MIDDELBURGSCHE
F 51.
Zaterdag
1874.
COURANT.
28 Februari.
Dit Wad verschijnt dagelijks met uitzondering van den Zondag, den 2« Paasch- en Pinksterdag en een der Kerstdagen.
H)e prijs per 3/xn., franco ie 3.50.
Middelburg 27 Februari.
Bij de overweging in de sectiën der tweede kaoier
van bet ontwerp van wet ter bepaling van den dag}
waarop in 1874 de gewone verkiezingen van leden der
provinciale staten zullen plaats hebbenwerd in éen
afdeeling deze tijdelijke afwijking van een organieke
wet aigekeurd. Deze bedenking werd beantwoord met
de opmerking, dat van een wet slechts door een wet
kan worden afgeweken en de wetgevende macht der
halve in elk bijzonder geval volkomen vrij blijft in de
beoordeeling der vraagof de afwijking al dan niet
noodzakelijk is.
In aanmerking nemende dat de nieuwe verkiezings
lijsten eerst den 25cn April gesloten moeten zijn, rekende
men den termijn van 7 Mei wel wat kort en zou de
voorkeur geven aan een dag na den 12en Mei.
Het uit Oost-Indië teruggekeerde barkschip Huyde-
coper, gezag, oer der A. E. Bouten, groot 398 lasteD,
is heden namiddag aan de loskaai alhier aangekomen.
Op de soirée, gisteren avond door de Middelburgsche
muziek-vereeniging gegeveD, traden als solisten op: de
heeren W. A. vao Erp, klarinet; Th. H. II. Verheij,
piano, en Koert, viool, allen uilettanten uit Rotterdam.
De Fautasie-Stücke van Niels W. Gade werden niet
onverdienstelijk door den heer van Erp voorgedragen;
het piano accompagnement was daarentegen niet dui
delijk, vooral in de daarin voorkomende arpeggio's. De
Sonate voor viool en piano kwam ons te veel uitgespon
nen voor; in "de daarin voorkomende motieven vonden
wij te weinig eenheid om de aandacht der hoorders te
kunnen- boeien. Het Andante maakte echter hierop
eene gunstige uitzondering. De heer Koert speelde zijne
partij goed; zijn toon ia vol en aangenaam. De karak
terstukken voor klarinet en piano, eene compositie
van den heer Verheij, geven evenals de genoemde
Sonate blijken van compositie-talent, maar ook hierin
wordt eenheid gemist en wordt door eene te uitgebreide
bewerking de aandacht niet aangenaam bezig gebonden,
maar veeleer vermoeid.
Het Abendlied van Schumann en de Romance van
Beethoven, beiden voor viool met piano-begeleiding,
blonken als aangename lichtpunten tegenover het voor
afgegane uit. De voordracht dezer nummers door den
heer Koert was keurig, zoowel wat opvatting als uit
voering betreft. Wij zouden aan deze stukken, tot
besl uiting der soiiée, de voorkeur gegeven hebben boven
de uitvoering van de Introductie en het Thöme varié
voor klarinet, hetgeen zeker een aangenamer indruk zou
hebben achtergelaten.
De uitvoering van het Allegro vivace en het Andante
con moto van Mendelssohn, zoomede die van de Ouver
ture Joseph van Méhul door het orkest, was bevredi
gend.
Eergisteren werd door mr. D. van Eek te 's Graven hage een
luisterrijk diner gegeven ter herinnering aan zijn zilveren
feest als lid van de tweede kamer der staten-generaal.
Onder de aanwezige gasten merkte men op de minis
ters van justitie en binnetlandsche zaken, den president
en eenige leden van de twesde kamer der staten-gene
raal, eenige ledeD van den raad van 3tate en den
hoogen raad. (Hel Vaderland
Naar het Handelsblad verneemt zal de orde der
vrijmetselaren in Nederland zich niet onbetuigd laten bij
de vieiing van het kroningsfeest op 12 Mei. Alle
„werkplaatsen" zullen den volgenden dag feestelijk ver
gaderen, terwijl voor rekening der algemeene kas een
gedenkpenning voor deze hoogst zeldzaam voorkomende
gelegenheid zal worden vervaardigd, waarvan een exem
plaar in goud aan het koninklijke echtpaar en zilveren
aan de leden der koninklijke familie zullen worden
aangeboden.
De Nederlanders in Amerika blijven niet achter, om
te doen blijken van huune sympathie voor het feest
dat onze koning op 12 Mei hoopt te vieren. Zeven te
New-York gevestigde Nederlanders, de heeren J. W.
van der Horst, J. Reijnders, Rud. C. Bnrlage, d*. A. H.
