Verslag van den toestand der gemeente
Middelburg over 1874.
BUITENLAND.
De verwoestingen in Frankrijk.
g£dij4tnpiT.
iantetrmcltten.
l'i'ij/eu van Efleeten.
f
f
f
f
een dronk van den oud-admiraal Fabius, op prins
Hendrik als luitenant-admiraal der vloot, en een
afscheidswoord van den prins werd de lange rij der
toespraken besloten.
Buiten was inmiddels het weder opgeklaard, en
lokte tot een verkwikkelijke rustplaats in de open lucht
uit. Tal van gekleurde lampions, op de ponton en
de in de haven liggende schepen ontstoken, boden een
tooverachtig schouwspel aan. Daar schoten de vuurpijlen
omhoog, daar knetterden, knalden en flikkerden de
zonnen en vuurregens; in vlammende lijnen blonken op
den donkeren achtergrond des hemels de pyrotechnische
wonderwerken van den heer Hendrickx uit Antwerpen,
een geheel stoomschip, met de woorden „Vlissingen-
Sheerness" op de! wandeneen bouquet van vurige bloe
men, waaruit de woorden „Leve prins Hendrik" in vlam-
menschrift te voorschijn kwamen, en zoovele andere
sierlijkheden.
Ik had mij echter te haasten om den extra-trein te
bereiken, die een deel der gasten, het minst tot
„plakken" geneigde, huiswaarts voerde en hetgeen
ik gehoord en gezien had in de stilte van den nacht
op het papier te werpen. Met dezen arbeid besloot ik
mijn eersten feestdag.
Onderwijs.
Heden is in het gebouw der rijks hoogere burgerschool
alhier een aanvang gemaakt met de openbare monde
linge eindexamens der hoogere burgerscholen in
Zeeland. Deze openbare examens zullen vier dagen duren
en eindigen Vrijdag a.
De geneeskundige staatscommissie, zitting houdende
te Utrecht, heeft tot arts bevorderd: de heeren J. G.
Mastboommed. doctorandusJ. C. de Meulenmeester,
idem J. B. van Deldencandidaat-artsen het getuig
schrift voor het eerste gedeelte van het geneeskundig
examen uitgereikt aan den heer W. H. van der Veen.
Uit Kolumerland schrijft men aan de Leeuw, ct.:
„De oudste hoofdonderwijzer in deze gemeente is de
heer van Teijensvan Lutjewoude, die gisteren zijn
78e levensjaar is ingetreden. Sedert 1818, dus 57jaren,
is hij als onderwijzer werkzaam geweest en heeft zich
gedurende die lange reeks van jaren op eene alleszins
loffelijke wijze v n zijne taak gekwetenofschoon hem
nog nooit een blijk van erkentelijkheid voor getrouwe
plichtsbetrachting is ten deel gevallen.
„De waardige man heeft slechts 300 traktement."
Hunstnleuws.
Vanwege de rijks-adviseurs voor monumenten van
geschiedenis en kunst werd den 17cn dezer te Deventer
een onderzoek ingesteld naar de ontdekte muurschil
dering op den noordelijken wand der Lebuinuskerk
aldaar. Dit onderzoek leidde tot het vinden van eene
nieuwe schilderij in het daarnaast grenzende vak. Voor
zoover deze ontbloot is kunnen wordenbespeurde men
eene voorstelling van Jezus; verraad door Judas, die
door fijnheid van teekening uitmunt, en misschien éen
der tafereelen is van den Passieweg. Een en ander zal
gewis tot verder onderzoek den weg banen en dit te
meer, omdat men niet zonder grond onderstellen mag,
dat zoodanig onderzoek nog menig belangrijk schilder
stuk uit vroegere eeuwen aan 't daglicht brengen zal.
{Vervolg en ski.)
De commissie tot uitdeeling van spijs aan minver
mogenden ontving aan inschrijvingen enz. eene som
van f2838, zijnde 28 minder dan het vorige jaar.
