XXVIII8 NEDERLAXDSCB LANDHIMÜIID-
KIMIII'. CONGRES.
is opengesteldis zeer druk voornamelijk op het ge
deelte AmsterdamBaarn. Zondag jl. zijn alleen uit
Amsterdam ongeveer 4000 personen vervoerd naar Bus-
semHilversum en Baarn. Het gedeelte Hilversum
Utrecht is niet zoo druk bezocht, maar trekt toch ook
nog al passagiers en dit zal naar men vermoedt
nog beter worden, als het gemak van de aansluiting
met den staatspoorweg meer algemeen bekend is. Met
het leggen van een dubbelen spoor is reeds op het
gedeelte WeespAmsterdam een begin gemaakt en dit
zal voor den winterdienst tot Utrecht worden afgewerk.
In Hygieia spreekt dr. L. Egelinginspecteur van het
geneeskundig staatstoezicht in Zuid-Holland, een zeer
ongunstig oordeel uit over de exploitatie van het Lier-
nurstelsel te Arasterdam. In het taplokaalzegt hij, is
het een moi'sboel. Te Leiden daarentegen is het geheel
anders; daar ga at alles geregeld en is ieder er mede
ingenomen. De privaten en de vulling der vaten zijn
er reukeloos; al de uiauipulatiën zouden zonder hinder
in een salon kunnen worden verricht.
Ouderwijs.
De van 21 Mei tot en met 18 Juni jl. te Delft ge
houden akten-axamens voor middelbaar onderwijs hebben
den volgenden einduitslag opgeleverd: Kl (lagerewis
kunde) gevraagd 16 akten, toegelaten 8 candidaten-
Ka (beginselen der theor. en toegep. mechanica, de kennis
van werktuigen en de technologie) gevr. 4, toegel. 4;
K3 (beginselen der natuurkunde, scheikunde en cosmo-
grapkie) gevr. 2, toegel. 1K" (beginselen der delfstof-,
aard-, planten- en dierkunde) gevr. 2, toegel. geen;
K.® (hoogere wiskunde) gevr. 11, toegel. 8; K°(hoogere
mechanica) gevr. 2, toegel. 1L (zeevaartkunde) gevr. 4,
toegel. 3; M1 (liandteekenen) gevr. 18, toegel. 3; M*
(rechtlijnig teekenen en perspectief) gevr. 9, toegel. 5;
O (boetseeren) gevr. 4, toegel. 1P (gymnastiek) gevr.
10, toegcl. 6R (landbouwkunde) gevr. 1, toegel. geen.
Gemengde berichten.
De Berlijnsche bladen melden, dat de prinsen Wil
helm en Heinrich van Pruisen, oudste zonen van den
kroonprins van Duitschland, dezen zomer de baden te
Scheveningcn zullen gebruiken.
Een notaris te Molenaarsgraaf heeft dezer dagen
een bankbiljet van f 60 ontvangenwaarop aan de
keerzijde in do Franscho taal geschreven stond: „Ge
vonden in den zak van een Hollandsch geneesheer op
het slagveld van G-ravelotte den 18en Augustus 1S70."
Eergisteren is de hoofdconducteur Dorache op den
Grand Central Beige nabij het station BaerleNassau
bij het manoeuvreeren van den trein gestruikeld en
onder de locomotief geraakt, waardoor zijn rechter
arm verbrijzeld werd. De arm is geamputeerd moeten
worden en de lijder is naar het gasthuis te Tilburg
overgebracht.
Uit Mewe, in Pruisen, wordt gemeld, dat de vrou
wen aldaar het voorbeeld der Amerikaansclic schijnen
te willen volgen in haar strijd tegen het drankverbruik.
Eenige dagen geleden althans verscheen des avonds
eensklaps een troep gehuwde vrouwen in een herberg,
die tot groote verbazing van de biljart- en kaartspe
lende mannen aan een tafel plaats namen en niet
vertrokken vóórdat hare eehtgenooten mede naar huis
gingen.
Het eerste nommer van de Lanternc van Roche-
fort is te Genève verschenen. De schrijver is voorne
mens zich in Zwitserland te gaan vestigen.
