MIDDELBURGSCHE
COURANT.
P 232.
Donderdag
1875.
30 September.
Middelburg 29 September.
Dit blad verschijnt dagelijks met nitzondering van den Zondag, den 2" Paasch- en Pinksterdag en een der kerstdagen.
De prijs per 3/m., franco is f 3.50.
Z. M. de koning heeft gisteren namiddag te half zes
nre de commissie uit de tweede kamer ontvangen,
belast met de aanbieding van het adres van antwoord
op de troonrede.
Naar ons per telegraaf wordt gemeld, heeft Z.M. de
koning hierop geantwoord:
„Mijne Heeren!
„Ik dank u voor het aangeboden adres. Het is mij
aangenaam daarbij de verwachting bevestigd te zien
van het ernstig voornemen der kamer, om ten nutte
van het vaderland vele en belangrijke zaken tot stand
te brengen die hare medewerking behoeven."
De tweede kamer heeft een commissie benoemd tot
het onderzoeken der door de regeering verstrekte inlich
tingen omtrent het contract met de Rijnspoorwegmaat
schappij, betreffende de aansluiting te Rotterdam. Tot
leden van die commissie zijn benoemd de heeren de
SmidtBlussé WintgensSandberg en Borret.
De afdeelingen van de tweede kamer hebben gisteren
een aanvang gemaakt met het onderzoek van de In
dische begrooting voor 1876.
De gisteren avond alhier gehouden jaarlijksche alge-
meene vergadering der maatschappij van visscherij en
van gebouwen en grondbezit, genaamd Nijverheids-
vereeniging, werd door een veertigtal vennooten
bijgewoond.
De heer A. den Boer opende als voorzitter de bijeen
komst met eene korte toespraak waarin hij te kennen
gaf dat het hem genoegen deed weder belast te zijn
met de leiding dezer vergadering, hem reeds zoo
dikwijls toevertrouwd. Waar hij vroeger meermalen
met schroom zich met die taak belastte omdat toen
slechts op geleden verliezen kon gewezen worden, doet
hij dit thans met ingenomenheid omdat betere tijden
zijn aangebroken en men de toekomst hoopvol kan te
gemoet gaan. Bij het betreden der smalle baan van
vooruitgang heeft het bestuur echter behoefte aan den
steun en de medewerking der vennooten, en deze riep
de voorzitter bij vernieuwing in.
Uit het door den secretarisden heer L. L. Wou-
tersenuitgebracht verslag der vennootschap over het
zevende boekjaar van haar maatschappelijk bestaan en
het elfde jaar sedert hare oprichting, ontleenen wij
het volgende.
De vennootschap verkeert voortdurend in bloeien-
den staat.
Het gestort kapitaal bedroeg bij den aanvang van
het dienstjaar f 21,278.21 en bij het einde /26,317.48s.
Gedurende dit jaar zijn 20 nieuwe vennooten toegetreden,
samen voor 20 aandeelenterwijl nog voor 101/. aan-
deelen door reeds vroeger toegetreden vennooten deel
genomen is. Bovendien zijn sedert 1 Juli jl. tot heden
nog 11 aandeelen geplaatst, zoodat thans nog 10 aandeelen
beschikbaar zijnwelke naar men verwachten mag ook
wel spoedig geplaatst zullen zijn, althans voor 1 Juli 187öj
op welk tijdstip de door den koning toegestane termijn
tot plaatsing verstreken is.
Door het bestuur wordt ernstig in overweging genomen
een voorstel tot vergrooting van het maatschappelijk
kapitaal door uitgifte eener tweede serie van aandeelen
en tot wijziging der statuten, in verband met de uitbrei
ding der verschillende ondernemingen in den laatsten
tijd. Het wacht echter de wettelijke regeling af van
de zoogenaamde coöperatieve vereenigingenbij de
wetgevende macht aanhangig.
Omtrent de verschillende ondernemingen en onder
werpen der vennootschap wcrdt onder meer het volgende
in het verslag medegedeeld.
De visscherij leverde dit jaar zeer ongunstige uitkom
sten op zoowel wegens de geringe opbrengst als tenge
volge van belangrijke vernieuwing en herstel aan zeilen
en tuig van het vaartuig. Die ongunstige toestand deed
zich trouwens ten aanzien der visscherij algemeen in
Zeeland voor en de schuld is derhalve niet aan den
schipper te wijten. De thans geopende gelegenheid tot
directe verzending der vangst naar Engeland geeft
uitzicht om daarvoor in 't vowolg een meer geregeld
en voordeelig débouché te vinden.
