MIDDELBURGSCHE
F 236.
Maandag
1874
COURANT.
5 October.
Dit blad verschijnt dagelijks met uitzondering van den Zondag, den 2en Paasch- en Pinksterdag en een der Kerstdagen.
De prijs per 3/m., franco is 3.50.
Middelburg 3 October.
Het heden uitgegeven Provinciaal blad van Zee
land n° 105 bevat eene mcdedeeling van gedeputeerde
staten dezer provincie van het koninklijk besluit van
den 30en Augustus jl.waarbij vrijstelling van zegel
recht wordt verleend voora de bezwaarschriften tegen
aanslagen voor het recht van patentbedoeld bij art. 1
der wet van 4 April 1870 (Staatsblad n° 60); h het in
art. 3 dier wet bedoelde voor belanghebbenden bestemde
afschrift der uitspraken van gedeputeerde staten op
die bezwaarschriften, en o de ordonnantie van terug
gave dientengevolge te verleeucn.
Gelijk wij onlangs hebben medegedeeld zullen gedu
rende de maanden October tot April des Vrijdags avonds
in de Werkmans-veroeniging alhier voor de leden,
die zich vooraf daartoe aanmelden, wetenschappelijke
besprekingen gehouden worden. Gisteren avond had
de eerste dier bijeenkomsten plaats. De belangstellende
in de ontwikkeling van den werkman is de heer S. C.
Coenraads Pieterse alhier, die in deze eerste bespre
king op duidelijke en onderhoudende Avijze den damp
kring, zijne samenstelling en eigenschappen alsmede
de Iuchtdrukking behandelde, en het gesprokene door
proevenplaten en voorbeelden ophelderde. Ten slotte
werden door eenigen van bet twintigtal aanwezigen tot
den spreker vragen gericht over hetgeen zij niet goed
begrepen hadden, die met welwillendheid werden be
antwoord. Wegens den beperkten tijd, éen uur per
weckkunnen vele zaken natuurlijk slechts vluchtig
worden aangestiptdoch het bedogde doel zal ten volle
worden bereikt wanneerzooals wij met den spreker
hopen de werkman door het gehoorde wordt aange
spoord tot eigen studie op verschillend gebied.
De arrondissements-rechtbank te Goes heeft de vol
gende aanbevelingen opgemaakt:
Voor de betrekking van kantonrechter te Kortgene:
jonkheer mr. J. Schnurbeque Boeije, griffier bij het
kantongerecht te Sluis; jonkheer mr. P. J. Boddaert,
advocaat te Zierikzeemr. J. It. H. van Schaikadvo
caat te Delft
Voor de betrekking van kantonrechter te Hulst;
mr. F. J. F.M.Walter, advocaat te Bredamr. J. W. C.
de Jonge van Ellemeet, advocaat to Oostkapejle;
mr. H. Meinesz, griffier bij het kantongerecht te Olde-
berkoop.
Tot verzending van brieven naar Indië met het
stoomschip Sumatra, dat den 20en October uit den Hel
der vertrekt, bettaat tot den 19en dezer gelegenheid.
Omtrent het diner door den minister van koloniën
ter ecre der bevelhebbers van de tweede expeditie tegen
Atchin gegeven, wordt nader gemeld dat de minister
van koloniën in zijn feestdronk o. a. het a'olgcndc ge
zegd heeft:
„Deze oorlog levert het bewijs, dat Nederland nog
de kracht heeft om over een uitgebreide koloniale be
zitting heerschappij tc voeren. Toen het bericht tot
ons kwam, dat misverstand aanleiding bad gegeven
tot groote teleurstelling bij de eerste expeditie, toen
ontvlamde allerwege de geestdrift om het geleden échec
te herstellen. Van alle zijden zijn officieren en man
schappen opgekomen om de eer der Nederlandsche drie
kleur op te houden. De oorlog van Atchin heeft een
broederband gelegd tusschen het Nederlandsche en het
Oost-Indische leger, die te zamen gestreden hebben.
Laat ons gelooven dat deze oorlog dan toch dat goede
heeft uitgewerkt, dat een hechter band tusschen bet
Nederlandsche en het overzeesclie leger is gevlochten.
Ik zie zoo ging de minister voort rondom mij
verschillende vertegenwoordigers van de krijgsmacht
die samengewerkt hebben tot de verkregen uitkomst.
