ons heen doenen de generaal van Swieten zal door
een tractaat zijne wapenfeiten kunnen kronen."
Benoemingen en besluiten.
WATERSTAAT. Benoemd tot adspirant ingenieur van
den waterstaat de civiel-ingenieurs A. B. Albers en
jonkheer C. J. de Jong van Beek en Donk.
Kerknieuws.
De algemeene synode der Nederlandsche hervormde
kerk heeft hare zittingen eergisteren hervat. Zij bestaat
uit dezelfde ledenwaaruit zij bestond toen zij op
reces scheidde. Alleen is de heer C. Speelman, die
weder als predikant in dienst getreden is, vervangen
door m1-. C. Gr. de Balbian van Doorn.
Onder bescherming der politie hebben de gods
dienstoefeningen te Opheusdenop Zondagen 1 en 8
dezer, ongehinderd plaats gehad onder leiding van ring-
predikanten. Men zegt echter dat de partij, welke voor
afscheiding van de Nederlandsche hervormde kerk ijvert,
een gunstige gelegenheid afwacht om haar slag te
slaan, en evenals de pastorie, ook de kerk zegevierend
in bezit te nemen.
Marine en leger.
Naar aanleiding der gunstige berichten uit Atsji
zal, naar de Heldersche en Nieuwedieper courant
verneemt, het detachement van 300 mariniers nog niet
naar Oost-Indië worden gezonden.
Koloniën.
BERICHTEN VAN HET OORLOQSTOONEEL.
Gevecht te Kwala Gighen.
Omtrent dit gevecht zijn in een particulieren brief
aan de Indiër de volgende bijzonderheden medegedeeld
Donderdag 11 December. De plas tusschen Kwala
Tjaukoel en de Kwala Gighen moest overgetrokken
worden. Te half 10 uur was de passage volbracht;
wij waadden tot over den buik docr het water en sloe
gen aan den anderen oever een bivouak op, beveiligd
door een postenketen. Te 3 uren 's middags werden
wij plotseling door een hevig vuur op onze linkerflank
uit geweren en lilla's bestookt. Het duurde wel een uur.
De kogels vlogen ons om de oorenwij hadden geen
minuut rust en eindelijk wist men van generaal van
Swieten de toestemming te verkrijgen om den kampong
te verbranden. Daartoe rukte een compagnie mineurs
op, onder bedekking van eene compagnie infanterie;
in een half uur tijd stond alles in vollen gloed. Het
was noodig; wy kregen vuur en zagen den vijand niet,
zoodat voor hem die tegen het branden is, die maat
regel geen reden moet zijn om den generaal te veroor-
deelen, omdat die gegeven toestemming lijnrecht in
strijd is met zijne vroegere orders. Hier moest het trou
wens gebeuren, hij zei ook: „Het moet nu geen regel
worden." Nu kiegen wij geen vuur meer, maar moes
ten weer vroeg op de been, om verder vooruit te rakken.
Vrijdag 12 December. De kwala Gighen zou dan
overgetrokken worden door het 12e en 9e bataljon, met
de batterij artillerie 6ponders licht en de cavalerie
in éen woord: de 3® brigade. Men had gedacht, naar
opgave der gidsen, dat die rivier doorwaadbaar was;
maar de cavalerie, die het eerst overging, verloor
2 paarden en een brigadier, die verdronken. Er wer
den toen sloepen aangevoerd en te 1 uur was de ge-
heele brigade over, natuurlijk doornat, want om in de
sloepen fe komen, moesten wij een eind zeewaarts in.
