MIDDELBURGSCHE
corn A N T.
1° 160.
Woensdag
1874.
8 Juli.
Dit blad verschijnt dagelijks met uitzondering van den Zondag, den 2" Paasch- en Pinksterdag en een der Kerstdagen.
De prijs per 3/m..franco is f 3.50.
Middelburg 7 Juli.
Het gemeentebestuur van Stavenisse heeft een adres
aan de provinciale staten van Zeeland gericht, waarin
het, op aanzoek van ingezetenen dier gemeente, ver
zoekt dat aldaar eene aanlegplaats of steiger worde
gemaakt, of wel door de staten zoodanige besluiten
mochten genomen worden als het best zouden kunnen
beantwoorden aan de behoeften van den landbouwten
einde te geraken uit den afgezonderden staat, waarin
zij verkeeren. Dit adres is ondersteund door den ge
meenteraad van Sint Maartensdijk en door een adres
van ingezetenen van Sint Annaland, aan welk laatste
door het gemeentebestuur aldaar adhaesie is verleend.
In de vorige zomorzitting der staten kwam een der
gelijk verzoek ter tafel. Alstoen waren gedeputeerde
staten van oordeel dat in het midden gelaten of
onder alle omstandighedenzelfs in den regelvan een
ter bedoelde plaats te maken steiger gebruik zou kun
nen gemaakt wordenen of bij derhalve aan de ver
wachting zou beantwoorden het verzoek niet kon
ingewilligd worden uithoofde van de aanzienlijke kos
ten van aanleg en van die welke wellicht later nog
zouden vereischt worden tot instandhouding van den
steiger, uithoofde van de gesteldheid van den oever.
Zij stelden daarom vooraan de adressanten te kennen
te geven dat aan hun verzoek niet kon voldaan wor
den, en bij besluit van 3 Juli 1873 vereenigden de
provinciale staten zich met algemeene stemmenop éen
na, met dat voorstel.
Dezelfde redenen van toen leiden ook nu gedepu
teerde staten tot het voorstel om aan den adressant te
kennen te geven, dat aan zijn verzoek geen gevolg
kan worden gegeven.
W. A. Visser Jz., te Wolfaartsdijk, aannemer van
onderhoudswerken aan den provincialen grintweg op
Zuid-Beveland, met veerdam en steiger te Wolfaarts
dijk, heeft zich ook met een adres tot de provinciale
staten gewend, waarin hij ontheffing verzoekt van de
toegepaste korting ad 610 wegens, buiten zijn toe
doen, 122 dagen te late oplevering van die werken.
In overeenstemming met het advies van den hoofd
ingenieur van den waterstaat, die omtrent het adres is
gehoord, stellen gedeputeerde staten voor, op het ver
zoek van den adressant afwijzend te beschikken.
De Amsterdam8che courant deelt, volgens eene geachte
firma te Amsterdam, de kenmerken medewaardoor de
in omloop zijnde nagemaakte coupons der 6 pet. Central
Pacific spoorweg-obligatiën van de echte te onderschei
den zijn.
Die kenmerken zijn de volgende a. het papier, waarop
de valsche coupons zijn gedrukt is veel witter dan dat
van de echte stukken; b. de letter o in het woord
dollars staat veel lager dan de overige, terwijl de letters
van dit woord op de echte in gelijke lijn staan; c. bij
het in den linker benedenhoek gestelde Payable in the
City New-York staat, in afwijking met de echte, de
letter t van het woord the niet gelijk, maar veel hooger
en hebben de valsche onder Yo van het woord Neto-
York een fiiguurtje staan, als dit hetwelk op de
echte geheel niet voorkomt; d. de omtrek van deroode
cijfers is veel minder scherp dan op de echte. Tot
dusverre zijn ongeveer 700 valsche coupons 1 Januari
1874 ontdekt; de stukken, waartoe deze coupons be
hoorden bevinden zich hoogstwaarschijnlijk in Duitsch-
land. De valsche coupons 1 Juli 1874 hebben, naar
het schijnt, dezelfde gebreken, speciaal wat betreft de
letter o in „dollars."
Te Utrecht is Zondag jl. op 71jarigen leeftijd over
leden dr. J. C. A. Roverssedert een jaar emeritus-
hoogleeraar in de faculteit der wijsbegeerte en letteren.
De overledene, die sedert 1855 het professoraat bekleedde,
had zich door zijne talenten en zijn karakter de alge
meene achting van zijne leerlingen en amhtgenooten
waardig gemaakt.
