gelegerd onder loodsen en is vrij goed gelogeerd. De
officieren liggen in hutten. Het is aardig om te zien,
hoe ieder op zijne manier getracht geelt het zich lek
ker te maken. Men ziet hier hutten van de onmoge
lijkste vormen en gebouwd van materialenwaaruiteen
Holhndsch timmerman zeker niets te voorschijn zou
brengen. Wanneer gij nagaat, dat hier bijoa 12,000
soldaten en ander volk zijn gelegerdkunt gij begrijpen
wat een gejoel eo beweging er heerschen. Overal ziet
men een opgewekten toon en hoort men muziek en gezang.
Da soldaat is nu in zijn element. Geen zorgen, goed eten,
van tijd tot tijd vechten, dat is het ware krijgsmans
even. Het bivouak Penajoeng ligt aan den oostelijken
oever der Atchin-rivier. lis ben in de gelegenheid ge
weest een uitstapje naar den kraton te maken. Even
vóór den kraton heett men don missigit. Hoewei thans
geheel vernielddraagt hij nog de speren van de groote
sterkte die hij had, en men kan begrijpen, dat de
inneming zoovele offers heeft gekost. De kraton is een
groot vierkant, waarvan de noord-, oost- en westzij
den bestaan uit een zwaren, dikken muur, waarachter
een aarden wal, zoo breed, dat er met gemak twee
wagens r.aast elkander kunnen rijden. De zuidzijde
bestaat enkel uit eeD aarden wal, niet zeer goed onder-
houdeu en het zwakste punt van den kraton. Het bin
nenste van don kraton is verdeeld in groote vakken,
allen omringd door zware muren ea elk op zichzeii
als het ware eene versterking uitmakende.
„Men zegt wel, dat zuidelijker nog meer kratons lig
gen, maar da^an is niets met zekerheid bekend. Het
land is mooi, zooals de meeste Indische landen zijn.
Men kan wel zien, dat het volk door zijn verkeer met
andere natiën op eenigszins hooger trap van bescha
ving staat dan de andere Maleischo stammen, maar
zeer veel is het niet. Het kan echter niet ontkend
worden, dat de Achineezen zeer dapper gevochten
hebbeD. Onze officieren en soldaten leggen daarvan een
eervol getuigenis af."
In een -tweede correspondentie leest men
„Het land, dat ik ben doorgetrokkenis mooija
zelfs prachtig. Alles getuigt van de groote welvaart,
welke hier heerscht. De huizen zijn veel beter dan
die van de Javanen. De rijstvelden behoeven niet on
der te doen voor do Javaansche. De menschen zijn
in het algemeen veel beter gekleed dan andere inland-
sche natiën. Ik geloof, dat bij een goed bestuur het
land veel kaa en zal opleveren, indien men het maar
eerst heeft, doch dat is de groote quaestie."
Gemengde berichten.
Te Utrecht bleef in de maand December van bet
vorige jaar na afloop der veemarkt een koe staan, wier
lot niemand zich scaeeu aan te trekken. Na vruchte-
looze pogingen om d.or middel van advertentiën enz.
den eigenaar van het dier uit te vindenheeft men er
thans toe moeten besluiten het in het openbiar te ver-
koopen.
De ambachtschool te's Gravenhage heeft van Z. K. H.
prins Hendrik der Nederlanden als blijk van belang
stelling f500 ontvangen.
In de Amsterdamsche synagoge wordt den 5en Mei
eece buitengewone godsdienstoefening gehoudentot
herdenking van de vijfentwintigjarige regeering des
konings.
Bij de te Haarlem gehoudene veiling van inge
polderde en drooggemaakte gronden vaa het voormalig
Wtjkermeer werd als hoogste prijs/2750en als laagste
/"650 per hectare bestead. 411,,93 heetarea werden
verkocht voor 794,888 en 34,38 hectaren opgehouden
voor f 54,374.
Het dividend van de stoomvaart-maatschappij Ne
derland over het jaar 1873 bedraagt 5^ pet. Het zal
echter niet aan de aandeelhouders uitgekeerdmaar tot
dekking van het in het vorige jaar geleden tekort van
twee ton worden aangewend.
De liquidateurs der Oost-Indische maatschappij
van administratie en Igfreote, wier faillissement indertijd
zooveel sensatie teweeggebracht en zoovelen ongelukkig
gemaakt heeft, kondigen eene tweede uitbetaling van
zeven ten honderd op de l'quidatie aandeelen aan.
