IÏDDELBÜRGSCHE
C O U R A N T.
1° 95.
Woensdag
1874.
s 22 April.
Dit blad verschijnt dagelijks met uitzondering van den Zondag, den 2*° Paasch- en Pinksterdag en een der Kerstdagen.
De prijs per 3/rxi., franco is f 3.50.
liddelburg 21 April.
De Staats courant van beden bevat een koninklijk
beöluit van den 15tB dezer, waarbij met herziening
van het besluit van 10 December 1822 (Staatsblad
n° 50) do gemeente Middelburg wordt aangewezen als
lichtiugplaats voor schepen, bestemd naar losplaatsen
in Zuid-Holland.
Dinsdag den 5en Mei zal aan het ministerie van marine te
's-Gravenhage, onder nadere goedkeuring bij inschrijving
worden aanbesteed het bouwen van een woongebouw
voor twee lichtwachters op een terrein gelogen in den
Eendraehtpolder, gemeente Zaamslag, bij Neuzen.
Door bet muziekkorps der dienstdoende schutterij
alhier werd gisteren avond eene serenade gebracht aan
zijn luitenant-directeur, den heer A. de Jong, bij ge
legeoheid der hem te beurt gevallen onderscheiding.
Graaf de Perponcber, gezant van het Daitsche rijk,
bij de Nederlandsche regec-ringzalnaar met zekerheid
wordt gemeld, in dezeltde hoedanigheid worden over
geplaatst naar Brussel.
De minister van financiën vestigt de aandacht van
belanghebbenden op de gelegenheid tot verzending van
correspondentie met het stoomschip Hampton van de
Commercial Steamship company, zullende de daarvoor
bestemde brieven uiterlijk in den namiddag van den
2en Mei te Rotterdam behooren te zijn aangekomen.
Het Handelsblad meldt het volgende, dat wij met
volkomen instemming overnemen: Naar wij van goeder
hand vernemen, hebben reeds sedert den aanvang van
dit jaar herbaalde bijeenkomsten plaats gehad van een
zeker aantal leden der tweede kamerhe hoor en de tot
de verschillende nuances der liberale partijmet het
doel om eene betere aansluiting tusschen de liberale
leden onderling en een nauwer verband tusschen hen
en het liberaalgezinde deel der natie te vestigen. Die
poging moet uitnemende resultaten hebben opgeleverd.
Zijn wij wel onderricht, dan is men bet in die bijeen
komsten volkomen eens geworden ten aanzien van de
hoofdbeginselen, volgens welke de hervormende maat
regelen die op zoo menig gebied zoo dringend worden
vereischt, tot stand zouden kunnen gebracht worden.
De bedoeling schijnt te zijn die hoofdbeginselen te
formnleeren in een algemeen programma, dat openbaar
zou worden gemaakt. Zoodanig programma zou den
leiddraad zijn voor de liberale partijzoowel wanneer
zij „regeerende partij" als wanneer zij oppositie" is,
en tevens den grondslag kunnen vormen voor een vas
ter verband tusschen de liberalen in ons land. Wij
zullen wel niet behoeven te zeggen, dat wij de open
baarmaking van bedeeld programma met verlangen
tegemoet zien.
