MIDDELBURGSCHE
COURANT.
F 30.
U
Donderdag
1875.
4 Februari.
IM.
i\
Middelburg 3 Februari.
AT J EH-MONU M ENT,
irouw
>2sr.
raan.
br.
Fas.
rijg-
Jon-
»g
iren,
tot
icta-
pierge
ielaar
ierde
loor
3,
rwin-
ge-
IS.
)u.
6.20
6.4,5
8.16
8.50
9.8
110.8
110.29
10.3S
10.45
7.25
8.32
18.51
9.20
7.—
7.50
8.10
8.30
Dit blad Terschijnt dagelijks met uitzondering van den Zondag, den 2» Paasch- en Pinksterdag en een der Kerstdagen.
De prijs per 3/m.f franco is f 3.50.
Een zware slag trof heden onze vaderlandsche letter
kunde. De heer E. J. Potgieter, die reeds sedert
geraimen tijd lijdende was en wiens toestand in de
laatste dagen weder ernstige bezorgdheid inboezemde, is
heden morgen te 7 uren in 67jarigen leeftijd te Amster
dam overleden.
Toen bij de heden plaats gehad hebbende plechtige
installatie van jonkheer mr. A. van Reigersberg
Versluijs, als president van de arrondissements-recht-
bank alhier, de nieuwe titularis den voorzitterszetel
had ingenomen, sprak hij eenige, voor eene dergelijke
plechtigheid zeer merkwaardige woorden. Hij verklaarde
nl. bij den aanvang zijner betrekking gaarne een woord
tot de aanwezigen te richten, niet uit aangenomen ge
woonte, of omdat hij aan woorden hecht, hoevele zij
ook mogen zijndaar hij een enkele goede daad
hooger stelt, maar omdat hij een kort woord bij zoo
danige gelegenheid niet ongepast achtte. Daardoor toch
kan het zoowel voor de autoriteiten onderling als voor
het publiek, welks belangen zij behartigen, blijken op
welke wijze men zijn taak opvat, met welke gevoelens
men bezield is.
Dat de heer Reigersberg Versluijs de taak, hem in
zijn nieuwe betrekking waarmede hij zich zeer in
genomen betoonde opgelegd, ernstig opneemt, en
daaraan ongetwijfeld zijn besten tijd en krachten wijden
zal, kan veilig worden opgemaakt uit de stellige ver
zekeringen die hij zoowel aan zijne ambtgenooten als
aan het parketde griffie en de balie gaf. Vooral
uit zijne woorden aan de laatstgenoemde toegesproken
bleek het hoe hij zijne roeping opvat. „Niet het voe
ren van rechtsgedingen zeide hij moet ons streven
zijnmaar het zoo spoedig en goedkoop mogelijk ver
schaffen van recht en dit zal steeds het doel zijn
waarnaar ik jaag."
Kort en zakelijk ware alle redevoeringen bij deze
gelegenheid uitgesproken, en alle zonder onderscheid
bevatten de meest ondubbelzinnige waardeering van de
verdienstende kundeden ijver en de welwillendheid
van den afgetreden president mr. J. H. de Stoppelaar,
voor wiens welzijn en geluk in het verre land, waar
hem een nieuwe werkkring is geopendde beste wenschen
werden ontboezemd. Niet minder ingenomen toonden
zoowel de officier van justitiemT. Swaters van Schaum-
burgals de waarnemende voorzitter jonkheer Boddaert
en de deken der orde van advocatenmr. Borsius
zich met de benoeming van den heer van Reigersberg
Versluijs, in wiens loopbaan bij de rechterlijke macht
men een waarborg zag voor de wijze waarop hij zijn
tegenwoordige betrekking zal vervullen. Ook hem
werden de meest hartelijke gelukwenschen en verze
keringen van wederzijdsche welwillendheid en toegene
genheid aangeboden.
Nadat de voorzitter voor de getoonde belangstelling
had bedankt sloot hij deze openbare zitting der rechtbank,
die door verscheidene rechterlijke autoriteiten uit andere
colleges, advocaten, procureurs en andere belangstellenden
werd bijgewoond.
In verschillende gemeenten is men voornemens het
driehonderdjarig bestaan der Leidsche hoogeschool
op den 8en dezer als een nationale feestdag door
het uitsteken der vlaggen aan vele particuliere huizen
te vieren. Het komt ons voor dat tot het geven van
een algemeen blijk van belangstelling in eene gebeur
tenis van zoo uitnemend algemeen belang alleszins aan
leiding bestaat.
