MIDDELBURGSCHE
COURANT.
r 132.
Zaterdag
1875,
5 Juni.
iet.
pen
|ige
let-
in
den
■en
tten
lat.
Dit blad verschijnt dagelijks met nitzondering van den Zondag, den 2en Paascn- en Pinksterdag en een der Kerstdagen.
De prijs per 3/m., franco is 3.50.
Middelburg 4 Juni.
Uit Schouwen-Duiveland schrijft men ons:
„Ongetwijfeld wenscht menigeen ten uwent iets naders
te vernemen betreffende jonkheer J. L. de Jonge, die
door de centrale kiesvereeniging Nederland en Oranje
binnen uwe landpalen candidaat is gesteld voor het
lidmaatschap der tweede kamer.
„Ofschoon ik niet mag gelooven, dat er een enkel
liberaal gevonden zal wordendie zijne stem den gunstig
bekenden heer Tak zal onthouden, om ze den heer
de Jonge te geven, zoo meen ik toch, dat de bevre
diging dier rechtmatige nieuwsgierigheid van de kiezers
met eenigen grond verwacht mag worden van uw cor
respondent in het land waar eens 's mans wiege stond.
Ik ga hem daarom terstond schetsen.
„Jonkheer Johan Louis de Jonge, geboren en wonende
te Zierikzee, thans 49 jaren tellende, is van een oud
en aanzienlijk Zeeuwsch geslacht en behoort tot die
rijken der aardewelke 's zomers buiten wonenwel
willend en minzaam zijnbij boeren en buitenlui vaak
uitmuntende hoedanigheden voor een volksvertegen
woordiger. Aanvankelijk bestemd voor den wissel val
ligen handel en de moderne maatschappijwerd hij
vrijmetselaar. Later koos hij het vreedzamer veld der
burgerlijke betrekkingen en werd ontvanger-griffier van
het groote waterschap Schouwen en van een paar
andere waterschapjes.
„Het schipperen der liberalen verhief hem tot wet
houder der gemeente Zierikzee en tot lid van de provin
ciale staten van Zeelandwant de stemmen van het
half dozijn conservatievendat van de oude familie-
regeering is overgeblevenzijn niet bij machte om
iemand uit hun clubje ergens „in te helpen" of ergens
„in te houden"; dit hebben ze meer dan eens onder
vonden.
„Onderwijl de menschen hem dit alles maakten zat
zijn werkzame geest ook niet stilen werd hijvan
vrijmetselaar, orthodox, confessioneel, conservatief,
antirevolutionair of iets dergelijks, 't juiste daar wil ik
van af zijn, kortom iets dat in onze oogen niet pluis
is. Op die paden jaagt des drijvers geweldige roede
hem rusteloos voort. Natuurlijk kon hij 't met de kerk
en de school, die twistappels van onzen tijd, op den
duur niet vinden, en toen zijn beklemd gemoed tot
brekens toe vol grieven was, stichtte hij met eenige
andere drijvers van de leer te Zierikzee een school voor
bijzonder onderwijs en een „toevlucht." Daar iedereen
ten naasten bij weet wat een bijzondere school, maar
niet wat een toevlucht ismoet ik eventjes zeggen dat
de toevlucht een gebouw is waarin kerkje gespeeld
wordt door groote menschen. Een evangelist, dat is
iemanddie het midden houdt tusschen een do-
miné en een catechiseermeestermaar in den regel
voller is van geestelijken hoogmoeddoet het woord
de gemeente zingtde heer de Jonge bespeelt het orgel
en preekt nu en dan als er geen spreker isalles tot
algemeene en bijzondere leering, stichting en heilig
making.
„Nu zegt de booze wereld weldat deze bijzondere
school en gemelde toevlucht goede rentegevende onder
nemingen zijn, en ze daarom met zooveel ijver in stand
worden gehoudendoch dit belief ik niet te gelooven.
„Bij dit alles is de heer de Jonge lid of bestuurder
van het afschaffingsgenootschapvoorzitter van het
anti-schoolwetverbond te Zierikzeewerkend lid van vele
Christelijke ondernemingen en voorganger op zendings
feesten.
