vooral met betrekking tot de toonleer. Het verschil
en ontstaan van hooge en lage tooncnde intenisiteit
en de verschillende klank der toonen werden ver
klaard en met verscheidene gronden opgehelderd.
De uitgebrachte verslagen omtrent de verschillende
vertakkingen der vereeniging en de onderwijzers-gezel
schappen gaven alleszins reden tot tevredenheid.
Tot bestuursleden werden benoemd de heeren Abr.
Cense bij continuatie tot secretaris, en de heer J. de
Nood tot penningmeester.
Verschillende belangrijke onderwerpen werden weder
behandeld. Daarvan verdienen vooral vermelding: het
schoolverzuim en de invoering van den leerplicht.
Een lezing van den heer P. Kwekkeboom van Ar-
nemuiden over enkele artikelen der wet van 1857,
alsmede over de invoering van den leerplicht, waar
mede de werkzaamheden werden afgewisseldver
hoogde het genot van het samenzijndat volgens
gewoonte met een vriendschappelijken maaltijd, waar
aan de meeste leden aanzaten, gesloten werd.
Door gedeputeerde staten van Zeeland is ook thans
weder aan de provinciale staten overgelegd eene mede-
deeling van den inspecteur van het lager onderwijs in
dit gewest omtrent het gebruik der provinciale toelage
van f 2000 voor 1872 ter bevordering en aanmoediging
van het schoolgaan en meer getrouw schoolbezoek.
Daaruit blijkt dat met de overschotten van het vorige
jaar en na aftrek van eenige onkosten zuiver be
schikbaar was eene som van, 2026.28. Van deze som
is, naar den vroeger aangenomen maatstaf, volgens
welken het aantal der over 1872 voor al de betrokken
scholen in deze provincie te verleenen premiën 566 be
droeg ten behoeve van de verschillende districten
de premie berekend tegen 3.57 door den inspecteur
toegekend
aan den schoolopziener in het leschooldistrict f 482.70
n r V 28 286.30
n 3* 148.87
r 4® 444.39
5® 289.17
6* 374 85
Te zamen
f 2026.28
Blijkens de verslagen der schoolopzieners zijn de aan
hen toegestane gelden wederbijna overal op den vroe
ger bepaalden voettot het bovenvermelde doel aan
gewend en hebben daaruitalthans in het le, 2e, 3", 4°
en 5C schooldistrictal de openbare scholenbehalve
enkele scholen voor kinderen van minvermogenden,
een aandeel ontvangen en voorts nog 8 niet gesubsi
dieerde bijzondere scholennl. die te Biggekerke, Veere,
BruinisseZierikzeeNieuwedorp (gemeente 's Heer
Arendskerke)GoesGroede en IJzendijke. In het
6e schooldistrict echter isten gevolge van de geringe
ingenomenheid metof van onverschilligheid omtrent deze
zaakdoor de meeste gemeentebesturen, schooleommis-
siën en onderwijzers aan den dag gelegdslechts ten be
hoeve van 11 van de 24 openbare scholen in dat district,
het voor haar bestemde bedrag in de toelage uitgekeerd,
en wel voor de openbare scholen te AxelClinge (in
de 'sGravenstraat), Graauw, Hoek, Hulst, Hontenisse
(in de Noordstraat), Sas van Gent, St. Jansteen, Stop
peldijk (aan de Veerstraat)Zaamslag en Westdorpe.
De schoolopziener meldt daaromtrentdat ofschoon eerst
door hem zelf eene uitnoodiging is gericht aan de plaat
selijke schoolcommissiën te Neuzen en te Hontenisse,
en in overleg met en ook namens hemdoor de afdee-
ling Hulst van het Nederlandsch schoolverbond aan de
schoolcommissiën in al de gemeenten van zijn district
beneden de 3000 zielen, tot het verleenen van hare
medewerking, zoo tot het nuttig besteden van de uit
de provinciale toelage beschikbare gelden, als ook zoo
mogelijk ter verkrijging van eene bijdrage uit de ge
meentekassen voor hetzelfde doel, die uitnoodiging
alleen te Hulst en te Stopeldijk hot gewenschte gevolg
heeft gehaden dat ook op eene later nog door hem
gerichte aanschrijving mm de verschillende hoofdonder
wijzers in het district, tot het inzenden van een voor
stel omtrent het gebruik van het voor hunne school
beschikbare aandeel in de voorschreven toelageslechts
door weinige onderwijzers is voldaan. De schoolopzie
ner laat zich intusschen zeer gunstig uit over de on
dersteuning, hem in dezen door de gemelde afdeeling
van het schoolverbond verleend.
