F 284,
MIDDELBÜRGSCHE
Maandag
1874.
COURANT.
30 November.
Dit blad verschijnt dagelijks met uitzondering van den Zondag, den 2ea Paasch- en Pinksterdag en een der Kerstdagen.
De prijs per 3/m., franco is f 3.f50.
Middelburg 28 November.
Wij herinneren onze ldesbevoegde lezers in deze ge
meente, dat a. Maandag do verkiezing moet plaats
hebben van zes leden voor de kamer van koophandel
en fabrieken alhier en dat de opening der biljetten te
1 uur geschiedt.
Niet zeer talrijk was het publiek, dat gisteren avond
in de concertzaal alhier bijeengekomen was om de aan
gekondigde voordracht van dr. Cohen Stuart over
maatschappelijke toestanden in de Yereenigde staten
van Noord-Amerika bij tr wonen. Ruim vijf kwartier
uur hield de spreker met zijne medcdeelingen en opmer
kingen bet publiek bezigsprekende met den gloed en
de overtuiging van iemand, die veel gezien heeft en
van het aanschouwde nog geheel vervuld is. Na een
vluchtigen blik op de aardrijkskundige gesteldheid en
de geschiedenis van het landvoerde hij ons in het
midden dier overzeeschc maatschappijwier kenmer
kende eigenschappen hij uit de bestanddeelen uit welke
zij oorspronkelijk ontstaan is, zocht te verklaren. Inde
Zuidelijke staten de afstammelingen der hovelingen van
koningin Elisabeth, de latere half-feodale planters en
slavenhoudersin het Noorden de naneven der vierkante
HollandersKnickerbockergenaamd der ruwe Engelsche
Puriteinen, der Fransehe Hugenoten, der vrome Kwa
kers, wier leidsman William Penn nog in den naam
van den staat Pennsylvania voortleeft. Voeg daarbij
de verschillende nederzettingen van den sedert bijna
ecne eeuw krachtig vloeienden stroom der Europeesche
landverhuizing, den onwetenden, luclithartigen en onwerk-
zamen Ier, den n ij veren, gemakkelijk in het vreemde land
thuis wordenden Duitscherden vroolijken Franschman
den degelijken Engelschman meng al die rassenwelke
nog langen tijd na hunne aankomst in het nieuwe va
derland een deel der gewoonten van het oude bewaren,
dooreen en gij verkrijgt eindelijk het type van den
tegenwoordigen Yankee.
Van dien Yankee deelde de spreker ons eenige vluch
tigedoch scherp geteekende trekken mede. Hij waar
schuwde tegen oppervlakkige beoordeeling van het
maatschappelijk leven in Amerika, eene onbillijkheid
die wij Nederlanders ook zoo vaak van vreemdelingen
te verduren hebben. Mindere huiselijkheid dan in Eu
ropa wordt misschien te New-York aangetroffen, waar
het hotelleven op buitengewone schaal in zwang is ge
komen. Maar in de andere Amerikaansche steden, te
Boston of Philadelphia vindt men niet minder gezellige
kringen dan in Europa. Men maakt zich ook veelal
verkeerde voorstellingen van de Amerikaansche vrou
wen, die men ten onrechte als de typen bij uitnemend
heid der „emancipatie" beschouwt. Waar is het, dat
men ook daar geruchtmakende sterren, „stella's" vindt
doch ze zijn, als hier te lande, weinig beminde uit
zonderingen. Staat de vrouw in Amerika op hooger
standpunt dan in Europa, zij dankt het in de eerste
plaats aan de grootere vrijheid welke aan haar, als aan
ieder menschop dien vrijen bodemgeschonken is
om zich naar welgevallen te ontwikkelen en tot zelf
standige lijpheid te komen. Dat hooger standpunt is
bovendien, in een hard werkende maatschappij als de
Amerikaansche, als een noodzakelijk tegenwicht te be
schouwen, waardoor de licht tot ruwheid en verharding
leidende arbeid, op heilzame wijze getemperd en ver
edeld wordt.
Vrijheid is in Amerika trouwens het wachtwoord;
de oplossing en de grondslag van alle maatschappelijke
toestanden. Naast het goede ontwikkelt ook het kwaad
zich in vaak reusachtige afmetingen. Maar juist daar
door wordt dit laatste nog het best gekend en onscha
delijk gemaakt. Over het algemeen acht de heer
Cohen Stuart het zedelijk gehalte der maatschappij
daar ginds niet minder dan dat van het oude Europa.
