dwaalde. Intusschen stelt zij zich voor, met den
meesten ijver te helpen bevorderen dat het doel van
den wetgever en der vertegenwoordiging wcrde bereikt,
namelijk: bescherming der nijverheid tegen ongemoti
veerde tegenkanting van derden eenerzijds, en bescher
ming van de veiligheid, de gezondheid en het leven
van derden tegen het somtijds aanmatigend egoïsme
der nijveren.
Overigens uitte spreker den wensch, dat bij onze
gemeentebesturen vooral duurzaam de overtuiging moge
gevestigd worden, dat de ontwikkeling van nijverheid
en handwerk op de volkswelvaart een kracbtigen
invloed uitoefenen, dat deze takken van bestaan geen
tegenwerking verdienen, maar aanspraak hebben op
de sympathie der regeerders. Die overtuiging zal
z. i. veldwinnen naarmate de beschaving bij de lei
ders der industrieele ondernemingen en van het hand
werk toeneemt. Gelijk ieder soldaat der Fransche
armee in zijn ransel den maarschalksstaf met zich
droeg, zoo ook ligt aan het einde der renbaan
van den arbeid het zegeteeken gereed voor eiken
arbeider, die geestkracht genoog ontwikkelt om het
te bereiken. De naam van eiken arbeider is ge
schikt om de firma eener industrieele of handelsonder
neming te worden. Daardoor neemt de industrie eene
eigenaardige plaats in de maatschappij in; op hare
leden en op vereenigingen als deze rust de taakdoor
den invloed van beschaving en kennis de overwinnaars
in den strijd te vormen tot voorgangers, die een edel
voorbeeld tot navolging stellen, en ons vaderland mag
met trots op zulke mannen wijzen.
Een tweede punt isde nieuwe wetwaarbij de
rechten en verplichtingen der spoorwegen en van andere
vervoermiddelen worden geregeld. Deze zalvolgens
spreker, in vele opzichten tegemoet komen aan bezwaren,
die de nijverheid vooral voor de expeditie harer pro-
dukten en grondstoffen ondervond. Zij berustevenals
die op de fabrieken op het beginsel van beperking
der vrijheid van bijzondere ondernemers ten behoeve
van de belangen van het publiek. Deze grijpen op
dit terrein met die van handel en nijverheid zoodanig
ineen dat men dikwijls inderdaad niet onderscheiden
kan of de nijverheid zich met het publiek in zulke
wetten verheugen mag, dan of zij met de spoorweg
maatschappijen reden hebben tot klagen, en vreezen
moet langs dezen weg hoe langer hoe meer ten gerieve
van het publiek aan banden te zullen gelegd worden.
De ondervinding zal ook hier moeten beslissenwaak
zaamheid en toezicht worden ook hier de vereeniging
en hare zusters aanbevolen. Mogen wij zeide spreker
ons spoedig verheugen dat de belangen van handel en
nijverheid beiden eerlang zullen gebaat worden door
c,ie verbetering van het contract tusschen den staat en
v-je exploitatiemaatschappijwaaraan de behandeling
Vlvan dat vraagstuk in eene onzer vorige algemeene
ergaderingen ongetwijfeld ook eenig deel heeft gehad.
laaEene der hoofdgedachten van bespreking op de
wel-tste vergaderingen was de bevordering van het
denk.yu van <xe arbeidende klasse. Naarmate dit
trekt ,Deeld. meer en meer de geheele maaatschappij door-
nijverh zoowel jn de landbouwdistricten als in de
meer ui.jds- en handelsstreken veld wint en niet
door eentgiu;j.end door de liberalen, maar thans ook
programm. deel der antirevolutionaire partij in haar
ook dit dv, wordt opgenomen, naar die mate verliest
het eenige ..^beeld het afschrikwekkende, waarmede
begroet. De -aron geleden door de tegenstanders werd
kennis, onvolt gebreken van het individu, gebrekkige
heid, onmatigl|oende ontwikkeling, gemis van zedelijk-
nigingsleven"v^dzij worden beteugeld door het veree-
Hulde brach ,aar dit op goede grondslagen rust.
