8
F 109.
MIDDELBURGSCHE
Zaterdag
1875.
COURANT.
BUITENLAND.
Algemeen Overzicht.
Middelburg 7 Mei.
Dit blad verschijnt dagelijks met nitzondering van den Zondag, den 2en Paasch- en Pinksterdag en een der Kerstdagen.
De prijs per 3/tn., franco is f 3.50.
Blijkens een bij de regeering ontvangen tele
gram nit Atcbin zijn den 25™ April jl. de
vijandelijke stellingen te Lohong door onze
troepen genomen. Daarbij sneuvelde éen man,
terwijl 12 werden gewond.
De gezondheidstoestand is bevredigend, de
sterfte gering.
Soengeiraja heeft de Nederlandscke vlag ge-
heschen.
Als tegenhanger van hetgeen onze Haagsche corres
pondent ons gistèren omtrent de aanstaande verkiezing
te 's Gravenhageschreefschijnt het niet onbelangrijk
de aandacht te vestigen op de beschouwingen van een
ander liberaal briefschrijverden correspondent der
Zutfensche courant, over hetzelfde onderwerp.
Deze correspondent, van wien het bericht der ^toe
treding van den minister van koloniën tot de Veree-
niging ter bevordering van volksonderwijs oorspronke
lijk is uitgegaan, betreurt in de eerste plaats dat sommige
liberale bladen van dat feit eene voorstelling gegeven
hebbendié den heer van Goltstein zou kunnen dwin
gen zich terug te trekken. „Men moet iemand,
zoo schrijft hijdien men voor de goede zaak wil be
houden, niet voor het alternatief brengen zich óf terug
te trekken óf persoonlijk in de grootste moeilijkheden
te geraken". Hij beschouwt den heer van Goltstein
met den heer van der Heim als het krachtigste tegen
wicht tegen de clericale invloeden, door welke de
ministers Heemskerk en van Lijnden van Sandenburg
het meest geneigd zijn zich te laten beheerschen.
„Van de verkiezing in Juni, zoo gaat hij voort,
zal het afhangen welk element in het kabinet zal domi-
neeren. Daarom vooral zullennaar mijn overtuiging,
de liberalen verstandig handelen indien zij bij de stem
bus slechts éene vraag stellen clericaal of anti-clericaal?
voor of tegen de neutrale school? Een conservatief
kabinet is op dit oogenblik bij de verdeeldheid onder
onze geestverwanten de Putteanen en Kappeijnianen
zijn nog volstrekt niet weer verzoend een noodza
kelijkheid en onze taak moet zich dus voorloopig be
palen tot de zorg dat het ministerie van de tegenover
gestelde richting zoo weinig mogelijk kwaad stichte.
Het groote gevaar dreigt ons van de zijde der clericalen
en van allen die met hen heulen; de conservatieven
in anti-clericale richting voort te drijven, is op dit
oogenblik het voornaamste wat wij te doen hebben.
„Daarom vind ik het, onder de tegenwoordige om
standigheden, ook zeer natuurlijk dat de liberalen hier
in den Haag er ernstig over denken om den heer Wint-
gens, indien men zekerheid krijgt dat hij op het punt
van onderwijs den liberalen weg uit wil, voor ditmaal
te herkiezen."
Nagenoeg in dcnzelfden geest, doch niet uitsluitend
met het oog op de verkiezing te 's Hagelieten gisteren
het Vaderlandgisteren en eergisteren het Nieuws van
den Dag zich uit. „Een candidaat, zoo schrijft
het Vaderland, die, waar het de toepassing der
liberale beginselen geldt, niet tot de strijders in de
eerste gelederen behoort, maar zeer zeker bereid is
met ons mee te werken om dit ministerie in het goede
spoor te houdenkan onder de tegenwoordige omstan
digheden tot voorkoming van erger kwaad onze man
zijn."
En het Nieuws van den Dag: „Drie onderwer
pen zijn erdie in den eersten tijd voor alles de
aandacht van het parlement zullen moeten bezighou
den, te weten: het onderwijs, de defensie en de
spoorwegen. Omtrent deze belangrijke onderwerpen
bestaat principieel tusschen de gematigde conservatieven
en de liberalen geen verschil van meening. Zonder de
minste opoffering van beginselen zal men samen kunnen
gaan, om onze levendige en doode strijdkrachten naar
den eisch der tijden overeenkomstig ons vermogen in
te richten en te verbeteren om den aanleg van nieuwe
spoorwegen te bevorderen; samengaan ter verdediging
Tan het volksonderwijsvan onze neutrale school, wier
bestaan nimmer zóo ernstig bedreigd is als thansnu
de heer Heemskerk, het werk weer opnemende dat de
natie hem in 1868 uit de handen namter wille van
de kerkelijke partijenwaarvan hij de zetschipper is,
de gezindtescholen met al haar verderfelijken nasleep
in 't leven wil roepen."
