©uitmhmfc.
Koloniën.
BERICHTEN V&.N HET OOBLOGSTOONEEL
Aan het rapport van luitenant-generaal van Swieten
omtrent het nemen van den kraton wordt nog bet vol
gende ontleend;
Yo% den 29c° Januari werden de volgende beschik
kingen genomen: om 6 uren zouden gereed staan het
reehterhalf 14e bataljon, met twee sectiën artillerie, éen
peleton mineurs en de cavalerie, cm onder bevel van den
overste van Thiel uit te rukken, teneinde het ter
rein te verkennen ten zuiden van den kraton en van
Longattah, om den sleutel te zoeken van de stelling
tusschen do XXII, XXV en XXVI moekims. Men zou
den weg nemen langs de noordzijde van den kraton en
de rivier. Het hoofdkwartier zou de kolonne volgen.
Deze verkennings-kolonue vertrok te 6 uren. De
opperbevelhebber en de 2® bevelhebber met den staf
volgden haar op den voet. In hot voorbijgaan werden
de versterkingen opgenomen, die de vijand buiten den
kraton tot versterking en verdediging van die positie
had aangelegd, namelijk de werken van pasar-Atchin,
Panglima Polim en van kampong Idjoe. Hoe ook voor
bereid geduchte werken te zullen vinden, stond men
toch verbaasd over den grooten arbeid, die verricht
is, en het talent, waarmede ze zijn aangelegd. Het is
eene aaneenschakeling van redouten, die in het front
van de rnissigit eene lengte van 220, en langs de rivier
eene uitgestrektheid van 1020 meter bobben. Zij zijn
aan de vóór- en achterzijde gesloten en ongelijk van
grootte, waarschijnlijk doordien iedere moekim, naar
gelang zijner sterkte, zijne eigen versterking beeft
gemaakt. De versterking van pasar-Atchin is een op
zichzelf staand werk, front makende naar de rnissigit
en naar de rivier, op elk dezer zijden eene uitgebreid
heid van 220 meter hebbende. In profil en komman
dement is dit het belangrijkste: het verdedigt de
hoofdpoort des kratons. Van alle zijden is dat werk
door zware bamboe-doeri-heggen van twee a drie meter
dikte eu door verhakkingen van hetzelfde materiaal
beschermd.
Da versterkingen Pangiima Polim en Lampo Idjoe
dienen om de doorwaadbare plaatsen der rivier te
beschermen, en zijn in öenzeltden gee8t als de eerst
beschrevene aangelegd. Het aan don rechteroever ge
legen Leinboe (waar den 25en en 26ea December jl.
zoo hevig gestreden is) staat met deze werken in ver
band. De aanlegger dezer werken moet zijn Toeankoe
Hassan van Minja Paket, die ook eenige pretentiën op
het sultanaat maakt. Mogelijk, dat een ontstuimige
aanval een onverwacht succes zoude hebben kunne i
verkrijgen, maar meer waarschijnlijk zou een aanval op
den kraton of zijne buitenwerken met groot verlies zijn
afgeslagen,- want ongedekt zou men blootgesteld zijn
geweest aan hevige front- en flank-voren. De verovering
van dezo goed a ingelegde versterkingen was dan ook
naar alle overtuiging enkel door eene omtrekking, zoo
als op 23 en 24 Januari geschied is, te verkrijgen.
Zuidelijk van deze versterkingen werd het terrein
lastiger en kon de kolonne slechts moeilijk avan-
ceeren. Ia de nabijheid van het huis vau Iman Long-
battah werd een nog versch grat onder eeo afdak en
opgehoogden grond gevonden, waarschijnlijk het graf
van deu op den 26®n dezer overleden sultan Aladin
Man8joer Sjah, omdat de vorm van dit graf en de
plaats overeenkwamen met de beschrijving, die daarvan
gegeven was. Nadat de kolonne uit de kampong Long-
battah gedeboucheerd was, werd ze op 300 a 400 meter
afstand beschoten uit eeue nabij gelegen kampong,
Lam Sirech genaamd, welke tot de XXII moekims be
hoort. Men was genoodzaakt een gevecht aan te nemen,
dat ons aangeboden werd, doch niet -in onze bedoeling
lag; het oogmerk was om het terrein om de zuid, dat
alle kenteekenen draagt van goed bevolkt en vrucht
baar te zijn, te verkennen en proclamatiën te versprei
den, teneinde het volk over te halen, orn de wapenen
neder te leggen en zich te onderwerpen.