Z. K. H. prins Hendrik der Nederlanden heelt als
naar gewoonte te Rotterdam de jaarlijksche vergadering
van het Zeemanshuis eu die van de commissie tot
onderzoek naar de verschijnselen op den Oceaan van
welke beide instellingen de prins beschermheer ismet
zijne tegenwoordigheid vereerd.. Aan het einde der
laatstgenoemde vergadering en nadat de medailles voor
het inleveren van goede meteorologische journalen aan
scbeepsgezaghebbers waren uitgereikt, hield de prins
eene aanspraak, waarvan de Nieuwe Rotterdamschc
courant in de volgende bewoordingen melding maakt:
„Wij wagen het niet van deze rede verslag te ge
ven zegt zijomdat wij zouden vreezen den
omzichtigen vorm te verbreken, waarin Z. K. H. zich
bewoog; we mogen Z. K. H. noch teveelüoch te weinig
laten zeggen. Zeker ia het dat 'a prinsen uitvoerig
betoog een diepen indruk maakte. Dien indruk zuilen
we trachten weer te geven. De Btemming waaronder
men was geraakt, was deze: De tijdsomstandigheden
zijn eri-stig. Er is schijnbaar toenadering tusschen
de nationaliteiten, maar in hei wezen der zaak be
staat er de grootst mogelijke zelfzucht van iedere
nationaliteit. Nederland alleen maakt daarop eene
uitzondering. Nederland heelt altijd kennis en kapitaal
veil voor den vreemde, en wat doet de vreemdeling
voor ons Het antwoord op die vraag ban niet gunstig
luiden. Iedeie vreemdeling is ons lief en trekt voor
deel van onze overzeescbe bezittingen eu van bet
moederland, terwijl de vreemdeling ons zijne hulp
zoo gemakkelijk met schenkt. Schatten Hollaudscb geld
worden in allerlei vreemde, niet zelden uiterst gewaagde
ondernemingen gestoken. Vraagt men daarentegen den
Nederlander geld voor Nederlandsche ondernecningeu,
dan is schier geen kapitaal te vinden, al blijkt het
dat zij aan dringende behoelten voldoen en op solido
grondslagen rusten. Het gebeurde met de dokken in Indië
moge daarvan tot bewijs strekken. Het nationaliteits
gevoelin de laatste maanden gelukkig meer opgewekt,
is niet levendig genoeg. Er is gemis aan nauwe aan
eensluiting van plaatselijke krachten. Nederland is
klein het kan aan grondgebied niet giuoter worden
gemaakt dan het is maar het kan grooter worden
dan bet is, wanneer de kennis en het kapitaal, die
hier aanwezig zijnzich verbinden tot bevordering van
het eigen belang van het gemeenschappelijk vaderland,
waardoor bet vanzelf elk individu beter zal gaan dan
thans. Vriendschap eu vrede met den vreemdeling,
maar onze kennis eu ons geld aangewend tot bevorde
ring van plaatselijke belangen. Zóo kan, beter dan
thaco, nijverheid, handel en scheepvaart tegelijk met
het algemeen volkswelzijn in Nederland oneindig beter
worden bevorderd, dan, gelijk ir. de laatste jaren bet
geval was, hulpen steun •-i-.n Nederlandsche belanicen
te onthouden om die, niet zoldeu met jammerlijke
uitkomstenaan den vreemdeling te schenken.
Ziedaar waarover ieder peinsde, nadat de prins zijne
rede geëindigd bad en 'algemeen was toegejuicht.
*Onze Haagsebe correspondent schrijft ons20 dezer,
het volgende:
„Er is een algemeen verbreid geloof dat het onmo
gelijk is een lang gesprek fluisterend voort te zetten,
en de ontknoping van eén aantal romans eu tooneel-
stukken is op dit geloof gebouwd. En toch is't niets
meer dan eeu bijgelooi, gelijk de tweede kamer aan
den dag heeft gebracht. Zij, de luidruchtige, de wel-
(althaus veel) bespraakte, heeft het kunnen uithouden
vier a vijf dagen met gesloien deuren te beraadslagen
over een onderwerp, waarbij de ministerieele crisis in
het spel kan zijn! Er behoort eene grootere mate van
zelfverloochening toe dan waarvoor ik de nationale ver
tegenwoordiging debiteerde, om vrijwillig zijne oratori
sche talenten zoo zeer onder de korenmaat te verber
gen. Maar gelukkig is het comité-generaal hedeD vol
gepraat en zal de gelegenheid morgen reeds gegeveu
worden om nog eens over hetzelfde onderwerp te
