MIDDELBURGSCHE
COURANT.
F 178.
Donderdag
29 Juli.
1875.
BIJ DEZE COÜRANT BEHOORT EEN BIJVOEGSEL.
Middelburg 28 Juli.
Marine en leger.
Dit blad verschijnt dagelijks met uitzondering van den Zondag, den 2" Paasch- en Pinksterdag en een der Kerstdagen.
De prijs per 3/m., franco is f 3.SO.
De minister van binnenlandsche zaken isvoorna
melijk naar het schijnt tengevolge der verkiezing te
Zutfen, tot de overtuiging gekomen dat door sommige
„in dienst van den staat geplaatste personen" een on
geoorloofde invloed op de verkiezingen wordt uitge
oefend. Hij heeft daarom tot de commissarissen des
konings de volgende circulaire gericht
„Herhaaldelijk is mij gebleken, dat burgemeesters,
schoolopzieners en andere in dienst van den staat ge
plaatste personen zich aan bemoeiing ten aanzien van
de verkiezingen van leden van de tweede kamer der
staten-generaal schuldig maken, door zich in aanbeve
lingen van dezen of genen candidaat voor het lidmaat
schap te mengen. Dit heeft mij na de herhaalde
aanschrijvingendie daartegen door verschillende minis
ters van binnenlandsche zaken gericht zijnten uiterste
bevreemd en het misbruik heeft vooral mijne aandacht
getrokken, nu voor de verkiezing, die heden in het
kiesdistrict Zutfen moet plaats hebben, die bemoeiing
geheel in strijd met den geest der wet, op ruime
schaal heeft plaats gehad bij eene advertentie, voorko
mende in het le bijvoegsel tot de Zutfensche courant
van 17 Juli jl. Door dergelijke aanbevelingen wordt
invloed op de verkiezingen geoefend, en geen ambte
naar behoort van zijne betrekking tot dat einde mis
bruik te maken in het vóór- of nadeel van een bepaalden
candidaat. Dat misbruik springt bij bedoelde adver
tentie te meer in het oog, daar onderscheiden ambtenaren
zoover zijn gegaan van bepaald in hunne betrekking
op te treden. De regéering mag niet toelaten, dat op
de vrijheid der verkiezingen inbreuk worde gemaakt
en ik verzoek u alzoo, zoover dit, van u afhangt, tegen
aanbevelingen bij verkiezingen door ambtenaren, te
waken."
Gelijk de N. Rotterdam3ehe courant reeds doet op
merken is het zonderling dat de minister dit „misbruik''
eerst heeft opgemerkt in de advertentie tot aanbeveling
van den heer Tak van Poortvliet, maar er nooit be
zwaar in heeft gezien zoolang er sprake was van „be
vriende" candidaten.
II et^ komt ons echter voor dat de minister iets ver
langt dat óf onmogelijk te bereiken is óf tot allerlei
kinderachtige ontduikingen en uitvluchten aanleiding
zal geven.
„Invloed uitoefenen op de verkiezingen" kan op een
oneindig aantal manieren geschieden en eene aanbeve.
ling in eene publieke advertentie is zeker nog niet een
van de meest afdoende.
Een hooggeplaatst ambtenaar oefent invloed uit door
zijne gesprekkendoor zijne denkwijzedoor zijne geheele
mapier van zijn, welk een en ander in zijne omgeving
en naarmate hij hooger geplaatst is, in wijder kring
volkomen bekend is. Dien invloed kan men hem niet
ontnemen, tenzij men ieder ambtenaar voor politiek
onmondig wilde verklaren.
De circulaire van den minister zal dus waarschijnlijk
alleen ten gevolge hebben dat voorzichtige ambtenaren,
die niet gaarne iets doen willen dat misschien aan de
regeering van het oogenblik mishaagt, in de adverten-
tiënwelke zij onderteekenen, de vermelding hunner
betrekking achterwege zullen laten. Daardoor voorko
men zij dat van hen gezegd kan worden dat zij „be
paald in hun betrekking opgetreden" zijn. Hun recht
om als burger van den staat een gevoelen.over 's lands
zaken te hebben, en om werkzaam te zijn teneinde
dat gevoelen ingang te doen vinden, kan niemand hun
betwisten. Voor de bewoners van hun eigen kiesdistrict
is echter de vermelding van hun naam in den regel
natuurlijk voldoende om er de betrekking stilzwijgend
bij te denken.
