MIDDELBÜRGSCHE
COURANT.
F 8.
Vrijdag
1874.
9 Januari.
Dit blad verschijnt dagelijks met uitzondering van den Zondag, den 2ea Paascli- en Pinksterdag en een der Kerstdagen.
De prijs per 3/m., franco is f 3.50.
Middelburg 8 Januari.
In het kiesdistrict Breda is de heer inr. A. F. X.
Luvben, die wegens de aanneming zijner benoeming
tot kantonrechter te 's Hertogenbosch had opgehouden
lid te zijn, opnieuw tot lid van de tweede kamer der
staten-generaal gekozen, en wel met 1595 van de2479
stemmen.
Op den heer mr. J. H. van Mierlo waren 759 en op
den heer mr. O. Groen van Prinst°rer 70 stemmen uit
gebracht.
Ter aanvulling van het bericht in ons vorig nommer
omtrent den uitslag der verkiezing van ceu lid voor
de tweede kamer der staten-generaal in het kiesdistrict
Gouda, deelen wij nog mede dat de heer nir. A. Heems
kerk 392 en de heer mr. W. baron van Goltstein 196
stemmen verkregen.
Aan de arrondissements comités voor het kinderge
schenk aan Z. M. den koning is door het centraal-eomité
te Amsterdam een briet gericht, waarin bezwaren worden
geopperd tegen het denkbeeld van eene vergadering,
to houden met afgevaardigden der arrondissements-
comités teneinde te beraadslagen over het geschenk
en de wijze van aanbieding.
De ko3ten, aan zulk eene bijeenkomst verbonden, zul
len zeer groot zijn, ongerekend nog dat voor velen het
reizen in den winter eigenaardige bezwaren kan hebben.
Het practisch resultaat is vrij twijfelachtig, daar het
de vraag zal zijn of een 40, 50tal personen, die elk met
bijzondere plannen komenbinuen de weinige uren
waarover zij zullen kunnen beschikken, tot eene ge-
wenechte eenstemmigheid zullen geraken.
't Beoogde doel kan volgens het comité met veel
minder kosten en beter door correspondentie bereikt
worden, 't Centraal comité doet telkens mededeeling
van zijne plannen en werkzaamheden aan de verschil*
lende comités en deze maken daarop hunne aanmerking
en zenden voorstellen in. Zoodanige schriftelijke ge-
dachtenwisseling heeft vooral dit voordeel, dat alles
meer gezet zal worden overwogen dan in eene betrek
kelijk korte bijeenkomst mogelijk is. Deelde het comité
reeds op die wijze zijne denkbeelden omtrent den aard
van het geschenk mede, ook de wijze van aanbieding
kan schriftelijk worden voorgesteld en bepaald. Zoo
stelt het in beginsel voor, dat de aanbieding doorkin-
deren zal geschieden; de aanspraak, waarvan het ont
werp ter beoordeeling zal worden gezonden, wordt door
een hunner gehouden. Ook denkt het comité overheen
aandenkenden kinderen ter hand te stellen. Een en
ander moet natuurlijk later onder bepaalde vormen ge
bracht worden. Mocht evenwel ondanks het aange
voerde, eene vergadering door de meerderheid der co
mités gewen8cht. worden, dan zal het centraal comité
aan dien wensch gevolg geven.
Naar Het Vaderland nader verneemt is op de on
langs gehouden vergadering van burgemeesters der ver
schillende provinciale hoofdplaatsen van ons land, om
met elkander te spreken over het zilveren feest vau den
koning op 12 Mei a.eerst ter sprake gebracht het
aankoopen door de natie van een buitengoed te 's Hee-
renbergdat met 1400 hectaren grond 1 millioen en
met slechts 400 hectaren 6 a 7 ton moet kosten. Dit
plan stuitte echter af op het bezwaar dat het te veel
geld zou vorderen, welk bezwaar eveneens werd inge
bracht tegen het plan om den koning een nieuw paleis
te Amsterdam, iu plaats vau het stadhuis, aan te bieden.
Algemeen zag men in, dat een geschenk in zilver en
goud do meeste kans van slagen zou hebben, zoodat
men zich daartoe dan ook bepalen zal. Reeds van
tal van burgemeesters moeten brieven van adhaesie zijn
ingekomen.