Wat de gebouwen betreft, is het ten vorige jare ge
kochte huis op de Wal geheel in orde gebracht en op
voordeelige voorwaarden verhuurd. Ook de overige
verhuurde huizen leverden eene voldoende rente op.
In den loop dezes jaars is in openbare veiling een huis
in de Lange Gortstraat, wijk I n° 329, aangekocht, dat
tot een kapitaal burgerhuis verbouwd wordt, hetwelk
uitzicht geeft op goede winsten bij verkoop of ruime
rente bij verhuring.
Het in 't vorige jaar medegedeelde voornemen om tot
eene bouwonderneming over te gaan, heeft begin van uit
voering verkregen vooral bij het reeds gedeeltelijk
verwezenlijkte vooruitzicht dat zoowel hier als teVlis-
singen belangrijke industrieele inrichtingen zouden ge
opend worden. Het bestuur meende eene voor het
algemeen belang nuttige en voor de vennootschap voor
deelige zaak tot stand te brengen, wanneer aan het
van elders komend personeel, aan die inrichtingen ver
bonden in de nabijheid hunner werkplaatsen en van
de openbare vervoermiddelen, luchtige, doelmatige en
gezonde woningen tegen behoorlijken huurprijs konden
aangeboden worden. Op het achter de Nieuwepoort
tegenover de werf der Commercie-compagnie gelegen
terrein zijn van de gemeente 775 centiaren grond tot
het bouwen van negen huizen aangekocht. Vijf dier
huizen, waarvan de bouw aan den heer H. P. van de
Ree alhier werd aanbesteed, moeten reeds met 1 No
vember a. voltooid opgeleverd borden. Tal van aanvra
gen tot verhuring zijn reeds bij het bestuur ingekomen.
Met den bouw van nog vier huizen aldaar zal hoogst
waarschijnlijk in den loop van dit boekjaar worden
aangevangen.
De bloei van den tuin op het Noord-bolwerk en de
bijval dien hij van 't publiek ondervindt nemen steeds
toe. Het getal huurders (of leden) bedroeg op 30 Juni
jl. niet minder dan 707. De tuin en toebehooren zijn
weder verbeterd en verfraaid. De onderneming levert
aan de vennootschap een ruime rente op, doch de uit
gaven zijn steeds klimmende, wil men den tuin, die
zooveel tot genoegen der ingezetenen bijdraagt, bij
voortduring door het publiek op prijs gesteld zien. In
verband met het naderend einde van het driejarig con
tract heeft het bestuur als verbeterde regeling in over
weging genomen, om de muziekuitvoeringen voortaan
voor rekening der vennootschap te doen plaats hebben.
Tot dekking der daartoe vereischte uitgaven en de
kosten van verschillende werken tot verbetering en
verfraaiing van den tuin en lokalen zou echter eenige
verhooging der bijdragen van de huurders onvermijde
lijk zijn.
Ten aanzien der steenbakkerij wordt in het verslag
gezegd, dat de nog weinige ondervinding die het om
trent die zaak verkregen had en de aanvankelijk on
dervonden moeilijkheden het bestuur genoopt hebben
om in dit jaar zich nog te bepalen tot voortzetting der
proef, en inmiddels maatregelen te nemen om deze on.
derneming in 1876 met kracht en definitief voort te zetten
De werkzaamheden hebben zich dientengevolge bepaald
tot het verwerken der in 1874 ontgraven klei. In de
arbeidsloonen werd een zeer belangrijke reductie ver
kregen.
De omstandigheid dat de gebezigde werklieden niet
gewoon waren den door het bestuur aangenomen Waal-
vorm te hanteerenalsmede dat de ter droging uitge
zette steen door de late nachtvorsten in April en Mei
zijn getroffengaf aanleiding dat de uit de beide eerste
ovens gevoerde steenen, wat de qualiteit betreft, niet
zoo goed hebben voldaan als die van het vorige jaar.
Later heeft zich deze toestand veel verbeterd. De
financieele uitkomsten van dit jaar zijn niet ongunstig
en geven de hoop dat zij de verliezen van het vorige
jaar zullen kunnen dekken. Het totaal der over beide
proefjaren gevormde steenen bedraagt 150,000 Waal-
vorm en 124,830 kleinen vorm, waarvan zijn afgeleverd
214,430 en thans nog 60,400 in voorraad zijn. De ten
vorigen jare aangekochte kleimolen heeft goed voldaan.