In den winter 1873/74 heeft zij voor 2042,76 aan
levensmiddelen verstrekt.
De Vereeniging tot het bezoeken der armen ontving,
behalve verschillende goederen in natura en soepkaarten,
aan collecten, inschrijvingen en andere vrijwillige bij
dragen 2500. Zij verstrekte^daarvoor onderstand van
allerlei aard. Het aantal bij haar ingeschreven personen
bedroeg 2480 van welken 780 hoofden van gezinnen,
270 éenloopende personen en 1700 huisgenooten van
gezinnen.
De vrouwen-vereeniging „De Zeeuwsche Dorcas"
heeft aan verschillende personen eens of meermalen
tijdelijken onderstand, hoofdzakelijk uit kleedingstuk-
ken bestaande uitgereikt. Zij verstrekte 120 voor
naai en breiloon. De ontvangsten bedroegen, behalve
de intrest van haar kapitaal, f 1224,55, meestal aan
inschrijvingen en vrijwillige bijdragen.
Het genootschap tot ondersteuning van behoeftige
kraamvrouwen, bekend onder den naam van Moederlijke
weldadigheid ondersteunde 91 kraamvrouwen zijnde
4 meer dan het vorig jaar en zulks tot eene geldswaarde
van 810,84 j.
De ontvangsten dezer instelling hebben eene aanmer
kelijke verhooging ondergaan door eene buitengewone
gift van een onbekende van 300en bedroègen aan
inschrijvingen en vrijwillige bijdragen eene som van
f 936,70 tegen 639,40 in het vorig jaar.
De commissie Loon voor werk verschafte, zoo binnen
als buiten het fabriekgebouw, aan 177 personen werk
en betaalde daarvoor 3017,68 aan werkloon uit.
De werkinrichting van hulpbehoevende blinden heeft
wederom aan 9 mannelijke en 4 vrouwelijke blinden
werk verschaft. Aan werkloon werd uitbetaald 1683,75,
zijnde 187,274 meer dan het vorige jaar.
Voor eene door die inrichting ook in dit jaar gehouden
verloting van eenige door hare blinden vervaardigde
matten manden en breiwerk, zijn 6126 loten ad 25
cent geplaatst.
Het alhier bestaande algemeen weduwen- en weezen-
fonds voor gemeente-ambtenaren en bedienden telde 138
deelnemende en 41 trekkende personenaan welke
laatsten over 1874 gezamenlijk eene toelage van ƒ3738,604
is uitgekeerd. Eene som van 439,69 werd aangewend
tot aanleg van kapitaal. De bezittingen van het fonds
bestaan uit 83,000. 2j pet. en 1250. 3 pet. inschrij
ving op de grootboeken der nationale schuld.
De algemeene toestand van den landbouw en de ge
zondheidstoestand van den veestapel over het jaar 1874
waren gunstig.
De gemiddelde prijzen van de voornaamste voort
brengselen van akkerbouw waren per hectolitertarwe
11.624, rogge f 9.624, wintergerst 8, zomergerst 7.374,
witte boonen ƒ14,75, bruine boonen ƒ12.874, paarden-
boonen 8.624 groene erwten 11.624 koolzaad ƒ11,
haver 4.62 J.
De binnenlandsche handel bepaalde zich grootendeels
tot de landbouw-voortbrengselen van Walcheren.
De buitenlandsche handel bestond voor een groot
deel uit den aanvoer van koloniale waren door de
Nederlandsche handelmaatschappij. Uit zee werden
met twee schepen aangevoerd16,000 balen koffie,
4422 kanassers suiker, 813 blokken tin, alles hier
opgeslagen en 3292 bossen bindrotting, naar Amster
dam verscheept. De aanvoer in het begin van 1875
zal, met het oog op de bevrachting van zes schepen
met eene gedeeltelijke lading voor Middelburg, belang
rijk grooter zijn. Van den hier liggenden voorraad
werden zoo te Amsterdam als te Rotterdam in ver
schillende veilingen verkocht: 28830 balen koffie, 4422
kanssers suiker en 2909 blokken tin.