Wat aangaat de bestemming in de onderscheidene
districten aan de provinciale toelage gegeven, wordt me
degedeeld dat in het 4" schooldistrict evenals vroeger
alleen kleine premiën of toelagen in geld, meestal ten
bedrage van f 3 werden verleend aan enkele leerlingen,
die zich in 1872 het meest door getrouw schoolbezoek
hadden onderscheiden en daarenboven nog een sierlijk
getuigschrift aan deze en eenige andere trouwe Bchool-
bezoekers. Verder werd door don schoolopziener
weder een som van f 60 uitgekeerd aan het comité
tot wering van het schoolverzuim te Goeswelke
som is aangewend tot het verstrekken van spaarbank
boekjes met eene inschrijving van f 3, én voorts van
boekgeschenken en getuiggeschriften aan een aantal
leerlingen van 4 openbare en 1 bijzondere school in
die gemeente.
In het le, 2e, 3" en 5e district echter zijn de toege
stane gelden, weder bijna overal alleen aangewend tot
den aankoop en uitreiking aan de leerlingen van kleine
boekgeschenken, atlassen, of passerdoozen en voorts
ook van sierlijke getuigschriften. In het le district
werden evenwel in 2 gemeentennamelijk te Aagte-
kerke en te Middelburgin de laatstgenoemde gemeente
echter alleen aan de leerlingen der school voor onver-
mogenden, geldprijzen, en in het 5® district in 1 gemeente,
te Aardenburg, spaarbankboekjes, met eene inschrij
ving van 5, aan de leerlingen geschonken. Voorts
werden in het 2e district aan eenige leerlingen van de
avond- en herhalingsschoolverbonden aan de openbare
school voor onvermogenden te Zierikzee, weder instru
menten of andere voorwerpen verstrektdie hun bij
de uitoefening van hun beroep dienstig konden zijnen
werd aan don hoofdonderwijzer der bijzondere school voor
Christelijk nationaal onderwijs aldaar, op zijn verzoek, eene
som voor die school afgestaan voor hare schoolbibliotheek.
In het 6e district eindelijk werden aan de leerlingen
der openbare scholen te Axel, Clinge ('sGravenstraat))
Hulst, Sas van Gent, Stoppeldijk (aan de Veerstraat)
en Westdorpe, boekgeschenken gegeven - terwijl de be
schikbare somvoor zooveel de scholen te HoekHon
tenisse (in de Noordstraat), St. Jansteen en Zaamslag
aangaat, met bewilliging van den schoolopziener, voor
schoolbibliotheken besteed en te Graauw deels voor de
aanschaffing van eenige premieplaten voor de leerlingen,
en ten deele ook tot dekking der kosten van een
schoolfeest aangewend is. In vele gemeenten is de
uitwerking van de toegekende belooningen weder op
meer of minder plechtige wijze geschied en ging op
andere plaatsen met een school- of kinderfeest gepaard.
Te Middelburg, waar die feesten weder op ruime
schaal werden gegeven, deden 83 leerlingen van de
school voor onvermogenden een rijtoer naar Domburg
en 80 leerlingen van de school voor minvermogenden
een reisje met den spoortrein naar Ylissingen op welke
beide plaatsen zij tevens rijkelijk werden onthaald. Ook
te Veere bestond het gehouden schoolfeest in een rijtoer
naar Domburg, waaraan mede door een groot aantal
leerlingen werd deelgenomen. Volgens de opmerking
van den schoolopziener in het le district, wordt door
zulke feestenmits zij tot de trouwe bezoekers worden
beperkt, het schoolgaan zeer bevorderd.