„Met al deze zaken, gij zult het gelooven, heeft hij
het zoo machtig drukdat zijn eigen werkzaamheid te
kort schieten hij een hulp tegenover zich heeft in de
gedaante van een klerk. Toch schijnt jhr. de Jonge,
in geval de Heer het wilde en Nederland het ongeluk
had, dat hij tot lid van de tweede kamer gekozen
werdnog tijd te zullen kunnen vinden om die betrek
king er bij waar te nemenanders zou hij immers voor
de aangeboden candidatuur bedanken, en door de Wal-
chersche rechtzinnigen en de katholieken van over
water niet met zich laten sollen. Wel zegt men, dat
hij in dit geval voor de winstgevende posten zou be
danken maar daarvoor is hij ëen te goed financier.
„Ziedaar zijn portret ten voeten uit. Uwe lezers zul
len er geen enkelen trek van een goed en degelijk
kamerlid in ontwarenmaar wel dat jhr. de Jonge,
ingeval we het onschatbaar voorrecht hadden, dat de
kamer haren Saaijmans Vader verloor, uitnemend ge
schikt zou zijn om hem op te volgen. In lange zal
vende en nietszeggende redeneeringen of preekenzou
hij hem evenaren, zoo niet overtreffen.
„In onze dagen van feilen strijdmidden in het woe
len en werken van orthodoxen en ultramontanenom de
volksschool onder hunne macht te krijgen en ze te
vermoorden, heeft Nederland meer dan ooit behoefte
aan flinke en wakkere mannenaan mannen die in
hunne banier geschreven hebben: „Geen duisterlingen
of drijvers zullen de openbare volksschool veroveren,
zoolang er een polsslag Nederlandsch bloed m Neder-
land's aderen slaat
„Verlangen de kiezers in het hoofdkiesdistrict Mid
delburg zulk een man en geen ^saaien langdradigen
preeker, dan zullen zij den heer de Jonge rustig op
zijn buitenplaats „Welgelegen" te Schuddebeurs laten;
hij is niet geschapen om volksvertegenwoordiger te
zijn. Vast aaneengesloten zullen zij Dinsdag ter stem
bus gaan, en met alle vrienden van ontwikkeling en
volksonderwijs hunne stem uitbrengen op mr. J. P. R.
Tak van Poortvliet."
De eerste kamer heeft in hare zitting van heden
het wetsontwerp tot nadere tijdelijke voorziening om
trent het muntwezen aangenomen.
De regeering heeft ingediend' een wetsontwerp tot
wijziging van het nog van kracht zijnde keizerlijke
decreet betreffende het bouwen langs dijken.
De werkzaamheden voor het droge dok alhier zijn
heden aangevangen.
Amsterdam 3 Juni. In eene vergadering Woensdag
avond door de heer Philippona (Multapatior) in het
lokaal „de Eensgezindheid, alhier bijeengeroepen, en
waartoe een veertigtal personen waren uitgenoofigdis
besloten tot het oprichten van een bond om door het
nakomen der voorschriften van de gezondheidsleer en
het tegengaan van het misbruik van alcoholische dran
ken ons volk onder gunstiger hygiënische voorwaarden
te brengen.
Aan eene commissie van zes leden is opgedragen de
middelen waardoor de heer Philippona zich voorstelt
tot dat doel te geraken, te overwegen en daarvan in
een volgende vergadering verslag te doen.
Te Amsterdam is heden in 67jarigen ouderdom
overleden de heer mr. A. C. Cosmanhoofdredacteur
van het Handelsblad. De overledene bezat, behalve
deze betrekkingook eene groote praktijk als advocaat,
vooral in assurantiezaken.
De vice-president van den raad van statebaron
Mackay treedt ten gevolge van het overlijden van
een Schotsch edelmanlord Reayin diens titel en
waardigheden als pair van Schotland op.
Als zeker wordt thans gemeld dat het standbeeld
van Thorbecke te Amsterdam geplaatst zal worden op
het Kaas- of Regulierspleinmet de voorzijde naar de
Heerengracht. Men verwacht de plechtige onthulling in
October a.
Bij ministerieele beschikking van 3 dezer is aan
Wessanen en Laan, te Wormerveer, vergunning ver
leend tot het sleepen van eigen vrachtschuiten op alle
strooroenrivieren en kanalen in Nederlandwaar
sleepbooten toegelaten worden.