Bechthold, E. A. M. Carp, C. C. Abel en J. R. Plan
ten, hebben by eene op oranjepapier gedrukte circu
laire de aandacht van de Nederlanders, die zich op
Amerikaaischen grond bevinden, gevestigd op het ge
noemde feest en hun voorgesteld Z. M. op den feestdag
als huldeblijk een geschenk te doen aanbieden, bestaande
in een album met lokale afbeeldingen uit Amerika of
iets dergelgks, aihankelijk van de bijdragen, en verge
zeld van eene naamlijst der gevers.
Onze Haagsche correspondent schrijft ons het
volgende:
„Het is al weer het oude liedje geen politiek nieuws
in de residentie van Nederland. Het eenige berichtje
van politieken aard dat ik u-mede kan deelen is de
groote waarschijnlijkheid dat de muntwet zal worden
afgestemd, maar dit kan maar ten halve een nieuwtje
geDoemd wordeD. De tweede kamer heeft ons in den
laatsten tijd zoo zeer aan afstemmen van nuttige
maatregelen gewend, dat aanneming vau de muntwet,
het goedkeuren zelfs van een met de politiek maar
weinig verband hebbenden maatregel, al bijna op zich
zelf reeds eene onmogelijkheid scheen. Misschien ben
ik wat al te sceptisch van natuur of liever, door
de omstandigheden zoo geworden maar ik voor mij
heb den ijver, waarmede de dagbladen zich aan het
bespreken van de lastige muotquaestie gewaagd heb
ben, met volle waardeering er van, al3 peine perdue be
schouwd. Wordt de muntwet verworpen, dan, zegt
meD, zal de heer van Delden de sleutels van de schat
kist nederleggen. Een groot en onherstelbaar verlies
voor het ministerie zal deze aftreding niet zijn; natuur
lijk komt zij mij wel voor, nadat de heer van Delden,
werkeloos op elk ander gebied, geslagen zal zijn op het
eenigo punt, waarop hij, onder sterke pressie, toch iets
heeft trachten tot stand te brengen.
„Om tot het niet-politieke nieuws over te gaanZa
terdag is de lang aangekondigde algemeeue vergade
ring van de mijncompagnie Nederland gehouden, 't Moet
daar nog al heet zijn toegegaan, en aan het bestuur
moeten door allerlei personen, door mannen van het
woordvan het zwaardvan de beurs en van het
penseel zelfs, ieder op zijne wijze, lang niet malscho
verwijtingen gedaan zijo. Er zal nu door de maat
schappij voor een half millioen, dat van het oorspron
kelijke kapitaal nog niet uitgegeven was, preferente
aandeelen worden uitgegevenmet eene preferentie van
7 pet. 's jaars; van die aandeelen moet al ongeveer voor
2 ton geplaatst zijn. Nu, wat do vooruitzichten van
de oorspronkelijke aandeelhouders mogen zijn, de
35,000, die vereischt worden om deze vooruit bedee
ling te voldoen zijn stellig uit de mijn te halen. Aan
het slagen dezer uitgifte, die in zekeren zin dQplanchedu
salut van de maatschappij is, valt dus niet te wanhopen.
„Dat de oorspronkelijke aandeelhouders, die zich door
adviezen van geachte deskundigen en het voorbeeld
van scherpzinnige financiers tot deelneming hebben
laten verlokken, eene zeer vuile pijp aan de Mijncom
pagnie rooken, is meer en meer duidelijk ge wordeD.
Trouwens zij hebben daarin het traditioneele lot van
den Nederlander ondergaan. Het is vreemd dat onze
natie, die zoo geduldig en werkzaam en, over het ge
heel genomen, zco uiterst spaarzaam is, het altoos zoo
ongelukkig treft in de belegging harer spaarduitjes,
't Gaat ons als de bijensic vos non volis mellijicatis
apes! Wij werken onvermoeid en leggen deD honig
op in onze celletjes als provisie voor den kwaden dag,
maar als wij een tamelijken voorraad bijeen hebben
dan komt de ruwe hand van een Turk, of van een
Yankee of iar-West-mao, van een Spanjaard of van
een Duitschea steenkolenmao, en breekt de honigraten
uit onze korven om de boterhammen van zijne kindertjes
te besmeren en zich kaarsen te gieten van de produc
ten van ons werk. En wij, Nederlanders, wij brommen
en gonzen een poos, wanneer wij den diefstal opmerken
zeer verstandig zetten we ons er over heen en gaan
we weêr aan het werk, maar zeer onverstandig laten
wij od8 later op precies dezelfde manier behan
delen.