Deze uitlatingen van verschillende liberale organen
op hetzelfde oogenblik brengen als onwillekeurig de
fusie-plannen in herinnering, door graaf van Zuylen
voor korten tijd in het debat geworpen. Wilde deze
Staatsman de zoo langen tijd dienst gedaan hebbende
partij-kleuren uitwisschen, teneinde eene working majority
onder éen vaandel van twijfelachtige tint te zamen te
brengenvele onzer liberale vrienden schijnen voor het
oogenblik hunne vlag te .rillen oprollen, uit vrees dat
de troepen uit het clericale kamp ons wellicht over
vleugelen zullen. Men is ook, om een alledaagsehe spreek
wijs te bezigen, beducht - .oor het onderste uit de kan
te verlangen, het lid op den neus te zullen krijgen.
Over bijzondere Haagsche toestanden kunnen wij niet
oordeelen. Onze correspondent uit de residentie is van
oordeel dat de minderheid alleen door trouw aan hare
beginselen winnen kan. Andere liberalen schijnen te
gelooven dat een halve vriend beter is dan een heele
vijand. Wij zullen in deze niet beslissen. Aan de
liberale partij in 't algemeen zij echter onder de tegen
woordige omstandigheden dubbele voorzichtigheid- aan
bevolen. Onder de leus der „halve vrienden'' kan zich
menigeen verschuilen, die slechts een gunstigen wind
afwacht om naar het kamp der openlijke of bedekte
vijanden over te steken. Men vergete niet dat dezelfde
heer Wintgensdie nu misschien aanbevolen zal worden
als „zeer zeker bereid om het tegenwoordige ministerie
in het goede spoor te helpen houden", in 1868 geza
menlijk met den heer Heemskerk den eersten nekslag
trachtte toe te brengen aan de openbare school. De
liberale partij zou met zulke halve vrienden het paard
van Troje wel eens binnen hare muren kunnen halen.
Volgens inlichtingen, in wier juistheid door ons ten
volle vertrouwen gesteld wordt, is het bericht der
Goesche courant (zie ons nommer van 5 dezer) omtrent
den lokaal-trein, die met den aanvangenden zomer
dienst tusschen Goes en Vlissingen loopen zou, niet
geheel juist. Er zullen, zoo wordt ons medege
deeld, twee lokaal-treinen Vlissingen—Goes loopen,
waarvan de een des margenatte 6 uren 40 minuten uit
Vlissingen vertrekt en te T "uren 25 minuten te Goes
aankomt. De ander vertrekt des avonds te 8 uren
50 minuten uit Vlissingen en zal te 9 uren 45 minuten
te Goes wezen. De laatste trein uit Roosendaal zal
te Goes stoppen en passagiers opnemen.
Uit dezelfde bron vernemen wij dat bij de nieuwe rege
ling gelegenheid bestaan zal om, des morgens per sneltrein
te 7 uren 15 minuten uit Vlissingen vertrekkende, te 2
uren 30 minuten te Keulen te wezen. Wilde men dan
éen uur later, te 3 uren 30 minuten weder van daar
vertrekken, dan kon men nog denzelfden avond met
den laatsten trein te Vlissingen terugkomen.
Jl. Dinsdag hebben de onderofficieren van het wapen
der maréchaussee in deze provincie een net bewerkt
album met hunne portretten als aandenken ten geschenke
geboden aan den op zijn verzoek eervol ontslagen
kapitein bij dat wapen F. F. Graafland, te Sas van
Gent. Deze aanvaardde dit geschenk met dankbe
tuiging en onder verzekering zijner ingenomenheid met
dit bewijs van toegenegenheid en hoogachting.
Benoemingen en besluiten.
middelbaar onderwijs. Eervol ontslag verleend, op
verzoekaan E. J. L. Schaefer als leeraar aan de
hoogere burgerschool te Middelburgen in zijne plaats
benoemd dr. W. Kapteïjnthans leeraar te Maastricht.
Gemengde berichten.
In Bengalen is een hevige choiera-epidemie voor
namelijk onder de pelgrims uitgebroken. De spoortreinen
moeten tusschenbeide ophouden om de dooden en ster
venden van de levenden te scheiden.
De invoer van Amerikaansche aardappelen en
afval van zoodanige aardappelen is in alle havens van
Rusland en Finnland verboden, evenzeer als van alle
emballage die tot verpakking van zoodanige voorwerpen
heeft gediend.
Louis Veuillot heeft onlangs in zijn blad de Uni-
vers een winkelier in witte goederen in den Faubourg
Saint Germain benadeeld, door aan zijne lezers aan te
raden bij dien man, die ook des Zondags zijn winkel
openhieldniet te koopen. De winkelier stelde eene
aanklacht in en Louis Veuillot werd veroordeeld tot
een schadevergoeding van 4000 franken, terwijl het
vonnis in alle clericale bladen te Parijs moest worden
medegedeeld.
