MIDDELBURGSCHE
C 0 U R
r 33.
Zaterdai
1874.
Februari,
r;K-
iCfefei
'6
Dit blad verschijnt dagelijks met nitzondering van den Zondag, den 2e» Paasch- en Pinksterdag en een der Kerstdagen.
De prijs per 3/in... franco is f 3.50
Middelburg 6 Februari.
Volgens een bij de regeering ontvangen telegram van
den Nederlandschen consul te Penang neemt de cholera
onder onze troepen te Ateji af.
Naar Het Vaderland uit goede bron verneemt is in
de Maandag gehouden bijeenkomst van burgemeesters
der hoofdsteden in de provinciën besloten om hetpiaD,
dat het geschenk der natie uit goud of zilver zou be
staan, in te trekken. Voorts hebben die hoeren bepaald
dat tot de beslissing over de vraag, waaruit het te
geven nationaal geschenk zal bestaaD, zullen medewerken
twee afgevaardigden uit iedere provincie, door de gevers
zeiven te benoemen.
Ook de Nederlandscbe kunstschilders zijn voornemens
om Z. M. den koning op 12 Mei a. een afzonderlijk
bewijs van hulde aan te bieden. Daar Z. M. een be
minnaar der schilderkunst ie, bestaat het plan om hem
eene collectie schilderstukken van de voornaamste
levende meesters te schenken.
Een der leden van het muziekkorps der Middelburg-
sche schutterij, de heer H. van Dixhoorn, jl. Maandag
overleden, werd heden op plechtige wijze begraven.
Van het spoorwegstation werd de rouwstoet gevolgd door
de officieren belast met het toezicht op de muziek, eenige
leden van het kader en het muziekkorps, dat langs
den weg en op de begraafplaats treurmuziek uitvoerde.
De heer W. L. Burrink, een der kunstbroeders van den
overledene, hield bij het graf eene* toespraak, in ge
bonden stijl, terwijl de officieren alsmede de leden van
het kader en de muzikanten achtereenvolgens een schop
aarde op de kist wierpen. Een talrijke menigte was
van deze plechtigheid getuige.
Naar wij vernemen, zullen tengevolge van de dezer
dagen plaats gehad hebber.de benoemingen bij den wa
terstaat de volgende mntatiën in dat korps komen:
jonkheer J. R. T. Ortt, inspecteur van den waterstaat,
2" inspectie, vau Haarlem naar 's Gravenhage; de heer
J. F. W. Conrad, van Middelburg naar Haarlemde
heer G. van Diesen, van Utrecht naar Middelburg; de
heer L. J. Du Celliée Muller, van Amsterdam naar Utrecht
de heer J. J. Roelands, van Roermond naar Amsterdam
de heer A. E. Musquetier, van 's Gravenhage naar Roer
mond; de heer L. A. Retivens, van Arnhem naar Zwolle;
de heer H. A. van den Maaten, van Groningen naar
Middelburg; de heer A. A. Bekaar, van Middelburg
naar Groningen. (Hit Vaderland.)
De Arnhemsche courant erkentdat het allerverve
lendst is zoo onophoudelijk te hcoreo klagen over die
slechte bezoldigingen der onderwijzers. Men zou geneigd
zijn die lastige klagers voor goed den mond te sluiten,
door hen te dreigen om bij de eerste klacht welke
men nu weder mocht hooren de traktementea nog meer
te verlagen. Dit zou zeker een afdoend middel wezen
om de schoolmeesters in hun lot te deen berusten.
Bovendien wisten deze immers vooruit welke jaarwed
den de gemeentebesturen toekeunen. Wie dwong hen
om den onderwijzersloopbaan te kiezen? Zij lubben
het ziehzelven te wijten, dat zij te weinig hebben om
te leven. Maar juist daarom wordt dan ook nu het
aantal onderwijzers al minder, en is er reeds bepaalde
schaarste aan onderwijzend personeel; dit zou niemand
zich aantrekken als er nog geen andere factor in het
spel was: de scholieren. Het ziju io den regel kleine
gemeenton waar het gebrek aan onderwijzend personeel
zich doet gevoelen, en daar juist heeft men geen bij
zondere scholen om te voorzien in het gemis aan onder
wijs of voldoend onderwijs voor honderden kinderen.
