MIDDELBURGSCHE C O II A N T. F 111. Maandag 1874. li lei. Dit blad verschijnt dagelijks met uitzondering van den Zondag, den Paasch- en Pinksterdag en een der Kerstdagen. De prijs per 3/m., franco Is f 3.5Ö. BIJ DEZE COURANT BEHOORT EEN BIJVOEGSEL. Middelburg 9 Mei, OZAAR ALEXANDER- II. Het is, meeneu wij, een plicht der beleefdheiddien wij tegenover den machtigsten van Europa's souverei- nen vervullenindien wij op het oogeablik dat hij in onze provincie zich gaat inschepen tot den overtocht na-ir Engeland en dcor die daad onze eerste zeehaven in zekeren zin inwijdt als een der groote toegangen tot het wereld-verkeereen snellen blik werpen op de ge schiedenis en den tegenwoordigen toestand van bet Rus sische rijk en op de regeering van keizer Alexander II- Een Fransch schrijver vergeleek vójr korten tijd in de Revue des deux Mondes de regeeriog van Peter den Groote met de Fransche omwenteling van 1789 en in derdaad bestaanuit het oogpunt van den invloed dien beiden in de geschiedenis hebben uitgeoefendtusschen de twee gebeurtenissen punten van overeenkomst. Gelijk de Fransche revolutie met geweld eene scheuring maakte tusschen het verleden en de toekomst, gelijk zij ont zaglijk veel in het leven riep dat goed was en wel dadig, maar tevens veel vernietigde, dat voor het even wicht der nationale krachten en voor de levensvatbaar heid van iedere orde van zaken onontbeerlijk was, zoo roeide ook de Russische alleenheerscher met forsche hand de overblpfselen der Mongoolsche en oud-Russi sche barbaarschheid van den bodem zijn rijks uitplantte hij met geweld de zadeaeener uitheemscheEuropeescke beschaving in den weerbarstigen Rassischen bodom bereidde hij zijn hall-Oostersch rijk voor op de rol van Europeescke groote mogendheid, maar verscheurde hij ook den band tusschen verleden en toekomst en maakte hij zijne onderdanen in vele opzichten tot gebrekkige navolgers van het overig Europaop gevaar af dat zij op den bodem van hun eigen vaderland zich wellicht niet meer thuis zouden voelen. Met dien toestand, onnatuurlijk en nadeeüg als hij was, moest voortaan rekening gehouden worden. Aan het gebeurde viel niets meer te veranderen en aan het bekampen der daaruit voortvloeiende tegenstrijdighe den zijn de pogingen van bijna al de opvolgers van Peter, eene reeks, rijk aan krachtige en belang wekkende figuren, gewijd geweest. Aau den eeuen kant door uitbreiding van grondge bied, door gelijkmaking der verschillende, in het uit gestrekte rijk levende volkenrassen, door versterking der strijdkrachten, door invoering der Westersche nijverheid en wetenschap, Rusland op te heffen tot den rang van beschaatdo groote mogendheid aan den anderen kant het autocratisch karakter van het rijk te bewaren, al deze ontwikkeling te doen uitgaan van den persoonlijken wil des souvereins en de tradi- tioneele trouw van het Russische volk voor zijne heer- schers niet te verzwakken, ziedaar het doel waarnaar Katharina II, zoowel als hare voorgangers en haar onmiddellijke opvolger, met minder geestkracht en bekwaamheid dan zijzelve, streefde. Met Alexander 1, die van 1801 tot 1825 regeerde, vangt voor Rusland's geschiedenis een nieuw tijdvak aan; dat, waarin het, de jongst geborene in den raad der mogendheden, naar een overwegend gezag in Europa begon te streven endoor de omstandigheden geholpen, ten deele daarin slaagde. In den aanvang door bewondering tot Napoleon I aangetrokken, die van zijnen kant van eeno deelirig der wereldheerschappij met den Russischen monarch droomde, was Alexander later de eenige der vorsten van het vasteland die tegen over de alles ovcrheerschende macht van den Franscheu veroveraar zich staande wist te houden en dien einde lijk ten val bracht. Bij den vrede te Parijs en het Weener congres was Alexander de scheidsrechter tus- sehen de mogendhedende man die aan de Pruisische veroveringszucht paal en perk stelde en op edelmoe digheid in de vredesvoorwaarden tegenover Frankrijk aandrong. Had men hem om