redekavelen ten aanhoore des publieks. Het komt mij
voer dat nagenoeg alles, wat in de geheime zittingen
over de zaken van Atchin aan de orde wa3,ookinde
openbare aan de oide zal komen. „Nagenoeg" omdat
natuurlijk de internationale correspondenties!, althans
die waarbij Engeland en de Vereenigde staten be
trokken zijn, om baren inhoud niet zeer vatbaar zijn
voor publieke behandeling, willen we het verwijt niet
op ons laden van den stokebrand onder de mogend
heden te willen spelen. Voor zoover de corresponden
tie met Turkije betreit, komt bet mij minder gevaarlijk
voor die in de openbare zitting toegankelijk testellen
voor de ministers van buitenhmdsche zaken in spe of in
ruste; niet Turkije behoeven wij nu niet zoo omzichtig
te zijn enDaar ik verneemmoet de overgelegde
correspondentie vau de zijde der Portezoo niet van
een diep besef van nationale waardigheid dan toch van
eene zeer vriendelijke stemming jegens Nederland blij
ken geven. De Porte most met andere woorden hebben
geschreven dat zij er wel ooren naar had om zich iu
de quaestie met Atchin te mengen, maar daartoe niet
zou overgaan wanneer Nederland dat liever niet zien
zou. Trouwens de zeer krachtige steundien Turkije
op de Amsterdamsche beurs en bij de Nederiaadsche
geldbeleggers ondervindt, geeft ons wel eeuige aan
spraak op welwillendheid van het Turksche gouverne
ment. Ook op het platte land, van Zuid-Holland
althans, beeft Turkije in de secrétaires der boeren
tegenwoordig Oostenrijk voor een groot deel vervan
gen; als za in de stad komen om hunne duitjes te
beleggen, dau koopeu onze landbonwer3 meestal,zoo
als zij de stukken naar de Arabische karakters, waarmeê
ze bedekt zijn noemener een paar „theekisten" bij.
„Nieuws uit de geheime zittingen zult ge niet van
mij verwachten. Alleen kan ik mededeelen dat de be
raamde aanval op het ministerie wel even goed misluk
ken zal als die ontworpen ontzaglijke aanvallen vau
de Atcbineezen op ons legerkamp, wairvan de tele-
graaimeu van den generaal van Swicteu voor eenige
weken gewag maakten. Schoon,,voor zoover ik weet,
op de Bezuidenhout of in het Noordeinde geea kar
bouwen geslacht zijn ooi bet verbond te bezegelen,
zijn er toch andere pogingen te werk gesteld omdoor
Vcieeuiging aller malcontenten, een overmacht te vor
men tegen het leger dat den Nederlandschen kraton,
de groeoe tafel in de tweede kamer, bezet houdt. Maar
het gerucht dat de anti-revolutionaire moekim niet
zoude opkomen is reeds gebleken gegrond te zijn.
Toekoe Kuiper en Panglima van Wasstnaer willen met
opkomenen er moeten zelfs voorteekeaenwelke eene
aanstaande onderwerping voorspellenbij ben en hunne
volgers te bespeuren zijn. Wat biervan'zij, bij de be
raadslaging over de interpellaiie-Messchert in cle open
bare zitting zal de waarheid van dit bericht spoedig
kunnen blijken.
„Bij het. geheim der discussie in de tweede kamer,
trekt, de bonding van onzen gemeenteraad ter zake
van het onderwijs dubbel de aandacht. Zij verdient,
dat wel: in dezelfde zitting van den gemeenteraad
wordt het minerval van het gymnasium met 50 pet.
verhoogden staken de stemmen over een voorstel om
het schoolgeld op de hoogere burgerschool met 33 pet.
te verhoogeD. Het eerste voorstel waarvoor zich NB.
de meeste leden verklaardeu die tot de liberale partij
gerekend willen worden, en dat zelfs voorgesteld werd
door een liberaal lid berustte op het motief dat
ieder gymnasiast aan de gemeente f 400 'sjaars kost
dat alleen jongelui van „den rijkdom" het gymnasium
bezoekenen dat me i de inkomsten van de gemeente
zooveel mogelijk moet verhoogen. Dit laatste is waar;
de gemeenteraad leeft zoo onbesuisd met bet geld, ver
spilt zooveel aan de opera en aan de Seheveningsche
badinrichting, jaa-tt sommige ondernemers van openbare
werken zoo veel winsten ten boste der gemeente in den
zak dat het tijd wordt naar nieuwe middelen om te
zien, willen we niet weldra aan den grond raken.
