bijvoegsel
en
IF"
IIIIDDELBURGSCHE COURANT
Verslag van den toestand der gemeente
Middelburg over 1874,
treft.
AZ
3EE,
sen
oer
ale,
:nen,
ilaars
mak-
7eek.
rDE
leden
van
Jedie-
ende,
I zaak
;ken.
|v. D.
ilB.
i".
ooi'd-
vame
niet
R-
M.
10.- -
10.24
10.35
10.45
1
JO
55
.15
.30
VAN DE
ran Woensdag 14 Juli 1875. N° 165.
Middelburg 13 Juli.
Wij ontvangen het programma voor de Algemeene
vergadering en tentoonstelling benevens den wedstrijd
van zelfharkende en schovenmakende graan-maaiwerk
tuigen (self-raking reapers), te houden door de Maat
schappij tot bevordering van landbouw en veeteelt
in Zeeland, te Kruiningen, den 27™, 28en en 29en Juli 1875.
De algemeene vergadering zal Woensdag den 28"n
Juli, des voormiddags te 11 uren gehouden worden.
Des morgens van dien dag te 7 uren zullen de aan
geboden graan-maaiwerktuigen op het proefveld worden
beproefd.
Des namiddags van dien dagte 3 urenBeproeving
der bekroonde werktuigen in tegenwoordigheid van
het hoofdbestuur en de leden der maatschappij. Belang
stellenden die geene leden der maatschappij zijn, kunnen
die beproeving tegen betaling van 25 cent bijwonen.
Donderdag den 29en Juli: Tentoonstelling van paar
den, vee, werktuigen en andere landhuishoudelijke
voorwerpen.
Op de algemeene vergadering zullenna overlegging
van het verslag omtrent den toestand der maatschappij
en van den landbouw in Zeeland over 1874 door den
voorzitter, de volgende onderwerpen besproken worden:
1° Wat kan de maatschappij doen tot bevordering
van den afkoop van tienden in onze provincie?
2° Waardoor ontstaan de zoogenaamde kwade kop
pen in het vlas? welke middelen kan men daartegen
aanwenden
De tentoonstelling op Donderdag den 29en Juli zal
geopend zijn: van des voormiddags 11 uren tot des
middags 12 urenalléén voor de leden, en van des
middags 12 tot 4 urenvoor de leden en het publiek.
Ieder wordt verzocht van de in te zenden werktuigen
en vee uiterlijk vóór den 22en Juli eerstkomende opgave
te doen aan den secretaris der afdeeling, den heer m'.
K. Rembges te Kruiningen, met vermelding van de
soort en den juisten ouderdom van het vee, of met eene
bepaalde omschrijving van alle andere ten toon te stellen
voorwerpen en den prijs der in te zenden werktuigen-
Voor eene behoorlijk overdekte plaatsing der werk-
tnigen zal zooveel mogelijk worden gezorgd.
De werktuigen moetenten einde behoorlijk beproefd
te kunnen wordenop Woensdag den 28™ Juli uiterlijk
des morgens ten 6J uurop het proefveld aanwezig zijn.
De paarden en het vee moeten op Donderdag den
29™ Juli des morgens te 6J uurop het tentoonstellings
terrein aanwezig zijn.
Als prijzen voor den wedstrijd van zelf-harkende en
schovenmakende graan-maaiwerktuigen worden uit
geloofd Eerste prijs drie honderd guldentweede
prijs honderd vijftig gulden derde prijs eene zilveren
medaille.
Voor de tentoonstelling van paarden en vee worden
37 verschillende prijzen en medailles uitgeloofd.
Door de Maatschappij tot exploitatie van staats
spoorwegen en den Nederlandschen Rijnspoorweg, zullen
de voorwerpen welke onverkocht van de tentoonstelling
terugkeeren, kosteloos naar het primitieve station van
afzending worden vervoerd.
Inlichtingen omtrent de tentoonstelling enz. zijn te
bekomen bij den heer mr. K. Rembges te Kruiningen.
In de vergaderingen der provinciale staten in ver
schillende provinciën zijn de volgende besluiten genomen.
