F 157.
MIDDELBURGSCHE
Zateidag
1874.
COURANT.
4 Juli.
Dit blad verschijnt dagelijks met uitzondering van den Zondag, den 2en Paasch- en Pinksterdag en een der Kerstdagen.
D© prijs per 3/m.., franco is f 3.50.
Middelburg 3 Juli.
Een heden bij de regeering uit Indië ontvangen
telegram meldt, dat bij het gevecht te Atchin op 20
Juni jl. 80 Atchineezen zijn gesneuveld, waaronder
2 pangliman's.
Het Handelsblad betoogt in twee hoofdartikelen van
gisteren en heden dat ook na de verschillende neder
lagen, in de tweede kamer door liberale ministeriën
geledende liberale partij niet verplichtja niet gerech
tigd is de regeeringstaak neder te leggen.
Wij geloovcn dat deze redeneering en hare slotsom
juist zijn. De liberale partij kan het gezag niet uit
hare handen geven om de eenvoudige reden dat er
niemand is om het te aanvaarden. De liberale regee-
r ifigsm aatr egel en zijn afgestemd, niet door eene vast
aaneengeslotene meerderheid, die zelve wist wat zij
wilde en een ander regeeringsbeginsel dan het liberale
wenschte voor te staan, maar door eene vereeniging
van drie groepen: anti-revolutionairen, clericalen en
conservatieven, die zoodra het op de uitvoering van
een enkele gewichtige wetshervorming aankomt, het
in geen enkel opzicht met elkander eens zijn. Met hun
drieën waren zij zelfs in getalsterkte niet voldoende
geweest om de oppositie bij de stemming te doen zege
vieren, indien niet enkele liberalen, wij onderzoe
ken thans niet of hun gedrag in dit opzicht te prijzen
ot te laken, verstandig of onstaatkundig was, zich
bij hen gevoegd hadden.
Trekt nu de liberale partij haar handen van het roer
van den staat af, wat zal men dan zien gebeuren?
Een ministerie der ultra's, eeu anti-revolutionair of cle-
ricaal, zou het in de kamers geen oogenblik kunnen
houden. Men zal zich dus moeten wenden tot de mid
denpartij, die, conservatief in het afstemmen van maat
regelen welke door eene liberale regeering worden voor
gesteld, zoodra zij zelve aan het roer zit hare kracht
zoekt in het betoog dat het „ware" liberalisme bij liaar
gevonden wordt. Een ministerie-van Beenenof- van
GoltStein, of- Heemskerk alzoo en men hoopt dat som
mige gematigde liberalen, de heeren Godefroi, Storm
van 's Gravesandeen ook anderen, die zich nu en dan
tot het afstemmen der voorstellen van het ministerie
van de Putte lieten overhalen, een dus gevormd con
servatief ministerie niet zullen bestrijden.
Zelfs de Nieuwe llotterdamsche courant toont zich
van de optreding van een tweede ministerie-Heemskerk
niet afkeerig.
Wij willen aannemen dat deze laatste meening vol
komen te goeder trouw is. Het optreden der tegen
partij te verlangen alleen om zelf nieuwe krachten tot
den strijd te kunnen verzamelen en die tegenpartij zich
zelve te laten „afwerken" achten wij deloyaal en
zeker niet in het belang des lands.
Maar zal het land bij de optreding van een gematigd
conservatief ministerie, verplicht zijn steun nu hier
dan ginds te zoeken, iets winnen?
Wij gelooven het niet.
Zulk een ministerie zal uit den aard der zaak zwak
en twijfelachtig te werk moeten gaan. Bij iederen
grooten maatregel zal liet aarzelen waar het zijn steun
moet zoeken, en het gemis van parlementair overwicht,
dat op het oogenblik het grootste gebrek van het
ministerie-van de Putte is, zal in nog hooger mate aan
zijn cameleontische opvolgers kleven.
Daarom is de liberale partij, nog altijd sterker dan
ieder harer tegenstanders, ondanks al baar inwendige
zwakheidnaar onze meeningnog de eenige aangewe
zene om de regeering te blijven voeren.
De kamer van koophandel en fabrieken alhier heeft
een adres van den volgenden inhoud aan den gemeente
raad van Middelburg gericht.