„Renter's Telegram-Company (Limited)" heeft
haren naam veranderd in „Agence télégraphique Reuter-
Havas".
Thermometerstaiuï.
24 Juni 's av. 11 u. 56 gr.
23 's morg. 7 u. 59 gr. 's midd. 1 u. 67 gr. 's av. 6 u. 65 gr.
Zierikzee24 Juni.
Ondanks het betrekkelijk vrij vroege morgenuur
verzamelden zich toch heden ochtend een aanzienlijk
aantal leden van het congres in de groote zaal van het
stadhuis. Het was de eerste afdeeling, aan welke wij
ons, met het oog op het overwegend belang der on
derwerpen welke hier behandeld werden, hadden aan
gesloten.
De eerste vraag van het programma luidde als volgt
Wat kan in het belang der meekrapteelt worden
gedaan, teneinde het hoofd te bieden aan de dreigende
concurrentie der knnstalizarine
Indien de meekrapteelt moet worden ingekrompen of
opgegeven, welke handelsgewassen zou men dan het
voordeelig8fc in de plaats der meekrap kunnen verbouwen
Zou daarvoor in de eerste plaats niet in aanmerking
kunnen komen de suikerbiet? en zouden de meestoven
dan niet kunnen worden ingericht tot fabrieken ter
bereiding van stroop?
Uit dit punt, een levensbelang voor onze provincie
voorstellende, ontspon zich eenc levendige en zeer in
teressante gedachtenwisseling. De heer van den Bosch
zette uiteen dat hoe groot ook het gevaar was dat de
meekrap-cultuur door de kuust-alizariue dreigde, hoe
gewettigd ook de ongerustheid zij welke zich op het
vernemen van dat gevaar onder onze landbouwers
en fabrikanten verspreid heeft, er echter geen reden
bestaat om er aan te denken de meekrap-teelt geheel
te laten varen. De tegenwoordige daling der meekrap
toch is niet, alleen het gevolg van de mededinging der
kunst-alizarine, zij staat tot vele andere oorzaken,
vooral ook de geheerscht hebbende geld-crisis en de
daardoor veroorzaakte financieele rampen, in verband.
Tot den lagen prijswelke de kunst-alizarine op dit
oogenblik behaalt, kunnen de fabrikanten daarvan het
ook niet langer volhouden. Maakten zij vroeger een
prijs van 2 a 3 Thaler, thans is die gedaald tot. If Tha
ler per pond; met dezen laatsten prijs wordt de winst
gcrcduceert tot nul. Het gevolg is geweest, dat een
aantal fabrieken geliquideerd hebbendat andere voor
50 pet. van de waarde gedaald zijn en dat op het
oogenblik een groote fabriek haar fabrikaat niet meer
beneden den prijs van 2 Thater laat. gaan. Neemt men
daarbij in aanmerking hoeveel verbetering nog in de
meekrapbereiding gebracht kon worden door toepassing-
der scheikundige wetenschap en door het beproeven
van anderebuitenlandsche soorten der plantdan
meende spreker dat de meekrap zich geenszins de me
dedinging met haar tegenpartij behoefde te ontzeggen.
Als een voorbeeld biervan baalde spreker nog aan dat
door de verf-fabrikanten in den Elzas aan het zooge
naamde Extroit de garcince (meekrap-extract) de voorkeur
gegeven wordt boven de kunst-alizarine.
De heer Schorer was het met den eersten spreker in
de meeste opzichten eens. De meekrap-cultuur heeft
nog lang- de hoogte niet bereiktwaarop zij door toe
passing van de wetenschap te brengen is. Zoo heeft
men nog nooit, kunstmest gebezigd, terwijl de proeven
daarmede te Avignon genomen een aanvankelijk goeden
uitslag gehad hebben.
De heer van der Have had met bijzonder genoegen
de optimistische beschouwingen van den heer van den
Bosch gehoord, daar de meekrap-cultuur door de ge
steldheid van den Zeeuwschen bodem zoo uitstekend
voor onze provincie geschikt en om verschillende rede
nen door geen suikerbiet of andere gewassen vervangen
zou kunnen worden.
