Gedurende dat tijdperk heeft zich hier te lande bijna op
elk gebied een opmerkelijke vooruitgang vertoond en
heeft Nederland zijne eervolle plaats in de lij der be
schaafde staten loffelijk gehandhaafd.
„Door volijverige toewijding aan de belangen van het
dierbaar vaderland hebt gij siretot het verwerven of
behouden van al dat goede krachtig medegewerkt.
Gij hebt nijverheid en kunst aangemoedigd, met milde
hand weldaden verspreid enwaar een deel des lands
door zware rampen werd getroffenu tot de edelste
zelfopoffering bereid getoond. De herinnering van dit
alles stempelt, ook in de schatting van de tweede
kamer der staten-generaal, den dag van heden tot een
onvergetelijk nationaal feest.
„Moge het God behagen, de regeering van uwe
majesteit nog een tal van jaren te verlengen, onder
bestendiging van de voorrechtenwaarin wij ons thans
verheugen! Moge de koning, met de hoogvereerde
koningin aan zijne zijde, in de liefde en trouw van
zijn volk het loon vinden voor zijn volhardend streven
Mogen de banden, die sedert eeuwen Nederland aan
uw doorluchtig stamhuis verbinden, en voor welker
duurzaamheid uwer majesteits zonen ons een waar
borg te meer aanbieden, onverbreekbaar blijven tot
in lengte van dagen!"
De uitvoering der feest-cantate slaagde uitmuntend.
Bij de aanvaarding van het nationaal feestgeschenk
betuigde de koning zijn dank aan het Nederlandsche
volk en verklaarde Z. M. hel bedrag te zullen aanwen
den ten behoeve der verminkte en hulpbehoevende
krijgslieden van ons Indisch leger.
Het weder dat zich des morgens goed liet aanzien,
veranderde te 9 uren. Te elf uren viel er een plas
regen en tot in den namiddag bleef de weersgesteldheid
hoogst ongunstig.
Ter gelegenheid van de feestviering van heden waait
van deD toren, van alle publieke gebouwen en van
verreweg de meeste huizen der ingezeteuen in onze stad
de Nederlandsche vlag. De aangekondigde parade van
het garnizoen heeft te 12 uren op het Molenwater plaats
gehad.
Bij een feest voegt feestelijke dos. Dit heeft niet
alleen bet gemeentebestuur en de Middelburgsche feest
commissie, maar ook een groot deel onzer medeburgers
begrepen. Vandaar dat verschillende wijken onzer
gemeente nu reeds een recht feestelijk aanzien hebben,
niettegenstaande de „bekrooning van bet gebouw"
natuurlijk eerst morgen zal plaats hebben.
Van betgeen te zien is, of morgen zal te zien zijn,
willen wij hieronder eene uit den aard der zaak
onvolledige schets geven, als vingerwijzing voor
onze ingezetenen en voor hen die zich van elders hier
heen zullen begeven.
Wij beginnen met het Marktplein, het eigenlijke
centrum der feestviering. Dit maakt een recht aange-
Damen indruk. In het midden bevindt zich een nette
muziektent, met toepasselijke decoratiëndoor bloemen
engroea omgeven. Rondom de tent zijn de wapenschilden
der Nederlandsche provinciën aangebracht aan masten,
met testoenen aan elkander verbonden, terwijl van de
toppen verschillende banieren waaien. Een kromlijnige
figuur sluit het geheel in. Daarin zijn masten op dezelfde
wijze verbonden, die schilden dragen met de zinne
beeldige voorstellingen van: koophandel, nijverheid,
fabriekwezenambachten en neringenlandbouw vee
teelttuinbouw, groote en kleine scheepvaart, visscherij,
onderwijs, kunsten en wetenschappenwaterstaat,
stoomvaart enz. Deze schilden zijn afgewisseld door een
zestal andere vermeldende „eenige werken des vredes,"
onder de regeeriDg van den koning tot stand gekomen,
als: a kanaal door Zuid-Bevelaud en WalchereDafdam
ming 0o8terschelde en Sloe; i havenwerken en dokken
te Vliasingen; c aanleg van staatsspoorwegen, brug-
genbouw;rf voltooiing der droogmaking van het Haar
lemmermeer; e onderwijs, kunsten en wetenschappen;
f Rotterdamsche waterweg, Holland op zijn smalst.