Ik zie een doorluchtig vertegemvoordiger van het Ne
derlandsche leger dat zooveel bijgedragen heeft tot de
verkregen zege; ik zie aan mijn zijde drie bevelheb
bers der Indische troepen en zeemacht, wier moed en
zelfopoffering gestrekt hebben om de eer van onze
vlag op te houden. In de waardeermg hunner perso
nen een glas te ledigen op het leger en de zeemacht
der tweede expeditie tegen Atchin, dit was het doel
van dezen dronk.
Omtrent het wetsontwerp voor den aanleg van spoor
wegen op Java wordt medegedeeld dat aanvankelijk
bedoeld wordt de aanleg A'an staatswege eener lijn
Malang-Pasaroewan-Soerabaijawaarvan de kosten ge
raamd worden op tien millioen, over drie jaren te ver
deden. Voor de voortzetting der lijn van Buitenzorg
naar de Preanger Regentschappenis men nog bezig
de gegevens te verzamelen.
Aan den spoorweg van NieuAveschans, op de Gro-
ningscbe grens, naar Ihrhove, wordt opDuitsck grond
gebied met kracht voortgewerkt. Deze belangrijke
weg zal Harlingen in ecne bijna rechte lijn verbinden
met Bremen enlangs de lijn Bremen-Hamburgook
met deze laatste handelstad en Lubeck. Het baanvak
tusschen Ihrhove en de Eeras is thans onder handen.
Over deze rivier komt eene brug van 500 meters
lengte met 14 openingen; de landpijiers daarvoor zijn
reeds gereed en aan de stroompijlers is men bezig.
Van deze brug tot de Nederlandsche grens moet de
richting nog vastgesteld, worden. Men verwacht echter
dat de geheele baan in het voorjaar van 1876 gereed
zal komen, waarna Harlingen langs dezen weg niet
alleen de kortste verbinding met de bovengenoemde
groote handelsteden, maar ook in zuidelijke richting
met Rheine, Munster en de belangrijke fabrickstreek
in Westfalen (Dortmund, Essen, Elberfeld enz.) zal
bezitten.
Op de openbare vergadering van bet Nederlandsch
protestantenbond, die Dinsdag avond te 's Gravenliage
gehoudenAverdonder voorzitterschap van den oud-
Jiooglceraar dr. Muurling, kwam o. a. ter sprake het
beroemde boek „De ware geschiedenis van Jozua Davids."
Algemeen Avas men A'an gevoelen dat dit boekje, bij
al bet voortreffelijke van inhoud en vorm,- echter eene
gevaarlijkevoor de maatschappij zelfs verderfelijke
strekking heeft, doch tevens bij verstandig gebruik
nuttig kan zijn om het oog voor vele kAvalen in de
kerk en de maatschappij te openen en tot betere nale
ving der eisclien van het Avare Christendom aan te
sporen.
Het Haagsche Dagblad deelt de uitloting mede der
volgende 14 seriën Oostenrijksche credietloton 1858, bij
de eergisteren te Weenen gehoudene seriëntrekking,
alsseriën 77170536 910102811031234,1666,
2547, 2569, 2770, 3594, 3793 en 4033.
Bij de onmiddellijk daarop gevolgde premiën-trekking
zijn de hoogste prijzen gevallen op: serie 2547 n°. 75
fl. 200,000serie i028 n°. 77 fl. 40,000 en serie 2547
n°. 7 fl. 20,000.
De tentoonstelling van oudheden te Zaandam is
Woensdag jl. geslotenna door 24,245 personen bezocht
te zijn. De onderneming is, ook uit een financieel
oogpunt, zoo goed geslaagd dat men voornemens is
uit het overschot der entreegelden de kosten voor de
stichting van een Zaanlandsch museum van oud- en merk-
Avaardiglieden te Zaandam te bestrijden.
Naar ons uit Utrecht gemeld wordt, beschouwt
men het als niet waarschijnlijk dat van de oprichting
eener coöperatieve Avinkelverceniging aldaar, waartoe
vóór eenigen tijd plannen werden gemaaktin den eer
sten tijd iets terecht zal komen. Meer verwachting
koestert men daarentegen van eene vereeniging die op
touAv gezet wordt door do spoonvegambtenaren daar
ter plaatse. Men vindt te Utrecht ongeveer een 500tal
dier ambtenaren, waarvan meer dan de helft gehuwd
is. Een deel dezer laatsten nu hebben zich vereenigd
om te trachten op de goedkoopste Avijze hunne levens
middelen te bekomen. Eene commissie is ter beraming
der middelen daartoe benoemd.