Het zal dus in de advertentiën en aanbevelingen eene
quaestie worden van ce q'on ooit et ce qti'on r ooit pas.
Armzalig hulpmiddel voorwaar tot waarborging van
de vrijheid der verkiezingen!
Het programma voor de a. Vrijdag avond te 7 uren
op het Molenwater te geven muziekuitvoering door
het muziekkorps der schutterij bevat de volgende stuk
ken n° 1 Marschn° 2 Wals (Labitzky)n° 3 Ouver
ture (Lentner)n* 4 fant „Le Carillonneur de Bruges"
(Grisar)n° 5 Polka (Clément)n° 6 La Zingarella
(Venzano)n° 7 fant. „Don Juan" (Mozart)n° 8 Marsch.
De Staats-courant van heden bevat de volgende
koninklijke besluiten van den 17™ dezer: tot wijziging
van art. 4 der bij koninklijk besluit van 12 Juni 1856
(Staatsblad n° 59 vastgestelde verordening, ter beveili
ging van de spoorwegbrug over de rivier den IJsel bij
Westervoort; tot wijziging van het koninklijk besluit
van 30 October 1872 (Staatsblad n° 104), nader bepa
lende welke ziekten van het vee voor besmettelijk
worden gehouden en welke der in de wet van 20 Juli
1873 (Staatsblad n° 131) genoemde maatregelen bij het
heerscheu of bij het dreigen van elke dier ziekten
moeten toegepast worden, enz.; en dat bepalende
dat de wet van 5 Juni 1875 (Staatsblad n° 110), tot
vaststelling van bepalingep bij het voorkomen van
hondsdolheid, in werking treedt op 1 September 1875.
Het 14e taal en letterkundig congres te Maastricht
zal worden gehouden op den 24™, 25™ en 26™ Augus
tus aDe congresleden zullen den 23™ des middags
plechtig ontvangen worden. De algemeene vergaderin
gen zullen plaats hebben op het Plein van het Raad
huis, die der afdeelingen in de stads-concertzaalin
de Raadszaal en in de Burgemeesterskamer. De fees
telijkheden zullen als gewoonlijk bestaan in muziek
uitvoeringen, tooneelvoorstclkug, illuminatiëndiners,
een tocht door den Sint Pietersberg enz.
Den 11™ dezer zal te Leiden, bij gelegenheid van
het aldaar te houden congres van sterrekundigende
onthulling plaats hebben van een borstbeeld van wijlen
den hoogleeraar Kaiser in de vestibule van de sterre-
wacht aldaar. In dit gebouw, het tooneel zijner roem
volle werkzaamheid en de vrucht tevens van zijn eigen
onvermoeid en onbaatzuchtig streven, zal een monu
ment ter eere van den grooten sterrekundige zeker eene
waardige plaats innemen.
Naar men verneemt zullen, boven het vroeger be
paalde twaalftal candidaten voor den burgerlijken dienst
in Nederlandsch-Indiënog vijf candidaten ter be
schikking van den gouverneur-generaal gesteld worden.
Benoemingen en besluiten.
notarissen. Benoemd tot notaris binnen het arron
dissement Tiel, ter standplaats de gemeente Zaltbommel
mr. G. Kolff, advocaat en candidaat-notaris te Deil.
LEGEn. Benoemdmet ingang van 1 September a.
tot apotheker 3e klasse bij den militairen geneeskun
digen dienst in Nederlandsch-Indië de voor die betrek
king opgeleide kweekelingen der pliarmacie W. A.
Kneepkens en E. Verschooff.
De luitenant ter zee le klasse C. Sehuylenburg,
behoorende tot de rol van Zr. M". wachtschip te Helle-
voetsluit en gedetacheerd als kommandant op de ka
nonneerboot n° 35, wordt met den laatsten dezer op
nonactiviteit gesteld, en met den 1™ Augustus a. ver
vangen door den luitenant ter zee le klasse D. M. G.
de Swart, terwijl met eerstgenoemden datum de luitenant
ter zee 2e klasse J. E. Sickens en de officier van admi
nistratie 1® klasse F. Hora Adema, beiden dienende
aan boord van Zr. Ms. raderstoomschip Valk op non
activiteit worden gesteld, en de luitenant ter zee 2e
klasse C. Moll met den 1™ Augustus a. wordt geplaatst
aan boord van Zr. Ms. wachtschip te Willemsoord.
