tred van het gouvernement uit alle cultuuraangelegen
heden, ook uit de koffie-cultuur, slechts eene quaestie
van tijd en van financieel beleid, waarbij de bevolking
geen schade te leiden heeft.
„Summa summarum hebben dus, niet de driftige maar
de bezadigde doch consequente en van de deugdelijk
heid van hun beginsel overtuigde liberalen wel reden
om over den minister van koloniën ontevreden te zijn.
De verhooging van den inkoopsprijs van koffie want
eigenlijk drukt dit woord juister uit wat men ten on
rechte pleegt te noemen het plantloon met f\ is
meer een billijke maatregel in schijn dan in de werke
lijkheid. Dat de minister verder eene latere verhooging
met nog f 1 in het verschiet heeft gesteld, en met an
dere woorden verklaard dat hij er daarna geen gat meer
in zag en „met het oog op de de fiaancieele behoelteu"
geene eindregeling der koffiecultuur zou voorstellen,
tenzij de discussie over het lijvige verslag hem daar
omtrent eenig denkbeeld mocht gevenis eene groote
teleurstelling voor die liberalen, die in hem den man
meenden te zien, die met vaste hand doch met voorzich
tigheid en beleid zou voortbouwen aan de hervorming
van bc-t Indisch regeeringstelsel."
BENOFMCNGEN EN BESLUITEN.
BtJiiQEMEESTEBS. Eervol ontslag verleend, op verzoek
aan mr. J. Moolenburghals burgemeester van Zoune-
maire.
ONDERWIJS.
Door den hoogleeraar H. P. G. Quack te Uirecht,
is Zaterdag een cursus geopend over de theorie der
socialisten.
De plannen voor het nieuwe academiegebouw te
Leideu zijn nog niet definitief goedgekeurd. Met het
in orde brengen vau het terreiD houdt men zich onledig.
Wellicht kan de aanbesteding der fondamenten nog
vóór het einde van 1873 plaats Lebben. Het plan voor
het zcötomisch laboratorium waarvoor eeu meer ge
schikt terrein, in de nabijheid der sterrenwacht, is aan
gewezen is vastgesteldhet bestek wordt opgemaakt
en er zal spoedig tot de openbare aanbesteding overge
gaan kunnen worden.
De uitslag der najaars-examens in de verschillende
provinciën is geweest als volgt: Hoofdonderwijzers, toe
gelaten 114, afgewezen 2D1 Hoofdonderwijzeressen,
toegelaten 24, afgewezen 6. Huisonderwijzers, toegela
ten 12afgewezen 7. lluisotiderwijzeressentoegelaten 64.
afgewezen 6. Hulponderwijzerstoegelaten 149, afgewe
zen 114. Hulponderwijzeressentoegelaten 87, afgewe
zen 51. Frausch: Ouderwijzers, toegelaten 57, afgewe
zen 85. Onderwijzeressen, toegelaten 63, afgewezen 34.
Engelsch: Onderwijzers, toegelaten 23, afgewezen 13.
Onderwijzeressentoegelaten 40, afgewezen 12. Huis
onderwijzeressentoegelaten 1. Duitsch: Onderwijzers,
toegelaten 31, afgeweken 23. Onderwijzeressen, toege
laten 36, afgewezen 2. Huisonder wijzer essen, toegelaten 1.
ViskandeOnderwijzerstoegelaten 52, afgewezen 34.
H' jon dei wijzer s, toegelaten 1. Onderwijzeressen, toe
gelaten 1, afgewezen 1. Teekenen: Ouderwijzers, toe
gelaten 28, afgewezen 15. Onderwijzeressentoegelaten 2,
afgewezen 3. Huisonderwijzeressen toegelaten 1. Land
bouwkunde: Onderwijzers, toegelaten 9, afgewezen 1.
Gymnastiek: Onderwijzers, toegekiten 21, afgewezen 7.
Huisonderwijzers, toegelaten 1. Onderwijzeressen, afge
wezen 3. Handwerker:Onderwijzeressen, toegelaten 153,
afgewezen 21. Huisondorwijzereseentoegelaten 5,afge
wezen 2. Van de hoofdonderwijzers is dus slechts 36,19
percent en van de hulponderwijzers 56,22 percent toe
gelaten.
Als treurige gevolgen van te geringe bezoldiging
van onderwijzers kuunen de volgende feiten dienen.