Wat baat nu een goede wet op het onderwijs wanneer
niet wordt gezorgd, dat hare bepalingen kunnen wor
den toegepast? Als de grondwet gebiedt, dat overal
voldoend onderwijs moet worden gegeven, dan ligt toch
duidelijk daarin opgesloten de zorg dat er onderwijzers
zullen zijn; en wanneer stelselmatig de jongelieden
worden afgeschrikt, in plaats van aargemoedigd om
dit vak te kiezen, dan kan men dit geeue goede zorg
noemen.
Toch is die bepaling van artikel 194 der grondwet
volstrekt geen theorie, geen voorschrift voor een ideale
wereld waarmede men het zoo nauw niet kan en be
hoeft te nemen, maar zij bevat integendeel den grond
slag voor het geluk der geheels maatschappij. Ia een
onlangs verschenen rapport van den heer Dexter A.
Hawkins, president van de commissie voor onderwijs
van de vereeniging voor politieke hervorming te Nieuw-
York, ontwikkelt hij de stelling dat misdaden het ge
volg zijn van onkunde en dat* de school het voorbe
hoedmiddel ia tegen onkunde. Wat het eerste gedeelte
dezer stelling betreft, wijst hij op Frankrijk, waarvan
1867 tot 1869 de helft der bevolking lezen noch schrij
ven kon; en die helft leverde 95 percent van de per
sonen, welke beschuldigd werden van misdaad eu 87
percent van de veroordeeldeu. 1q de zes Ameri-
kaansche staten, onder dea naam vau Nieuw-Eogeland
bekend, zijn Blechts 7 percent van de inwoners,
boven de tien jareD, die lezen noch schrijven kunnen
eD die 7 percent bedrijven 80 percent van de mis
daden in die staten. Alzoo tegenover Óen misdadiger,
die onderwijs genoten heeft, staan 53 over dia gecu
onderwijs hebben ontvangen. In die Vereenigde staten
te zarnen zijn, vau de 11 misdadigers, 10 die niet
lezen of schrijven kunnen.
Uit de statistische opgaven oirtrent Beieren blijkt,
dat de misdaden in dezelfde verhouding afnemen
ab het aantal scholen wordt vermeerderd, terwijl
ook deze bijzonderheid verdient wel overweging de
kerk volstrekt geen invloed daarop schijnt uit te oefenen.
Wat de armoede betreft wijst de statistiek van Enge
land, Ierland, Schotlanden verscheidene staten van Euro
pa aan, dat, alle andere omstandigheden gelijk zijnde,
de armoede in omgekeerde redeu staat tot het onderwijs
van de massa der bevolking. Diezelfde regel geldt ook
voor de Vereenigde staten; vau hen die niets hebbeu
geleerd is er 1 op de 10 armen, van de overige bevolking
1 op de 300.
Een staat die zijn belang inziet getroost zich dan
ook groote offers voor het onderwijs. Ia Amerika heeft
de som daarvoor besteed eene hoogte bereikt die ont
zag, maar ook eerbied inboezemt. Er zijn thansvol
gens den zelf den staathuishoudkundige, in de Vereenigde
staten 14,500,000 kinderen welke in de termen vallen
de school te bezoekenea voor deze wordt jaarlijks
aan kosten van onderwijs besteed 95,000,000 dollars,
dat is een derde percent der waarde van het vertnogeu
van het geheele land. Krachtens de wetten van den
staat New-York wordt jaarlijks een eu een kwart
per mille geheven van alle belastbare bezittiugen tot
onderhoud der openbare schoolhetgeen een som op
brengt van 2,500,000 dollars. Maar zoo hoog wordt
ook door het volk zelf de waarde der school geschat,
dat de ingezetenen vrijwillig jaarlijks uog eens negen
maal dit bedrag opbrengen, waardoor de geheele aoen,
aan het onderwijs besteed, 10 miilioen dollars of 25
millioen gulden bereikt. De staat New-York nu telt
vier en een half millioen inwoners.
Nederland kan niet doen wat Amerika kau deen,
maar ook voor Nederland gelden dezelfde waarheden
als voor alle andere beschaafde landen der wereld;
ook voor Nederlaud bestaat dezelfde verhouding tua-
schen misdaad, armoede en gebrek aau onderwijs; en
het is dus niet in het belang van de slecht bezoldigde
„schoolmeesters", maar in het belang van het geheele
land, dat op de karige bezoldigingen en hare gevolgen
de aandacht wordt gevestigd.
Reiioemingen en besluiten.