Noord-Brabant. Eene bijzondere commissie van vijf
leden is benoemd tot het onderzoeken van middelen
tot verbetering der rivier de Zoom. Op een adres der
Maatschappij van landbouw in het arrondissement Eind
hoven, houdende bezwaren tegen de plaats gegrepene
herziening der gebouwde eigendommen, is te kennen
gegeven dat de provinciale staten, de gegrondheid der
aangevoerde beweegredenen in het midden latendegeen
termen vonden om een over die zaak tot de 2e kamer
gericht adres te ondersteunen.
Noord-Holland. De aanvrage om subsidie voor de
restauratie der Groote Kerk te Haarlem is afgewezem
na verwerping van een amendement van den heer Six,
om 10 jaren lang 1000 toe te staan.
Het voorstel om voor de indijking van het Wierin-
germeer een subsidie van 750,000 te verleenen, uit
te betalen als het werk gereed iswerd aangenomenin
strijd met het gevoelen van gedeputeerde statendie
f 500,000 wilden stellen.
De conclusie op het adres van het gemeentebestuur
van Vlieland, strekkende om het subsidie van de zee
vaartkundige school aldaar met 300 te verhoogen,
is aangenomen.
f Set voorstel om der Tuinbouwmaatschappij „Lin
naeus" het subsidie van 2000 nog voor twee jaren
te verleenen, mits het onderwijs verbeterd worde, is
aangenomen.
De door de Holl. Maatsch. van landbouw gevraagde
subsidie voor wandelleeraars werd geweigerd.
Gelderland. Bij de behandeling der begrooting van
de enkel prov. en huishoudelijke inkomsten en uitgaven
voor 1876 werden door den heer van Nispen eenige mede-
deelingen gedaan omtrent de verpleging van krankzin
nigen in het gesticht te Zutfenen werd door den voor
zitter de verzekering gegeven dat een onderzoek des
wege zal worden ingesteld.
Drenthe. Door gedeputeerde staten zal een adres
tot de 2C kamer gericht wordenmet verzoek om ook
eenige gemeenten in die provincie in het spoorwegplan
op te nemen. Bovendien is, op voorstel van den heer
Oldenhuis Gratama, een commissie van vijf leden be
noemd om te 'sHage de spoorwegbelangen der provin
cie te bespreken.
Het volgende stuk, dat eene treurige doch beteeke-
nisvolle nieuwigheid in de politieke geschiedenis van
Nederland oplevert, achten wij belangrijk genoeg om
het in zijn geheel over te nemen. Het is een manifest,
bij gelegenheid der verkiezing van leden voor den
gemeenteraad te Roermond, door den heer Paredis,
bisschop van Roermond tot de geloovigen in die stad
gericht.
Aan de katholieken onzer bisschops stad Roermond enz.
Het is ulieden voorzeker bekend, dat wij ons nooit
met de kiezing van leden voor den gemeenteraad heb
ben ingelaten: zulks zou ook overbodig zijn geweest,
dewijl er vroeger slechts sprake was van personen, en
niet van godsdienstige principen, waarom dan ook de
bedoelde kiezingen als van godsdienstig belang ontbloot
werden beschouwd en doorgaans geheel rustig afliepen.
Edoch sinds eenigen tijdvooral sedert zich hier eene
kiesvereenigingdie zich De Grondwet noemtheeft
opgedaan, zijn de zaken geheel omgekeerd, en trekt
het liberalisme (veeleer dwingelandij te noemen) of de
vrijgeesterij tegen het katholicisme en de godsdienstige
grondbeginselen openlijk te velde. Het is dan ook
onzo plicht ter verdediging van onzen H. godsdienst
openlijk op te treden, en de geloovigen, ook in de
onderhavige kies-quaestiemet onze overtuiging be
kend te maken, en tegen de sluwe pogingen der zoo
genaamde liberalen te waarschuwen. Wij zijn daartoe
des te meer verplicht, dewijl de redactie van het libe
rale weekblad de Volksvriend de preeken der eerw.
heeren kapelaans, en de artikelen van de Maas- en
Roerbode tegen het liberalisme, bij elke gelegenheid,
niet alleen door verdraaiingen, door laster- en logen-
taal tracht te ontzenuwenmaar ook het publiek zoekt
wijs te makendat de kerkelijke overheidin de onder
havige zaakanders denktdan wel de eerw. heeren
kapelaans of geestelijken dezer stadenz.