deze reden te Parijs hoog vereerd, in Duitschiand waar de Russische invloed sedert jaren overheerscbend was, werd Alexanderals ware hij de opperste beschikker over Europa geweest, doo^d-? vorsten met verzoeken om grondgebied en gunsten onophoudelijk vervolgd. Hoofd en sluiter van het Heilig Verboud, dat alle volken van Europa eene lange toekomst van vrede en gerechtigheid heette te zullen brengen, keerde hij na het aip.de der onderhan delingen naar zijn rijk terug, om da^r, met meer goe den wil en edelmoedigheid dan praktischea zin of volbardiDg, het werk der beschaving en der ontwik keling in den geest van het overig Europa weder op te vatten. Zijn broeder Nicolaas 1 was eene geheel andere, doch niet minder belangwekkende figuur. Op den troon gekomen te midden van een opstand, die hem nood zaakte zijn bewiud met dudeu der onverbiddelijkste gestrengheid te openen, behield zijne regeering tot het einde toe het karakter eener ijzeren volharding, die voor geen uiterste gevolgeu in het volhouden van een een maal aangenomen stelsel terugdeinsde. vStreng voor zich zei ven zoowei als voor anderen, militair van top tct teen, onberispelijk huisvader, nauwgezet regeerder, maar onverbiddelijk autocraatonderdrukte hij met gelijk geweld zoowel het vorzefc vau het ongelukkige Polen als de neigingen tot onafhankelijkheid en ban deloosheid die in het oude Rusland bij iedere pogiög van den alleenheerscher om zijne onderdanen eene schrede verder op den weg der ontwikkoiing te bren gen, aan d8n dag kwamen. Do landbouw werdijveiig aangemoedigd, het onderwijs, uitsluitend in den geest van de bevordering der Russische eenheid, met alle macht uitgebreid, de middcieu van vervoer in het reusachtige rijk werden verbeterd; maar tegelijk werd een stelsel van afsluiting tegenover het buitenlaud iDgevoerd en volgehoudendat in de geschiedenis nauwe lijks zijns gelijken beeft. De Rus moest zich ontwik kelen en beschaafd wordenmaar het moest geschieden naar den wil eu het model zijns keizers, zelf om zijne hoofsche vormen aan alle hoven van Europa beroemd. Tegelijk weid aan de Russische legermacht eeno uit breiding gegeven, buitea verhouding tot defiuancieele krachten van hot landmaar noodzakelijk om in Europa de groote rol te kunnen speleu, die Nikola is voor zijn rijk gekozen had. De revolutie was de groote vijand, waartegen de czaar met onvermoeibare geestkracht zich wapende. De hervormingsplannen in den geest van het overig Europa, die ziju broeder niets dan teleurstelling berokkend hadden, waren hem eene ies geweest. Geen enkelen stap wilde hij zetten op de glibberige baandie tot den afgrond der revolutie voerde. Tegenover den uit de omwentoling vau 1830 voortgekomen koning van Frankrijk, Louis Philippe, bewaarde hij tot aau het einde van diens regeering eene houding van koelheid, van bedekte vijandschap bijna. Toen in 1848 de ste vigste tronen van Europa waggelden onderdo mokerslagen van bet volksgeweld, wendden de blikken vau alle vorsten zich tot dien van den Russischen alleenheer scher, die vast scheen t3 staan als eene rots. Het oudo huis der Habsburgs, door de golven dor revolu tie bijna overstroomd, strekte do hand tot redding naar dat der Romanow's uit. In Mei 1849 trokken de Russische troepen onder Paskewitscn de grenzen van Hongarije over. In Augustus weerklonk hsc trotsche woord van den opperbevelhebber aan zijnea keizer: „Hongarije ligt aan de voeten van Uwe Majesteit." Nikolaas had over de hydra der revolutie gezegevierd. Uit zijne hand ontving de keizer van Oostenrijk zijn gezag terug. Het was alsof de Russische monarch voorgoed tot redder en beschermheer van Europa ver beven was. De triomf van 1848 voerde hem echter ten val. Het verkregen overwicht scheen eeno te gunstige gelegen heid tot uitvoering der sedert lang gekoesterde plannen ten opzichte van Turkije op te leveren, om die onge bruikt voorbij te laten gaau. De Zwarte zee tot een Russisch meer te maken, de meer dan tien mülioen belijders der