RIDDERORDEN. Benoemd tot ridder der orde van den
Nederlandschen leeuw mT. L. Ph. C. van den Bergb,
archivaris van het rijk.
rechterlijk e macht. Eervol ontslag verleendop
verzoek, aan mr. G. J. M. van Voorthuysen als réchter
in de arrondissements rechtbank te Groningen.
Onderwijs.
De dirigeerende hoofdonderwijzer van de onderwijzera-
kweekschool te Leiden heeft een uitvoerig plau tot
uitbreiding der lesseu aaa die inrichting bij het gemeente
bestuur ter goedkeuring ingediend. In de eerste ea
voornaamste plaats betreft die uitbreiding het onderwijs
in nieuwe talendat tot dusver aan dio inrichting niet
gegeven werd en 'twelk de hoofdonderwijzer, in ver
band met daartoe betrekkelijke aanhangige voorstellen,
aan de eerlang te benoemen leeraren voor de nieuwe
talen in de gemeente-instellingen voor hooger- en mid
delbaar onderwijs als ambtsplicht wenachfc opgedragen
te zien. Io dat geval toch zou die belangrijke en
gewenschte uitbreiding kunnen verkregen wordenzon
der tot nieuwe aanzienlijke uitgaven voor de gemeente
aanleiding te geven, In de tweede plaats betreft dat
voorstel het onderwijs in deu zang, 'twelk eerst door
betere opleiding der onderwijzers iu dat vak op de
scholen zal kunnen worden wat het behoort te zijn om
aan do bedoeling van den wetgever te beantwoorde».
Kerknieuws.
Beroepen tot predikant bij de Nederduitscbe her
vormde gemeente te 'sGravenhage de heer van Hoo-
genhuysen, predikant te Steenwijk.
Marino eu leger.
De luitenant ter zee 2e klasse O. J. de Jong, belast
met de betrekking van officier van politie bij het konink
lijk instituutvoor de marine te Willemsoord, wordt
met den 15*° dezer op nonactiviteit gesteld en met den
16cn daaraanvolgende vervangen door d n luitenant ter
zee 2C klasse J. L. M. van Gorkum, terwijl met laatst
genoemden datum wordt geplaatst aan boord van Zr. M*.
wachtschip te Willemsoord de luitenant tor zee 2' klasse
A. G. I. baron van Pletten berg.
De officier vaa adminisiratie 3e klasse W. F.
Elouopé, dienende aan boord van Zr. M8 monitor Kro
kodil, wordt met den laatsten dezer op nonactiviteit
gesteld, en met den Iea Maart a. vervangen door den
officier van administratie 3e klasse F. W. Sprenger.
De 2e luitenants bij het korps mariniers J. II.
van Ouwerkerk en G. C. Mirandolle, respectievelijk kom-
mandeerende de aan boord van Zr. M\ wachtschepen
te Willemsoord en te Hellevoetsluis ingescheepte deta
chementen mariniers, worden met den laatsten dezer
gesteld ter beschikking van den koramandant van ge
noemd korp3, en met den len Maart a. vervangen respec
tievelijk door de 2e luitenants bij meer gemold korps
N. van de Roemer en J. R. J. P. Cara bier.
Rechtzaken.
Het provinciaal gerechtshof in Zeeland heeft heden
uitspraak gedaan in de zaak van Willem Verhulst, ge
wezen klerk in de bauk van leeaiag alhier, beschuldigd
van het al3 ambtenaar in de verrichtingen tot zijn post
be hooren de begaan vau valachkeJen door veranderin
gen van akten of geschritten en door daarin valsche
feiten als waar uit te maken.
Het hof heeft als bewezen aangenomen hetgeen
ook door Verhulst is hekend dat bij onware afloa-
singnommers in de beleeningregister3 geschreven heeft,
doch niet bewezen verklaard dat hij dit opzettelijk en
te kwader trouw heeft gedaan.
Op grond van artt. 210 en 216 van het wetboek van
strafvordering is hij mitsdien vrijgesproken ea onmid
dellijk in vrijheid gesteld.
Een zeer talrijk publiek was bij de uitspraak van
het. arrest tegenwoordig.
Koloniën.
BERICHTEN V&N HET OORLOSSTOONEEL.
Aan een brief van een luitenant bij de expeditio
naire troepen in Atsji gedagteekend „Bivouak Penayer,
27 December 1873" ontleent de Standaard het volgende-,
Den 20*» ziju wij op bovengenoemd bivouak