Doch deze aanval dwong ons het gevecht aan te
nemen en die kampong te verbranden. Gaandeweg
werd het vuur sterker, en vielen ook schoten van de
overzijde der rivier. Eenige versterkte stellingen wer
den door ons genomen, maar eene andere, achter een
on door waad baar stroompje, bleef voor ons ongenaakbaar.
Aangezien op geene reserve-munitie voor dezen tocht
was gerekend, en het vijandelijk vuur in hevigheid
toenam, werd overste van Thiel gelast op een geschikt
oogenblik hot gevecht af te breken, en terug te trekken.
Om de kolonne in haren terugtocht niet te hinderen,
trok het hoofdkwartier, de cavalerie en de ambulance
het eerst terug. Het ïinkeriialf 3° bataljon kwam uit
den kraton om den terugtocht van de kolonnewaar
van verscheiden compagniëa reeds de patronen ver
schoten haddeo, te dekken.
Om 2i uur kwam het hoofdkwartier, en om 3^ nnr
kwamen de overige troepen in het bivak terug. Twee
officieren en 18 minderen waren gewond. Een deroffi
eierende le luiteuant C. van Leeuwen van het 14°
bataljoD, stierf nog denzelfden dag, terwijl de andere,
de 1° luitenant J. S. Bijsterveld van het 12° bataljon,
in bedenkelijken toestand verkeerde.
Gemengde berichten.
Aan het verslas: der vereeniging tot bescherming
van dieren, te 'sGravenhage, gedurende bet jaar 1873,
worden de volgende bijzonderheden ontleendHet be
stuur ontwaart al meer en meer, d&t de beginselen
van dierenbescherming alom in den lande meer instem
ming vinden. Uit vele plaatseD, waar vroeger in dit
opzicht de grootste onverschilligheid hcerschte, zijn
thans en in den loop van het verslag is dit gebleken
talrijke stemmen opgegaanom de zaak der dieren
bescherming te bepleiten en openlijk te ondersteunen.
Verder wordt ook ter sprake gebracht de zaak der
ontleedkunde, toegepast op levende dieren. Het be
stuur is van gevoelen, dat onnoodige folteringen moeten
achterwege blijven, en het eene onverantwoordelijke
wreed- en ruwheid is, levende dieren onder het or.t
leedmes te pijningen alleen om feiten aan te toonen,
die geen bewijs meer behoeven en reeds dikwijls, ja,
reeds op het volledigst bewezen zijn. Terugziende op
het afgeloopen jaar en nagaande wat op het punt van
dierenbescherming in ons vaderland is verricht, dan
gevoelt het bestuur zich niet naar wensch bevredigd
en vestigt daarbij voornamelijk het oog op de treurige
omstandigheid, dat er hier te lande nog steeds een wet
tegea het mishandelen van dieren wordt gemist. Daar
echter staat tegenover, dat do zaak der dierenbescher
ming vooral in de laatste tijden kennelijk vooruitgaat,
en ook in Nederland hoe langer hoe meer veld wint.
Het ledental breidde zich uit: de 'sGravenhaagsche
vereeniging telt thans bijna 900 leden, onder welke er
velen zijn, van wie edelmoedige contribution worden
ontvangen. Sedert de vorige algemeene vergadering
traden 87 nieuwe leden toe. De rekening en verant
woording over 1873 wijst een voordeeüg slot aan van
406.77.
Door den hoer S. Vcrtdijk van Haarlem is in de
zaal Frascati te Amsterdam eene séance gegeveD, tot
verklaring van het door hem uitgevonden medisch-
orthopaedisch hijschwerktuig, dat voor gewone gym
nastiek en voor de genezing an lichaamsgebreken, ont
staan door verkromming of verlamming der spieren,
bestemd is. Vele geneeskundigen en belangstellenden
woonden deze voordracht bij.
