groot; daaraan nemen de crediteuren voor 800,000
Thaler en de heer Hoff voor 400,000 Thaler deel. De
eersten zullen een door amortisatie verzekerd prioriteits
recht verkrijgen. De leiding der maatschappij wordt
aan eenige deelhebbers opgedragen. Voorshands heeft
men geen plan de te creëerea aandeden aan de markt
te brengen.
Door een consortium van Brusselsche bankiers is
aan den groothertog van Luxemburg concessie gevraagd
tot het maken van een spoorweg ter verbinding van
de spoorwegen Kyle en Sure tusschen Jungkerat en
Diekirch. Door deze verbinding zou hot groothertog
dom rechtstreeks met Duifschland in gemeenschap ge
bracht worden.
De kleerenmaker van wijlen Napoleon III is dezer
dagen te Parijs overleden. Hij laat een zeer aanzienlijk
vermogen na. Bij testamentaire beschikking heeft hij
zijne prachtige villa in Monaco aan den keizerlijken prins
vermaakt.
Als een staaltje van de geringe ontwikkeling der
plattelandsbevolking in sommige gedeelten van ons land
kan dienen wat uit Almelo wordt gemeld. Eenige dagen
geleden had aldaar eene verpachting van landerijen in
kleine perceelen plaats. De huurders daarvan waren
kleine burgerlui, gezeten fabriekarbeiders enz., geen
bepaalde armen. Bij het passeeren der akte bleek, dat
van de 112 daarbij geïnteresseerden 34 hun naam niet
konden schrijven.
Eenige dagen geleden is te Londen een afschu
welijke moord gepleegd op een vrouw, wier lijk men
in stukken gehouwen en geheel onkenbaar in de Theems
heeft gevonden. De politie doet al het mogelijke om
de daders te ontdekken en is op het lumineuse denk
beeld gekomen, dat de vermoorde vrouw eene Ncder-
landsche zou wezen, afkomstig van een Nederlandsch
vaartuig op de Theems, omdat de bedoelde vrouw
tamelijk dik was. Voor de Engelsche politie schijnt
dus dikheid een kenteeken van de Nederlandsche natie
te zijn.
Dat twee treinen tegen elkander stooten en daar
door groote ongelukken gebeuren, is in den Iaatsten tijd
te veel aan de orde om er als iets bijzonders op te
wijzen. Iets geheel nieuws is echter zeker eene botsing
van drie treinen. Bij het station Bergen op de Königlich
Sachsische südliche Staatsbahn stieten twee goederen
treinen met zulk eene kracht tegen elkander, dat eenige
wagens met geweld uit de rails geworpen werden en
in collisie kwamen met een personentrein, di-e op de
rails daarnaast stond en waarvan ook eenige wagens
vernield werden. Persoonlijke ongelukken zijn niet te
betreuren, maar de schade aan materieel geleden is
zeer belangrijk.
THERMOMETERSTAKD.
19 Sept. 's av. 11 u. 561 r.
20 'smorg. 7u. 61 gr. 'smidd.lu.67gr. 'sav.Gu62gr.
ST ATEN-GENERAAL
TWEEDE KAMEH.
Zitting van Vr'jdag 19 September.
{Nader verslag.)
Door den voorzitter wordt o. a. medegedeeld dat in
de zitting van morgen (Zaterdag)te 3 urende minis
ter van fiuanciën, bij koninklijk besluit daartoe ge
machtigd, de staatsbegrooting voor 1874 zal indienen.
Na afloop daarvan zal besloten worden cf het voor
stel van den heer van Zuijlentot herziening van het
reglement van orde, al dan niet naar de afdeelingen
zal worden verzonden. Dit voorstel strekt om te be
sluiten het reglement van orde van den 18en Maart 1872
(bij wijze van proef ingevoerd) weder te vervangen door
dat van den 5en Maart 1852, behoudens enkele wijzi
gingen, waarvan de éenig belangrijke is deze om het
in 1872 ingevoerde beginsel om in het nieuwe zitting
jaar ook met de behandeling van onafgedaan gebleven
wetsontwerpen zonder verdere formaliteiten voort te
gaan, in het reglement te behouden.
Onder meer kwamen in deze zitting in: een konink
lijke boodschap tot vaststelling der begrooting voor den
arbeid der gevangenen voor 1874.
Zitting van Zaterdag 20 September.
{Per telegraaf.)
De minister van financiën beeft de staatsbegrooting
voor 1874 ingediend met eene redevoering, waaruit o. a.
blijkt dat hei nadeelig saldo over de dienstjaren 1871
en 1872 bedraagt f 2,658,525 en bet vermoedelijk tekort
op den dienst 1873 f 2,500,000.
De begrooting voor 1874 bedraagt in uitgaaf
f 99,859,488terwijl de inkomsten zijn geraamd op
f 93,757,814, zoodat het vermoedelijk tekort ruim 6 mil
lioen gulden beloopt. Onder de uitgaven is evenwel
6^ millioen gulden begrepen voor Bpoorwegen.
De raming van den opbrengst der belastingen enz
voor 1874 is bijna f 2,700,000 hooger dan die voor 1873
De bijdrage uit de Indische baten beloopt f 10,560,250.
Door de regeering wordt machtiging gevraagd tot
de uitgifte van schatkistbiljetten, hoewel de minister van
oordeel is, dat tot die uitgifte vooralsnog niet zal be
hoeven te worden overgegaan wegens de bestaande
kasruimte.
