zullen hebben en de officiereu zelfs Batavia verlieten 1
met geen zeer aangenamen indruk van hunnen opper
bevelhebber. Dit is ons althans door de Indische dag
bladen verteld, maar de Indische (zelfs de moeder-
landscbe) dagbladen overdrijven wel eens.
„De minister van koloniën verdient den lof van de
belangstelling van het Nederlandsche publiek naar de
gebeurtenissen te At3ji zoo spoedig en volledig moge
lijk te bevredigen. Behalve met een gouverneur-gene
raal en den generaal van Swieten staat bij nog, zooals
ik hoorin geregelde telegrafische gemeenschap met
onzen consul te Pinang, en zoodra er bericht aankomt
wordt dat door de Staats-conrant aan het publiek be
kend gemaakt. De ijver gaat zelfs zoo ver dat wan
neer er geen „nieuws van het oorlogstooneel" is, de
Staats courant (of bet departement van koloniën) zich
aan bet uitleggen en toelichten van de oude berichten
zet. Die uitleggingen en toelichtingen zijn echter niet
altoos even duidelijk: eu en dan zooals bij voorbeeld
toen de namen van de Atsjiiieesche machthebbenden
werden opgegeven zijn ze weinig interessant, en eene
enkele maal toen er medegedeeld werd dat Pedro
punt bewesten de rivier van Atsji lag, zelfs was de
opheldering foutief, terwijl een eerste blik op de
kaart leert dat het juist, beoosten de rivier is gelegen."
De quaestie van bet invoeren van een uniform
port voor alle staten is thans zoover gevorderd, dat het
tot stand kooien van een Eurcpe.esch-Amerikasusch
postcongres is verzekerd. De directeur-generaal van het
postwezen te Berlijn, van wieu het denkbeeld is uitge
gaan, beeft van alle buitenlandscbe posterijen, met welke
hij zich in aanraking bad gesteld, bericht ontvangen dat zij
op het congros zullen vertegenwoordigd wordeD. Op
voorstel der postadministratie te St. Petersburg is de
dag van bijeenkomst bepaald op 15 September a., terwijl
de Zwitsersche regeering is uitgenoodigdde vertegen
woordigers tegen dien datum te Bern bijeen te roe
pen. Blijkens een telegram uit Bern aan de Duiteche
bladen beeft zij dit eergisteren reeds gedaan. Frankrijk
had aanvankelijk er zich tegen verklaard, omdat de
zaak een uniform laag port ten doel had, hetwelk op
zijne financiën een nadeeligec invloed kon hebbeD.
Thans echter zal het zijne postadministratie insgelijks
doen vertegenwoordigen, ofschoon het daarom niet gezegd
i3, dat het zich bij de resultaten van het congres zal
aansluiten.
In de Staats-conranten 7an gisteren en heden zijn
opgenomen de wetten van den 14en Januari jl., hou
dende vaststelling van do hoofdstukken II en III der
staatsbegrooting voor het dienstjaar 1874.
Volgens de Nieuwe Arnhemsche courant begint de
Bergen-Markicche-spoorwegroaatschappij in dit jaar met
den aanleg van een spoorweg van Keulen naar Glad-
bach. Daardoor zal voor bet grootste gedeelte van
Nederland een nieuwe verbinding met Keulen ontstaan
over Venlo en Viorssen, geheel onafhankelijk van Rhein-
of Cöln-Mmdenerbahn. De weg van Utrecht en llottcr-
dara naar Keulen wordt tevens iets korter dan langs
de tot dusver bestaande lijnen.
Benoemingen en bes)uiten,
burgemeesters. Opnieuw bencemd tot burgemees
ters van St. Jansteen, N. B. IJscbaert.
posterijen. Benoemd tot directeur van het post
kantoor te Sas van Gent H. E. Schlla, geagreëerd klerk
te Heerlen.
notarissen. Benoemd tot notaris binnen het arron
dissement Nijmegen, ter standplaats de gemeente DruteD,
C. A. A. van de Garde, enndidaat-notaris te Zalt-Bomuael.
belastingen. Benoemd tot ontvanger der directe
belastingen en accijuscn te Bo'.sward e. a. W. Luytjos,
thans ontvanger der directe belastingen on acejjnsen te
Gorredijk c. a.
