den toestand
dezer provincie in 1874hetwelk in de boekerij zal
geplaatst worden.
Tevens is van gedeputeerde staten bericht ingekomen
dat bij koninklijk besluit van 11 September jl. aan
den heer A. Gouka, eervol ontslagen hoofdonderwijzer
alhier, een pensioen van f 890 'sjaars is toegekend,
met ingang van 1 November a.waarin de gemeente
voor een derde moet bijdragen op grond van de wet
van 13 Augustus 1857. Hierop zal bij de behandeling,
der gemeentebegrooting gelet worden.
Een verzoek van den hulponderwijzer op school F,
den heer P. A. van Roosendaal, om eervol ontslag
wegens vertrek naar Breskensis aangehoudenin af
wachting van het advies der plaatsel. schoolcommissie.
De voorzitter deelt mede, dat van de voormalige
kommiezen C. Smidt, H. Cornelus, J. A. Julianus en
A. Sanderse, van den voormaligen sub-ontvanger J.
G. de Zeeuw en van zes gewezen buitengewone nacht-
kommiezen P. G. Weber, P. Bijleveld, A. Karreman,
A. CalliberH. Koppelle en A. Hillebrandadressen
zijn ingekomen, strekkende tot geheel of gedeeltelijk
blijvend genot van wachtgeld of wel tot het in aan
merking komen voor eenige betrekking.
De voorzitter stelt voor en de raad besluit het laatst
genoemde adres, als op ongezegeld papier geschreven
zijnde, ter zijde te leggen. Ten aanzien der beide an
dere adressen stelt hij voor, ze te stellen in handen
der financieele commissie, om daarop te letten bij haar
advies betreffende de gemeentebegrooting voor 1876.
Aldus wordt besloten, nadat op verzoek van den heer
Snijders door den voorzitter namens burgemeester en
wethouders toezegging is gedaan dat de adressen vooraf
aan het advies van den controleur der plaatselijke
belasting onderworpen zullen worden.
Van den heer J. Tuijter leeraar in het hand- en
rechtlijnig teekenen aan de burgeravondschool alhier,
is een verzoek ingekomen om ontslag wegens gevorder
den leeftijd, hopende hij wegens zijne diensten sedert 1867
aan de burgeravondschool en sedert 1842 aan de vroegere
teeken-academie, op een gunstige beschikking.
Het advies van burgemeester en wethouders strekt
om het gevraagd ontslag eervol te verleenen. De jaar
wedde dier betrekking bedraagt f 150 per cursus, daar
de titularis met zoozeer belast is met het geven van
onderwijs als wel om den daarmede belasten leeraar
daarbij behulpzaam te zijn. Sollicitanten zijn niet te
verwachten zoodat burgemeester en wethoudersin
overleg met den inspecteur voor het middelbaar onder
wijs in Zeeland voorstellen den heer W. van Enst,
concierge bij de rijks hoogere burgerschool alhier te
benoemen tot hulp-leeraar in het handteekenen aan de
burger avondschooldoch die aanstelling slechts als tij
delijk te beschouwen en ze te doen ingaan met den
leercursus 1875/76. Aldus wordt besloten.
{Zie vervolg in het bijvoegsel.)
Beaucoup de Iruii et peu. de besogne kan men met be
trekking tot de politieke gebeurtenissen van de laatste
dagen in Frankrijk zeggen. Een eergisteren gehouden
zitting van de permanente commissie heeft niets bijzon
ders opgeleverd, maar er iets anders gebeurd. De
minister van financiën Leon Say heeft den 26™ September
jl. bij gelegenheid van een diner door hem aan de
maires van het kanton l'Isle Adam aangeboden een
toast uitgebracht op den maarschalk en daarbij een
politieke redevoering uitgesprokenwaarin hij o. a. met
groote ingenomenheid herinnerde, dat op den 25™ Fe
bruari jl. de oude meerderheid voor goed was ontbonden
en een nieuwe meerderheid was ontstaan van een groote
constitutioneele partij, die begrepen had, dat de repu
bliek de eenig mogelijke regeeringsvorm voor Frankrijk
was.