In eene te Amsterdam gehouden vergadering, bijeen
geroepen door hot bestuur der feestcommissie tot viering
van het koningsfeest in Mei a., is door den voorzitter,
mr. Herman J. van Lennep, mededeeling gedaan van
hetgeen door het bestuur sedert zgne optreding is ge
schied. Het bestuur heeft uit de feestcommissie vier
subcommissiën gevormd, elk onder presidium van een
der leden van het bestuureu weleene financieele
subcommissie, een voor het decoratief, een voor den
optocht en een voor de volksfeesten. De drie eerste
subcommissiën zijn alreeds in werking gesteld, en eene
circulaire, in korte trekken het karakter en het doel
van het feest vermeldende en tot medewerkiug oproe
pende zal algemeen verspreid wordenen aldus den
grondslag vormen der werkzaamheden van de finaücieele
subcommissie.
Het bestuur heeft eene uitnoodiging gericht aan een
aantal ingezetenen, om mede te werken met de finan
cieele commissie in het bijeenzoeken der gelden.
De subcommissie voor den optocht heeft voorgesteld
dien te vei deelen in tweeën, een historisch- en een alle
gorisch gedeelte. Het eerste gedeelte in historisch cos-
tuum, voor te stellen door een aantal ruiters en voet
gangers, het tweede door allegorische wagensomgeven
door de corperatiënwier medewerking hiertoe gevraagd
zal worden.
De commissie heeft voor het eerste gedeelte van den
optocht reeds verschillende toezeggingen verkregen en
is bezig dien te organiseeren.
Onze Haagsche correspondent schrijft ons het
volgende
„Wanneer er ooit eene vacature komt van de bena
ming van Nederlandsch A Vera ik weet niet of
het emplooi op het oogenblik bezet is dan kan de
stad mijner inwoning daar gerust een kansje op wagen.
De discussie in de zitting van den gemeenteraad van
gisteren althans geeft mg daarop heel wat moed. Ver
beeld u dat de gemeenteraad maar eventjes de meer
derheid heeft verleend aan het voorstel om aan het
door vereerders van Thorbecke ter eere van dien staats
man op te richten standbeeld eene plaats in te ruimen.
Ik hoop maar niet dat indiscreete correspondent, n dit
staaltje van dwaasheid aan de vreemde couranten zullen
mededeelen. In de Engelsche bladen zou ik het althans
niet gaarne zien. Eeo land, waar standbeelden staan
voor Peel, voor Cobdeu, voor Cornewall Lewis, voor
Palmerston, zonder dat zich ooit een politiek tegen
stander tegen de oprichting heeft verzet, of aan het
eenmaal geplaatste monument geërgerdzou waarlijk
een gat in de lucht slaan wanneer het vernam dat hier
in den Haag, om aanstoot aan politieke tegenstanders
van den overleden staatsman te vermijdenzestien van
de 33 leden van den gemeenteraad zich tegen het voor
stel verklaren om zijn standbeeld in ontvangst te nemen
en het eene plaats te gunnen op een bezocht punt;
zelfs waren er 13 onder die voor de rpotie stemdeu dat
een standbeeld voor Thorbecke niet in den Haag mocht
worden opgericht, en ésn had zelfs het snedige denk
beeld door den Haagschen gemeenteraad te willen doeu
bepalen dat het monument zou worden opgerichtte
Zwolle. Daar zijn de legenden van den gemeenteraad
van Kampen nu nog niets bij
„En dat alles omdat in eene courant, in quasi inge
zonden stukjes, dag aan dag betoogd was dat er geen
standbeeld voor Thorbecke in de koninklijke residentie
mocht worden opgericht, dat men anders gevaar liep
dat de koning zou gaan verhuizendat er oproeren en
wat niet al meer uit zou voortvloeienWanneer er tegen
opzettelijke of aangeboren bekrompenheid te redeneereu
warezou ik willen vragen of de mandie zooveel
deed tot hervorming onzer instellingen, die, al mogen
velen liever het oog houden op hetgeen hij naliet dan op
hetgeen hij verrichtte, dan toch den grondslag heeft gelegd
van ons modern gemeenteleveu, niet eene blijvende hulde
verdiende, en wel juist op de gouvernementeele hoofdplaats
des lands? Voor cólébrités de clocfier moge een gedenk-
teeken op de plaats hunner geboorte eene voldoende
hulde zijn, voor mannen die op politiek eu wetgevend
gebied veel voor hun vaderland gewrocht hebben, die
vooral als Thorbecke door het vestigen van goede en
duurzame wetsiustellingeu vorst en volk heelt samen
geknoopt in de banden van gemeenschappelijk belangen
van legaliteit, instede van die over te laten aan de on
bestendigheid eener soort van free love, moeteen gedenk-
teeken worden opgericht in de residentieplaats, in de
stad waar de regeeringsorgane» gevestigd zijn. Nu
het zal dan ook gebeuren Menig eerzaam burger
zal heden en morgen het hoofd schudden, wanneer hij
de expectoratiën over het gevallen besluit in zijn lijf
blad leest; op het bitteruur in sociëteiten en koffiehui
zen zal er misschien menige verzuchting worden geslaakt
dat nu de Plaats door het standbeeld van „dien Thor
becke" zal worden ontsierd, maar de winkeliers zulten
weer achter de toonbank stappeD, on de kelkjes bitter
zullen worden geleegd, en over eemge maanden zal waar
schijnlijk het intusachen verrezen standbeeld geen ver.