De heer Schorer drong er op aan dat men door het
nemen van proeven met verschillende soorten van mest
niet het verfstof-gehalte in de plant kon verhoogen,
wijl het. toch den bodem vooral aan phosphorzuur en
koolzuurkaik ontbrak.
De heer Hartog maakte hierop de opmerking dat dit
laatste hem bevreemdde, daar tocb in dezen zelfden
grond de meest uitstekende oogsten van tanve en andere
granen behaald werden.
Ecne opheldering van den heer Schorer dat de andere
akkergronden dan ook vrij algemeen door guano-mest
werden vruchtbaar gemaaktwat met meekrap-gronden
niet het geval was, lokte weder tegenspraak uit van
een ander spreker, die aanvoerde dat het gebruik van
guano in Zeeland veeleer uitzondering dan regel was.
De heer Slicrendrecht deed opmerken dat evengoed
als in de meekrap-cultuur verbetering verwacht werd,
zulks in de bereiding van kunst-alizarine het geval
kon zijn. De vraag- was: kon de landbouwer bij de
stijgende kosten en de dalende prijzen met zijne teelt
voortgaan
Nadat nog door verscheidene sprekers het woord ge
voerd was, stelde de president voor als conclusie het.
gevoelen der vergadering uit te drukken dat de mee
krap-cultuur vooralsnog niet behoorde; opgegeven te
worden.
Deze conclusie, door den heer van den Bosch nader
schriftelijk geformuleerdwerd aangenomen en zal iu de
algemcene vergadering bekend gemaakt worden.
Aan de behandeling van de derde vraag: „Hoe kan
de Lucern-klaver het best van gras- en onkruit bevrijd
worden?" knoopte zich de 4® vraag vast: „Welke
waarde moet men hechten aan gaskalk als meststof?"
Wat het eerste punt aangaat, kwam men meest, tot
de conclusie dat goed wieden en schoonhouden van den
akker nog het beste middel was. De heer van der
Have had cene proef genomen met gaskalk als mest te
gebruikendoch over de waarde dier stof voor dit doel
scheen men geen uitspraak te kunnen doen. De heer
Ilartog had van zijne proeven, onder allerlei omstan
digheden genomen, de meest tegenstrijdige gevolgen
gezienhij was dan ook van gevoelen dat als men 12
landbouwers proeven deed nemen met gaskalkde ecne
helft tot eene gevolgtrekking zou komenwaarschijn
lijk juist tegenovergesteld aan die der andere.
Een nieuw gewicht verkreeg de discussie toen dooi
den heer Cau het 15e en 16c punt werd ingeleid, lui
dende als volgt:
Welken invloed oefent de stand van liet. polderwater
uit op het voortbrengend vermogen van bouw- en
weilanden
Aangenomendat een hoogen polderwaterstand daar
voor schadelijk is, hoe hoog moet bouwland, hoe hoog
weiland, boven den hoogsten polderwaterstand liggenzal
een en ander daardoor geen schade lijden? en bestaat
er in dit opzicht verschil, naarmate het poldcrwater is
zoet, brak of zout?
Welke is uit. een landbouwkundig- oogpunt de meest
wenschelijke waterstandgerekend onder het oppervlak
der landerijen in bemalen polders?
Het bleek echter dat men omtrent, dit, uiterst moei
lijke vraagstuk, zoo zeer afhankelijk van de gesteld
heid der gronden, den aard der verbouwd wordende
producten enz. tot geen eenstemmigheid kou geraken.
Ook werd het wensehelijk geacht vooraf het verslag
van het vorige congres, te Delft gehouden, waar deze
zelfde quaestie reeds behandeld wasnog eens na te
lezen, waartoe de heer Cremer de leden gaarne in de
gelegenheid wilde stellen. De verdere behandeling van
het vraagstuk werd hierop tot eene volgende bijeen
komst uitgesteld.