In deUtrechtsche volksgaarkeuken zijn gedurende
de maand Maart 5478£ poitiëu afgeleverd, waaronder
1646 vleesch, visch siUspek, 12334 aardappelen, 1029
rijst en erwtensoep, 10224 capucijndersen bruine boonea,
286-4 groenten en hutspot en 261 brood, karnemelk enz.
Van het kosthuis werd door 41 personen gebruik
gemaakt,
De dam welke men in de haven te Harlingen gelegd
bad, teneinde da nieuwe haven droog te maken, is in
den nacht vau 7 April voor de drukking van hetzee
water bezweken. Met een geweld alsof er eene zware
ontploffing plaats had, stroomden de golven naar bin
nen, zoodat de zware ingeheide balken als riet bij den
grond afbraken.
Bij de jongste begrootingsdebattGn werd eene
poging om aan de inrichting voor vischteelt te Velp
eene subsidie van rijkswege toe te kennen met geen
gunstigen uitslag bekroond. Naar men verneemt is het
thans aan de heeren J. A. op de Macks en O gelukt
deze nuttige inrichting, onder den Eaam van „Nederlacd-
sche vischteelt en kweekerij," tot stand en in werking
te brengen.
Omtrent den vierdubbeieu moord te Hoogeveen
wordt nader aan de Nieuwe Rotterdamsche courant
bet volgende medegedeeld. De moordenaar, Jan Kroezen,
is arbeider van beroep, gehuwd en van middelbaren
leeftijd. Hij bewoonde, mot nog iwee gezinnen, een
huis in de gemeente Ruinen, maar gelegen vlak
aan de grenzen der gemeente Hoogeveen. Ia het ach
terste deel van dit buis woonde de verslagens Kamman
met zijne vrouw en twee kinderen. In het middelge
deelte woonde Kroezen, eu in het voorste Johannes
Blok. Kroezen was al geruiraeu tijd lastig geweest voor
zijne bureö, en had zich menigmaal uitdrukkingen
laten ontvallen, die zij met ongerustheid hadden aan
gehoord. Zaterdag vóór Paschen was hij weer druk
aan 't studeeren geweest in den bijbel, en vooral in
Jesaia, en was daarop met eeu broeder van hem bij
een geneeskundige gegaaD, om iets te vragen tot „be
daring." Nadat hij dit gekregen bad, gingen beiden
in een herberg, gebruikten daar eeuigen sterken drank
(weinig, naar verzekerd wordt) en gingen daarop naar
huis. Hij was daar echter niet laug, of hij ving weder
aan zoodanig te woelen, dat bet Blok angstig om 't hart
werd, waarom hij zijn broeder, die in 't bezit was van
een pistool, verzacht in zijn huis de wacht te houdeD,
terwijl hij naar Hoogeveen giüg om zijn beklag aldaar
in te dienen. Toen hij was teruggekeerd, vernam hij
dat er niets bijzonders was gebeurd, en liet dus zijn
broeder weer vertrekken, maar behield diens pistool.
Kort nadat hij met zijn gezin (eene vrouw en drie
kinderen) was te bed gegaan, werden de luiken voor de
ramen van zijne woning van buiten opengetrokken door
Kroezen en wel tot tweemalen toe. Blok was opgestaan
en had hem ernstig aangemaand zich rustig te houden.
Niet lang echter nadat Blok de luiken voor de tweede
maal gesloten had, werden dezo andermaal geopend,
de krankzinnige verbrijzelde de ruiten, en sprong daarop
binueü. Onder een vervaarlijk geschreeuw, greep hij
twee der slapende kinderen van de bedstedo en wierp
ze door het raam naar buiten, terwijl het derde, dat
ook reeds door hem was aangegrepen, hem wist te ont
komen. Er volgde nu eene worsteling van Blok met
den geweldenaar, maar deze, een man van groote
lichaamskracht, kreeg Blok onder en poogde hem de
keel dicht te knijpen. Met de hulp echter van zijne
vrouw geraakte bij los, en na nog een worsteling buiten,
begaf Kroezen zich eindelijk weer naar huis. Eenunr-
later schijnt hij bij zijn anderen buurman, Kamman,te
zijn ingedrongen. Nadat KammaD, met zijn beide kin
deren onder den arm. en gevolgd door zijne vrouw,
hem was ontvlucht, schijnt de woedende man hen te
hebben achterhaald. De vrouw werd niet ver van bare
woning gevonden met verbrijzelden schede). Een weinig
verder de kinderen en de man, de eersten doorboord
door de tanden van een hooivoik, de laatste op ver
schillende plaatsen deerlijk gekneusd en gewond. De
ijzingwekkende bijzonderheden van dezen viervoudigen
moord werden door den moordenaar met groote kalmte
on halt lachende verhaald. Heden ochtend is bij naar
een krankzinnigengesticht vervoerd.