Te Rotterdam had gisteren de opening plaats van
het nieuwe gebouw der vereeniging tot het verleenen
van hulp aan minvermogende ooglijders voor Zuid-
Holland. Bij deze gelegenheid werd aan den directeur
geneesheer dr. I. H. de Haas uit naam zijner medebe
stuurders een fraai geschenk als bewijs van hoogachting
en sympathie aangeboden.
Het gebouw bestaat uit een ruim en flink lokaal met
een open terrein aan den voorkant en een tuin aan de
achterzijde. Beneden bevinden zich behalve eenige
bergplaatsen, woonvertrekken voor het personeel enz.
eene badkamer, keuken, wachtkamers en receptiezaal
voor den directeur. Boven zijn ruime ziekenzalen voor
lijders van beiderlei kunne, eene operatiekamer en af
zonderlijke vertrekken voor lijders aan besmettelijke
oogziekten.
De zonen van den kroonprins van Pruisende prinsen
Frederik Wilhelm, oud 15, en Hendrik, oud 12 jaren, zijn
Zondag avond uit Berlijn vertrokken en gisteren te half
twaalf uren te 's Gravenhage aangekomen. De prinsen
reizen incognito onder den naam van graven van Berg en
worden vergezeld van den generaal de Göttberg, den
lijfarts dr. Ilinxpeter en verder gevolg. Zij hebben
zich onmiddellijk naar Seheveningen begeven, waar zij
in het gemeente-hadhuis apartementen hebben betrokken.
Op de algemeene vergadering der Maatschappij tot
Nut van 't Algemeenden lltp Augustus a. te Amster
dam te houdenzullen o. a. behandeld worden
Een voorstel van het hoofdbestuur om een onderzoek
in te stellen naar de werking der schoolwetten van
1857 en 1863.
Voorstelleu van verschiliende departementenbetrek
kelijk de wenschelijkheid van postspaarbanken, de op
richting van crèches (bewaarplaatsen voor kinderen uit
den behoeftigen stand)de wettelijke regeling der coöpe
ratieve vereenigiugen en andere punten van algemeen
maatsehappelijk belang.
Bij de opgave der punten van beschrijving zijn ver
schillende belangrijke bijlagen betrekkelijk de sociale
quaestie gevoegd, o. a. een verslag over het door 83
departementen uitgebracht antwoord op de gestelde
vraag aangaande de raden van bemiddeling hij geschil
len tusschen patroons en werklieden; een statistieke
opgave van de werkuren en arbeidsloonen iri ver
schillende departementeneen overzicht van de loonen
en de prijzen der levensmiddelen te Deventer in 1851
en 1871eene opgaaf van de behoeften van een arbei
dersgezin in verschillende deelen des lands, zoomede
een overzicht van den toestand der arbeiderswoningen
met den huurprijs in onderscheidene gemeenten.
Onze Haagsche correspondent schrijft ons het volgende.
„Bij gebrek aan politiek nieuws, zult ge mij wel
vergunnen dat ik de aandacht uwer lezers vestig op
het zeer lezenswaardige artikel, dat door een onge
noemde (X.) in het Julinummer van de Gids aan de
houding der Nederlandsche katholieken in 1874 wordt
gewijd. Boven al het geschrijf over het ultramontanisme
en cleriealisme onzer dagen heeft het artikel dit voor,
dat het buiten kerkelijke geschilpunten blijft en zich
alleen tot de politieke overheersehing bepaalt, die de
geestelijkheid tracht uit te oefenen en in sommige streken
van ons land werkelijk uitoefent; de schrijver staat
blijkbaar niet buiten het katholieke kerkgenootschap,
al deelt hij het drijven der clericale partij niet. Men
moet echter, dunkt mij, geen al te groote waarde
hechten aan de bemoedigende voorspellingen die de
schrijver omtrent het barsten van de kruik, het door
overspanning springen van den hoog der drijvers daarin
doet; veel behoort op rekening te worden gesteld van
dat onbeperkt vertrouwen op de zegepraal der goede
zaak, dat den onvermoeiden strijder voor waarheid en
vrijheid en gelukkigaltijd bezielen blijftin
den grootsten nood zelfs nog. Dat er vele ontwik
kelde en kundige mannen in het katholieke kerk
genootschap aangetroffen wordenweet iedereenmaar
niemand is er onbekend mede dat deze mannenvoor
zoover zij zich verklaren tegen de overheerscliings-
plannen der Curie-partij en hunnen geest niet door een
raadselachtig dualisme gevangen geven, slechts eene
kleine minderheid vormensterker door eigen krachte
en rechtsbewustzijn dan door invloed. Ik laat dus dit
goed vertrouwen voor rekening van den schrijver, al
help ik hem van harte wenschen dat zijne voorspellin
gen spoedig mogen uitkomenen dat wij zelve of onze
kinderen het Magna est libertaset semper praecalebit
(de vrijheid is groot en zal altijd de sterkste blijven)
zullen kunnen schrijven op het monument ter herden
king van de nederlaag der clericaal-politieke reactie.