Voor het overige werden, ofschoon enkele der school
opzieners het betreuren, dat zij in dit opzicht niet meer
algemeene medewerking van de zijde der plaatselijke
schoolcommissiën en gemeentebesturen hebben ondervon
den, toch weder in een aantal gemeenten bijdragen uit
de gemeentekassen, door de ingezetenen of ook door
bijzondere instellingen verstrekt, hetzij ter verhooging
der uit de provinciale toelage voor de uitreiking van
belooningen beschikbaar gestelde som, hetzij voor de
kosten van de hiervóór vermelde school of kinderfeesten.
Wat de uitkomsten der provinciale toelage betreft,
wyst de inspecteur op de voortdurende groote vermeer
dering van het aantal ingeschreven leerlingen aan de
lagere scholen in deze provincie, dat in Januari 1873
op de dagscholen tot 26,886 (d. i. ongeveer 15
pet. der bevolking) was gestegen, en dus weder 865
meer bedroeg dan in 't vorige jaar en 2217 meer dan
in 1870toen de toelage voor 't eerst is verleend. Deze
vooral in verband met den betrekkelijk zeer ge
ringen aanwas der bevolking sedert laatstgemeld jaar
zeer aanzienlijke toename van het aantal schoolgaande
kinderen, moet toch, naar zijne overtuiging, hoofdza
kelijk aan de goede werking van den bedoelden maat
regel worden toegeschreven; en in dit opzicht schijnt
de provinciale toelage dus allezins aan het doel te be
antwoorden.
Wijders luiden de berichten der schoolopzieners om
trent den invloed van dien maatregel op het meer
getrouw en geregeld schoolbezoek, ofschoon niet alle
even gunstig, toch over 't geheel weder vrij bevredigend.
Vooral te Middelburg en te Goes waren de resultaten
weder zeer belangrijk. In de eerstgenoemde gemeente
moest, uithoofde het aantal trouwe bezoekers er zoo
zeer was toegenomenhet locaal der school voor onver
mogenden worden vergroot. En te Goes was, blijkens
het hierbovenvermelde verslag van het comité tot we
ring van 't schoolverzuim aldaar, dit verzuim in 1872
dermate afgenomendat over dat jaar tegen 244 in
't vorige 339 leerlingen, d. i. bijna de helft van hen
die de 5 mede reeds liierbovengenoemde scholen be
zochten, omdat zij geen éen of slechts enkele school
tijden hadden verzuimd, met spaarbankboekjes of boek
geschenken en getuigschriften zijn begiftigd. Maar ook
in vele andere gemeentenal zij het dan ook niet in alle
heeft de bedoelde maatregel goede vruchten gedragen
en is ook het trouwer schoolbezoek daardoor in meer
dere of mindere mate toegenomen.
Overeenkomstig het advies van den inspecteur heb
ben gedeputeerde staten vrijheid gevonden tot beschik
baarstelling der bij de provinciale begrooting voor 1873
voor hetzelfde doel toegestane som van 2000.
Kerknieuws.
Uit het vroeger door het kiescollege te Nieuw- en
St. Joosland opgemaakte drietal, ter voorziening in de
predikantsvacature aldaar, is beroepen de heer W. J.
Geselschap, predikant te Reitsum.
De heer G. C. Boomerpredikant te Ritthem,
heeft een beroep ontvangen naar Nisse.
Kunstnieuws.
Van Woensdag- tot Zondag avond wordt in het Park
te Amsterdam het bekende lust- en uitspanningsoord
van de bewoners der hoofdstad, het vijf en twintigjarig
bestaan dier inrichting op feestelijke wijze gevierd. Van
het orkestuit 65 leden bestaandezijn nog slechts vier
onafgebroken in het park werkzaam geweest. De heer
W. Stumpff voerde als opvolger van zijn oom J. Eduard
Stumpff, gedurende dertien jaren den dirigeerstok.
Bijna alle muzikale Europesche celebriteitendie Neder
land bezochten, hebben zich achtereenvolgens in het
park doen hooren.
Gemengde berichten.
Het plan tot het sluiten eener geldleening voor de
Rotterdamsche diergaarde is mislukt. In plaats der benoo-
digde f 400,000 werd slechts voor éen ton ingeschreven.