Vóór de pui vau het stadhuis is, in een groep groen
en bloemen, geplaatst het borstbeeld van Z. M. den
koning, ter linker- en ter rechterzijde een beeld der
faam als zinnebeeldige uitdrukkingzoowel van den
roem van den feestvierenden vorst, als van de vreugde
zijner onderdanen. Aan de boeken van het gebouw
staan standaards met de naamcijfers in kleuren van
H.H. M.M.
In den te illumineeren gevel van het raadhuis stelt
een chassinet het wapen van Nederland voor.
Ook de sociëteit De vergenoeging zal geïllumineerd
worden.
Bovendien zijn langs de gevels der huizen verschil
lende versieringen aangebracht.
Nog een ander plein, de Dam, is alleszins beziens
waard. Eene monumentale versiering vanwege de feest
commissie stelt voor een 12 meter hoog monument, op
welks top zicb bevindt de Nederlandsche maagd met
de band rustende op de grondwet, afgekondigd vol
gens het daarbij rustende schild in 184b. Lager: de
wapenborden van Nederland, Oranje en Wurtemberg.
Op een drietal andere schilden leest men de jaartallen
1853herinnering aan de voltooiing der droogmaking
van het Haarlemmermeer; 1861 aan de menschlievende
daden van Z. M.tijdens den watersnood in Gelderland,
Noord-Brabant enz., 1862 aan de plechtige opening van
htt 1 oloniaal invalidenhuis, waartoe door den koniDg
het landgoed Bronbeek werd afgestaan.
Ter weerszijden van bet Nederlandsche wapen staan
de busten van Z. M. den koning en H. M. de
koningin.
Ook dit monument wordt morgen avond verlicht.
Onder de toebereidselen tot illuminatie merken wij
ook op die bij den burgemeester. Nu de straten en
kaden. Van de laatsten weten wij alleen, dat van de
Rouaansche- tot de Turfkade langs de boomen guir-
landos van groen zijn aangebracht waaraan ballons
a giortio enz. des avonds hun licht zullen verspreiden.
De Pottenmarkt en Langeviele zijn getooid met ver
schillende te verlichten eerebogen en kronenwaaron
der in het midden een zoogenaamde „koningskroon."
De infirmerie, tegenover de Langevieie, is gedecoreerd
met groen.
De gevels der huizen in deKrommeweele en de Vlas-
markt zijn door guirlandes aan elkaar verbonden, ter
wijl aan het einde der laatstgenoemde straat eene
priamide is geplaatst, door bloemen en groen omgeven.
De versiering van het Seisplein getuigt mede van de
goede bedoelingen zijner bewoners.
Op de Balans is eene fraaie eerepoort geplaatst door
de zorg der bewoners van verschillende straten. Van
hier uit versieren kruiselings boven de straat aange
brachte guirlandes en kleinere eerepoorten de Korte en
Lange Burg.
In de Wagenaarstraat verdient aandacht de versierde
gevel van den lieer E. H. F. W. Maihon. Bovenaan
twee zuilen, omringd door groen, vermeldende de
jaartallen 1849 en 1874; daaronder eene bloemen-ver-
siering, het wapen van Nassau en het naamcijfer des
konings. Van onderen is het Nederlandsche wapen
aangebracht, aan weerszijden door de cijfersXXV her
innerende aan de beteekecis van den dag. Het geheel
is voorts met groen en bloemen getooid en zal des
avonds verlicht worden.
Een eind verder trekt de eerepoort voor den gevel
van het hofgebouw attentie, die aan de spits het
wapeu van Nederland draagt en tot onderschrift heeft:
„Gulielmo III curia Zeelandiae."