„De kamer van koophandel en fabrieken had de eer
van heeren burgemeester en wethouders te ontvangen
afschrift van het adres van de heeren Zeijlen en Dec
ker te Botterdam, aan den gemeenteraad gericht, tot
aanleg van een droogdok alhieralsmede van de daarbij
bedoelde voorwaarden welke de hoofdpunten van een
eventueel met die heeren te sluiten overeenkomst zul
len uitmaken, met dc uitnoodiging om nopens deze op
de toekomst voor den handel zoo hoogst gewichtige
zaak met de zienswijze der kamer in kennis te worden
gesteld.
„De kamer, gaarne aan die uitnoodiging voldoende,
heeft de eer zich over deze voor Middelburg zoo be
langrijke zaak tot uwe vergadering te wenden en als
hare beschouwingen mede tc déelen:
dat de belangrijke spoorweg- en kanaalwerken hier
en de kostbare inrichting- van havens en sluizen te
Vlissingen weinig baten, indien geene geschikte gele
genheid tot dokken en herstellen van groote schepen
hier of daar gevonden wordt.
„Hoe spoediger dus eene inrichting van dien aard
kan verkregen worden, hoe meer men met grond mag
verwachten dat de scheepvaart op deze plaatsen hare
aandacht zal vestigen, en rijke bronnen van welvaart
openen.
„De ontzettende uitbreiding van de scheepvaart door
groote zeil- en ijzeren stoomschepen vooral op Oost-
Indiëen Noord-Amerikamaakt het bestaan van droge
dokken van het grootste belang. Ook met het oog op
de stoompakketvaart op Engeland is het maken van
die inrichting van het hoogste gewicht.
„Ware een geschikt droog dok hier aanwezig ge
weest, men had de schepen, die hier geheel of gedeel
telijk hunne lading uitlostenniet naar Botterdam zien
vertrekkenom daar gedokt en gerepareerd te worden.
Zij waren hoogstwaarschijnlijk, evenals andere hier ge
lost hebbendedirect weófli' naar zee gegaan na hier
uitgerust te zijn en welvaart te hebben verspreid.
„Met te meer belangstelling heeft de kamer de aan
vraag tot het oprichten van een droogdok alhier begroet,
omdat deze gepaard gaat met het zich hier vestigen
van eene der grootste reederijen in Nederland, met
hare schepen en aankleve van dien, hetgeen op zich
zelf reeds belangrijke voordeelen voor de stad zal aan
brengen en wellicht door andere reederijen gevolgd
worden, wanneer die zullen zien dat de inrichtingen te
dezer plaatse waarborgen opleveren voor uitsparing van
sleeploonen enz.veilige losplaats en gerégelde instel
lingen hier bestaan tot onderzoek en herstelling der
schepen.
Antwerpenmet zijne dokkenzendt nu reeds bodems
naar Vlissingen, om gedokt en gerepareerd te worden.
Ook op hier zal men die wellicht zendenom van eene
goede inrichting gebruik te maken vooral als het Vlis-
singsche droge dok misschien later minder bruikbaar
mocht worden bevonden voor schepen van grooter
charter.
„De spreuk „time is money" mag ook hier wel in
toepassing gebracht wordenen hoe spoediger men aan
het werk gaat des te eerder zal men de welvaart dezer
aloud beroemde koopstad zien herleven, welke helaas!
thans nog wéinig teekenen van leven geefteen verwijt
dat telkens door de concurrentie gedaan wordt.
„De kamer heeft dan ook in hare zittingen van
30 Juni en heden besloten u als hare zienswijze ken
baar te maken, dat het belang van den handel en de
nijverheid te Middelburg vordert dat alhier ten spoe
digste een droog dok worde aangelegd, en alzoo het
aanzoek van de heeren Zeijlen en Decker op zoodanige
wijze als het gemeentebestuur dit het meest gepast en
wenschelijk zal achtenworde ingewilligd.
Terwijl zij zich de vrijheid veroorlooft daarbij op te
merken dat, naar hare meening, de gevraagde bijdrage
van gemeentewege ad f 50,000 hiertoe geen beletsel
kan zijnvermitsmoet daarvoor eene leening worden
aangegaan, aflossing en rente hiervan, zoo zij durft
vertrouwen, zullen kunnen bestreden worden uit de
directe voordeelen, welke de gemeente reeds spoedig
zal genieten, en waarop ook de meer indirecte voor
deelen niet minder van invloed zullen zijn.