Men zegt wel dat in deze republiek de dollar koning
ismaar inderdaad voert het geld er minder heerschappij
dient het althans minder de zelfzucht dan hier te
lande. Veel wordt er gedaan om geld te verdienen,
maar het verdiende kapitaal wordt ook mild en ruim
tot nuttige doeleinden besteed en aan de maatschappij
teruggegeven. Geen bekrompen begrippen van fatsoen,
geen willekeurige uitspraken der groote onbekende
„men", belemmeren daar den mensch in zijne vrije,
zelfstandige werkzaamheid. Wat men wezen wil, is
men. De vrijheid voedt opverhefthoudt staande en,
indien zij ook gelegenheid geeft tot vallenlaat zij het
weder opstaan geheel afhankelijk van eigen wilskracht.
Ziedaar in korte onvolledige trekken niet den letter
lijken gang, maar ongeveer den zin dezer krachtige
en zinrijke improvisatie, welke alleen betreuren deed
dat de rijke stof, die nu slechts vluchtig aangeroerd
werdniet in eene serie van voordrachten kon uitge
werkt worden. Na de pauze las de spreker nog eene
boeiende beschrijving van een tocht op de Hudson-
rivier voor, zijnde een gedeelte van een hoofdstuk uit
een weldra door hem in het licht te geven reisverhaal,
dat hij ten slotte in de gunst zijner hoorders aanbeval
en door zijne voordracht op gunstige wijze bij hen
hoopte ingeleid te hebben.
Als vervolg op het gisteren medegedeelde van het
verhandelde in de najaarsvergadering van den genees
kundigen raad in Zeeland melden wij nog het vol
gende.
De verslagen van de gecommitteerden voor de winkel-
visitatiën werden niet voorgelezen, doch gaven mede
aanleiding tot eenige discussion.
Daar het bleek, dat niet voldaan was aan het in de
vorige vergadering door dr. de Man geuite verlangen,
dat de gecommitteerden, naar aanleiding van in anijs
zaad voorgekomen vergiftige bestanddeelenook de
anijszaad-olie in de apotheken onderzoeken zouden,
zal dit onderzoek andermaal aan de gecommitteerden
voor de eerstvolgende zomervisitatie opgedragen worden.
Dr. Verschoor vestigde er de aandacht op, dat, blij
kens de verslagen der commissiën voor de winkelvi-
sitatiënbij de tot de levering van geneesmiddelen be
voegde geneeskundigen vrij algemeen ontbrak de lijst
opgemaakt overeenkomstig het koninklijk besluit van
23 Juli 1872 (Staatsblad n° 82) en door den inspecteur
geviseerd. Het is spreker geblekenniet alleen dat
die lijst voor het meerendeel ontbrak, maar zelfs dat
zeer vele geneeskundigen op het platteland van dat
koninklijk besluit niets wisten. Daarom zou hij gaarne
zien, dat op eene of andere wijze kon gezorgd worden,
dat dergelijke, zaken van algemeen belang geldende,
voorschriften aan de geneeskundigen ten platten lande
die geneesmiddelen leveren meer bepaald ter kennis
kon worden gebracht.
De heer Nauta van der Grijp zou het wenschelijk
achtendat de voorzitter in de vergadering van inspec
teurs eens ter sprake bracht het denkbeeld, om de ge
neesmiddelen leverende geneeskundigen vrij te laten
in de keuze der bij hen aanwezig zijnde geneesmid
delen mits die goed en naar behooren voorhanden zijn.
Vele zaken toch die zij nu volgens de lijst moeten
hebben, doch die zij nooit gebruiken, blijken bij het
onderzoek dikwijls bedorven te zijn, juist omdat zij ze
nooit gebruiken.
De voorzitter beantwoordt de beide vorige sprekers.
Wat den wensch van dr. Verschoor betreft, weet hij
geen middel om daaraan tegemoet te komen, doch hij
meent dat ieder geneeskundige die belang in de zaak
stelt en behoort te stellen wel tot de wetenschap kan
geraken van wettelijke voorschriften. Met de door
den heer Nauta van der Grijp verlangde wijziging kan
hij zich volstrekt niet vereenigen. Juist omdat de keuze
der voorhanden geneesmiddelen niet kan vrijgelaten
wordenis in 1872 eene lijst der verplichte geneesmid
delen voorgeschreven, en die geneesmiddelen moeten
niet alleen voorhanden zijnmaar ook in goeden staat
verkeeren. Tot dusver is het resultaat ten aanzien van
het bezit en de toezending dier lijsten zeer ongunstig.