In Hod ga rij?, verlieten 87 volksonderwijzers hun post
om baanwachters te worden; in éen komitaat slaan
24 plaatsen open, omdat er geen sollicitanten zijnte
Deaki, brj Freiburg, werd de betrekking van onder
wijzer aan een dorp3-notaris, een 70jarigen grijsaard,
gegeven, die voor 10 florijnen in de maand zou school
houden, maar de man werd ziek, en du was men be
reid den scboolsccpter aan een weversleerling op te
dragen, die daarvan eebter volstrekt niet wilde hooien.
Ta Jacubsdorf, in Pruisen, moeten, bij gebrek van een
onderwijzer, de veldwachters en ondergeschikte ambte
naren bij beurteil, ondeiwijs in lezen, schrijven en reke
nen geven; ook in Meixdorf kreeg de veldwachter van
het schooltoezicht iu last, 4 dagen in de week in ge
noemde vakken te onderwijzen, „opdat de molen niet
geheel stil mocht staan."
MARIo.E E£* LEGER.
De luitenant ter zee le klasse N. A. de Vries, be-
bourende tot de rol van Zr. Al", wachtschip te Am
sterdam, wordt met den 20en dezer op nonactiviteit
gesteld.
Door de genie wordt op verschiiiende plaatsen in
de Utr:.chtsche linie eeu onderzoek iDgesteid naar de
hoedanigheid van het drinkwater.
De minister van oorlog brengt in de Staats courant
van Zondag en Maandag 16 en 17 dezer ter kennis van
belanghebbenden, dat ouders of voogden, die verlangen
dat hunne zonen of pupillen bij het instructie-bataljon
in dienst treden, en die, ter voorkoming van noodelooze
reiskosten, de zekerheid willen hebben, dat die jonge
lingen daartoe de vereisebte lichamelijke geschiktheid
bezitten, zich kunnen aanmelden bij den plaatselijken of
garnizoens-kommandant, in hunne woonplaats gevestigd,
of wel der naastbij gelegen garnizoensplaats, opdat
bedoelde jongelingen aan een voorloopig geneeskundig
onderzoek worden onderworpen.
De miuister van oorlog heeft aan de verschillende
autoriteiten des legers een circulaire gericht tot het
verkrijgen van geschikte personen als plaatsvervangers
bij bet leger, zullende de korpskomraandanten met de
meeste omzichtigheid te werk moeten gaan tot bet
algeven van certificaten van goed gedrag aan militairen,
die den dienst met paspoort verlaten.
RECHTZAK 3 N.
De rechtbank te Turnhout beeft vonnis geveld ineen
proces, dat veel van zich deed spreken. Het testament
van zekere juffrouw Denef is Dietig verklaard, om
dat zij daarbij haar kapitaal aan een tusscbenpersoon,
Truyens genaamd, die't blijkbaar aan de jezuïeten moest
uitkeeren, had vermaakt. Kapitaal en rente moeten door
Truyens aan de erfgenamea worden terugbetaald.
GFMESGDE BERICHTEN.
De firma G. T. Bruijn en zonen, te Amsterdam, heeft
Zaterdag haar betaling gestaakt. Men verwachtte dat
er she den nog meer faillissementen bekend zullen worden.
De piijzen vau het vleeech in deu Haag zijn mede
aan bet dalen. Eea vleeschhouwer aldaar annonceert
dat hij vleesch verkoopt: eerste qaaiiteit, zonder been
deren, voor 95 cent en tweede qualiteit, met beenderen,
voor 85 cent per kilogram.
Te Leiden wordt een hospe3 gerechtelijk vervolgd,
die aan een bij hem inwonen den student een rekening
van voorgeschoten geiden moet hebben ingeleverd, waarop
bijna het dubbele bedrag stood uitgetrokken van het
geen werkelijk was voorgeschoten. Het bedrog zal den
man duur te staan komende zaak is vau crimineelen
aard.
Het bestuur der Maatschappij tot bevordering der
bouwkunst te Amsterdam heelt zich tot den gemeenteraad
gewend, ter ondersteuning van het denkbeeld om, zoo
mogelijk, het koninklijk paleis op deu Dam weder iu te
richten tot stadhuis.