koloniën. Eervol ontslag uit 's lands dienst ver
leend, op verzoek, aan J. A. T. Cohen Stuart, admini
strateur van financiën in de kolonie Suriname, en aan
?nr. R. Twiss, procureur-generaal ia die kolonie, beiden
met ingang van den len Mei a., met vrijlating om hunne
aanspraken op pensioen te doen gelden.
militiepaden. Benoemd tot lid van den militieraad
io de provincie Zeeland de luitenant kolonel Prevöt,
provinciale adjudant in Zeeland, en het plaatsvervangend
lid de kapitein van het 3C regiment infanterie de Bon-
nier, beiden te Middelburg.
leger.- Op pensioen gesteld, ten bedrage van/1050
'sjaavs, do apotheker le klasse P. F. Ras, van het
personeel van den geneeskundigen dienst der landmacht.
Benoemd bij het personeel van den geneeskundigen
dienst der landmacht lot apotheker Is klasse (naar ouder
dom van rang), de apotheker 2' klasse A. van Wijk,
van genoemd personeel.
Kerknieuws.
Iu de vergaueritg van notabelen der Nederduitsche
hervormde gemeente te Vlissicgen, eergisteren avond
gebonden, zijn tot kerkvoogden herkozen de heeren
J. W. Callenfels, J. P. Laernoes, C. Mortier, J. T. Dom
na isse, J. Le Sage van Hoeve, J. A. de Wolft' en A. A.
Verborst.
Bedankt voor het beroep tot predikant bij de Neder
duitsche hervormde gemeente te Eist bij Amerongen
door den heer J. C. Eijkman jr., te Koudekerke.
Op het zestal teï beroeping van een predikant bij
de Nederduitsche hervormde gemeente te 's Gravenhage
zijn geplaatst de heeren: dr. J. A. Gerth van Wijck,
te GroningenH. V. Hogerzeil, te ArnhemE. A. G. van
Hoogenhuijzete Steenwijk; E. A. Lazonder, te 01-
denbroskdr. A. C. J. van Maasdijk, te Haarlemen
S. H. J. de Wolff, te Leiden.
De bisschop van Haarlem heeft benoemd tot pas
toor te Ovezande A. H. Tachi, kapellaan le Delft.
Marine en leger.
Do etat major van het eergisteren van Nieuwediep
naar Cnragau vertrokken scbroefstoomschip Het Loo
is als volgt: kapitein-luitenant ter zee C. A. B. D. Rijk,
kommaudant; luitenant ter zee le klasse K. A. Stak-
mau Bosse; luitenants ter zee 2° klasse C. R. A. van
Oseubrugge, jonkheer J. C. F. West-palm van Hoorn en
J. Wentbolt: officier van gezondheid 2° klasse G. L. Aal-
bertsberg; officier van administratie 2e klasse J. J.van
den Berge.
Bij beschikking van den minister van koloniën,
ad interim minister van marine, is aan den marinier lc
klasje W. N. Kohier toegekend de gouden medaille
voor 50 jaren eerlijken en trouwen militairen dienst.
De officier van gezondheid 3e klasse dr. F. M.
Corvan wordt met den 1CB Februari a. geplaatst bij
het hospitaal der marine te Willemsoord.
Onderwijs.
De hoofdbeginselen van het wetsontwerp op het
hooger onderwijs, thans door de regeeriDg bij de tweede
kamer ingediendkomen op het volgende neder.
Hooger onderwijs wordt gegeven in openbare en bij
zondere scholen.
Openbare scholen zijn die, opgericht en onderhouden
door de gemeenten en docr het rijk, afzonderlijk of
gezamenlijk. De overige zijn bijzondere scholen,
In den 2en titel wordt in de eerste plaats omschreven
wat onder openbaar hooger onderwijs wordt verstaan.
Hoofdstuk I van dien titel handelt over de gymnasia.
Aan de gymnasia wordt onderwijs gegeven ina
Latijn; b Grieksch; cNederlandsch; rfFransch; d?Hoog-
duitsch; f Engelscbg geschiedenis; h staathuishoud
kunde en staatsinstellingeni wiskunde; k natuurlijke
historie; natuurkunde; m scheikunde.