Naar wij vernemen zijn ook eenige ingezetenen hier
ter stede voornemens met toestemming van het ge
meentebestuur op dezelfde wijze van hunne sympathie
voor het feest te doen blijken.
In de heden namiddag gehouden zitting van den ge
meenteraad van Vlissingen is mededeeling gedaan
van de afwijzende beschikking van den minister van
financiën op het verzoek van den raaddat art. 2 van
het tarief van haven- en schutgeld op het kanaal van
Walcheren, waarbij aan de rechtstreeks naar Middel
burg varende schepen verïnincM^ing van havengeld
wordt toegekend, ook op Vlissingen van toepassing
worde verklaard.
De raad heeft echter besloten, bij den minister nader
op deze zaak terug te komen.
Van de heeren A. Loois en dertien andere metse
laars en timmerlieden is een adres ingekomen, hou
dende bezwaren tegen de uitvoering van het werk aan
de onderwijzers woning op de Rommelkaai. Op dit
adres is afwijzend beschikt.
Een adres van den heer Ch. G. J. Pietersen, te
's Gravenhagehoudende verzoek om toestemming tot
den aanleg en de exploitatie van een tramway van Mid
delburg naar Vlissingen, waarvoor door hem concessie
is aangevraagd, is aangehouden tot de volgende ver
gadering.
Aan de heeren M. Walraven van de Garde en J. P.
Villée is op verzoek eervol ontslag verleend uit hunne
betrekking van hulponderwijzer.
Van deze en de verder behandelde punten geven wij
in een volgend nommer het gewoon verslag.
Men schrijft ons uit Vlissingen:
„Tot mijn genoegen heb ik gezien dat de klacht
over den postdienst van Yerseke naar Middelburg u
aanleiding gegeven heeft om ook de postgemeenschap
tusschen Vlissingen en Middelburg vice versa te be
spreken. Deze gemeenschap wfóh is slecht geregeld en
in plaats dat wij door het versnelde middel van ver
voer, den spoorweg, ook eene versnelde briefwisseling
verkregen hebben, zijn wij bij het vroeger vervoer per
omnibus achteruit gegaan. Destijds was er vijfmalen
per dag gelegenheid tot verzending naar Middelburg
en werden de brieven ook bezorgd; thans heeft ook
vijfmalen daags de verzending per spoor plaats, maar
de ondervinding leert dat de brieven te Middelburg
niet bezorgd worden. Men neemt dus tegenover het
publiek de houding aan alsof de postgemeenschap zoo
veel mogelijk bespoedigd wordt, doch in waarheid is
dit zoo niet. Dit den aard van veler briefwisseling
volgt dat de verzender niet altijd weet dat de brieven
niet bezorgd wordendikwijls blijft dat zelfs lang ver
borgen, en het is nog slechts korten tijd dat ik, op
merkzaam geworden op het nimmer opnemen van be
richten, die ten 3 u. 10 m. per spoor verzonden wer
den, bij onderzoek tot de wetenschap gekomen ben dat
die te Middelburg blijven liggen tot de avondpost.
De verzending van brieven per spoor van 9 u. 25 m.
des avonds is ook reeds lang gestaakt, zoodat men na
4 u. 30 m. des middags geen brief meer op de post
bezorgen kan die Middelburg nog bereikt. Het mooiste
van al is dat dergelijke wijziging zoo min mogelijk
aan het publiek bekend gemaakt wordt, zoodat velen
in de meening blijven verkeeren dat er met eiken trein
brieven verzonden kunnen worden, die dadelijk aan
hun adres besteld worden. Een brief onlangs te
3 uren na den middag te Middelburg op de post be
zorgd ontving ik des anderen daags te een uur na den
middag!"
De Amsterdamsche afdeeling der vereeniging Volks
onderwijs is voornemens eerlang weder eene bijeen
komst te houden tot opzettelijke bespreking van den
leerplicht. Met het oog op deze vergadering werd de
leerplicht niet vermeld in de motiewelke op de mee
ting van Zaturdag jl. is aangenomen.
Het Handelsblad bevatte gisteren over de werksta
king te Almelo een ingezonden stukwaarin de stand
van zaken aldaar, naar ons voorkomt van het stand
punt der fabrikanten, uiteengezet wordt. De inzender
deelt mede dat tot in den voorzomer van 1873 de eenige
ter plaatse in circulatie zijnde munt de Pruisische was.