De Lange en Korte Noordstraat zijn beiden net ver
sierd met guirlandes langs de huizen, vlaggen, schil
den, banieren enz.
Op de Heereogracht bij de St. Joris-brug is eene
ter verlichting bestemde decoratie boven het water
aangebracht, die bij gunstig weder ongetwijfeld een
goed effec zal maken. Een zon omstraalt het jaar
tal XXV. Op den voorgrond staat het naamcijfer des
konings. Voorts standaards en banieren met de wapens
van 0ranje-Na8sau en Nederland, en de jaartallen 1849
en 1874.
Het Molenwater mag niet onopgemerkt blijven, want
de bewoners van het Noordbolwerk hebben, nabij den
botanischen tuin, een sierlijke eerepoort uit groen en
bloemen samengesteld, in welker spits een „Leve het
huis van Oranje" en daaronder een gekroonde W de
beteekenis ondubbelzinnig aangeven. Naamcijfers en
vlaggen omgeven het geheel.
Voortwandelende zou men zeker geen dienstbewijzen
aan de bewouers der Nederstraat indien men ook niet
daar even een kijkje nam. Zij hebben een eerepoort
opgericht van groengetooid met bloemen. In een te
verlichten chassinet aan den bovenkant bevinden zich
aan weerszijden de beeltenissen van den koning eu de
koningin. Op de zijkanten leest men op vier schil
der. „25jarig kroningsfeest, voor vorst en vader
land." Bovenaan dragen twee standaarden de jaarcijfers
1849 en 1874, en achter de schilden zijn aan weerszij
den een zestal kleine vaandels aangebracht. Het ge
heel zal worden geïllumineerd.
De Rotterdamsche kaai is van de Brakstaat naar de
Schuitvlotstraat langs de huizen, doch overigens, even-
als de Noordzijde van den Dam en de Dwarskade
langs de boomenmet guirlandes versierd.
Óp den Dam sluit de versiering der woning van den
heer J. D. Oerlemans zich aan die van de Korte en
Lange Delft aan, bestaande uit guirlandes langs de
huizengroenbloemenballons enz. In de laatstge
noemde straat zijn op verschillende punten net gedeco
reerde eerebogen aangebracht.
Behalve de nette étalage in verschillende winkels en
de toebereidselen tot illuminatie, vraagt ook de deco
ratie van den heer Pennock aldaar een oogenblik de
aandacht. Een groote buste van Z. M. den koning is
door bloemen omgeven, terwijl vier schilden vermelden
„12 Mei 1849" „Hulde aan het koninklijk echtpaar",
„25jarig kroningsfeest" en „12 Mei 1874."
In de Korte St. Pieterstraat bemerkten wij een
illuminatie-inrichting bij den heer J. M. van der Minne,
doch reeds in de verte trok het gebouw der rijks
hoogere burgerschool den blik der nieuwsgierigen. Door
de zorg der leerlingen is voor den gevel eene fraaie
eerepoort opgericht, beBtaande uit groen,'aan de achter
zijde met rood doek bekleed. In het midden staat het
borstbeeld van Z. M. den koning; bovenaan eeu Victoria-
beeldje en in de pilasters de bustes van Apollo en
Diana. De naamcijfers des konings en der koningin
ter weerszijden eu het cijfer 25 voltooien het geheel,
dat een schoon effect maakt.
De Spandjaardstraat is door tal van eerebogen ver
sierd. Aan den ingang, bij de Balans, vindt men op
een daarvan de volgende opschriften op schilden:
„Oost Indië, Borneo 1850, Banjermasing 1860, Bali
1868, Atchin 1874"; aan de andere zijde: „Willem III,
koning der Nederlanden12 Mei 18491874."
Het kroningsfeest werd heden morgen doordelloomsch-
katholieke gemeente alhier plechtig herdacht. Op eene
door den pastoor gezongen mis werd het „Te Deum
laudamus" van v. Heukom aangeheven, en vervolgens
het Gebed voor den koning gezongen.
