F 233.
MIDDELBÜRGSCHE
Donderdag
1874.
COURANT.
i October.
Dit blad verschijnt dagelijks met uitzondering van den Zondag, den 2en Paascli- en Pinksterdag en een der Kerstdagen.
De prijs per 3/m., franco is f 3.£>0.
Middelburg 30 September.
De uitslag der herstemming in het kiesdistrict Tiel
ter vervulling der vacature van een lid van de tweede
kamer in plaats van den heer van Lijnden van San-
denburg isdat de conservatieve candidaat de heer
van Rappard is gekozen met 1238 stemmen. Op den
liberalen candidaat(ten heer Dïjckmeesterwaren 1022
stemmen uitgebracht.
In het kiesdistrict Leeuwarden zijn bijde gisteren
plaats gehad hebbende verkiezing 1594 geldige stem
men uitgebracht, waarvan 1000 op den heer de Roo
van Alclerwerelt, 396 op den heer de Bordes, 112 op
professor Vissering en 40 op den heer van Panhuijs,
zoodat de heer de Roo van Alderwerelt is herkozen.
Het aantal kiezers in dat district bedraagt 2950.
In de afdeelingen der tweede kamer zijn gisteren
onderzocht verschillende wetsontwerpen van onderge
schikt belangonder welke wij opmerken dat tot afstand
aan de gemeente Sas van Gent van wegen op de ves-
tinggronden aldaar en tot verkoop aan die gemeente
van een perceel vestinggrond voor begraafplaatsbene
vens een tot bekrachtiging van den onderhandschen
verkoop van perceelen grond, behoorende tot liet kroon
domein van Jannetje Kleppe, echtgenoote van Pieter
Bruynzeellandman te Poortvliet.
De Indische begrooting is gedurende de eerstvolgende
dagen in de afdeelingen aan de orde.
Op van geachte zijde tot ons gericht verzoekvesti
gen wij (le aandacht op de in dit nommer geplaatste
advertentie betreffende de Zondags-herhalingsschool
in den Langen Delft alhier.
Deze schoolin 1836 vanwege de departementen van
het bijbel- en zendelinggenootschap alhier opgericht,
wordt gehouden in het lokaal van den lieer Goulta,
bekend als de school voor minvermogenden. Zij heeft
in de eerste plaats ten doel bejaarden te onderwij
zen die of vroeger geen onderwijs genotenóf het ge
leerde grootendcels vergeten hebben. Aanvankelijk
werd de school dan. ook uitsluitend door bejaarden
bezocht en ook nadat men allengs begonnen is jeugdige
leerlingen toe te laten, bleef de grens van den jong-
sten leeftijd echter bepaald tot dien van 16 jaren. De
school werd met 30 leerlingen geopend, onder leiding
van den heer Gouka en twee hulponderwijzers. Sedert
is echter zoowel het aantal leerlingen als het onderwij
zend personeel allengs vermeerderd.
Behalve de bevordering van het doelmatig en vrucht
baar lezen van den bijbel, trachtte de inrichting ook
als herhalingschool meer vrucht op te leveren door het
houden van een geregelden cursus des Woensdag avonds,
gedurende de wintermaanden, waarbij ook het schrijven
en rekenen werden onderhouden. Geen geldelijke bij
drage hoegenaamd wordt van de leerlingen gevorderd;
integendeelzoo zij getrouw cle school bezoeken, wordt
hunne vlijt door kleine geldelijke giften en boekge
schenken beloond. Ongelukkig vermindert liet aantal
bejaarden, die deze school bezoeken, in de laatste
jaren aanhoudend, waardoor de inrichting niet al het
nut sticht, (lat de oprichters zich daarvan voorstelden.
Ongetwijfeld draagt hiertoe bij dat, door het meer al
gemeen onderwijs dat. in de laatste jaren aan de jeugd
verstrekt wordt, bet geheel gemis van eenige keunis
zich minder voordoet dan weleer; maar toch zijn er
altijd nog volwassenen, die het onderwijs nooclig heb
ben en voor hen is de Zondag- en herhalingsschool eene
uitmuntende gelegenheid om het vroeger verzuimde in
te halen. Niet weinigen hier ter stede kunnen met
dank gewagen van hetgeen zij op de school nog op
later leeftijd geleerd hebben.
Wij herinneren daarom het publiek aan het bestaan
der genoemde school en voegen daarbij gaarne de aan
beveling om het gebruik der inrichting zooveel moge
lijk te bevorderen bij degenen die aan het kosteloos
onderwijs, dat hun hier aangeboden wordt, de meeste
behoefte hebben.