Na de bespreking van nog verschillende andere pun
ten, van welke wij kortheidshalve ditmaal geen melding
maken, deelde de president, nog mede dat in overleg
met de tweede afdeeling besloten was morgen ochtend
te 9 uren eene gemeenschappelijke vergadering dei-
beide sectiën te houden in de kleine kerk, waarna de
zitting te 11 u. 50 m. gesloten werd verklaard.
Tot ondervoorzitter was in den aanvang der verga
dering gekozen de heer (lr. L. Mulder.
Kort na éenen waren in de kleine kerk ruim 200 leden
van het congres vereenigd. De heer mr. J. Moolenhurgh
bekleedde, in het voorgangersbankje zittende, de voor
zittersplaats. Rechts cn links waren de leden van het
bestuur van het congres geplaatst. Aan de verslagge
vers der dagbladen, ook hier zooals bij alle gelegenhe
den op dit congres met de uiterste voorkomendheid en
hulpvaardigheid behandeld, was eene plaats aangewe
zen aan eene groote, met groen laken bekleedde tafel,
vlak voor den zetel des voorzitters geplaatst.
De heer Moolenburg'nin zijne openingsrede de leden
van het congres op deze algemcene vergadering welkom
heetende, spoorde allen die door hunne opkomst te
dezer plaatse hunne belangstelling in de zaak toonden,
aan om dat blijk van belangstelling nog te bekrachtigen
door eene trouwe opkomst in de sectie- en volgende
algemeene vergadering. Hij vestigde met dat doel de
aandacht op het hooge belang aan verscheidene vraag
punten van het programma verbondenwolke ten decle
reeds in de ochtendvergadering der eerste afdeeling be
handeld waren. Ook de gewichtige staathuishoudkun
dige quaestie, in de eerste vraag der tweede afdeeling
bedoeld, de coöperatie, onder de bevolking ten platten
lande te bevorderen, de wenschelijkheid om aan den
arbeider het vooruitzicht op het verkrijgen van grond
eigendom te openen, werd door den voorzitter aange
haald en uiteengezet, als een der moeilijkste punten,
welke door bespreking op een congres misschien niet
opgelost, maar toch hunne oplossing wellicht nabij
konden gebrachtin ieder geval toegelicht cn beter
bekend gemaakt konden worden.
De voorzitter eindigde met eene dankbetuiging aan
de dames welke de vergadering bijwoonden en den
wensch dat 'de bijeenkomst bij alle leden de beste en
aangenaamste herinneringen zou achterlaten.
Na mededeelihg van een aantal ingekomen stukken,
welke hetzij naar de afdeelmgen verzondenhetzij voor
het archief bestemd werden, werd overgegaan tot het
bepalen der plaats waar het volgend congres zou ge
houden worden. Volgens de 'steeds in acht genomen
volgorde lag de provincie Friesland thans aan de beurt.
Tusschcn de gemeenten Leeuwarden en Heerenveen was
echter een edele naijver ontstaan in de aanbieding-
barer gastvrijheid, welke alleen de vergadering kon
doen eindigen. Na toelichting der zaak door den heer
Beijma, voorzitter der Frieschc landbouw-vereeniging,
die aanvoerde dat Leeuwarden het congres reeds t.wee
maal binuen zijne muren verecnigcl had gezienen de
gewoonte medebracht de verschillende gemeenten eencr
provincie, welke den wensc.h daartoe te kennen geven,
met het congres te begunstigen werd met algemeene
stemmen besloten Heerenveen voor de volgende verga
dering te bestemmen, waarna de zitting door den pre
sident gesloten verklaard werd.
Des middags te half vier uur kwamen met de spoor
boot de zeven muziekkorpsen aan, die tot opluistering
van het feest uit België en verschillende plaatsen in
ons land waren opgekomen. De versierde stoomboot,
die men tot hunne afhaling bestemd had, kon, tenge
volge eener reparatie aan de sluis van het kanaal door
Zuid-Beveland, niet tijdig hier aankomen. In statigen
optocht, door eerewachten te paard en verschillende
corporation begeleid, trokken deze verecnigingen te
5 uren de stad binnen.
Des avonds was op het feestterreinsierlijk met groen