In de buitenlandsche scheepvaart was belangrijke
vooruitgang te bespeuren zoowel wegens den zich
ontwikkelenden houthandel, als ook doordien de scheeps-
reeders van Zeijlen Decker uit Rotterdam onder
scheidene hunner schepen reeds in 1874 ter lossing of
lading alhier hebben doen binmmkomen.
De voortreffelijkheid onzer haven- en kanaalwerken
is thans voldoende gebleken bij het binnenvallen en
vertrekken dier schepen, aan en van de loskade, met
ongebroken ladingdaar een schip zelfs met een diep
gang van 72 decimeters hier uit zee aankwam.
Het aantal werven is thans vermeerderd met eene
derdenamelijk van de firma van Zeijlen Decker.
De geconcessioneerde middelen van vervoer te water
zijn vermeerderd met eene, krachtens beschikking van
gedeputeerde staten van Zeeland van 12 Juni 1874,
door den heer G. Alberts Lz. opgerichte stoombarge.
dienst tusschen Vlissingen en Middelburgwaartoe deze
zich twee stoombooten van klein charter heeft aange
schaft, die, tegen een laag tarief, vijf malen daags
heên en weder varenen waarvan aanvankelijk veel
gebruik gemaakt werd.
Volgens eene opgaaf in het Utrechtsch Dagblad is
bij het Nederlandsche comité voor de overstroomingen
in Frankrijk tot nogtoe in het geheel ontvangen de
som van 5987,884 en 1030 franken. Hoe weinig dit
te beteekenen heeft in vergelijking met de rampen door
een watersnood ontstaan weten vele Nederlanders bij
ondervinding te beoordeelenmaar nog meer zinkt dit
sommetje in het niet als men nagaat welke verwoes
tingen in Frankrijk zijn aangericht. Daaromtrent zijn
thans de volgende opgaven openbaar gemaakt.
De meest geteisterde departementen zijn die van de
Haute-GaronneLot et Garonne, Tarn et Garonne en
Ariége. In andere departementen is wel schade aan
den oogst en den veestapel toegebracht, maar werden
geen huizen verwoest en zijn geen menschenlevens te
betreuren, nl. in Aude, Gironde, Landes, Gers en
Haute Pyrenées.
In Haute Garonne werden 70 gemeenten door de
ramp getroffen, terwijl 330 personen omkwamen, 2600
huizen werden verwoest en 5000 stuks vee verdronken.
De schade in het departement geleden wordt op 25
millioen franken geschat. De voorstad Saint Cyprien
te Toulouse is geheel verwoest; zij bevatte een aantal
fabrieken en arbeiderswoningen. De werklieden hebben
alles verloren.
Lot et Garonne neemt de tweede plaats in op de
lijst der zoo zwaar beproefde departementen 60 ge
meenten deelden in de ramp; er werden 600 huizen
verwoest en 30 personen verloren er het leven. De
schade wordt op 21,300,000 franken geschat; die aan
huizen en hoeven bedraagt 5,341,900, die aan den
oogst 10,668,860 franken, terwijl de waarde van de
koopwaren en meubels die verloren gingen op 6,667,000
franken en die van het verdronken vee op 467,000
franken wordt geschat.
Voor Tarn et Garonne zijn de cijfers aldus: 31 ge
meenten werden getroffen116 personen verloren het
leven1605 huizen werden verwoest en 1198 stuks vee
zijn verdronken. Niet minder dan 4000 gezinnen hebben
alles verloren en 29,0G0 hectaren land zijn overstroomd.