„Het zon eene aardige statistiek zijn, ofschoon ze
een verbazend onaardig resultaat aan den dag zou
brengen, na te gaan hoeveel kapitaal er in ons land in
de laatste twintig jaren want ik wil niet teruggaan tot
de dagen van de Amerikaansche banken of het eerste
failliet van Spanje al door renteniers en kapitalisten, en
door menschen die 't veel minder konden missen dan
deze, verloren is. Griekenland, Mexico, Oo3tenryk,
Spanje zouden rubrieken worden met zeer groote cijfers;
ook Peru, de Amerikaansche spoorwegen, Maxwell,
Costilla en de mijncompagnie Nederland zouden mede
werken om het millioeoental verlies zeer te vergrooteo.
Practisch nut en een afschrikkend voorbeeld zou de
statistiek echter, zoo ik vrees, niet geven; al die
milüoenen zijn voor ons nog geen leergeld genoeg. Ik
boud mij althans overtuigd dat, na alles wat er gebeurd
is, zoo de opvolger van den aan misbruik van sterken
drank overleden koning van de Sandwichseilanden zich
door het sluiten eener groote geldleening in eens op
het peil der Enropeesche beschaving mocht willen stellen,
hij niet alleen emittenten en syndicaten zou vinden te
Amsterdam, om hem het plaatsen dier leening gemak
kelijk te makenmaar ook honderden en dui
zenden soliede Nederlanders, die hunne spaarpennin
gen voor de 8, 10 of 12 percents-obligaties van zijne
zwarte majesteit zouden komen verruilen. Wanneer de
schaeh van Perziê zijne reis over Amsterdam genomen
had, zou hij zijn land niet aan Renter hebben behoeven
te verhuren maar a instar van den grooten heer en
den kbedive zich hebben kunnen baden ia het geld,
door eeae te Amsterdam genegotieerde leening opge
leverd.
„Men verwijt ons wel eens dat we zooveel verliezen
lijden omdat wij bij voorkeur ons geld buitenslands be
leggen maar dit verwgt is, duukt mij, niet gegrond.
Of hebbeu wij bij binnenlandsche beleggingen dan nooit
verloren, en zijn wij nooit de slachtoffers geweest van
oplichterijen en kwade trouw van landgenooten? Zie,
ik wil geen namen noemeu, maar het wegloopen van
bankiers met een andermans geld begint hier meer
en meer aan de orde van den dag te komen. Men ia
hier nog wel niet opgeklommen tot de geniale zw nde-
larijen van de rinqs te New-York, maar zoo raakt men
dan toch ook zijn geld kwijt. En die zoogenoemde
echt-Nederlandsche ondernemingen? Denk eens aan de
vele assurantiemaatsehappijen die te niet zijn gegaan,
met totaal verlies van het kapitaal der aandeelhouders, ter
wijl de directeurs eenige jaren lang wonderlijk groote
winsten hebben gemaakt; denk eens aan de Nederlandsche
afdeeling van de groote internationale onderneming
ponr christiardser le capital; denk eens aan de O. I. maat
schappij van administratie en lijfrente, aan deu Centraal
en den Noord-Brabant-Duitscheu spoorweg,en vergeet ook
do stoomvaart-maatschappij „Nederland" niet, die, zoo
ik mij niet vergis, volgens den prospectus minstens
16 percent zou geveoen die in de vier jaren van haar
bestaan nog geen balven cent aan de aandeelhouders
heeft uitgekeerd.
„„Nederland"! ook al „Nederland", evenals deCari-
bou-compagnieevenals een der hier gevestigde fi'iaal-
vennootschappen van Langrand-Dumonceau (als ik mij
niet vergis). Een gevaarlijke naamzoo het schijnt,
op financieel gebied. Ik vrees dat Nederland werke
lijk een slechten naam zal krijgen in de financieele
wereld; of wel een zeer goeden, al naar men het
neemt. Want ik denk dar ons soliede en rijke vader
land wel langzamerhand bij alle icsoliede maatschap
pijen en regeeringen de roofridders van onzeu tijd
de reputatie zal hebben gekregen van altoos gereed te
staan met zijn geld om in de meest onbekende en inso-
liede evengoed als in de vaste en welgevestigde zakeu
deel te nemen, mits men de zaak maar een mooien
glimp weet te geven. En dat is eene kunst die nog
niet verloren is!".