Grieksche godsdienstwelke onder de Turksche heerschappij] leefdenonder den schepter der czaren te vereenigeuwas sedert Peter deu Groote een der geliefkoosde droomen van Rusland's souvereiuen geweest. Hier echter stuitte de eerzucht van Nicolaas op de belangen der Westersche mogendheden. Napo leon III wien hij, als een zoon der revolutie, van den aanvang af uit de hoogte behandeld had eu wien hij bij zijne erkenning den titel van „broeder" ontzegd had, mot welken gekroonde hoofden gewoon zijn elkan der toe te spreken, sloot zich bij Engeland aan, dat zijn handel en zijne overige belangen in het Oosten door de wassende overmacht van Rusland op het ernstigst bedreigd zag. Oostenrijk, vergetend dat hot nog voor weinige jaren zijn bestaan aan Nicolaas te danken gehad had, hield zich op een afstand;Pruisen bleef weifelend en bij al de persoonlijke vereering, die koning Friedrich Wilhelm IV zijnen zwager den czaar toedroeg, bleef hij ongezind om zich aan de kansen van eeneu oorlog te wagen. Toen da3 Nicolaastot het laatst toe te veel vertrouwend op de vredelievende gezindheid van Engeland, in October 1853 de vijande lijkheden tegen Turkije opeode, en de beide Wester - sehe mogendheden daarop bij het tractaat van 12 Mei 1854 zich met de Porte verbonden, slond het Russische Tijk tegenover zijne vereeüigde vijanden alleen. In den geweldigen oorlog, die volgde, traden de gebreken en zwakhedendie in vele takken van het Russische staatswezen verborgen lagen, te voorschijn. Met deu moed van het Ooetersch fatalisme stonden de soldaten van den czaar op de wallen vau Sebastopol; maar duizenden bij duizenden stierven op den langen, van geschikte vervoermiddelen ontblooten marscb van het Noorden des rijks naar het tooneel van deu oorlog. De uitgeputte geld middelen vau den staat maakten bet onmogelijk zelts bij de meest zelfopofferende vaderlandsliefde zijner onderda nen, den strijd tegen de van geld en crediet ruiiu voorziene Westerscho mogendheden vol te houden. Ofschoon zijne hulpmiddelen nog lang niet uitgepat waren, ofschoon een verder doordringen in het hart des rijks zijne vijanden, al3 hunne voorgangers voor 40 jaren, met een wis verderf bedreigd zou hebben, scheen het Russische rijk zijnen ondergang te gemoet te snellen. Toen bezweek zelfs de ijzeren ziel van Nikolaas. Zijne pogingen om voor het uiterlijk den schijn vau vroegere onverzwakte kracht te bewaren, verergerden zijn toe stand. Op wapenschouwingen ea overal waar hij in het openbaar verscheenbleef hij de onbuigzame, strenge figuur van weleer, in het geheim woekerde do krankheid voort eu op den 2ea Maart 1855 over- overleed hij, nog bijna onverwaeht. Voor zijn zoon en opvolger Alexander II bleef de vernedering vau den val van Sebastopol en de zware tank oca de door den krijg geslagen wonden te heelen, bewaard. Bij de uitvoering dezer taak vergezellen wij hem in een vol gend nummer. Z. M. de koning heeft tot minister van marine be noemd de heer W. F. van Erp Taalman Kip, gepen sioneerd inspecteur van het loodswezende knstver- lichting enz. in Nederlandsch-Iadiö, en eervol ontslag verleend aan den heer J. D. Fransen van de Putte als minister van marine ad interim onder dankbetuiging voor de ais zoodanig bewezen diensten. Uit een ons toegezonden afschrift van het proces verbaal van de opening der stembriefjes te Goes, „in geleverd ter benoeming van vier leden der provinciale staten," blijkt dat het bureau van stemopneming wer kelijk verklaard heeft dat verkozen zijn tot leden der provinciale staten van Zeeland de heorenjonkheer mr. C. van Citters, mr. B. V. van der Bilt, J. A. A. Fransen vau de Putte J. M. Kakebeeke en mr. J. H. de Laat de Kan ter. Ons bericht van den uitslag der verkiezing in ons bulletin van gisteren was derhalve overeenkomstig de waarheid, al is bet dan ook niet mogelijk da», alle vijf de gekozeuen zitting kunnen nemen, waar slechts vier candidaturen bestaan.

Krantenbank Zeeland

Middelburgsche Courant | 1874 | | pagina 1