De voorgenomene feestviering te Grafhorstwelks
den 5en Mei a. mosst plaat3 hebbenzalwegens onge
steldheid van een wethouder en e6n zijner huisgenooton,
niet gehouden worden.
Volgens de statistiek bedraagt de staatsschuld van
eenige Europeesche rijken voor ieder inwoner op bet oogen
blik in Frankrijk 250, in Engeland 200, in Portugal
190, in Spanje 150, in Oostenrijk f 100in Duit
land, Rusland en Turkije ruim 40. Nederland staat
zeer hoog op de lijst en komt onmiddellijk na Frankrijk
met f 230 per inwoner. De kleinste sehald is die van
Zwitserland, waar zij slechts 5 per hoofd bedraagt.
De letterkundige maatschappij de Olijftak le
Antwerpen, begeerig de verdiensten barer leden te ver
eeuwigen heelt tot onderwerp van eenen prijskamp
gekozen de verzameling van alle levensbijzonderheden,
anecdoten, vertelsels, parabelen vergelijkingen, spreu.
kenzetten en andere eigenaardigheden van of betrek
king hebbende op hare overleden zijnde medeleden.
Yerkoopingeii en aanbestedingen.
Heden werd aan het gebouw van hot gewestelijk
bestuur alhier aanbesteed:
1° het herstellen van boorden langs het kanaal door
Zuid-Beveland; minste inschrijver de heer D. Volker, te
Dordrecht, voor 13,000.
2° het maken en iob.mgen van twee paar sluisdeuren
op het kanaal van Neuzen; minste inschrijver de heer
J. L. Koole, te Neuzen, voor f 11,996.
3° het uitnemen herstellen en weder inbangen van
do ijzeren deuren der groote sluizen van het kanaal
door Znid-Bevelandhet minst ingeschreven door de
Commercie compagnie te Middelburgvoor /19,000.
Gisteren heeft te Neuzenvanwege de genie, de
aanbesteding plaats gehad van het eenjarig onderhoud
van: 1° de kazeruegebouwen enz. te Neuzen; aange-
Domen door den beer D. P. J. van Kees, te Neuzen,
voor 1250 (do begrooting was /1300); 2° de werken
te Neuzen en te Ellewoutsdijkaangenomen door den
zelfden voor f 1850 (de begrooting was f 2000)en 3°
de zeeweringen te Neuzenaangenomen door den heer
G. van de Vreede, te Neuzen, voor /4199 (de begroo-
tiug was f 4400).
Het bestuur van het waterschap Schouwen heeft
gieteren te Zierikzee in het openbaar aanbesteed het
leveren en verwerken van 4000 scheepstonnen gewonen
Doornikschen steen aan of bij het Ossenhoofd, district
Lanzendijk. Daarvan is aannemer geworden de minste
inschrijver, de heer J. van Eek, te Hardinxveld, voor
18,600.
Thermometers kind.
23 Apr. 's av. 11 u. 58 gr.
24 'smorg.7u. 59gr.8'midd.lu.58gT.'sav.6u.58gr.
Staten-generaal.
TWEEDE KAMER.
Zitting van IDonderdag 23 April.
(Nader verslag
De beraadslagingen worden voortgezet over de con
clusie van het rapport der commissie over de stukken
betrekkelijk den ontworpen spoorweg van Rotterdam
naar den Hoek van Holland.
De heer Mees trachtte aan te toonendat Rotterdam
het tot stand komen van den weg niet wilde beletten,
maar afhankelijkheid vau de Rijnspoorweg maatschappij,
in wier naam men vermoedde dat de firma Raphael
and Sons optradwilde vermijdon. Maar de regee
ring had in ieder geval het algemeen standpunt niet
verlaten, want zij wil voor alle aanvragen wachten
op de voltooiing van den nieuwen Maasmonden ver-
klaarde tevens dat bij bet verleenen van eene concessie
eene onmiddellijke verbinding met het staatsspoor te
Rotterdam op den voorgrond zou staan. Al werd aanleg
van staatswege daardoor niet gepraejudicieerdde staat
had, na de groote offers die hij voor de spoor-weg-
aansiuiting te Rotterdam had gemaakt, in zijn eigen
belang concurrente verbindingen te vermijden:
De tieer Stieltjes waarschuwde tegen de gevaren
voor uitsluiting van den met groote kosten aangelegden
staatsspoorweg, als men de Rijnspoorweg maatschappij
thans vergunning gat hare li n door te trekken.