Th ermometerstaiuL
8 Apr.'sav. 11 n.42 gr.
9 's morg. 7 u. 43 gr. s' inidd. 1 u. 57 gr. 's av. 6 u. 53 gr.
Algemeen overzicht.
De laatste onderscheidingen van verschillende zijden
aan Thiers te beurt gevallen en de woorden door hem
bij die gelegenheden gesproken, hebben opnieuw da
aandacht op dezen staaisinan gevestigd. Een der groote
Engelscfce bladen, The Daily News, dat menigmaal
scherpe critiek tegen hem heett gevoerd eu die ook
tbaDS niet spaart, heeft in een zeer lezenswaardig artikel
de groote verdiensten van Thiers jegcr.8 Frankrijk in
het licht gesteld. Het vergelijkt den toestand van dat
land op het oogenblik waarin Thiers de regeering
aanvaardde met een hoogstgevaarlijkeu afgrond, waarin
Thiers zich waagde met behulp van alle goedgezinde
burgers.
A!s pust van overeenkomst in de geschiedenis van
Engeland zelve atelt The Daily News tegenover dien
toestand van Frankrijk dien vanEogeland in 1688 eu toen
Willem van Oranje gehoor gaf aan de stem der natie
die hem ter hulp riep, en deze vorst beschikte nog
over elementen van macht en vertrouwen die Thiers
geheel outbrakeu. De voornaamste en grootste oorzaak
van het succes van laatstgenoemden is misschien niets
anders geweest dan dit, dat hij geen oogeubük zijne
tegenwoordigheid van geest verloor; in een geheel
verward land, vol raadslieden die ook in staat van
verwarring verkeerden, was hij alleen koelbloedig,
scherpzinnig en geheel meester van zich zeiven.
Tot aan net einde legde hij dezelfde standvastigheid
aan den dag en overzag hij den toestand met dien
koeleu zin, om don werkelijken staat van zaken te
leeren kennen, welke onmisbaar is voor den jurist die
een moeilijke en ingewikkelde quaestie moet bestudeereD.
De groote quaestie voor Frankrijk was, het weder
vertrouwen in zich zeiven in te boezemen, en dit is
Thiers alleen gelukt door een kalme en vastberaden
houding en door de moeilijkheden flink onder do oogen
te treden, llij had weldra Frankrijk tot de overtuiging
gebracht, dat het zijn eerste plicht was om de
oorlogsschatting te betalen en zich vau de bezetting
te bevrijden, en ongetwijfeld had de natie do geestkracht
en den moed waarmede zij deze taak volbracht aan den
heer Thiers te danken. Geen ander zou voor de
republiek hebben kunnen doen wat hij er voor heeft
gedaan.
Met dezen lof van het Engelsche blad stemmen
ongetwijfeld alle verstandige Franecben in, en hetware
t e wenschen, dat die krachtige, kalme geest van Thiers
èc regeering öu vertegenwoordiging weer bezielde dan
thans het geval is. De verwarriog neemt metioderen
dag toe; de officiense organen verzekeren wel, dat in
het ministerie volkomen overeenstemming heeracht,
maar intusschen verkondigen de organen der regee-
ringskringen zelve geheel tegenovergestelde denkbeel
den. Le Francais, die uitsluitend door den heer de
Broglie wordt geïnspireerd, en La Presse, het orgaan
van den hertog Decazes, waarin zelfs maarschalk Mac-