Het onderwijs aan de gymnasia wordt gegeven in
een zevenjarigen cursus. Wordt dit tijdperk verkort,
ter beoordseliDg van het gemeentebestuur, dan moet
het eeiste studiejaar van dit kortere tijdperk, gelijk
al de volgende studiejaren, overeenster: men met die
van den zevenjarigen cursus, zooals die bij het leerplan
geregeld is. Dit leerplan, evenals de inrichting van de
ïijksgymnasia, wordt vastgesteld bij algemeenen maat
regel van inwendig bestuur.
Om tot de lessen aan eenig gymnasium te worden
toegelatenwordt gevorderd hot met goed gevolg af
leggen van een examen in lezen, schrijven, rekenen, de
beginselen der Nedeilenóschc cn Fransche talen, der
aardrijkskunde en der geschiedenis. Toelating tot een
hooger studiejaar dan het eerste geschiedt- niet, tenzij
na het met goed gevolg afleggen van een examen over
hetgeen in de voorafgaande studiejaren is onderwezen.
Deze examens worden afgenomen door de leeraren van
het gymnasium.
In hoofdstuk I van titel II wordt bepaald: athenaea
zijn gemeentelijke instellingen van hooger onderwijs.
Da inrichting wordt geregeld bij plaatselijke veror-
d r.itg die, evenals de daarin te brengen wijzigingen,
binnen veertien ö?gen na de vaststelling van den minis
ter van binnenlandsclio zaken medegedeeld wordt.
Hoofdstuk III van dieDzelfden titel handelt over de
rijksuniversiteiten en in de eerste plaats over het onder
wijs. Het hooger onderwijs aan de rijksuniversiteiten
te Leiden, Utrecht en Groningen wordt gegeven door
boogkeraren, die verdeeld zijn in de volgende faculteiten:
a die der rechtsgeleerdheid; b die dc-r geneeskunde;
c die der wis- en natuurkunde; d die der wijsbegeerte
en letteren; e die der godsdienstwetenschap.
In elke faculteit wordt onderwijs gegeven in de vol
gende vakken
Faculteit der rechtsgeleerdheid: a de ency
clopaedic van hc-t recht; b de wijsbegeerte van het
recht; c bet Romeinsche recht en zijne geschiedenis;
d het Gsrmaansche en Oud-Hollandeche rechten hunne
geschiedenis; e het Nederlandscbe privaat- en proces
recht bet wijsgeerig en stellig strafiecht; g het Neder-
landscho administratief recht; h bet staats- en volken
recht; i de politieke geschiedenis van den nieuweren
tijdk de staathuishoudkundel de theorie der statistiek.
Faculteit dor geneeskunde: a de anatomie;
1 de physiologie; c de algeraeene en bijzondere pathologie
en therapie, geneeskundige kliniek; d de pharmacologic,
pharraacie, geneesmiddelleer; e de theoretische en prac-
tische operatieve heel- en verloskunde; de gezondheids
leer; g de gerechtelijke geneeskunde.
Faculteit der wis- en natuurkunde: a de
zuivere wiskundeb de waarschijnlijkheidsrekeningc de
mechanica; d de scheikunde; e do natuurkunde; de
sterrekunde; g de delfstof- en aardkunde; h de plant-
k unde; i de dierkunde; lc de algeraeene en vergelijkende
histologie en pbysiologie.
Faculteit der wijsbegeerte cn letteren:
a de wijsbegeerte en hare geschiedenis; b de taal- eu
letterkunde; c de geschiedenis met aardrijks-, land- en
volkenkunde en de geschiedenis der letteren en der
kunst.
Faculteit der godsdienstwetenschap: a de
geschiedenis der godsdiensten en godgeleerde stelsels;
b de geschiedenis der godsdienstige leerstellingenede
uitlegging en de geschiedenis der oorkonden van den
godsdienst; d dc wijsbegeerte van den godsdienst.
Ia de over de hoogleeraren enz. wordt o. a. be
paald dat de jaarwedde der hoogleeraren bedraagt
minstens 4000. N.i vijfjarigen dienst wordt zij op
5000, na tienjarigen dieast op f 6000 gebracht. De
koning kan echter aan een hoogleeraar dadelijk bij zijne
benoeming het maximum toeleggen.