Zaterdag den 13en December ging des morgens vroeg
eene verkenning uit tegen een ben ting die vijandelijke
teekenen had gegeven, maar hij kwam terug, want de
vijand bad flink vuur gegeven, waarbij 3 cavaleristen
gekwetst en 1 mandoer-koelie gedood werd. Hierbij
gebeurde iets merkwaardigs; die mandoer zat op een
kistje lithofracteur, en een 6ponds kogel trof hem in
den buik. Had die kogel die fracteur getroffen, welk
eene ontploffing had het dan gegevenDe verkenning
teruggekeerd zijnde, kreeg men op eens links voorwaarts
een goed vaur en zag men gedurig schuitjes met per
sonen naar de benting roeien, die links van ons bivouak
lag en waarvan wij door de kali gescheiden waren. De
muur was van klipsteen, 2 sabellengten dik en met
ronde schietgaten; de vorm is prachtig voor een inland-
schen vijand. Het 9e bataljon was bestemd om de ben
ting te bezetten. Het ging dan ook de kali over en
aangezien de voorhanden zijnde brug (waarop éen per
soon moeilijk over kan koicen) niet te gebruiken was
en dit te lang zou ophouden, ging het voorwaarts door
het water, tot aan de borst door de modder, met de
volgende order
Het 2° peloton 3e compagnie (kommaudant de le lui
tenant Happé) bezette de linkerflank der benting, terwijl
het linkerhalf 9e met een gedeelte van het rechterhalf
den rivierkant en de overige zijden der benting zou
bezetten. Het 9e kreeg toen uit den kampong aan de
overzijde der kali een vuur, dat spoedig beantwoord
werd; het rechterhalf 9e bataljon bleef balt houden en
de 3® compagnie keerde weder terug. Wij verlangden
naar rnst, maar ons werd gelast den volgenden mor
gen te halt 6 gereed te staan, om op te rukken tegen
de benting, waaruit dien dag twee cavaleristen en de
mandoer gekwetst waren.
Zondag 14 December rukten de onzen te balt 6 uit,
het linkerhalf 9e, en het 12e en het 3e bataljon. De majoor
Romswinkel zou eene omtrekking doen licks en het
12° bataljon rechts, terwijl de overige troepen in front
zouden attaqueeren, te weten de 3e compagnie linkerhalf
(Meis) en de 4e compagnie (Steenhuizen). De 3ecompagDie
werd en tirailleur opgelost, terwijl de 4e in reserve
bleef. Wij kregen een vreeselljk vuur, zoodat Meis,
die nog al dikwerf in het vuur was geweest, zeide bet
nooit zoo bijgewoond te hebben. Maar bet sigDaal voor
waarts werd steeds geblazen en zoo ging het vooruit,
totdat een daverend hoerah! van de 2e sectie van de
3' compagnie bewees dat wij meester waren van de ben
ting. Dit was te 10 uren. Da le luitenant Happé, ser
geant Wickel en 3 man waren het eerst er in. Zoo ook
was van den linkerkant van het 3e bataljon het eerst
er in de luitenant de Jong. Ons hoerahverstomde bij
het nagaan van het verlies; aan ooze zijde 6 dooden
en 44 gekwetsten bij die attaque; de kapitein Voerman
kreeg een kogel in den buik, Beekhuis kreeg een kle
wangslag over de rechterknie.
De Atsjineezen verloren bijna 100 man aan dooden;
de gekwetsten hebben zij grootendeels medegenomen,
doch die wij nog vonden, zijn naar de ambulance ge
bracht. Wy verzamelden ons in de benting; maar daar
vloog op eens een Atsjinees uit het struikgewas, met
de klewang in de vuist, en wondde nog 3 koelies en
1 Europeesch fuselier; hij werd afgemaakt. Hanno
dooden zijn allen door ons begraveD.
De genomen benting was sterk en mede uitstekend
aangelegd. Wy dachten nu wat rust te hebben, maar
werden op ons bivouak beziggehouden door den vijand.
Er waren drie gevangen genomen. Na goed gevoed
te zijnwerden zij met hunne wapens weder op vr^e
voeten gesteld en hebben elk 2£ gekregen, met een
soerat voor hun kamponghoofd; eene proclamatie, die
niet kwaad zal werken.
In eene vergadering van assuradeurs, te Batavia
gehouden is het tarief van verzekering in Europa,
geldende voor goederen, via het Suez-kanaal per stoom
boot vervoerd, ook hier van toepassing verklaard. Tot
expert ister vervanging van wijlen den heer J. Klop
penburg, benoemd de heer R. P. Jones. De betrekking
van adjunct expert, daardoor vacant, zal later vervuld
worden.