Veel kwaad noch goed, naar men 't neemt, zullen deze
voorspellingen wel niet in den boezem der katholieke
kerk kunnen doende Gids staat ongetwijfeld op den
index van het Episcopaat, en waarschijnlijk zullen de
trouwe volgers van het belangrijke artikel niets meer
vernemen dan de mededeeling in Tijd, Huisgezin of
Maasbode dat er in de Gids weder een artikel versche
nen is van een welbekend afvallige, die zich onder
de letter X verbergt, welk artikel overloopt van onver
diende aanvallen en laaghartige beschuldigingen tegen
de katholieke kerk en haar meer achtenswaardige gees
telijken, of iets dergelijks.
„De schrijver doet in het stuk, en hierop vooral
wil ik de aandacht doen vallentwee eischen. Hij wil
geen Duitsche Meiwetten voor Nederlandmaar maat
regelen tot bescherming van de katholieken tegen
verschillende handgrepen en misbruiken van de geeste
lijkheid; in de tweede plaats eischt hij da'; in de
katholieke provinciën de bestaande wetten stipt worden
toegepast en geen privilegiën worden verleend aan ka
tholieke personen en instellingen. Ook ik verlang geen
Meiwettenmaar evenmin de beschermende wetten die
X wensebt. Hij vraagt namelijk de wetsbepaling dat
de goederen van kloosterlingen onder een bewindvoer
der moeten worden gesteld, om bij uittreding uit de
klooster-gemeenschap aan hem zei ven en hij overlijden
aan zijne erfgenamen te worden afgegeven. Het komt
mij voor dat de staat zich met zulk eene bepaling op
een verkeerd terrein beweegt. Bewindvoerders worden
benoemd om hen te vertegenwoordigen die rechtens of
feitelijk niet zelf kunnen handelen, minderjarigen,
krankzinnigen afwezigen. Mag de staat dedoor drang
der omstandigheden getrokken grenslinie overschrijden
en zeggen: „gij gaat in een klooster, goed, dan houdt
uwe rechtspersoonlijkheid op"? Dit zou, dunkt mij,
te vèr gaan, vooral omdat X dien eisch stelt alleen in
't belang der wettige erfgenamen van den kloosterling,
en onze wetgeving terecht de volle vrijheid van beschik
king hij doode huldigt, met de enkele rationeele uitzonde
ring der legitieme portie. In den derden eiscli van Xde
naleving der wetten, stem ik volmondig in. „Geene
partij zegt hij mag hoven de wet staan, al valt
de wet ook niet in haar smaak"en hij verlangt dat
de regeering waakt dat „alle besluiten van lagere be
sturen, in strijd met de wet genomen, worden vernie
tigd." Is er onder uwe lezers misschien éen naïef
genoeg om te vragenof er dan inderdaad verwringin
gen en ontduikingen van de wet plaats hebben en som
wijlen werkelijk de wet als niet geschreven wordt
beschouwd in Noord-Brabant en Limburg? Hij leze
dan het artikel van X, waarin een aantal dergelijke
illegaliteiten worden opgesomd, illegaliteiten waarvan
ons trouwens dag aan dag staaltjes worden opge
discht, en waarvan men veilig mag aannemen dat dc
zeer groote meerderheid nooit ruchtbaarheid verkrijgt.
Wie heeft niet hij honderden oproepingen in de dag
bladen gelezen, waarin, met miskenning van de grondwet,
openbare onderwijzers of politieagenten werden gevraagd,
die o. a. katholiek moesten zijn Hebben we niet
dezer dagen gelezen, dat een gemeenteraad de algemeene
begraafplaats eenvoudig tot eene begraafplaats voor
katholieken verklaart, waarop de lijken van „ketters"
niet langer mogen worden ter aarde besteld? Vergeet
men dan het besluit van den gemeenteraad van Roer
mond waarbijin strijd met de grondwet en de onder
wijswet, aan de openbare onderwijzers verboden wordt
in dagbladen te schrijven of huisonderwijs te geven
„Nu zal men zeggende gemeentebesturen weten niet