De geheele schade wordt op 13,690,000 franken bere
kend, nl. 9 millioen aan den oogst, 3,750,000 franken
aan de huizen en 900,000 aan den veestapel en land-
bouw-werktuigen
In Ariége is de schade aan huizen, oogst en veestapel
geschat op 7,739,408 franken. In Aude hebben voor
namelijk twee arrondissementen geledendat van
Narbonne, alwaar 31 gemeenten werden getroffen en
de schade op 3,409,700 franken is geschat en dat van
Carcassonne, alwaar 38 gemeenten werden geteisterd en
de verliezen op 1,269,609 franken worden berekend.
In het geheel hebben in het departement 120 gemeenten
door de ramp geleden en de schade bedraagt alleen aan
paarden en ander vee 9,319.909 franken.
In Gironde wordt de schade voor 54 gemeenten op
3 millioen geschat. In de Landes zijn 36,000 hectaren
overstroomd en 107 gemeenten geteisterd. Een voorstad
van Aire, waarin slechts eene arme bevolking woonde,
heeft aan huizen en kleine werkplaatsen een verlies van
meer dan 100,000 franken geledenterwijl het totaal
der schade in dit departement op 2,900,000 franken
wordt gesteld.
Het departement Gers verloor voor een waarde van
2 millioen aan paarden en ander vee, 1 millioen aan
gebouwen. In Hautes-Pyreuées zijn de verliezen zeer
aanzienlijkdoch konden zij nog niet nauwkeurig wor
den opgemaakt. Men schat ze op 1 millioen franken.
Vooral heeft de industrie in dit departement veel
geleden.
Volgens deze opgaven bedraagt alzoo het totaal der
verliezen meer dan 80 millioen franken of ongeveer 40
millioen gulden, zoodat onberekenbaar veel noodig is
om het verlies slechts eenigszins te kunnen vergoeden.
In Frankrijk zelf worden reeds schatten bijeen gebracht.
Op het bureau van den president en bij dat van 's rijks
schatkist was gisteren in het geheel voor 7,560.827
franken ingeschreven terwijl uit alle oordenvan het
rijk en uit alle landen berichten omtrent inschrijvingen
komen en overal middelen worden beraamd om nog
meer geld te verkrijgen.
Uit Vlissingen in de loskade alhier aangekomen
Zr. M8. monitor Heiligerlee, kommandant de luitenant
ter zee le klasse Roëll.
Graanmarkten enz.
Goes, 20 Juli. Tarwe ruimen aanvoer 50 a 60 cent
hooger vlug verkocht met overblijvende koopers. Overige
artikelen eender.
Vlissingen, 20 Juli. Boter per kilogram 1.45 a
1.38. Eieren 3.60 per 104 stuks
Rusland.
Amsterdam, 20 Juli.
Nederland. Certific. Werkelijke schuld.
dito dito dito
dito dito dito
Aand. Handelmaatschappij
dito exploitatie Ned. Staatssp.
Loten stad Rotterdam.
dito dito Amsterdam.
België. Certificaten bij Rothschild
Frankrijk. Inschrijvingen
dito
Obligatiën 1798/1816
Certific. Inscr. 5C serie.
Oblig. Hope C°. 1855 6' serie
dito 1000 1864
dito L. 100 1872
dito L. 100 1873
Loten 1864.
Loten 1866
Oblig.Hope& C°.Leening 1860
Certific. dito
Inscript.Stieglitz &C°. 2e a 4 L.
Obligatiën 186769
Certificaten.
Aand. Spoorw. Gr. Maatsch.
Oblig! dito.
dito, dito
Aand. Kiew-Brest
dito Baltische'spoorweg
24
3
pet.
63f
4
n
n
99fJ
44
n
1004
n
84
3
934
3
1)
914
24
pet.
3
K
O
5
n
Ti
5
n
81*
5
Ti
924
5
n
1024
5
V
1014
5
n
1014
5
364
5
n
370
44
A
pet.
944
X
4
Ti
n
-
4
Ti
844
6
n
54f
5
261
44
pet.
894
4
2044
5
Ti
163
3
T)
134
0