Het stoffelijk overschot van generaal Bixio, kom-
mandant van het Italiaansche stoomschip Madaloni,
ter reede van Atsji aan de cholera overleden, weid
door zijne bemanning in een ijzeren kist gelegd, voor
zien van een opschrift, en op een eilandje, Poeloe Toe-
wan, onmiddellijk nabij de kust aan de aarde toever
trouwd. Men verhaalt dat, een paar dagen na de ter
aardebestelling, zijne officieren, die zich nog eens naar
die plek begeven hadden, den kuil geopend vonden,
terwijl de kist verdwenen was, weggevoerd door de
Atsjineezen, die in plaats van een te verwachten schat
wellicht op die wijze de cholera binnenhaalden.
Men meldt uit Samarang van 24 December:
Politie en justitie alhier hadden gisteren vereenigd
het genoegende waarschijnlijk eenige werkplaats ter
vervaardiging van valech bankpapier te verstoren en
de arbeiders te arresteeren. Te 9 uien van hier ver
trokkenkwamen de officier van justitie, de griffier,
de adsistent-resident voor de politie, benevens eenig
minder politiepersoneel, ongeveer te 9£ uur te Djoem-
biaDg aanwaar 2ij met den wedono en diens personeel
werden versterkt en aldus naar Tjandie gingen, waar
de woning van den heer Abels het doel van hunnen
tocht bleek te zijn.
Een duar gehouden huisonderzoek bracht aan het
licht: 33 zakken van de bevolkiDg gekochte koffie,
50 kattis onbereide opium, 1 blik geprepareerde opium,
8 marmersteenenvoor de vervaardiging van valache
bankbiljetten nuttig, een gruoto partij djattihoutwerken,
die een sterke gelijkenis hebben op gestolen hout.
Al deze zaken werden in beslag geno menen naar
het bureau van politie vervoerd, uitgezonderd de hout
werken, die van te grooten omvang zijn. Vervolgens
werden vijf werklieden en bedienden van deD heer Abels
gearresteerd en naar de gevangenis gebracht, welk lot
ook den huisheer heden middag trof.
De eer der ontdekking komt voor een groot deel toe
aan een dwangarbeider, die der politie als spion diende
en quasi als gedrost kettingganger met de werklieden
en bedienden van den verdachte in kennis geraakte,
vriendschap sloot en aldus toegang tot het terrein en
de werkplaats kreeg. Na alles goed te hebben opge
nomen gaf bij van zijne bevinding kennis aan den
adsistent-resident voor de politie. Gisteren, tijdens de
arrestatie was deze spion achter het erf van den heer
Abels geposteerd.
Te Solo is ook een belangrijke vondst gedaan.
Gisteren middag waren eenige koeli's in de nabijheid
van het station beziggaten voor te planten boomen
te maken, toen zij op een pak papier stootten. Zy zei
ven zagen er niets opmerkelijks inmaar toen de man
doer kwam, toonde deze de zaak anders in te zien:
hij bracht het zware pak dat ongeveer een voet in
het vierkant groot was naar den stationchef Meijer
en deze ontdekte niets dan bankbiljetten van /100 en
/"500! De resident kreeg daarvan onmiddellijk bericht,
en kwam met den adsistent-resident een plaatselijk
onderzoek houden. Dat alle biljetten valsch waren, was
reeds gebleken. Nog denzelfden dag werd een Europeaan
in verhoor genomen. Het geheele bedrag liep over
een millioen
Bij beschikking vau den minister van koloniën van
den llen Februari, is de hoofdonderwijzer J. Verschuil
gesteld ter besehikking van den gouverneur-generaal
van Nederlandsch Indië, om te worden benoemd tot
onderwijzer derde klasse voor den dienst daar te lande.
Gemengde berichten.
Sinds eenigen tijd wordt door eenige werklieden op
een der fabrieken te Rotterdam trouw gecontribueerd
om tot het oprichten eener winkelvereeniging te ko
men. Thans hebben ook eenige belangstellenden uit
den burgerstand, niet bepaaldelijk handwerkslieden,
zich vereenigd om tot een coöperatieve vereeniging
te geraken.
Te Zwartsluis liggen meer dan 200 schepen met
turfdie klaar lagen voor de afreis naar Holland,
doch door do ingevallen vorst verhinderd zijn zeewaarts
te stevenen.