Ik verklaar derhalve hiermede, dat ik, èn de pree
ken der eerw. heeren, èn de artikelen in de Maas- en
Roerbode tegen de strekking van het gewaand libera
lisme en der bekende kiesvereeniging, geheel en al
beaam en goedkeur, en zelfs ter onderrichting der
geloovigen noodzakelijk achtzóo dat zij op den inge
slagen weg, voor zooverre noodiggerust kunnen voort,
gaanzonder zich aan de verguizing of lastertaal der
vrijdenkerij te storen.
Nauwelijks had ik bovenstaande verklaring geschre
ven, of er werd mij (tot mijn leedwezen) een rondschrij
ven ten gunste van twee leden der Grond wet-vereeniging,
tevens aftredende leden van den gemeenteraad, ter
hand gesteld! In dit rondschrijven vraagt men in sub
stantie: 1° of die leden uit den raad verwijderd be-
hooren te worden omdat zij tegen het subsidie voor
het college hebben gestemd? Neen, geachte katholie--
ken, daarom behoeft men die heeren niet tegen te
werkenwant boe gegrond mijne aanvraag voor het
behoud van het subsidie ook moge wezen, blijft het
toch altijd eene geldzaak, welke bij mij nooit de drijf
veer mijner handeling zal worden. Doch hierover
later.
Maarvraagt men 2'moeten zij dan tegengewerkt
worden omdat zij leden van de kiesvereeniging De
Grondwet zijn? En hierop moet ik rondweg antwoor
den: ja! Juist daarom moeten wij, moet elk katholiek
burger hen tegenwerkenwant mannen die bij geen
enkel katholiek, dag- of weekblad geen steun vinden;
die integendeel ondersteuning zoekenbij voorbeeld bij
een Arnhemsche courantbij een Handelsbladbij een
Nieuwe Rotterdamsche courant, bij het Vaderland,
enz. enz., dat is bij alles wat onzen H. godsdienst
vijandig is; lieden die zich vereenigen met eenen hoop
vreemdelingen van velerlei kleur en met den dominé,
en dat wel tegen hunne katholieke medeburgerstegen
hunne zielzorgers, tegen hun hoogeerwaarden en veel-
geachten plebaan-deken, enz.; zulke lieden, zij mogen
den schijn van katholieken aannemen, verdienen voor
zeker het vertrouwen der ware katholieken niet.
Men late zich dan ook niet wijs maken, dat de ge
meenteverkiezingen geen invloed hebben op het gods-1
dienstigeomdat het hier geen wetgevende macht geldt
want wanneer liberalisme en vrijgeesterij eens meester
zijn in de gemeenten zijn zij het ook in de provinciën
zijn zij meester in de provinciën, dan zijn zij het ook
in den staat; dit alles volgt van zelf, en dat wetende
zoogenaamde liberalen maar al te goed, want anders
zouden zij voor een enkel postje in den gemeenteraad
zoo veel geraas niet makenenz.
Ziedaar in het kort wat ik gemeend heb, aan u,
mijne onderhoorige geloofsgenootenonder het oog te
moeten brengen, in het vertrouwen dat gijlieden, die
bij elke gelegenheid de klaarste blijken van uwen gods
dienstzin, van uw oprecht geloof aan den dag legt,
ook bij de aanstaande verkiezing zult doen ziendat
gij katholieken zijt, en met het valsch liberalisme,
met de vrijgeesterij of met hare handlangers, niets te
maken wilt hebben.
8 Juli 1875. De bisschop van Roermond,
f J. A. Pakedis.
Aan het dezer dagen in druk verschenen verslag
van burgemeester en wethouders aan den ge
meenteraad van Middelburg over 1874 ontleenen wij
de volgende bijzonderheden.