Te Goes hebben de feestelijkheden heden morgen te
half twaalf uur een aanvang genomen met eene muziek
uitvoering op de Groote inarkt door de maatschappij van
Zele en de harmonie „De volharding" van Goes ond.er
directie van de heeren Cb. Joz. Geerinck en M. Edzard
Grefe.
Nadat te 12 uren eene inspectie over de schutterij
was gehoudenwaarbij zich dezelfde muziekkorpsen
deden hoorenhad te 12$ uur weder een muzikale uit
voering op de Groote markt plaats onder leiding van
den heer Edzard Grefe, met medewerking van vijf
muzikale vereenigingen.
Te halt twee uur werd een groote optocht gehouden,
gedurende welke door een zangkorps van 60 jongelieden
feestliederen werden gezongen.
Naar ons per telegraaf werd gemeld bad de uitvoering
van het bovengemelde gedeelte van het programma met
goed gevolg plaats. De optocht was prachtig; eene
groote menigte was op de been onder welke de meeste
opgewondenheid heerschte. De straten zijn algemeen
versierd.
Ook uit VlissiDgen wordt ons gemeld, dat totnog
toe de feestelijkheden overeenkomstig het programma
geregeld zijn afgeloopon, terwijl een menigte men-
schen op de been is en van de openbare gebouwen
en particuliere huizen de vlaggen wapperen.
Het keizerlijk Russische stoomjacht is gistere mid
dag te drie uren onder het spelen van het Nederland
sche volkslied, de haven van Ylissingeu binnenge-
stoomd.
Men meldt ons uit Neuzen:
„De toebereidselen voor de feestviering worden ook
hier druk voortgezet. De feestcommissie, door milde
bijdragen der ingezetenen en door eene toelage van
het gemeentebestuur, in staat gesteld iets groots ten
uitvoer te brengen, zet met allen ijver baren taak voort.
Het marktplein is reeds voor een groot gedeelte met
eerebogen en groen versierd. De allegorische optocht,
welke des namiddags zal gehouden worden, belooft
schitterend te zijn. Deze zal in hoofdzaak bestaan uit
twee muziekkorpsen; verder uit verschillende corporatiën
en vereenigiDgeu met hare banieren; eeu rijk versierde
triomfwagen; verder drie versierde zegewagens: Nijver
heid en Koophandel; Zee-en riviervaart; Landbouw;
alsook eene net versierde sloep, Neptunus. Voor de
illuminatiealsook voor eene verlichting van den grooten
toren, worden mede drukke aanstalten gemaakt, ter
wijl men van het vuurwerk veel verwachting heeft.
Het feest zal worden geopend met een koninklijk
saluut van de batterijen der vesting, hetgeen de9 mid
dags en des avonds zal worden herhaald, terwijl dea
middags gedurende een uur de verschillende klokken
zullen worden geluiden door het muziekgezelschap
Apollo van Neuzen en het muziekkorps St. Cecilia van
St. Nicolaa8 in den loop van den dag en des avonds
om eene kiosk op den markt muziek wordt gemaakt,
en zangstukken door de zaugvereeniging: Neuzen'a
mannenkoor worden voorgedragen. In verschillende
deelen der stad zullen vol kspelen plaats vinden. Extra-
treinen zullen des nachts te 11 en 12 uren van hier
naar St. Nicolaas en Gent vertrekken.
De Nederlandsche dagbladendie ons heden in handen
komen dragen alle zonder uitzondering het stempel van
de feestelijke stemming, waarin het Nederlandsche volk
verkeert. Alle beginneD zij bun numrn r van heden
met een hootd-tevens feestartikel; vele geven ook door
buitengewone versieringen van hunne ingenomenheid
met den dag van heden blijk. Door smaakvolle so
berheid en nette uitvoering munt alleen eeu bijvoegsel
tot het Amsterdamsche handelsblad uit, dat in eene
omlijsting van do wapens der provinciën, door eiken
en lauwertakken omslingerd, met het portret des
konings en de muze der historie in front, een gedicht