In de heden gehouden vergadering van den gemeen
teraad van Vlissingen is aan den raad overgelegd de
rekening en verantwoording over het jaar 1873slui
tende met een nadeelig saldo van 12,136.74$. De
te gelijker tijd ingediende begrooting voor 1875 bedraagt
in ontvang en uitgaaf /I69,501.80.
In de gisteren gehouden vergadering van den raad
van state heeft de plechtige installatie plaats gehad
van Z. K. IJ. prins Alexander, wien bij koninklijk
besluit zitting en raadgevende stem in dat regeerings-
licbaam is toegekend.
Marine en leger.
Zr. M>. stoomschip Curacao zal den 5cn October
uit Nieuwetliep naar Batavia vertrekken. De reis
geschiedt langs Amerika's Zuidpunt, dwars over den
stillen Atlantisclien Oceaan.
Volgens een bij liét departement van marine ont
vangen telegram is Zr. M8. opnemingsvaartuig Hydro-
graaf, onder bevel van den luitenant ter zee 1° klasse
jonkheer T. E. de Brauw, dén 28<u dezer te Batavia
aangekomen.
De afgetreden kommandaut van het koninklijk in
stituut voor de marine te Willemsoord, cle kapitein
ter zee Andrau, heeft van het personeel der ambtenaren
en officieren van het instituut alsmede van de gezamen
lijke adelborsten fraaie geschenken ter herinnering ont
vangen.
ficinengde berichten.
De stoombarge, bestemd voor den dienst tusschen
Vlissingen en Middelburg, beeft Maandag in den
voormiddag een proeftocht gedaan, (lie door den com
missaris des konings in deze provincie de bur
gemeesters der beide gemeenten, de ingenieurs van den
waterstaat en die der spoorwegen en andere genoodig-
den werd medegemaakt. De proef slaagde zeer goed.
Op de tentoonstelling der Pomologisclie vereeni-
ging te Boskoop vindt men 280 soorten van appelen
en 143 soorten van peren, onder welke laatste vier uit
Japan ingevoerde soorten, die zich door bijzonder regel-
matigen vorm en een buitengewoon langen steel onder
scheiden.
In de Revue. Contemporaine is een belangrijk artikel
van den lieer Gladstone verschenen over het ritualisme,
waarin hij tot (le conclusie komt, dat het onmogelijk
is om Engeland tot een katholiek land te maken. Niemand
zegt hij die geen afstand wil doen van verstande
lijke en. zedelijke vrijheid en die zijn burgerplicht en
vaderlandsliefde niet aan anderen ondergeschikt wil
maken, kan zich bij eene kerk aansluiten, die zoowel
van de nieuwe denkbeelden als van de oude geschiede
nis niets wil weten.
Het gemeentebestuur van Homburg heeft tegen
over de quaestie van de duurte der levensmiddelen
een eigenaardige positie ingenomen. Het heeft n. 1.,
overwegende dat de prijzen van het brood en vleesch
niet in (le goede verhouding tot de marktprijzen staan,
de bakkers en slagers gesommeerd om terstond hun
brood- en vlcescliprijzen belangrijk af te slaanonder
bedreiging van anders zelf maatregelen te zullen nemen
om de burgerij goedkooper brood en vleesch te ver
schaften. Het noodigt inmiddels de inwoners uit, om
verbruiksvereeuigingen, of althans gemeenschappelijke
bakkerijen en slachterijen op tc richten, die het op
alle mogelijke wijzen wil ondersteunen en bevorderen.
Bij de aankomst der Noordpool vaarders te Wee-
nen Vrijdag jl. waq ongeveer een half millioen menschen op
de been om de heeren Weypreckt, Payer, Brosek,
Orel en Kcpes benevens (le matrozen te zien en te
begroeten. De ontvangst gaat alle beschrijving te
boven. Op sommige plaatsen waren het gedrang en de
opeenhooping zoo groot, dat men ernstige ongelukken
vreesde; éen persoon echter kou zich gemakkelijk dooi
de menigte bewegen; iedereen maakte ruim baan voor
hem; hij waseen schoorsteenveger.
TlBermoeoeter^tanrf.
29 Sept. 's av. 11 u. 62 gr.
30 'smorg. 7 u. 61 gr.'smidd. 1 u.66gr.'sav. 6 u. 64lt.
&4ateii-gcneraal.
TWEEDE KAHKB.
Staatsbeg-rooting' 1S75.