In 1873 zijn de belanghebbenden reeds door de visi-
teerende commissiën gewaarschuwdlater heeft spreker
hen persoonlijk nogmaals aangeschreven om aan het
voorschrift van het koninklijk besluit van 23 Juli 1872
te voldoen en de lijsten aan hem inspecteur over te
leggen, en nu zal hij de visiteerende commissiën op
dragen ombij gebreke daarvaneene vervolging te
provoceeren door het opmaken van proces-verbaal.
Enkele andere punten werden nog gereleveerddie wij
voor onze lezers van minder belang achten en daarom stil
zwijgend voorbijgaan. Alleen verdient wellicht nog,
ter waarschuwing van geneeskundigen ten platten lande
en apothekersvermelding de opmerking van den voor
zitter, dat hij in de aanteekenboekjes der gecommit
teerden voor de winkel visitatiëndie alleen bestemd
zijn tot het relatéeren van kleine onnauwkeurigheden
of weinig beduidende vergrijpen, somtijds zaken ver
meld vindt die geverbaliseerd hadden behooren tc wor
den, naar aanleiding waarvan hij de leden der com
missiën instantelijk verzocht om bij elke overtreding-
der wet proces-verbaal op te maken en hem toe te
zenden, waarna hij zal beoordeelen of die processen-
verbaal al of niet aan den officier van ju3titie behooren
opgezonden te worden.
Een volgend punt der agenda was de benoeming van
commissiën, waarvan de uitslag was als volgt:
a Tot leden der commissie tot het nazien der reke
ning werden aangewezen de heeren de Ligny, dr. de
Man en dr. Kosten de Bruijne.
b Tot leden der 'commissie belast met het geven van
advies aan den inspecteur in spoedeischende gevallen
zijn gekozen de heeren dr. de Man, de Ligny en dr. Key-
zer, de laatste na twee stemmingen in herstemming
met mr. Snouck Hurgronje.
c Tot leden der commissie voor de resumtie der notu
len dezelfde heeren als het vorige jaarzijnde de hee
ren dr. Dobbelaer de Wind en de Ligny.
Onder de rubriek „voorstellen" kwam op de agenda
voor: oprichting van een bureau voor scheikundige en
mikroskopische onderzoekingendoch dit punt isop
voorstel van den voorzitter, in de zitting met gesloten
deuren behandeld.
De voorzitter bracht vervolgens ter sprake het door
hem in de gedrukte „mededeeling" gezegde omtrent den
verkoop van ziek varkensvleesch. Aan eene bij hem door
een geneeskundige ingediende klacht, dat in de ge
meente Zonnemaire, tijdens het heerschen in dezen
zomer van de varkensziekte, het vleesch van daaraan
gestorven dieren, in zoodanigen staat dat daaraan reeds
de normale kleur ontbrak, aan arbeiders voor 10 cent
bet kilogram verkocht werd, is door hem geen gevolg
kunnen gegeven worden, dewijl het toezicht daarop
geheel bij de plaatselijke politie tehuis behoort. Te
ontkennen nochtans is het zijns inziens niet, dat deze
hier en daar op dit punt te wenschen overlaat: het
zelfde toch moet in die dagen hebben plaats gegrepen
in de gemeente Grijpskerke; en daar reeds vroeger
over soortgelijke onregelmatigheden geklaagd werd en
het onderwerp in een zoo nauw verband staat met de
volksgezondheidzoo zou het overweging verdienen
dat daaromtrent eindelijk een algemeene maatregel ge
nomen werd.
Spreker stelt mitsdieD vooreene commissie van drie
leden te benoementeneinde een onderzoek in te stel
len op welke wijze de keuring van het slachtvee in de
verschillende gemeenten der provincie plaats heeft, en
zoo mogelijk daaromtrent in de volgende vergadering
rapport uit'te brengen.
Hiertoe besloten zijndeworden tot leden dier com
missie benoemd de heeren Persant Snoep dr. Kosten
de Bruijne en de Visser.
Naar aanleiding eener vraag van dr. de Man betref
fende de vergiftige bestanddeelen van het zoogenaamde
„zaaigroen"door de landbouwers gebezigd als middel
om de schimmelplanten te weren deelt de voorzitter
mede, dat hij ook in de dagbladen gelezen heeft, dat
in de omstreken van Groede doode patrijzen gevonden
zijn, wier dood men toeschreef aan het eten van tarwe
die met zekere vergiftige zelfstandigheid was vermengd.
Dientengevolge heeft hij dadelijk den burgemeester van
Groede verzocht een onderzoek te willen instellen. Het
antwoord luidde, dat werkelijk eenige doode patrijzen
gevonden zijn op de landen van vier verschillende