Naar aanleiding der klachten van den heer van Zuylen
over de bejegening waaraan hij te dezer zake had
blootgestaanmerkte hij op dat dieDS aanvallen haar
hadden uitgelokt. Ten slotte drong hij bij de regee-
aan op eene Bpoedige regeling van de exploitatie der
nieuwe lijnen, opdat men daarmede gereed z;j bij vol
tooiing der werken te Rotterdam.
Da heer van Naamen stelde voor, do conclusie aldus
te lezen „de meening uit te spreken, dat voor de
verbinding van ons spoorwegnet met den nieuwen
Maasmond geene vergunning behoort te worden ver
leend dan in overleg met da vertegenwoordiging."
In de voorgestelde conclusie zag hij de strekking om
de verbinding van Rotterdam naar den Hoek van
Holland uit handen te houden van eene particuliere
maatschappij. Hij wilde zoowel den staats- als den
Rijnspoorweg, alle bestaande lijnen te Rotterdam ge
legenheid geven zich uit te breiden tot den nienwen
Maasmond. Op de voltooiing daarvan te wachten,
staat gelijk met verschuiving der zaak adcalendasgraecas
eu in ieder gevai, ds voltooiing der spoorwegwerken
zal nog eenige jaren duren.
De heer van Kuyk drong ook aan op eene spoedige be
slissing omtrent de besproken verbindingdie niet kon
en niet behoeide te wachten op de voltooiing van den
nieuwen Maasmond.
De heer Gevers Deijnoot meende dat de regeering
in deze zaak niet billijü en rechtvaardig heeft gehan
deld door, na de firma Raphael and Sons verscheidene
jaren te hebben opgehouden, plotseling eene uitvlucht
te zoeken, nadat de Handelsvereniging een spaak in
het wiel had gestoken. De commissie volgde z. i. het
voorbeeld der regeering en hij was dan ook tegen hare
conclusie, omdat die de strekking had den Rijnspoorweg
uit te sluiten.
De heer Storm van 's Gravesande betwistte dat. De
Rijnspoorweg maatschappij komt per se in het centraal
station. Maar de staat doet, na de groote offers die
gebracht zijn, kwalijk met concurreerende lijnen naast de
zijne toe te laten. Nadat de Rijnspoorweg maatschappij
jaren lang de aansluiting te Rotterdam had tegenge
houden, mocht het belaDg der exploitatie maatschappij
niet worden ter zijde gesteld. Buitengewone haast was
er echter bij de zaak niet omdat, al komt de nieuwe
Maasmond gereed, de schepen er 's winters toch niet
kunnen binnenvallen.
De heer Nierstraaz merkle op, dat de wetenschap
dat kleine lijntjes, door particulieren aangelegd,
nadeelig zijn voor 't algemeen bolang niet na eerst eene
reden voor de regeeriüg kan zijn geworden om de jaren
lang aanhangige concessieaanvraag plotseling te wei
geren. Deze handeling wiide hij niet qualificeeren. Hij
meende dat hier misschien wel sprake kon zijn van
eene civieie actie tot schadevergoeding. Het eenige
middel intusschen tot herstel van de door hem
streng afgekeurde handeling der regeering, nadat zij
door de Haudelsvereeniging te Rotterdam wis wakker
geschud was dat de staat zelf optrad om het welva
rende Westland zijn spoorweg te geven. "VViido uien
uitstellen tot na voltooiing van den nienwen Maasmond,
dan bleek ook van wantrouwen in de reüssite van het
werk.
De heer Bredius trok uit deze gebeele zaak de
leering dat een wetsontwerp waarbij vaste regelen
voor het verleenen van coucessiën worden gesteld, moet'
worden voorgedragen.
De fceer Blussó, het belang aanwijzende dat alle
maatschappijen van de aan te leggen lijn gebruik maken,
wenschte dat de regeering daaraan zich hield. Maar
ook hij oordeelde dat bij de zaak geen haast is, omdat
het werk van den Dieuwen Maasmond nog dubieus is
eu men dus nog niet kan bepaien of er eene interna
tionale, dan wel eene locale lijn moet gemaakt worden.