Omtrent de voorstellenAvelke door deze commissie
gedaan zullen wordendeelt men ons mede dat de le
den der vereeniging, die zich onder de zinspreuk
„Eendracht maakt macht" gevormd heeft, zich zullen
verbinden om alle bij denzelfden slager, bakker en
kruidenier hun benoodigdheden in tekoopen. Ofschoon
de commissie nog geen oproeping gedaan heeft, werd
reeds door een bakker aangeboden het brood 4 cent
goedkooper te leveren, indien hij verzekerd werd van
de klandisie van ongeveer honderd gezinnen. Een
vleeschhouwer bood aan de levering van biefstuk en
kalfsvlccsch voor 90 cent dn liet overige rundvleesch
voor 70 cent het kilo op zich te nemen.
Hieruit blijkt dat, ook zonder Avinkelvereeniging,
alleen door aaneensluiting een aanmerkelijk voordeel to
behalen is. Het voornemen der ambtenaren is later
zelf een slachterij en winkel op te richten, en teneinde
liet hiertoe benoodigde kapitaal te verzamelenwenscht
men te bepalen dat ieder lid der vereeniging maande
lijks eene contributie van éen gulden zal betalen. De
leden krijgen op die wijze aaudeel in de zaak en zul
len later, als de onderneming aa'insten afwerpt, ook
daarvan naar evenredigheid hun deel ontvangen.
Ter bckoming van goedkooper steenkolen wenden
sommige personen te Utrecht het middel aan om een wagen
lading van 10,000 kilo (ongeveer 120 mud) rechtstreeks
uit de mijn te doen komenAvaardoor men zeer grove kolen
tot den prijs van ƒ0.90 het mud verkrijgt. Daar de
steenkolen 2e qualiteitdat zijn namelijk de grootste
stukken uitgezocht, te Utrecht anders 1.20 kosten,
levert deze manier een aanmerkelijk voordeel op. Ook
dit middel ter bestrijding van een monopoliedat door
verkoopers uitgeoefend wordt ten koste van personen,
die veeltijds in minder gunstige geldelijke omstandig
heden a'erkeeren dan zij zeiven, zou Avellicht voor an
dere plaatseu navolging verdienen.
Benoemlagea en besluiten.
ridderorden. Benoemd tot ridder der orde van den
Nederlandschen leeuw dr. W. C. van den Brandeler,
burgemeester van Leiden.
Vergunning verleend aan n. F. G. N. Camphofraad,
intendant van de opvoeding van Z. K. II. prins Alexan
der der Nederlanden, tot het aannemen en dragen der
versierselen van kommandenr eersten graad a'an de
Danebrogsorde, bom door Z. M. den koning van Denemar
ken geschonken.
rechterlijke macht. Eervol ontslag verleend, op
verzoek, aan mr. W. F. Werumeus Buning als rechter
in de arrondissements-rechtbank te Appingedam.
Onderwijs.
Tot hoofdonderwijzer aan de Christelijke burgerschool
te Heinkenszanddie binnen kort geopend zal avoi--
den, is benoemd de heer L. Berman.
35er2tnfieuws.
De heer Gr. O. W. Geytenbeek predikant bij de
Nederduitsche hervormde gemeente te Scherpenisse e. a.,
onlangs beroepen te Melissant, heeft thans ook een
beroep ontvangen naar Uitwijk c. a.
In de gemeente Kootwijk (Gelderland) waar sedert
zes jaren de predikantsplaats onvervuld is, schijnt men
het op te geven om in de vacature te voorzien. De
Averkzaamlieden van den predikant Avordon thans ver
richt door een catechiseermeester.
Munstuieuws.
Het schildersgenootschap Pictura te Dordrecht heeft
den lcn October zijn honderdjarig bestaan herdacht. Bij
die gelegenheid werd aan de leden een gedenkpenning
uitgereikt.
De gunstig bekende Nederlandsche zangeresmeju-