In 4, over de studenten, waarin in de eeiste plaats
wordt bepaald, dat- tot de lessen aan de universiteit
ieder vrijen toegang heeft, die door den rector magnifi
cus is ingeschreven, verdient vooral de aandacht de be
paling omtrent de collegegelden.
Ieder, die de lessen aan de universiteit wenscht te
volgen, stort bij den aanvang van elk studiejaar ec-ue
som van honderd vijftig gulden.
Hij verkrijgt daardoor aan de rijksuniversiteiten toe
gang tot alle lessen der hoogleeraren en tot- de inlich
tingen en verzamelingen aan de universiteiten, onder
de bepalingen daartoe door onzen minister van binneo-
landsche zaken, curatoren gehoord, vast te stellen.
Ieder, die slechts enkele lessen van hooglerraren wenscht
te volgen, betaalt voor iedere les dertig guldenzoo dc
les in een balljarigen cursus gegeven wordt vijltieu
gulden. Daardoor wordt tevens de kostelooze toegang
tot alle instellingen, bedoeld in bet voorgaand artikel,
verkregen. Het beheer van iedere universiteit wordt opge
dragen aan drie curatoren, bijgestaan door een bezoldigd
secretaris. Omtrent de wetenschappelijke titels wordt
in den 3CB titel o. a. bepaald: De senaat van elke rijks
universiteit kan, Da met goed gevolg ten overstaan van
een of meer faculteiten in het openbaar afgelegd examen,
aan belanghebbenden een wetenschappelijker! titel toe
kennen.
Het bestuur van een athenaeum kan door den koning,
den raad van state gehooid, op door Z. M. te stellen
voorwaarden gemachtigd worden tot het toekennen vau
wetenschappelijke titels.
Het staat aan een ieder vrij zich aan elk der in deze
wet bedoelde examens te onderwerpen, onverschillig
waar hij zijne kennis hebbe verkregen.
De wetenschappelijke titels, in deze wet bedoeld
geven geenerlei bevoegdheid tot het uitoefenen vaneen
beroep of bedrij!, noch tot bet bekieeden van een open
baar ambt o f bediening.
Bij den 5cn titel wordt de aanstelling van een of meer
inspecteurs voor het hoogei onderwijs voorgeschreven,
Qie belast zullen zijn met het toezicht op de openbare
en bijzondere scholen van hooger onderwijs, de rijks
universiteiten uitgezonderd, onder bet toezicht van dea
minister van binnenlandscho zaken.
Zij worden door den koning benoemd en ontslagen.
Zij genieten uit 's rijks kas eene jaarwedde, benevens
vergoeding voor reis- en verblijfkosten. Zij bekleedea
geen ambten of bedieningen zonder 'skonings toestemming.
Gemengde berichten.
Tegen het einde dezer maand zal voor korten tijd
in Ai ti et Amicitiae te Amsterdam een der voortreffe
lijkste schilderijen van Titiaan, deDanaë, worden ten
toongesteld. Dezo schilderij is afkomstig uit esn der
meest beroemde verzamelingen van Florence eu door
de Russische regeoriug aangekocht voor een som van
630,000 francs. In Parijs, Gent, Luik en andere plaat
sen waar hot op reis naar Rusland doortrok en voor
korten tijd ter bezichtiging werd gesteld, werd het
dag aan dag door duizenden bezocht eu voor een der
besten, door velen zelfs voor het schoonste werk van
Titiaan verklaard. De grootste meeste:s zijn uitbundig
i n hun lof over dit stuk. Cabonel noemt het zien van
deze schilderij „een geluk, dat époque in het leven van
een kunstenaar maakt".
Eenigen tijd geleden zag Ecgelasd een zonder
lingen Amerikaan, die om een weddenschap te winnen
met de viag dor Unie het geheele rijk van het noorden
tot het zuiden doorwandelde. Thans heeft men in
Ierland eeo heer, die het gansche land rondreist met
een draaiorgel, dat hij bespeelt. Hij gebruikt daarvoor
een ezclwagentje, draait en draait, staat niemand te woord
en bedankt met een hoofdknik voor de zilverstukjes,