die toonde he;nt de redenaar daarom aan de regeering,
in de wet opc gewicht dezer quaestie te begrijpen en
kapitaal de gi\ de vennootschappen met veranderlijk
nigingsleven zc ,-ondslagen vaststelde waarop het veree-
genwoordigingkunnen voortbouwen. Eere de verte
maar hier mee^ die met den meesten spoed
worden, terw't,n(je Spreker gevaar te loopen ironisch te
hij, gedraal(^paijeeil ernst past. Waarom toch, vroeg
terwijl tientöTj met de behandeling van dit onderwerp,
ten naar de dien van coöperatieve vereenigingen smach-
toestand? 'onmisbare omschrijving van hunnen rechts-
Een tweö
in het init^e verblijdend verschijnsel begroette spr.
eene circulvla^ei van den minister van financiëndie
schillende ;a;re uitvaardigde aan de besturen der ver
stap zien fSpaarbanken. Daarin mag men een eersten
komstig oprichting van postspaarbankenovereen-
dezelfde jen wensch der Vereeniging, te meer daar
der arbeöjjjbiigter ook aan hare wenschen op het terrein
dracht •''{derswoningen tegemoet kwam, door zijne voor
ten bebetoj. rege]ing van vrijdom van grondbelasting
Ond^oeve dier. woningen.
jaarktf\r de gelukkige herinneringen van den afgesloten
acade-ing behoort het derde eeuwfeest onzer oudste
hanr m;e_ judien de ontwikkeling van een volk af
dekt van den toestand van het onderwijs, dan mag
*®r Vereeniging zich voorzeker verheugen, misschien
niet zoozeer omdat ons onderwijs zoo uitstekend is,
maar vooral omdat de gebreken ons bekend zijn, en
het volk zelf bezig is in die leemten te voorzien.
Met het oog op de regeling der werkzaamheden moest
spreker soberheid in acht nemen. Daarom stipte hij
slechts terloops de aanstaande wereldtentoonstelling te
Philadelphia aandie door de regeeringscommissie voor
zooveel ons land betreft met ijver wordt voorbereid en
waarin onze natie in meer dan éen opzicht een waardig
deel zal kunnen nemen.
Voorts van enkele droevige herinneringen gewagende,
herinnerde spreker aan het overlijden vóór weinige
weken van den heer John van der Wall Bake, die
langen tijd de ziel was van de belangrijke Utrechtsche
afdeeling der Vereeniging en in jeugdigen ouderdom
bezweek aan de uitterende ziekte, die sinds eenigen tijd
zijn leven bedreigde. Die hem kenden wisten hem te
waardeeren; de nijverheid verloor in hem een uitstekend
vertegenwoordigerde vereeniging een warm en belang
stellend vriend.
Evenzeer bracht hij in herinnering dien anderen af
gestorvene in wien Nederland een uitstekend bouwkun
dige verloren heeft: den beroemden stichter van het
paleis voor Volksvlijtden-bouwmeester Oudshoorn. Hij
uitte den wensch dat diens voetspoor door zijne vak-
genooten moge gedrukt wordenzijne energie door hen
geëvenaard.
Vervolgens bracht de redenaar een huldebetoon aan
de Zeeuwsche afdeeling, die aanspraak heeft op bij
zondere sympathieniet alleen omdat zij de eenige is
in dit gedeelte van ons landniet alleen omdat zij
bloeit en werkzaam isdank zij het initiatief van haar
bestuur, maar ook omdat zij Zeeuwsch is. Evenals
Zeeland vóór 300 jaren eene bij zondere en eigenaardige
plaats innam op het tooneel der worsteling met de
tirannieneemt het ook thans eene bijzondere plaats
in op het tooneel van Nederland's ontwikkeling-. De
beste haven van Nederland, eene reede waarop onze
naburen met recht naijverig mogen zijn, kwam eerst
in den laatsten tijd tot haar recht. Lang hebben han
del en scheepvaart zich- er op toegelegd met min of
meer gebrekkige kunstmiddelen elders tot stand te
brengen wat hier in Zeeland met kwistige hand door
de natuur werd aangebodendoch eindelijk mocht het
aan Zeeuwsche volharding gelukken den tegenstand te
brekendoor sleur en inertie aan den natuurlijken loop
der dingen geboden.