dere notitie van de Hagenaars ontmoeten dan dat de
een in 't voorbijgaan tot den ander de opmerking zaï
maken dat hg „toch geen mooie jongen was." Zie
daar trouwens een punt van meening, waarin vereer
ders en tegenstanders van den overleden staatsman elk
ander kunnen ontmoeten. Niettemin moet het standbeeld
zeer mooi zijn; volgens de geruchten althans, want de
commissie heeft indertijd het model maar voor zeer wei
nige uitverkorenen buiten haar boezem te kijk gegeven,
„Met de verdere plannen der Thorbecke-commissie
8chijr.t het zoo vlug niet te vlotten. Hetzelfde num
mer der Haagsche couranten dat ons het besluit be
treffende het standbeeld mededeelde, bevat ook deu
uitslag der veiling van het sedert 1819 door Thorbecke
bewoonde huis. Vroeger lag die huis, eigenaardig ge
noeg aan het uiteinde van het kauaalhet laatste huis
van de stad was 't aan die zijde. Dat was toen Taor-
beeke nog de man van de extreme gauche was. Lang
zamerhand naderden hem van achteren de huizen; nu
en dan stapte er een politiek man over de lijn, waar
van Thorbecke's huis in zekeren zin de guide was.
Eigenaardig genoeg was van Boase, tijdens zijn minis
terie van 1866 (het cultaurwetsministerie) de eerste die
de lijn overschreed en nog verder giag wonen dan Thor
becke (Noordzijde van de Javastraat); van Heukelom
volgdeen zoodra van Houten lid van de kamer werd
nam hij terstond op dezelfde rij van van Boase en van
Heukelom plaats. Maar van Bosse retireerde later, zoo
dat hij, tijdens ziju laatste ambtgenootsehap met Thor
becke eene linie achter hem op de Mauntskade plaaiB
nam. Doch in den laatsteu tijd hebben er weer allerlei
mutatiën plaats gehad in de woonplaatsen dor liberale
kamerleden, en het valt thans even moeilijk eeuig stelsel
te ontdekken in de huidige politieke topographie vau
den Haag als er stelsel eu eenheid te vinden is in de
houding der liberale afgevaardigden zeiven in ons par
lement.
„Maar, om weer op net huis van Thorbecke terug te
komen: ge herinnert u dat de Thor becke-com missie
een tweeledig plan had. Vooreerst zou ze geld opzamelen
voor een standbeeld, maar bovendien zou zij het. ge
durende 23 jaren door hem bewoonde huis aankoopen
en aan zijne kinderen ter bewoning afstaan, terwijl zijne
studeerkamer en bibliotheek onveranderd zouden moeten
blijven. Zeer veel sympathie heelt dit tweede gedeelte
van het plan nooit bij mij gevonden. Ik zie er zulk
eene hulde voor een groot man niet ia, dat men Let
door hem bewoonde huis koopt; het dead mij te zeer
denken aau het huisje van Czaar Peter te Ziandam of
aau de hut van Barendz aan het ministerie van marine,
ofschoon die beide historische gedenkstukken eeu uiterst
abnormaal en bijzonder voorval, danig in de geschiede
nis van een land, vereeuwigen eu het bezitten van eea
kundig staatsman en scherpzinnig geleerde voor ons
vaderland toch zulk een buitengewoon evenement niet
is, en naar ik hoop in de toekomst dat niet worden zal, dat
wij 's mans nagedachtenis op zulk eene excentrieke manier
zouden moeten vereeuwigen. APen déplaise den heer de Stuers
en alle andere dwepers met rariteiten, ik gevoel niet
veel voor de kist van Hugo de Groot de kisten moet
ik zeggen, want er zijn er een stuk drie, vier, en allen
even echt! of voor den tafelstoel vau Erasinus, of
voor de hemden van Willem I of Willem 111 die' in