Algemeen was de ingenomenheid der constitutioneele
organen met deze redevoeringmaar men begreepdat
dit geen taal was naar het hart van den heer Buffet,
die veel meer op heeft met de oude dan met de nieuwe meer
derheid, en zietin strijd met de gewoonte, verscheen deze
redevoering niet in het Journal officiel. Bewijs genoeg
niet alleen van verschil van opinie, van het bestaan
van twee richtingen in het ministeriemaar zelfs voor
een ministerieele crisisDe heer Buffet had op grond
van de zinsnede over de oude en nieuwe meerderheid
verboden de rede in het Journal officiel op te nemen
en de heer Say zou zijn ontslag aanbieden, indien dit
niet geschiedde. Daarentegen werd van andere zijde
beweerd, dat de niet opneming in het officieele orgaan
moest worden geweten aan de afwezigheid van den
heer Buffet.
Hoe dit zijalles is geschikthoewel er toch
eenige onaangenaamheid of moeilijkheid schijnt te heb
ben plaats gehad. Gisteren is een ministerraad gehou
den waarvoor de heer Buffet opzettelijk uit de Vogee-
zen is overgekomen en waarin de quaestie is behandeld
of de rede van den heer Say al dan niet in het
Journal officiel zou worden opgenomen. Het resultaat
is dat dit wel zal geschieden, maar met bijvoeging
van een brief waarin een nadere verklaring van den
zin der redevoering zal worden gegeven, en die door
den geheelen ministerraad is goedgekeurd. Yan een
ministerieele crisis is geen sprake meer en de maar
schalk is weder naar het land vertrokken.
Wat betreft de poging tot een republikeinschen
opstand in Spanje, deze heeft geen gevolgen gehad,
bij gebrek aan ondersteuningzoodat de opstandelingen
zelf zoo spoedig mogelijk verdwenen zijn. De Carlisten
bij Tolosa zijn in die stad geretireerd met de kanon
nen die zij op de bergen Santagomendi en Sanmareos
hadden opgesteld en wel tengevolge van eene beweging
der Alfonsistische troepen.
Ten aanzien van de circulaire van den pauselijken
nuntius te Madrid, den heer Simeoni, heeft de regeering
in zooverre eene beslissing genomen, dat zij eene nota
tot het Yaticaan heeft gericht, bevattende een antwoord
op de eischen van den pauselijken stoel, waarmede een
speciale koerrier naar Rome is vertrokken. Zoolang
de onderhandelingen over deze zaak duren zal (1e ge
zant van Spanje bij het Vaticaan te Rome blijven.
Alweder hebben in de Herzegowina bloedige gevech
ten plaats gehad bij Prapatmizza, waarin 1200 opstan
delingen tegen 4000 Turken streden. Hoewel de eerst-
genoemden beweren slechts 56 man te hebben verloren
tegen 500 door de Turken, zijn deze tochdank zij hun
grooter aantalmeester gebleven van het slagveld.
Intusschen heeft de Turksche regeering, dje ontevre
den was over den gouverneur van Trébinje, Hussein
Pacha, dezen als zoodanig ontslagen en in zijn plaats
benoemd Sélim Pacha en aan Server Pacha instructies
doen toekomen, waarin hem wordt gelast de adviezen
van de buitenlandsche consuls afzonderlijk te ontvan
gen, maar met hen in geen onderhandeling te treden.
Wat de bedoeling van dezen maatregel is blijkt niet,
misschien wil de Porte den invloed van de vreemde
mogendheden zooveel mogelijk ter zijde stellen.
De Servische metropolitaan Michel heeft in naam
der menschelijkheid en van den godsdienst een beroep
op alle Christelijke volken van Europa gedaan, om
de ongelukkige Bosniërs en onderdrukte Herzegowiners,
grijsaards, vrouwen en kinderen ter hulp te komen.
Hoewel de bedoeling misschien uitmuntend is, zal dit
waarschijnlijk toch weder menig lid van den Slavischen
stam aansporen, om naar het leger der insurgenten te
tirckk.cii*
Het is thans bepaald dat keizer Wilhelm den 10™
dezer met von Bismarck en von Moltke en een tal
rijk gevolg naar Italië zal vertrekken. Te Milaan
zal Z. M. door het Italiaansche vorstenhuis worden
ontvangen en begroet.
Het barkschip Stad Middelburg, kapt. L. de Vries,
dat den 11™ September Elseneur passeerde, is den
15™ September Dover gepasseerd.
Volgdns telegram van A. Jorgense, gezagvoerder
van het barkschip Riga, is hij den 28™ September te
Sundsvall gearriveerd.