De bevolking bedroeg op 31 December jl. 15,926,
waaronder begrepen waren 155 personen tot de land
macht behoorende en 7 gevangenen. In den loop van
het jaar werden 501 kinderen geborenstierven 378
personen en werden 148 huwelijken voltrokken.
Als de voornaamste in den gemeenteraad behandelde
onderwerpen worden opgegeveneen adres van hulde
en gelukwensching aan Z. M. den koning, ter gelegen
heid van zijne op 12 Mei gevierde 25jarige regeering;
afschaffing der alhier geheven wordende belasting voor
het gebruik van het scheepsdok der Commercie-com-
pagnie, en van het binnengrachtgeldoprichting van
een pontveer, ter plaatse van de voormalige haven -
barrière, met vaststelling van het daartoe behoorende
reglement en tarief voor het overzetten; eene buiten
gewone aflossing van twee aandeelen, elk ad 1000,
van de in 1871 aangegane leening ad 200,000vierde
vernietiging van geconverteerde schuld ten laste dezer
gemeente, tot een bedrag van ƒ45,000overeenkomst
met den staat der Nederlanden, tot overname in beheer
en onderhoud van een gedeelte bermweg, langs den zuid
oostelijken leidijk van de voormalige nieuwe haven;
als boven, van eenige werken, in verband met het kanaal
en den spoorweg op Walcheren door het rijk gemaakt
tusschen den westelijken kanaaloever en de stad Mid
delburg nadere wijziging van eenige bepalingen in het
erfpachts-eontract met de; Commercie-compagniever
lenging van den erfpachtstermijn en vergunning om
een gedeelte der scheepstimmerwerf in huur af te
staan aan de firma van Zeylen Decker; overdracht
van het erfpachtsrecht der gemeentegronden, waarop de
meestoof is gebouwd, ten name van bovenvermelde
firma, met vergunning dat terrein te mogen gebruiken
voor scheepstimmerwerf; verlenging van den erfpachts
termijn tot 1 Januari 1895, tegen eene verhoogde jaar
lij ksche pacht; afstand aan gemelde firma van het ge
deelte kaai tusschen de Schuitvlotstraat en den Dam,
ten behoeve van een door haar aan te leggen droog
dok, met toekenning van een subsidie van gemeentewege
ad ƒ50,000 onder eenige nader daarvoor vastgestelde
bepalingenvergunning aan den pachter van het noord,
westelijk gedeelte der oude haven bij den Nieuwland-
schen straatwegom eene oppervlakte van hoogstens
1000 centiaren grond te mogen vergraventen behoeve
van eene door de Nijverheidsvereeniging te neemen
proef met het bakken van steen; behandeling van en
afwijzende beschikking op het adres van de heeren
Wolterbeek, van Baggen c0., gastabrikanten te Am
sterdam en concessionarissen der gasfabriek alhier,
nopens eene verlenging dier concessie met tien jaren en
alzoo tot 30 Juni 1892, onder aanbieding hunnerzijds
van eenige voor de gemeente en de gasverbruikers
geldelijke voordeelen; eene aanvulling van art. 13 dei-
verordening op het lager onderwijs, voor zooveel betreft
de plaatsing en bevordering der leerlingen, na een
daartoe te houden overgangsexamenvermeerdering
der jaarlijksehe toelage aan de plaatselijke schoolcom
missie, voor drukkosten van haar verslagverhooging der
jaarwedden van de hulponderwijzeressen op de school A
voor gewoon eu meer uitgebreid lager onderwijs voor
meisjes; verbouwing van het schoollokaal met onder
wijzerswoning op den Wal; verzoek aan Z. M. den koning
en inwilliging daarvan, om andermaal gedurende zes
jaren te worden ontheven van de verplichting tot het
oprichten van eene burger-dagschool in deze gemeente,
onder bestendiging der alhier bestaande burger-avond
school; verlenging der huur van de lokalen in het
gebouw der Teekenacademie, ten behoeve van laatst
gemelde school; opheffing van de alhier van gemeente
wege bestaande bank van leening, teruggaaf der borg
tochten en toekenning van wachtgeld aan eenige bij de
Vil