Het scheelde weinig of de geheele jeugdige bevolking
van het bestedingshnis te Gouda was dezer dagen ver
giftigd. De beste dolingen waren namelijk nauwelijks
aan het middagmaal begonnen of eenige daarvan wer
den onpasselijk. Het maal werd direct gestaakt, en bij
onderzoek bleekdat het eten gekookt was in eeu oudea
koperen ketel, die gewoonlijk niet meer gebruikt, dit
maal nog eens dienst had gedaau. Deze ketel, onver-
tind, was de waarschijnlijke oorzaak der onpasselijk
heid. Tot tegeugift werd deu bestedelingen de melkspijs,
die voor 'savonds bestemd was, toegediend, waardoor
gelukkig allen met den schrik zijn vrijgekomen.
{Nieuws van dm dag.)
-— Woensdag jl. stond te Heijthuizen in Limburg de
brigade-kommandant der koninklijke marechaussée aldaar
met een vrouw te pratentoen een hond al blaffende
op hen aankwam. Do brigade kommandant zeide al
schertsend: „ik zal hem eens bang maken," en haalde
een revolver uit den zak, teneinde een schot in de lucht
te lossen; maar reeds onmiddelijk na het uithalen viel,
tengevolge van eeo gebrek aan dat vuurwapen, een
schot, dat de vrouw iu den buik trof, met het gevolg
dat ze op de plaats dood bleef. Naar men meldt zoude
de brigrade-komuiaadaut aan de justitie te Roermond
persoonlijk daarvan kennis gegeyeu ea zich ter harer be
schikking gesteld hebben, hetgeen echter niet uoodig
schijnt geacht te zijn, daar hij weder naar zijne brigade
is teruggekeerd.
De beroemde Abd-el Kader is dezer dagen over
leden. In zijn jongens-jaren als pelgrim naar Mekka
vertrokken, Emir door geboorte, plaatste hij zich op
24jarigen leeftijd aan het hoofd van den Heiligen krijg,
waardoor de ongoioovigen uit zijn geboorteland Algerië
zsuden worden verdreven. Jareu lang hield hij met zijn
Aiabieren eu Kabylen den strijd tegeu de goed uitge
ruste legers van Frankrijk vol.
De eerste aanzienlijke Japansche dame, die ooit
haar vaderland verliet om haren echtgenoot te volgen
is mevrouw Yauo, de echtgenoote vau den Japanschen
gezaut bij de Vereenigde staten. Zij kwam 27 October
jl. le Sau-Francisco aan en vervolgde per spoor de reis
naar Wuahington.
Op de Weensche tentoonstelling vond men onder
de nieuwigheden, die aldaar geëxposeerd zijn geweest,
glazen dameshoeden, bestaande uit lossen stukken glas,
die door een guttapercha-band stevig aan elkander
worden verbonden, teneinde zich naar den vorm vau
het hoofd te kunnen voegen. Van binnen waren zij met
zijde gevoerd en van buiten met kunstmatige vogels en
bloemen versierd.
De meeste dagbladen te Weenen hebben huune
abonnementsprijzen aanzienlijk verhoogd, wegens de
tegenwoordige stijging der arbeidsloonen en de verhoo-
ging der prijzen van het papier.
Met 1° Januari worden de tamboers by bet Belgi
sche leger afgeschaft en door hoornblazers vervangen.
Tot bescherming van bet publiek heeft het Engel-
sche ministerie, op voorstel van het parlement, een perma
nente commissie benoemd, welke alle klachten tegen de
spoor wegbesturen zal onderzoeken. Dit „Rail way Tribunal'*
gelijk de bladen het noemen, heeft reeds zijn
eerste zitting gehouden.
In het Louvre te Parijs zullen eerstdaags twee
nieuwe zalen worden geopend, waarvan de platonds
door de hand van den bekenden beeldbouwer Carrier
Belleuse met beeldhouwwerk zijn versierd. De beide
zalen zullen de werken bevatten der oud-Hollandsehe
en Vlaamsche meesters, als David, de Heem, Jordaens,
Wouwermans, Alb. Cuyp, Rubens, Verkolje, enz.
Door den heer Koppel Simons, mijnbezitter te
Dusseldorf, is bij gedeputeerde staten van Limburg
weder een aanvraag gedaan tot concessie voor ontgin
ning vao steenkolen en andere delfstoffen in die pro
vincie, over een uitgestrektheid van 12,147 hectaren
gronds, gelegen iu 21 gemeenten gedeeltelijk aan de
Pruisische grens. Met zijn vroegere aauvrage bedraagt
die tbaus 17,873 hectaren. Er bestaat ook nog ec-n
vroegere aanvrage van A. Bleckmau te Arnhem, doch
de uitgestrektheid van deze is niet opgegeven.