De luitenant ter zee 2e klasse P. Holtzapffel,
dienende als le officier aan boord van Zr. Ms. monitor
Tijger, wordt met den 5e" Augustus a. op nonactivi
teit gesteld en met den 6™ dier maand vervangen door
den luitenant ter zee 2e klasse H. A. Schippers.
Volgens een bij het departement van mariue ont
vangen telegram is Zr. M". stoomschip Bromo den
26™ dezer te Pord-Said aangekomen. Aan boord was
alles wel.
Landbouw.
Wij ontvingen van den uitgever A. Akkeringa te
Amsterdam de eerste aflevering van het vroeger aange
kondigde werk van den heer G. A. Vorsterman van
Oijen, „de behandeling der Fruitboomen", dat
in 5 of 6 afleveringen, ieder van 32 bladzijden post 8°
formaat, compleet zal zijn
De thans verschenen aflevering bevat na eene korte
inleiding een overzicht van de anatomie en de physio-
logie der planten, benevens eene beschrijving harer ver
deeling volgens het stelsel van hinnaëusdat ofschoon
een kunstmatig stelselechter voor practisch gebruik
het meest doelmatig is. Met den aanvang van een
hoofdstuk over „de vermenigvuldigingen veredeling der
boomen" eindigt deze aflevering en komt het werk meer
op het bijzondere terrein der fruitboomen.
Twee platen met een 26tal kleine doch duidelijke
teekeningen helderen den tekst op. Wij wenschen dit
nuttige werkje veel opgang toein welk geval het onge
twijfeld tot verspreiding van kennis omtrent een belang
rijk gedeelte der plantenwereld zeer dienstig kan zijn.
Gemengde berichten.
Door het gemeentebestuur van Oost- en West-
Souburg en eenige andere gegoede ingezetenen dier
gemeente zijn gelden beschikbaar gesteld tot het doen
van een rijtoer der schoolkinderen door Walcheren het
geen voor de schooljeugd een ware feestdag was.
Des middags te half een uur verlieten een 16tal wagens
onder gejuich der kinderen de buitenplaats van den
burgemeester, waar allen waren bijeen gekomen en
vanwaar de tocht een aanvang nam.
Dank de we'willende bemoeiingen van gemeente
bestuur en ingezetenenwerd de schooljeugd een ge
not verschaft, dat door ouders en kinderen zeer wordt
gewaardeerd.
Vrijdag namiddag, tijdens een hevig omweder, is
de toren van het raadhuis te Axel door den bliksem
getroffenzonder dat echter brand veroorzaakt werd
ook zijn op datzelfde tijdstip op het land bij Axel
eenige korenschoven door den bliksem getroffen en
verbrand.
De heeren Roeloffsen en Hiibner te Amsterdam,
drukkers van het Nieuws van den Dag hebben gisteren
aanbesteed het bouwen eener nieuwe stoomdrukkerij
met kantoren, onder beheer van den ingenieur archi
tect van Gent. De heer E. Hanzon te Amsterdam was van
de 13 inschrijvers de laagste, namelijk voor f49.587.
Door de militairen van het koloniaal werfdepot te
Harderwijk is de som van 258,02 j bijeengebracht
voor de slachtoffers van de overstrooming der Garonne
in het Zuiden van Frankrijk.
Regenten van het Roomsch-katholiek weeshuis te
's Hertogenbosch hebben de goedkeuring van den gemeen
teraad gevraagd en verkregen tot wijziging van art.
24 van het reglement op dat weeshuisbij de stichting
door schepenen, gezworenen en raden van 's Hertogen-
bosch den 26™ April 1779 vastgesteld, zoo dat aan
regenten de vrijheid gegeven wordt ook kinderen uit
gemengde huwelijken op te nemen en te doen opvoeden.
Zondagavond had de heer de Boer bij de opvoering
van het drama „De koopman van Antwerpen" in het
zomertheater De Keizerskroon te Amsterdamnaar
men zegt, het ongeluk in hef 4e bedrijf: „De straf
van den verleider," zich den top van den vinger te
schieten.
Op 3 Augustus a. s. zal voor den H. R. der Ne
derlanden behandeld worden de voorziening in cassatie,
ingesteld door S. Hoho, notaris te Wittem, tegen een
vonnis door het provinciaal gerechtshof van Limburg
van 23 Mei jl.waarbij hijter zake van valschheid in