Bij de begrooting van marine worden gelden, aange
vraagd voor 7, monitor, 4 stoomkanonneerbooten, 1 rivier
vaartuig, 1 torpedovaartuig, y„ schroefstoomschip'
lc klasse en 3/k schroefstoomschip 4e klasse. Dit is in
zoover eene afwijking van het oorspronkelijk door den
minister ontwikkelde plan van aanbouwdat in plaats
van den bouw van een J/2 gepantserd schip, de gelden aange
vraagd worden voor den bouw van I/u monitor. De prins
Hendrik der Nederlanden, tot dusver bestemd voor de ver
dediging der positie Helderwordt aangewezen vcor de
dienst bij het auxiliair eskader in Indië en bij de ver
dediging dier positie door twee meer voor de ondiepe
vaarwaters geschikte gepantserde vaartuigen vervangen.
De bouw van het derde gepantserd schip voor het
auxiliair eskader kan daardoor tot 1877 uitgesteld wor
den. De nieuwe rammonitors zullen te Amsterdam
worden gebouwd. Dc werkkrachten laten echter niet
toe in 1875 meer dan van een dergelijk vaartuig
te verwerken, terwijl alsdan tevens (1e bouw van de
schroefstoomschepen 4- klasse aan de particuliere in
dustrie hier te lande moet worden opgedragen.
De in de memorie van toelichting tot de vorige be
grooting aangegeven middelen tot opbeuring van den
verachterden toestand van het ondergeschikt'personeel
zijn, voor zoover de medewerking der staten-generaal
daartoe niet noodig was, reeds toegepast. De werving
gaat in den laatsten tijd dan ook beter. Ook bij liet
korps mariniers is het inkompleet, niettegenstaande de
gevoelige slagen, die de strijd te Atchin ook dat, korps
heeft toegebracht, verminderd. Niettemin blijven meer
doortastende maatregelen urgent. Daartoe behooren
ve.rhooging van soldijwaartoe bij deze begrooting de
middelen worden aangevraagd; verbetering van voor
waarden, waardoor recht verkregen wordt op pensioen
na langdurigen dienst, ook bij niet gebleken onge
schiktheid, en toelage bij dat pensioen voor in de
koloniën bewezen diensten, waartoe een wetsont
werp gereed ligt om aangeboden te worden en ein
delijk, beperking, of wel geheele afschaffing der dis
ciplinaire lijfstraffen, welke maatregel een' punt v.m
ernstige overweging bij den minister uitmaakt. Het
zoo even genoemde wetsontwerp tot verbetering der
pensioenen vau het ondergeschikte personeelzal tevens
voorzien in verhooging der toelage bij de pensioenen
der militaire officieren bij de zeemacht voor in de ko
loniën bewezen dienst.n. "Afgescheiden van dc algemeen
erkende billijkheid van een dcrgelijken maatregel, ver
trouwt de minister, dat die "lotsverbetering ook het
groote- inkompleet, dat bij liet korps officieren van gezond
heid bij de zeemacht blijft bestaan, niettegenstaande
de buitensporig hooge gratificatie, die bij indiensttre
ding van artsen is toegezegd, zal doen verminderen.
Op de afdeeling personeel wordt door den minister
voorgedragen een verhooging van de traktementen dei-
officieren in betrekkingen aan wal gedetacheerd,
waardoor die in onvereeustemming gebracht worden met
de bezoldigingen van officieren bij het leger, in speci
ale betrekkingen geplaatstde algemeene traktements-
verhooging voor de ambtenaren; de oprichting van eene
afdeeling hydrografie aan het departement, tot betere
regeling der werkzaamheden van dat bureau.
Met betrekking tot bet loodswezen kondigt de mi
nister een wetsontwerp aan tot afschaffing der betaling
van de zoogenaamde distantiegelden.
Eene afzonderlijke organisatie van den torpeclodienst
is in bewerking.
De proeven met touw versperringen zijn voortgezet.
De uitkomsten waren meer bevredigend dan voorheen
en doen de gegronde hoop voedendat ook deze tak
van 's rijks verdediging weldra zal kiinnen worden
geregeld.
Het eindcijfer der begrooting van oorlog bedraagt
f 22,036,000. De gewone uitgaven beloopen een bedrag
van f 15,537,100. Verder zijn uitgetrokken: voor de
regeling en voltooiing van liet vestingstelsel 4 millioen
voor aanschaffing van zwaar en vesting-geschut 974,400;
voor nieuwe geweren f 529,500; voor patroonbulzeu