Zeeland aldus ongeveer ging spreker voort
Zeeland mag er trotsch op zijn dat een der geliefde
prinsen van Nederland 's vorstenhuis krachtig mede
werkte tot het bereiken dezer schoone uitkomstwaar
van Vlissingen reeds nu de vrqchten begint te plukken.
De stroom van het verkeer tusschen Noord-Duitschland
en Engeland zal daardoor voor een goed deel door
Nederland worden geleid, en ook onze spoorwegen
zullen de voordeelen van dit toenemend verkeer genieten.
Hij uitte ten slotte bij het openen der 24e algemeene
vergadering den wensch, dat de invloedrijksten der
vereeniging zich het voorbeeld van den vorst voor
oogen mogen stellen, die met onverdroten ijver, gedreven
door heilige plichtsbetrachtingonvermoeid de eerste is
waar het de ontwikkeling geldt van de bronnen onzer
nationale welvaart. Dan zal ook de industrie zich
ruimer en gewichtiger plaats weten te veroveren, dan
zal ook deze vereeniging een nuttige leidsvrouw der
Nederlandsche nijverheid kunnen blijven.
Na nog met een kort woord de hoofden van dit ge
west en van deze stad verwelkomd te hebbenverklaarde
spreker de 24e algemeene vergadering der Vereeniging
geopend.
Vervolgens werden eenige huishoudelijke werkzaam
heden behandeld en daarna een aanvang gemaakt met
de behandeling der voorstellen van het hoofdbestuur,
waaromtrent wij morgen een en ander zullen mededeelen.
Benoemingen en besluiten.
onderscheidingsteek enen. Vergunnning verleend aan
den bij het leger in Nederlandsch-Indië dienenden fuse
lier A. J. B. Loridant tot het dragen van de Fransche
herinnerings-medaille voor het deelnemen aan de expe
ditie in Mexico.
ridderorden. Benoemd tot ridder der orde van den
Nederlandschen leeuw de heeren F. Beijerinck, resident
van Kediri, en J. C. Th. Kroesen, assistent-resident
van Blitar, en tot broeder dier orde, de sergeant-majoor
H. Scharer, instructeur der pradjoerits te Blitar.
burgemeesters. Benoemd tot burgemeester der ge
meente Loosdrecht C. J. Hacke.
Goedgekeurd de benoeming van J. Schoenmaekers,
burgemeester van Klimmen, tot secretaris dier gemeente.
Onderwijs.
Het Utr. Dbl. drukt de hoop uit dat de hoogleeraar
,P. de Jong, sedert 1869 in de faculteit der letteren
en der wijsbeheerte aan de hoogeschóol te Utrecht
werkzaamen thans deken dier faculteit, zijne benoeming
tot hoogleeraar te Leiden niet zal aannemen, uit
hoofde van het groot verlies dat de te Utrecht studeerende
jongelingschap door zijn vertrek zou lijden.
Bij koninklijk besluit is de heer B. C. Körnfeldt,
hoofdonderwijzer te 's Gravenhagebenoemd tot hulp
prediker bij de inlandsche Christengemeenten in Neder
landsch-Indië.
Kerknieuws.
De Hervormde predikanten, die het gisteren door
ons reeds vermelde protest tegen het schrijven van den
kerkeraad te Amsterdam aan het bestuur der Portu-
geesch-Israëlitische gemeente aldaar onderteekend heb
ben, zijn de heeren dr. T. Modderman Az.d'. J. P.
Strieker, F. C. A. Pantekoek, H. A. G. Brumund,
H. Steenberg, J. C. van Marken, K. F. Teraooij Apel;
Ph. E. Hugenholtz en dr. G. J. Vinke.
Marine en leger.
De 2" luitenant-adjudant P. T. W. van der Paardt,
van het 2« regiment infanterie, is in zijnen rang van
2'a luitenant en in zijne ancienneteit als zoodanig,
overgeplaatst bij het wapen der infanterie van het leger
in Nederlandsch-Indië.