Maar waarom dan maar terstond niet liet minerval op
f400 gebracht
„Voor het vobrstel betreffende de hoogere burger
school zijn de motieven nog. niet volledig bekend.
Schoon morgen de raad opnieuw over het voorstel zal
te stemmen hebben, is het verslag van bet verhandelde
in de vorige zitting nog niet in het licht, en weten de
ingezetenen, die toch sterk in de zaak betrokken zijn,
nog zelfs niet wie zich bij het staken der stemmen
vóór of tegen dezen aanslag op de volksontwikkeling
hebben verklaard. Geen onzer drie locale dagbladen
heeft dat vermeld. De houding der iugezetenen tegen
over deze besluiten is echter merkwaardig Haagscfc.
Er is een adres ontworpen door de ouders, die thans
kinderen op het gymnasium hebbenwaarin zij ver
zoeken dat op hunne kinderen althans de verhooging
van minerval niet zal worden toegepast. Maar tegen
het veel grooter gevaar dat op de hoogere burgerschool
dreigt bomt niemand op, hoewel dat nog geea fait
accompli en dus misschien nog te keeren is. In plaats
van eene algeuieene stem van verontwaardiging over
eenen toeleg om de gelegenheid tot wetenschappelijke
ontwikkeling van de kern der burgerij te bemoeilijken,
verneemt men iu de residentie niets anders dan het
verzoek van weiuigendie een bij de grondwet ver
boden privilegie in belastingzaken verlangen.
'tls waar, met de wetten springt men hier soms
vreemd rond. Nog dezer dagen is iemand tot lid der
kamer van koophandel verkozen aan wiens verkiesbaar
heid met grond getwijfeld werd. Zoo werd voor een paar
j-xren iemand tot lid van diezelide kamer verkozen die
den wettelijken leeftijd Diet bezat, en dus niet toege
laten werd. Het fraaiste van dit geval was echter dat
een der leden van de kamer bij de behandeling der
geloofsbrieven ontkende dat men eerst met den dertig
jarigen leeftijd verkiesbaar werd, en, toen men hem
uit het organiek besluit bet tegendeel had aangetoond,
beweerde dat hij er dan niets van begreep omdat hij
zelf lang vóór dien leeftijd tot lid verkozen en toege
laten was gewordöDzonder dat iemaaa daar ooit
aanmerking op nad gemaakt. Toen een ander lid iets
vroeger zijn iidraaatschap had nedergeiegd wegens zijne
benoeming tot consulherinner ik mij dat een zijner
medeleden mij verklaarde dat hij dit al heel gek vond.
Ik las hein daarop uit het organiek besluit voordat
de bedoelde betrekking met het lidmaatschap van de
kamer onvereeuigbaar wasmaar kreeg ten antwoord
„Oeh kom'. Ateot daar geen mouw aau te passen was.
Ik wed dat niemand er iets vao gezegd had, zoo***
lid van de banier van koophandel gebleven was, want
hij is een goed lid." Wat zegt ge vau zulk eeu eer
bied voor de wet in de vorstelijke residentie!"
iSeuoeanugen eit beslniteu»
NOTARIAAT. Eervol ontslag verleend, op verzoek,
met ingang van 1 Juli 1874, aan H. Duyl jes als notaris
te Utrecht.
sCHUTTERtJÊN. Eervol ontslag verleendop verzoek,
aan J. H. Moll als 2e luitenant a la suite bij d9 dienst
doende schutterij te Zierikzee eu hem benoemd tot
2e luitenant bij de dienstdoende schutterij te Hoorn.
Onderwijs.
D<\ van Vleuteu van "Wormerveeris benoemd tot
leeraar in de scheikunde aan de Twentsche industrie
ën handelsschool.