De schutterij te Enschedé trok Maandag avond
te 7 urenals naar gewoonte door een aantal menschen
en kinderen vergezeld, de stad uit. Op den overweg
van den spoortreindien men passeeren moestgekomen,
zagen de voorste manschappen plotseling den trein van
Glanerbeek in onmiddellijke nabijheid aankomen. Slechts
aan de tegenwoordigheid van geest van eenige koel
bloedige mannen, waaronder vooral de kommandanten
de sergeant-majoor de Roock, was het te danken dat de
achteraankomende schutters, die, niet wetende wat er
gebeurdesteeds opdrongenniet onder den trein ge
raakten. Achteloosheid van den baanwachterdie
vergeten had den weg te sluitenmoet hiervan de
oorzaak zijn.
Van den 12en tot den 21en Juli hebben te Gent
verschillende gemeente-feestelijkheden plaats. Gedu
rende al deze dagen zal een algemeene schietwed
strijd waarop scherpschutters uit alle deelen van België
en het buitenland genoodigd zijn, gehouden worden.
Daarenboven zal de vroeger aangekondigde prijskamp
van de muzikale vereeniging Het Willemsgenootschap
en zal een wedren op de vlakte van St. Denis plaats
hebben. Menschen, paarden en vernielingswerktuigen
zullen dus op alle manieren om den voorrang strijden.
Als candidaat voor hét lidmaatschap der Fransche
academie, in plaats van wijlen Jules Janin, wordt de
heer John Lemoinne, redacteur van het Journal des
Débatsgenoemd. De candidaat wordt ondersteund
door niemand minder dan de heeren Thiers Guizot, en
den hertog de Broglie, de bloem zooals men ziet van
het Orleanisme en de litteratuur.
Volgens de opgave van het bureau Veritas zijn
gedurende de maand Mei 144 zeil- en 11 stoomschepen
vergaan. Onder Engelsche vlag waren daarvan meer
dan de helft, 65 zeil- en 10 stoomschepen. Drie zeil
schepen voeren onder Nederlandsche vlag.
De Vendome-zuil te Parijs, door de commune om
vergeworpen, zal in het begin van September weder
geheel opgericht en van haar omkleedsel ontdaan wezen.
Voor het oogenblik wordt het standbeeld van Napoleon I
nog niet op het monument geplaatst. Men onder
stelt, dat de regeering dit vooreerst met staatkundige
bedoelingen wil nalaten, doch het zal haar moeilijk
vallen dit vol te houden, daar de nationale vergadering
in haar zitting van 31 Mei 1873 haar besluit genomen
heeft in de volgende stellige bewoordingen: „De Ven
dome-zuil zal weder worden opgericht in den staat
zooals zij zich bevond op het oogenblik harer vernietiging."
Ook aan andere gebouwen en monumenten te Pa
rijs is men onvermoeid bezig de schade te herstellen,
welke zij gedurende den oorlog of onder do commune
geleden hebben. Op het oogenblik is de geheele voorge
vel van het gebouw voor het vroegere wetgevend lichaam
door eene houten stelling omgeven, teneinde het beeldhou
wwerk, dat door de granaten gedurende het tweede beleg
vrij ernstig beschadigd is, weder in orde te brengen.
Het Engelsche Satirieke blad Punch doet opmerken
dat de wet bij welke in 1872in het belang der zede
lijkheid de uren van opening en sluiting der koffiehuizen
geregeld zijn, eigenlijk eene wet „ter voorkoming dat
de menschen des Zondags avonds naar de kerk zullen
gaan," genoemd zou kunnen worden. De wet toch be
paalt, dat de restaurans op Zondag niet vroeger geopend
mogen worden dan des namiddags zes urenen nu beweert
Punch dat het voor een fatsoenlijk Engelschman niet
doenlijk is zóo laat naar behooren zijn diner te gebruiken
en dan nog 's avonds naar de kerk te gaan. Punch
hoopt daarom dat men de bestaande tegenstrijdigheid
tusschen de sabbats-wetgevingde godsdienst-plichten
en de noodzakelijkheid eener goede spijsvertering zal
oplossen en het openingsuur weder brengen op het
vroeger tijdstip, namelijk 5 uren.