BURGERLIJKE STAND.
Md)DELBURQ. Eerste huwelijksafkondiging van den
10e" November: W. J. Goor, j n. *6 j. met J. E. Snij
ders, jd. 27 j. J. H. Hackenberg, wedr. van M. C.
Roose, 57 j. met E. Laven, jd. 26 j.
(Van 815 November.)
Vlissinqen. Gehuwd: J. M. Sterzenbach, jm. 27 j.
met G. Baljeujd. 36 j. H. W. Bontekoe, jra. 24 j.
met C. Schot, jd. 21 j. F. C. Schermers, jm. 30 j.
met A. M. de Bout, jd. 26 j.
Bevallen: E. Audricsse, geb. Nathan, d. P. J. van
Gelder, geb. Willemse, d. C. J. E. Collet, geb. de
Koning, d. J. van Aalst, geb. Bouwens, d. J. A. Prince,
geb. Zegersz. M. W. But, geb. Pieters, d. M. F. van
Poel voorde, geb. D'Jong, d.
Overleden: S. J. Brasser, d. 10 w. P. C. van den
Boogaardt, wede. van J. van Poelje, 7 j. S. M. Won-
dergem, d. 22 m. D. C. Luitwieler, d. 7 j
ZrERlKZEE. Gehuwd: B. Verhulst, jm. 20 j. met J. van
Oorschot, jd. 20 j. J. Goos, jm. 22 j. met M. Sijbrandse,
jd. 23 j.
Bevallen: J. 11. Wagenaar, geb. van Splunter, z.
Th. Kooijman, geb. van Maanen, z. J. A. Bax, geb.
Bakker, z. S. II. Vroegop, geb. Parapoene, z. M. A*
Bossaert, geb. Froch, d. E. van den Berge, geb. Hoger-
beijde, d. J. Honkamp, geb. Uil, d. J. van 't Noordende,
geb. Nestelaarz.
Overleden: M. C, W. Dikkenoerg, d. 61 j. M.Groot-
veld, jm. 53 j.
THERMOaüf. FERSTAND.
15 Nov, 'aav. 11 u.37 vr.
16 'a worg. 7 a. 40gr. 'a midd. 1 u. 49gr. 'sav. 11 u. 47 gr.
17 'smorg.Tu. 42gr.'s midd. 1 u.48gr.'aav.6u.47er.
STATEN-GENERAAL.
TWEEDE KAMER.
Zitting van Maandag 17 November.
Per Ulegraaf.)
Door den voorzitter geschiedde mededeeiing, dat van
de regeering is ingekomen een wetsontwerp tot wijzi
ging van het recht van zegel op de contracten van
beieening, en een ander tot wijziging van het munt
wezen in Nederlaudsch Iudië.
Bij de algeineene beraadslagingen over de staatsbe-
grooting voor 1874, die vervolgens een aanvang namen,
werd door den heer van Zuijlen, Daar aanleiding van
de in het buitenland opgedane ervaring, gewezen op
het gevaar van den prikkel tot fiaantiëoie vuordeelen,
hetwelk het gevolg zoa kunneu zija van het middel
door de regeeriug aangewend tot verkrijging van spoor
wegen iu Iodië. Hij eischte dat do regceriag bij hare
plannen tot den aanleg van spoorwegen aldaar zich
geheel zou losmaken van de buokier3, daar hij anders
tegen alle begrootingen zou stemme».
De heer van Knijk wees op de werkeloosheid vau
deu minister van financiën.
Door den minister van financiën werd, bij de beant
woording der sprekers, o. a. te kennen gegeven, dat
het cogenblik tot indiening van oen wetsontwerp ter
verkrijging van een inkomstenbelasting niet geschikt was.
De minister van koloniën verklaarde, dat het rapport
der commissie van bankiers, betreffende den aanleg van
spoorwegen in lüdië, slechts een bloot advies was, maar
volstrekt gecu band opleverde noch voor de regeeriag
noch voor de bankiers.
Hierop volgde eene gedachten wisseling waaraan de
heereu Wintgens, van Wassenaar en van Loon deel
namen.