Sedert meer dan eene halve eeuw werden alle betalin
gen in die geldspecie gedaan en berekend. In 1873
gingen echter de fabrikanten uit eigen beweging
over tot betaling in Nederlandsch geld, doch ofschoon
dit in het begin voor de werklieden een voordeel op
leverde en zij voor ƒ1.50 Nederlandsch geld in de
winkels meer kregen dan voor vijf schellingen, veran
derde dit spoedig, zoodat alleen de winkeliers van de
verandering voordeel trokken. Daarom besloten dè
fabrikanten de feitelijke loonsverhoogingdie zij uit
eigen beweging geschonken hadden, weder terug te
nemen.
De werklieden hebben in den aanvang daarin berust
doch na eenige weken op eens den arbeid gestaakt.
De schrijver acht dit ongeoorloofd daar de fabrikanten
nimmer verandering in loonen of werkuren brengen zon
der het veertien dagen vooruit aan te kondigen. Door
de plotselinge werkstaking wórden zijvolgens hem, ver
hinderd om op hun genomen besluit terug te komen
zonder hun prestige tegenover hun werkvolk voorgoed
in de waagschaal te stellen.
De schrijver meent dan ook dat van den kant der
werklieden reeds neiging is te bespeuren om op de oude
voorwaarden den arbeid te hervatten. Wat dan later
de verstandigste handelwijze der fabrikanten wezen zal,
laat hij in het midden.
Yolgens latere berichten heeft eene oproeping tot de
werklieden, welke Maandag morgen aan de fabrieken
was aangeplakt, om tegen betaling in Pruisisch geld
den arbeid te hervatten, geen gevolg gehad. De opge
wondenheid in de stad neemt toe. Troepen van meer
dan duizend personen, mannen, vrouwen en kinderen,
trekken zingend rond. De huzaren doorkruisen de stad.
Yolgens het maandblad der maatschappij Tot nut
van den Javaan zijn voor het fonds tot oprichting
eener kweekschool op Java tot dusverre ingekomen:
aan giften in eens 2570,08iaan inschrijvingen voor
vijf jaren 396,50 per jaar, alzoo in 't geheel een bedrag
van 74553,48^. Ofschoon de oogst nog schraal is, hoopt
het bestuur, daar de opgaaf slechts over enkele plaatsen
looptspoedig meer verblijdende mededeelingen te
kunnen doen.
Gaarne voldoen wij aan het tot ons gericht verzoek
tot opneming der beide volgende circulaires:
HOOFD-COMMISSIE
VOOR EER
Toen de generaal-majoor Kohier ten vorigen jare te
Atjèh den heldendood stierf, deed zijne majesteit onze
geëerbiedigde koning op ondubbelzinnige wijze van
hoogstdeszelfs deelnemende belangstelling blijken.
Zijne majesteit opperde toen, onder anderen, ook
het denkbeeld, gelden te doen inzamelen, met het doel
een monument te stichten ter vereering van den gene
raal Kohier en van de braven, die met hem te Atjèh
gevallen waren.
De koning ging allen voor, en stelde eene vorstelijke
gift ter beschikking van hoogstdeszelfs adjudant-gene
raal zijne excellentie den luitenant-generaal jonkheer
F. V. A. Ridder de Stuers, oud-kommandant van het
Indisch leger, aan wien zijne majesteit tevens opdroeg
de verwezenlijking van dit denkbeeld te beproeven.
Voorloopig werd in overleg met zijne excellentie den
kommandant van het leger en chef van het departe
ment van oorlog in Nederlandsch-Indië bepaald, dat
zou worden gewacht tot na afloop van de tweede expe
ditie tegen Atjèhteneinde het op te richten monument
te doen strekken tot vereering van de nagedachtenis
van allen, die bij een der twee expeditiën het leven
lieten.
Thans zijn wij ondergeteekenden door den leger
kommandant uitgenoodigdons te vereenigen tot eene
hoofd-commissie in Nederlandsch-Indië voor de uitvoe
ring van 'skonings denkbeeld.
Wij hebben die vereerende opdracht aanvaard. Wij
hebben dat gedaan in de volle overtuiging, te zullen
bijdragen tot de uitvoering van een schoon werk, den
vorstelijken ontwerper waardig.