De Duitsche en Pruisische afgevaardigde Lasker
heeft van de Pruisische kamer van afgevaardigden voor
6 weken verlof gekregen tot herstel van zijne ge
zondheid.
Hoewel tengevolge van de doeltreffende maatre
gelen, niet alleen door de autoriteitenmaar ook door
de studenten en de arbeiders genomen, de orde te
Gratz niet ernstig meer is verstoord, moeten don Al-
fonsus en zijne gemalin toch altijd nog zorgvuldig wor
den beschermd tegen onverhoedsche aanvallen. Maandag
nog werd de prins door een paar mannen met stokken
bedreigd.
Verkooplngen en aanbestedingen.
Ter provinciale griffie van Zeeland liggen ter lezing
de voorwaardenwaarop door het departement van
marine op den 25en Mei a. zal worden aanbesteed het
bouwen van drie woningenten dienste van het loods
wezen, langs den Nieuwen Waterweg aan den Hoek
van Holland.
Heden werd aan het gebouw van het gewestelijk
bestuur alhier aanbesteedhet uitvoeren van vernieu
wingen herstellingen en gewone onderhouds-werken
aan verschillende rijksgebouwen in de Abdij te Middel
burg tot en met 31 December 1878; het minst hiervoor
was ingeschreven door de firma 'M. K. Jeras en zonen
voor f 5075.
Th er mometers tan d.
6 Mei 's av. 11 u. 54 gr.
7 'smorg.7u.56gr.'smidd.ln.65gr.'sav.'6:u.60gr.
^taten-generaal.
T W E D E KAMER.
Zitting van Vrijdag 7 Mei,
(Per telegraaf.)
De dïscussiën over het wetsontwerp, regelende het toe
zicht op inrichtingen die gevaar enz. kunnen veroorzaken,
zijn gevorderd tot artikel 17. De meeste amendementen
zijn verworpen of ingetrokken. Aanstaanden Maandag
voortzetting.
Maandag a. wordt keizer Alexander van Rusland
weder in de hoofdstad van het Duitsche rijk verwacht.
Dat dit bezoek min of meer een bepaald doel heeft is
van de zijde van Duitschland geen oogenblik geheim
gehoudenzoodra het plan er toe was opgevat is ver
zekerd dat men eene demonstratie ten gunste van den
vrede op het oog had. Er bestaat geen enkele reden
om hieraan geen geloof te hechten. Tot nogtoe zijn
de vredelievende verzekeringen van Duitschland door
de uitkomst volkomen bevestigd. Dat het Duitsch-
Belgisch incident een casus belli zou kunnen worden
heeft wel niemand ooit in ernst geloofd, wel dat het
nog tot moeielijkheden aanleiding zou kunnen geven,
en hoewel een Berlijnsch correspondent van de Kölni-
sche Zeitung beweert, dat de zaak voorloopig in
statu quo zal blijven gelooft hij toch nog niet dat zij
voor goed is getermineerd. Te dien aanzien dreigt dus
geen ernstig gevaar.
Te midden van die vooruitzichten op een ongestoor-
den vrede verschijnt eensklaps in de Londensche Times
een artikel van zijn Parijschen correspondent dat nog
veel onrustbarender is dan dat hetwelk eenigeii tijd
geleden in de Berlijnsehe Post voorkwam. De corres
pondent beweert, dat men in Duitschland den oorlog
wil met Frankrijk aan hetwelk in 1871 veel te gunstige
vredesvoorwaarden zijn opgelegd en dat zijn financieele
en militaire hulpbronnen veel te snel herstelt. De aan
staande keizer-bijeenkomst zou dan ook slechts ten
doel hebben om te beslissen of men al dan niet Frank
rijk den oorlog zal verklaren.
Twee dagen geleden slechts bevatte de Neue freie
Presse een telegram uit Berlijn volgens hetwelk prins Bis
marck voornemens is aan keizer Alexander de verzeke
ring te geven, dat Duitschland de meest vredelievende
bedoelingen koestertmaar tevens hem te doen opmer
ken dat de militaire maatregelen welke in Frankrijk
worden genomen doen onderstellen dat de regeering
aldaar niet dezelfde gevoelens is toegedaan. Bismarck
zou tevens den hartelijken wensch uitspreken, dat de
czaar de Fransche regeering mocht inlichten omtrent
de vredelievende gezindheid van Duitschland.
Deze beide berichten zijn dus in lijnrechten strijd, doch
het is niet moeilijk uit te maken in welk men het meeste
vertrouwen kan stellen. De Times, het artikel van zijn
Parijschen correspondent opnemende, verklaart te meenen
aan den Europeeschen vrede geen beteren dienst te kun
nen bewijzen dan door eenvoudig de buitensporigheid
van het pessimisme der Fransche politici te constateeren.
Het is waar zegt het blad dat Frankrijk met eenigs-
zins onvoorzichtige haast zijn militaire krachten her-