Zij vertrouwt dat bij uwe vergadering overtuigd
van de schoone toekomst welke Middelburg daardoor
kan tegemoet gaan geen bezwaar zal bestaan om
van die aangebodene gelegenheid tot vestiging van
een droogdok cum annexis alhier gebruik te maken, en
alzoo het verzoek der adressanten in te willigen
In het jaarverslag der maatschappij tot exploitatie van
staatsspoorwegen over 1873 wordt naar aanleiding van
de lijn VlissingenBoosendaal het volgende gezegd:
„De tijd schijnt nog niet gekomen, om een volledig
oordeel uit te spreken over de toekomst die Zeeland
wacht, tengevolge yan de aansluiting der eilanden
Zuid-Beveland en Walcheren aan den vasten wal van
Noord-Brabant door eene onafgebroken spoorverbinding,
en van de grootsche waterwerken, die met den aanleg
van dien spoorweg in zoo nauw verband staan. Alleen
deze overtuiging wenschen wij thans reeds uit te spre
ken: zal het doel dat men bij den aanleg der werken
voor oogen had worden bereikt, dan zullen voor het
minst, door de zeer gunstige ligging van Vlissingen
als haven, de mindere onkosten op de scheepvaart in
compensatie moeten komen van de min gunstige ligging
der Zeeuwsche havens yoor het spoorwegvervoer. De
ligging van Vlissingen schijnt meer aan te duiden, dat
die haven bestemd is als uitgangspunt te dienen voor
eene levendige paketvaart, dan wel om Antwerpen of
Botterdam als handelsstad naar de kroon te steken.
De pogingen door ons aangewend om Middelburg en
Vlissingen op de voordeeligste voorwaarden in direct
verkeer met Duitsehland te brengenofschoon met vol
komen uitslag bekroond, zijn vooralsnog onvoldoende
gebleken om den handel dier Scheldesteden te verle
vendigen."
Woensdag vierde de heer P. D. Buijze, te Neuzen,
zijn öOjarig jubïlé als Med. et Art. Obst doctor aldaar.
Algemeen werd door de inwoners in dezen voor den
achtenswaardigen man gedenkwaardigen dag, zoo door
het uitsteken van vlaggen als anderszins, hartelijk deel
genomen. Namens eenige ingezetenen werd hem een
fraai geschenk aangeboden, bestaande in een zilveren
inktstel met inscriptie, 's Avonds werd de feestvierende
aangenaam verrast door eene serenade, door het mu
ziekgezelschap Apollo hem gebracht.
Do tweede termijn der door Japan aan Nederland
verschuldigde oorlogs-schadeloosstelling, evenals de
eerste groot f 300,000, is aan het ministerie van buiten-
landsche zaken in ontvangst genomen.
Uit Botterdam wordt gemeld, (lat liet stoomschip
Lestris aldaar met een diepgang van 49 decimeters
langs den nieuwen waterweg is binnengekomen.
Bij besluit van den minister van binnenlandsche za
ken is de gemeente Ammcrstol aangewezen tot een
afzonderlijk onderkiesdistrict van het hoofdkiesdistriet
Gouda.
De Staats-courant, van heden bevat een vergelijkende
opgaaf der schepen waarvoor in de eerste zes maanden
van 1873 en 1874 voor de eerste maal Nederlandsche
zeebrieven zijn uitgereikt. Daaruit blijkt o. a. dat dit
in de eerste zes maanden van 1874 aan 49 schepen,
metende te zamen 9375 lasten, is geschied, tegen aan
42 schepen, metende te zamen 8019 lasten in 1873.
Ouderwijs.
j In het Schuttershof „de Edele Handboog" alhier
J werd heden de 17tf algemeene vergadering der onder-
j wijzersvereeniging in het lc schooldistrict van Zeeland
j gehouden. De leiding der werkzaamheden was toever-
I trouwe! aan den schoolopziener mr. C. J. Pické.
Buim een 50tal leden woonden de vergadering bij,
onder welke de honoraire leden: mr. J. P. van der
Bilt, mr. Swaters van Schaumburg en J. de Kanter.
Ook de burgemeester dezer gemeente vereerde de ver
gadering eenigen tijd met zijne tegenwoordigheid.
Dr. G. van Hennekeler, ter behandeling van eenig
natuurkundig onderwerp uitgenoodigd en zich daartoe
bereid verklaard hebbende, sprak over de geluidsleer,