Door eene overeenkomst met het gemeentebestuur tot
het in huur nemen van ruim 7 hectaren bouwland in
het oude haven-kanaal met recht tot ontgraving van
klei, is het bestuur voor eene reeks van jaren verze
kerd van het bezit der noodige klei tot voortzetting
der steenbakkerij. Thans zal ook eene droogloods
worden opgericht.
Als een der kleine industriën der vennootschap wordt
ook melding gemaakt van de voorgenomen plaatsing
van een adresbord voor handelaren, neringdoenden en
industrieelen in de straat tusschen de Koningsbrug en
de Kanaalbrug. Het bord met bijbehoorende droogstijlen
enz., aanvankelijk ter grootte van 9 M1, doch zóo inge
richt dat het ten allen tijde kan uitgebreid wordenis
dezer dagen aan den heer K. J. Kuiler alhier aanbe
steed.
Evenals vorige jaren zijn ook thans weder de onge
bruikte gelden a deposito uitgezet. De kas was echter
zeer ruim en de rente-standaard zeer laag, zoodat dit
van grootcn invloed is geweest op het cijfer van het
dividend. Thans zijn evenwel al de gelden der ven
nootschap in hare ondernemingen geplaatstja zelfs,
wanneer de stortingen over dit boekjaar niet meer
mochten bedragen dan het bij de statuten voorgeschre
ven bedragzouden voor een geregelden gang van
zaken tijdelijk nog eenige gelden moeten opgenomen
worden.
De winst- en verlies rekening wijst een winstsaldo
aan van 4 pet. tegen 7£ pet. in het vorige jaar,
welk verschil voortspruit uit den eenigen verliespost
der onderneming, zijnde die der visscherij; voorts uit
de lage rente der niet gebruikte gelden en winstderving
op de steenbakkerij, daar, hoe bevredigend de proef
ook moge uitgevallen zijnhet daarvoor gebruikte
kapitaal geen rente heeft opgeleverd. De overige
ondernemingen gaven door elkander even goede uit
komsten als het vorige jaar.
Het gestorte kapitaal zal met 1 November a. voor
meer dan 7/8 gedeelte belegd zijn in vaste panden die
in zoodanigen toestand verkeeren dat hunne werkelijke
waarde eerder de gestelde boekwaarde zal overtreffen
dan daar beneden blijven.
Uit een en ander werd in het verslag ten slotte de
voortdurende bloei der vennootschap geconstateerd.
Het verslag gaf tot eenige vragen en opmerkingen
aanleiding, die door den voorzitter beantwoord werden.
Vervolgens werd de rekening en balans van den ad
ministrateurden heer K. Baart, door de vergadering
nagezien en goedgekeurdwaaruit bleek dat de behaalde
winst, na afschrijving op verschillende zaken, eene uit-
keering van 4 ten honderd op het gestorte kapitaal toelaat.
Als lid van het bestuur was aan de beurt van aftre
ding de heer G. J. Will. In diens plaats werden door
het bestuur ter keuze voorgedragen de heeren J. van
Nederveen (die evenwel verzocht buiten aanmerking te
blijven), J. A. Zip en G. Knol. De heer Knol werd
bij eerste stemming benoemd.
Als commissarissen moesten aftreden de heeren mr. G. N.
de Stoppelaar en K. J. Kuiler.
Ter vervulling der eerste vacature waren op de aan
bevelingslijst geplaatst de heerenB. A. Verheij
I. DhontJ. G. van der Harst en L. van Benthem
Jutting. De heer Verheg werd gekozen met het lot
tegen den heer Dhont.
Voor de tweede vacature was eene aanbevelingslijst
opgemaakt, bevattende de namen der heeren F. G.
Sprenger, mr. P. R. Tak, J. C. van den Broecke en
B. A. Fokker. Geen dezer heeren verwierf de vol
strekte meerderheidterwijl de heer I. Dhontniet op
deze lijst voorkomende, in herstemming kwam met
den heer mr. P. R. Tak en daarbij de meerderheid
behaalde.
De heer Knol was niet ter vergadering aanwezig,
zoodat hem van zijne benoeming zal worden kennis
gegeven. De heeren Verheij en Dhont verklaarden
zich bereid de betrekking van commissaris aan te
nemen.