De heer Kappeyne, rapporteur der commissie, ver
dedigde de regeering, tegen het verwijt van onrecht
vaardigheid. Het algemeen belaag bad hier tot richt
snoer gediend en dut werd bewezen doordien geen der
beide concessie-aanvragers hun wensch bevredigd zag.
De commissie wilde, in den vroeger door do kauier
kenbaar gemaakten geest, de regeering geheel vrijla
ten, maar geeft haar geen bevel. Dat deed wel het
ameadement-vau Naamen, dat op de regeering een
zedelijken band legde. Daartegen had hij een consti
tutioneel bezwaar.
De heer van den Berch van Heemstede zag in hot
gebeurde een nieuw bewijs van de noodzakelijkheid,
dat de regeering zoo spoedig mogelijk koene met een
algemeen spoorwegplan, geheel objectief ea ios van de
belangen van maatschappijencorporatiëncoDSortiën
of dergelijke. Ook de besproken verbinding kon slechts
door den staat worden aangelegd.
De minister van binnenlaudsche zaken, zijne gedrags
lijn verdedigende, merkte op, dat de zaak groote fi
deels ouder het vorig bewind was voorgevallen. Hij
herinnerde, dat al de concessie-aanvragers herhaaldelijk
verklaard hebben tot de uitvoeriDg van den weg niet
gehouden te zijn vóórdat de nieuwe Maasmond eene
diepte van 4 meters bij laag water zou hebbec. De
concessie kon dus inmiddels slechts een object van spe
culatie zijn en onder die omstandigheden meende de
minister het toestaan daarvan to kunnen weigeren, aan
wien ook, in afwachting der voltooiing van tie werden,
welke de raison d'etre van den spoorweg moeten zijn.
Op grond verder van het constitutioneel bezwaar van
den heer Kappeyne bestreed de minister het amende
ment-van NaameD.
Tuaschen de verschillende sprekers had daarna nog
eene gedachtenwisselir.g plaats, waarbij de heer van
Zuylen o. a. opmerkte hoe uit de geheele behandeling
der zaak bleek dat bij uitsluitend het algemeen belang
op 't oog bad gehad.
De minister erkende~dat die spreker van zijn recht
had gebruik gemaakt en ziju pücht had gedaau, maar
gaf hem niet toe dat de commissie verschooneade rede
nen voor 's ministers handeling had gezocht en zag in
de conclusie der commissie eene goedkeuring van zijne
handelingen.
Do conclusie werd daarop aangenomen met 51 tegen
5 stemmen, dia van de heeren van Naamen, van Kerk
wijk, Gevess, Nierstracz eu de Bruyn Kops.
Het amendement van Naamen verviel hiermede.
Daarna kwam in behandeling het wetsontwerp tot
wijziging der wettelijke bepalingen omtrent het voor
recht der commissionairs.
Met 27 tegen 23 stemmen werd op het eerste gedeelte
van het vorig artikel aangenomen een amendement van
den heer van Lijnden om in de wet op te nemen het
door geen der iprekers, zijnde de heeren Godefroi,
Kappeyne en den minister van justitie, betwistebe
ginsel, dat een commissionair, die bandelt op naam van
zijn commissiegever en dus valt onder de termen van
art. 76 van bet wetboek van koophandel, niet moet
genieten het privilegie bij dat ontwerp geregeld.
Zitting van Vrijdag 24 April.
Per telegraaf.)
De kamer beeft met algemeene stemmen het wetsont
werp tot wijziging der wettelijke bepalingen omtrent
het voorrecht toegekend aau commissionairsaangeno
men.
Vervolgens zijn de beraadslagingen over het wetsont
werp tot wijziging der wettelijke bepalingen omtrent
het pandrecht aangevangen.
Morgen voortzetting daarvan.
Öuitciüanh.
Algemeen overzicht.
De moeilijkheden ten aanzien van het kanaal van
Suez gerezen blijken nog volstrekt niet uit den weg te
zijn geruimd, maar daarentegen een phase te zijn in
getreden waarin zij licht aanleiding kunnen geven tot
eene crisis. Blijkens een telegram uit Londen heeft
de heer Lange, vertegenwoordiger van de Suez-maat-
schappij te kennen gegeven, dat hij de denkbeelden
van den heer de Lesseps volkomen deelt. Hij wijst
er voorts op, dat de Parijsche gerechtshoven de ver
hooging van de rechten hebben erkend, terwijl hij het
recht tot interventie van de internationale commissie
voor de tonnengelden bestrijdt.