De keizer van Brazilië wordt gerechtelijk vervolgd
door den eigenaar van het Grand Hötel du Louvre te
Porto. In dat hotel heeft de keizer gelogeerd en ont
ving van deu hotelhouder een rekening van zulk een
schrikbarend hoog bedrag, dat Z. M. dom Pedro II
weigert te betalen.
In den nacht van 9 op 10 December brak een
hevige brand uit te Yeddo, die alle huizen, welke van
hout zijn gebouwd, in de ascb heeft gelegd. De
schade wordt begroot op 200,000 dollars.
De ^Berliner Hausfrauen-Verein", welks leden
tal steeds toeneemt, heeft in zijn laatste vergadering
besloten, een eigen „Dienstboten-Nachweisungsbureau"
in het leven te roepen.
De ambtenaren der telegraphie te Berlijn, ten
getale van 200, hebben besloten een petitie in te
dienen ter verhooging van hun traktement.
Eindelijk is de instructie in de zaak der drie Ant-
werpscbe bankiers van Kerckhove, Penters en Dolge,
administrateurs der Antwerpsche succursale van de
Banque de 1' Union van Brussel (firma Jacobs frères)
afgeloopen. Bij arreêt van 31 Januari jl. zijn de drie ge
noemde bankiers, van welke de eerste twee reeds een
preventieve gevangenschap van ruim anderhalfjaar heb
ben ondergaan, door de kamer van inbeschuldigingstel
ling naar de Antwerpsche assises, die den 9cn Maart zul
len bijeeukomen, verwezen als aangeklaagd van ver
valsching van handelsschriftureu, met volle bewustheid
gepleegd. Het aantal der vervalschingen is niet minder
dan 167, en het nadeel, aan de bank en hare aandeel
houders daardoor veroorzaakt, bedraagt verscheiden
millioenen franken. Van Kerckhove is een Vlaming, de
twee anderen zijn van Bremen geboortig.
Van den generaal-kom man dant van bet koloniaal-
milittiir invalidenhuis op Bronbeek ontvangt de Arn-
hemsche courant de volgende mededeeiing: „Met het oog
op de ingevallen vorst, ea in verband uiet de dure
prijzen der brandstoffen, maar vooral die der steen
kolen, acht ik het niet ondienstig in het bolang van
het groote pnbliek mede te deelen, dat de zoo veel
besprokene brandstof van den heer Raaijmakers (een
emmer steenkolengruis op twee emmers zand, vermengd
met sodawater of keukenzout-water) niet alleen uitstekend
voldoet, maar alhier bij my en in het gesticht sedert
acht weken met gewoon water vermengd wordt toege
past; ja zelfs de overschietende uitgebrande zand- en
kolendeelen worden, op dezelfde wijze toebereid, tot
driemaal toe gebruikt. Bij dit alles beeft men slechts
te zorgen, dat de vuren behoorlijk worden aangemaakt, de
vuurioosters openblijven, om de zoo noodige trekking
te bevorderen, en het vuur worde onderhouden."
Ycrkoopingen en aanbestedingen.
Gisteren is alhier te koop aangeboden een huis en
erf in de Zandstraat, wijk Q n°. 216. Verkocht voor
f 325.
Aan het departement van binnenlandsche zaken
is gisteren aanbesteed het tot 1 Mei 1875 onderhouden
van de werken behoorende tot het gedeelte Veere
Middelburg van het kanaal door Walcheren met het
kanaal door de Oude Arne en de zijtakken naar Arae-
muiden en naar Nieuwland. Zeven biljetten van inschrij
ving zijn ingeleverd. De minste inschrijver was de heer
L. Kalis, te Sliedrecht, voor een bedrag van /"30,900.
Thermometerstand.
12 Feb. 'sav. 11 u. 37 gr.
13 'srnorg.7u.37gr.s'midd. 1 u.46gr.'sav.6u.44gr.
fBuitCïdcmir.
Algemeen overzicht.
Het tweede gedeelte der redevoering van den heer
Disraeli te Buckingham, dat ons thans door de dag-