Benoemingen en besluiten.
sta ais-commissi en. Benoemd tot leden der commissie,
belast met het afnemen der examens voor de aanstel
ling van leerling-consulsm'. J. P. R. Tak van Poort
vliet, lid van de tweede kamer der staten-generaal te
's Gravenhagevoorzitter; J. W. May, consul-generaal
der Nederlanden te Londen; m\ E. N. Rahusen, advo
caat te AmsterdamA. Plate F. Jzn.koopman te Rot
terdam en d'. H. R. F. Hubrechtdirecteur der open
bare handelsschool te Amsterdam; alsmede tot secre
taris van gezegde commissie: mr. W. N. van Hamel,
commies bij het departement van buitenlandsche zaken.
notarissen. Benoemd tot notaris binnen het arrondis
sement 's Hertogenboschter standplaats de gemeente
SchaykP. F. van Erp, candidaat-notaris te Rosmalen,
secretaris der gemeente Empel; en tot notaris binnen
het arrondissement Amsterdamter standplaats de ge
meente Aalsmeer, A. Adama van Scheltema, thans
notaris te Holten.
burgemeesters. Geschorst in zijne functie van burge
meester der gemeente Hennaarderadeeltot 1 Septem
ber a.Y. Rodenhuys Y.Bz.
Marine en leger.
Ter bevorderingzooveel mogelijk van de belan
gen der baringvisseherij, kan ook, voor ditmaal, even
als ten vorigen jare, aan de milicien-verlofgangers, die
verkeeren in het geval bedoeld bij de 2e zinsnede van
art. 129 der militiewet, op hunne aanvrage, door den
commissaris des konings namens den minister van oor
log, de vergunning worden verleend tot het deelnemen
aan de haringvisscherij, ongeacht zij behooren tot een
korps waarbij zij, tot het bijwonen van herhalingsoete-
ningen, zouden moeten opkomen; zullende zij, ter vis-
scherij afwezig ter zake van bedoelde opkomst door
den minister voor dilligent worden gehouden.
Rechtzaken.
Bij arrest van heden heeft het provinciaal ge
rechtshof in Zeeland uitspraak gedaan in de jl.
Zaterdag behandelde en in ons nommer van 1 dezer
meer nitvoerig medegedeelde zaak van Johannes Matthijs
Welters, oud 32 jaren, bouwkundige te Neuzen en thans
alhier gedetineerdbeschuldigd van strafbare poging
tot moedwilligen manslag, welke poging, door uiterlijk
bedrijf gebleken en tot een begin van uitvoering over
geslagen, niet dan door toevallige, van des daders wil
onafhankelijke omstandigheden hare uitwerking heeft
gemist.
Het hof heeft als wettig en overtuigend bewezen
aangenomendat aan Grietje Boon drie verwondingen
met een dolkmos zijn toegebracht en dat het de beschul
digde is die dit feit heeft gepleegd. Het opzet van
den beschuldigde om het meisje te dooden heeft het
echter onbewezen verklaard, maar hem schuldig ver
klaard aan moedwil lige verwonding, waardoor
geenerlei ziekte of beletsel om te werken van meer
dan twintig dagen is veroorzaakt. In de omstandig
heden van het misdrijf en de geaardheid van den
beschuldigde heeft het hof termen gevonden om de op
te leggen straf in eenzame opsluiting te doen on
dergaan, en mitsdien den schuldigverklaarde veroor
deeld tot eene correctioneele cellulaire gevangenisstraf
van een jaar, alsmede f 8 boete en in de kosten van
het geding.
Gemengde berichten-
Te Sluis werd Dinsdag, op het vernemen van het
bericht dat de eerste kamer het wetsontwerp tot ver
koop van vestinggronden aan de gemeente had aange
nomen de vreugde der ingezetenen aan den dag gelegd
door het uitsteken der vlaggen van den kerktoren en van
vele particuliere woningen.
Omtrent het ongeluk met de werkkamers van den
vierden pijler der personenbrug over de Maas te Rot
terdam, dat door de plaatselijke bladen wat al te onbe
duidend schijnt te zijn voorgesteldworden nader de
volgende bijzonderheden medegedeeld.
Dinsdag morgen bemerkte men reeds eenige helling
in de stellingente half twaalf hoorde men eenig ge
kraak en een half uur later stortten de beide werkkamers
met een gedeelte stelling omver. In de werkkamers
zelve waren gelukkig geen werklieden aanwezig, daar
voor deze redding onmogelijk zou zijn geweest. Op de
;n van
lel van
daar
op den
KIJN,
listrict
stem
SM.
te
andi-
if
yl.
md,
dag
rene-
edel
euse
Za-
■en,
nbe-
ter-
ter-
ving
i de
ling
laar
iag,
lere
ndi-
den
ran
den
bo-
>ote
en
89,
ier
igs
ie-