Gemengde berichten.
Als eene bijzonderheid deelt men ons mede dat
Jakob Blom en zijne vronw Maria Eiemens, te Grijps-
kerke, dezen zomer voor de 51e maal te zamen den
oogst hebben helpen afsnijden zonder ooit door ziekte
of ander beletsel daarin verhinderd te zijn.
Onder Tholen is Maandag middag omstreeks 12
uren brand ontstaan in de hofstede bewoond door den
landbouwer C. Geluk. Aan de toegesnelde brandweer
gelukte het om het woonhuis te behouden, doch de
bouwschuur met het reeds ingezamelde graan alsmede
eenige paarden en ander vee zijn door den brand ver
nield. Het verbrande was grootendeels verzekerd.
De oorzaak 's onbekend.
Te Bergen op Zoom is Maandag morgen onder
een grooten volksoploop het huwelijk gesloten tusschen
een meisje en een jongmenschdie gedurende eenige
jaren verkeerd had met een ander meisje, dat nu sedert
vier maanden moeder is. Zoowel gedurende den tocht
naar de kerk als des avonds voor de wonmg der jong
gehuwden was aan schelden en het zingen van schimp
liederen geen gebrekzoodat ten laatste de menigte
door de maréchaussee en de militaire macht niet zon
der moeite uiteengedreven werd.
Men leest in het Utr. Dagblad:
Heden ochtend was het bijzonder druk op de
vischmarkt. Een groote hoop menschen bewoog zich
daar, vooral voor het huis van den bakker d. L.
Aanleiding tot dien oploop moet het volgende voorval
gegeven hebben. De dochter van dien bakker, die
Eoomsch katholiek isverkeerde met een jonkman op
wien niets te zeggen vieldan dat hij protestantsch is.
De vader heeft krachtige maatregelen genomen om hier
aan een einde te maken. Eeeds Zondag middag gaf hij
aanleiding tot een ergerlijk schandaal op straattoen
hij de beide gelieven tegenkwam en van zijn geloof
getuigenis aflegde door het gebod der liefde op de ruwste
wijze te verloochenen.
Heden nacht is het meisje door haar vader en eenige
helpers men verzekert ons, dat het zijn broeder pn
een buurman waren met geweld en in weerwil van
haar wanhopig verzet naar een geestelijk gesticht ge
bracht.
Ondanks het vroege uur bracht dit treurig tooneel
veel volk op de been en algemeen uit zich de veront
waardiging. Wij hopen dat ten minste zal blijken,
dat geen bedienaren eener Christenkerk in Nederland
zijn dweepzucht hebben aangemoedigd en gesteund;
dat het van bevoegde zijde gelogenstraft worde, wat
men algemeen hoort zeggen, dat geestelijken er de
hand in haddenom het weerlooze meisje naar een
dier gestichten te doen sleepenwaaruit nooit een stem
opgaat om het recht te eischen, dat in de wet voor
ieder Nederlander ter bescherming zijner persoonlijke
vrijheid geschreven staat.
Aan het station van den rijnspoorweg te 's Hage
werd gisteren ter bezichtiging gesteld een slaap- en
salonwagen van het model, dat reeds op verschillende
spoorwegen in gebruik is en eerlang ook in het verkeer
der Köln-Mindener Bahn naar Amsterdam en Botter
dam zal worden opgenomen.
Het bevat een viertal compartimenten, zeer gemak
kelijk ingericht voor zit- en slaapvertrek. In sommige
kunnen zelfs vier personen op een ruim bed zich in
Morpheus' armen werpen. Al de vertrekken komen
uit op een corridor, die zich over de geheele lengte
van den wagen uitstrekt en den passagier, die, het
zitten moede, naar beweging zoekt, een aangename
wandelplaats biedt. De ventilatie wordt behalve door
het openzetten der zijramenook verkregen door een
luchttoesteleen verwarmingsmachine kan de passagiers
tegen de koude beschermen, terwijl een waterleiding,
gevoed door een reservoir in het bovengedeelte van den