Onder de nieuw aangevraagde uitgaven komen o. a.
voor f 300,000 voor verbetering van het Hillegat en
H millioen gulden buitengewone uitgaven ten behoeve
der marine. De begrooting van oorlog kan niet defiui-
tief worden vastgesteld in afwachting van de optreding
van een nieuwen minister van oorlog, terwijl nieuwe
uitgaven tot hervorming van het muntstelsel zullen
worden aangevraagdwaartoe het wetsontwerp gereed is.
Van den boogen raad is ingekomen eene voordracht
ter benoeming van een raadsheer in dat college in plaats
van den overleden raadsheer ml. Hnguenin. Daarop zijn
geplaatst mr,M. F. Lantsheerraadsheer in het provinciaal
gerechtshof van Zeeland; I. Telting, raadsheer in het
provinciaal gerechtshof van Friesland; J. Heemskerk A zn.,
oud-lid van de tweede kamer der staten-generaal;
N. F. van Nooten, raadsheer in het provinciaal gerechts
hof van Utrecht; S. Tjaden Busman, president der
arrondissements rechtbank te Groningen, en A. A. de
Pinto, raad-adviseur bij het departement van justitie.
Tegen Maandag is aan de orde gesteld de discussie
over het ontwerp adres van antwoord op de troonrede.
Het wetsontwerp betrekkelijk de aanmunting van
zilveren standpenningen strekt om te bepalen, dat de
bij de wet van 1849 toegekende bevoegdheid tot het
doen aanmunten van zilveren standpenningen, anders
dan voor rekening van den staatnader door den koning
kan worden geschorst en uiterlijk tot 1 Mei 1874.
Da termijn voor de in Mei jl. voor het eerst toe
gekende gelijke machtiging zal den len November ver
streken zijn. Het Iaat zich niet voorzien, dat de beslis
sing door de wetgevende macht, omtrent vooratellen
van wet tot zóo ingrijpende veranderingen in ons munt
stelsel, als door de bekende staatscommissie zijn voor
gesteld, vóór dien tijd zal kunnen worden genomen,
reden waarom de minister voorstelt, den bij de wet
van 21 Mei jl. bepaalden termijn met nog zes maanden
te verlengen.
öuitrnlanb.
ALGEMEEN OVERZICHT.
Niet minder dan de drie-keizerbijeenkomst te Berlijn
houdt de reis van Victor Emmanuel naar "Weenen en
Berlijn de organen der openbare meening in alleEuro-
peesche landen bezig. De beteekenis die daaraan ge
hecht wordt is natuurlijk naar gelang der politieke
richting van de Bchrijvers zeer uiteenloopend. Omtrent
de keizerbijeenkomst was ieder het althans hierin eens?
dat zonder daarin eenigen waarborg voor den toekom-
stigen vrede te zien op het oogenbük ten minste die
bijeenkomst het bewijs van een algemeenen vredestoestand
was. Anders is dit nu. De ultramontaansche bladen
der verschillende landen zien in de reis van Victor
Emmanuel eene duperie der Oostenrijksche regeering
van de zijde der Pruisische en Italiaansche diplomaten?
zij beschouwen Weenen niet als politieke, maar als
geographische étappe op den weg naar Berlijn. „Die
reis bewijst, schrijft b. v. het orgaan der nunciatuur te
München, het Beiersche Vaterland, dat het arrest tegen
Franz Joseph en Oostenrijk reeds is uitgesproken en nog
slechts het tijdstip der tenuitvoerlegging vastgesteld moet
worden." Het doel dezer voorstelling is gemakkelijk te
begrijpen.
Andere organen daarentegen zien in bet verblijf te
Weenen het zwaartepunt van de politieke gebeurtenis.
Pruisen en Italië zijn sedert 1861 vrienden, maar de
toenadering tusschen Oostenrijk en Italië geeft aan de
zaak het grootste gewicht. In zekeren zin erkent Oosten
rijk daardoor dat het 1859 en 1866 vergeten heeft,
de veranderingen in Italië eerbiedigt en drukt het,
zooals het Journal des débats volkomen juist zegt, zijn
stempel op een der grootste veranderingen die ooit in
de geschiedenis plaats grepen." Dit bezoek van den
Italiaanschen koning te Weenen moest reeds voldoende
wezen om de dweepers voor het wereldlijk gezag en
voor zijne connexiteit met het welzijn van Frankrijk
tot voorzichtigheid aan te sporen.
Tusschen deze beide uitersten staat een deel der
Oostenrijksche pers. „Koning Victor Emmanuel, zegt
o. a. do Wiener Tagespresse, komt met het doel om
met Oostenrijk vriendschapsbetrekkingen aan te knoopen.
Uit dit oogpunt kan hij verzekerd zijn van een goede
ontvangst onzerzijds. Oostenrijk gevoelt ten aanzien
van Italië hoegenaamd geen wraakzucht. De belangen
der beide staten zijn geenszins met elkaar in strijd en
wij gclooven niet dat de Re Galantuomo ernstige plannen
koestert omtrent het land van Trente of Triëst. Het
boek van generaal Lamarmora heeft den naam genoemd
van hem die dit gebied aan Italië wilde afstaan. Prins
Bismarck, toen „„meer Pruis dan Duitse her""
vestigde toen Italië's aandacht op dit land en wekte
zijn Chauvinistischen eetlust op. Laat ons hopen dat
die agitatie evenmin als de oorzaak daarvan ooit terug-
keeie en Italië van zijne annexatieplannen voor altijd
genezen zij. Dan zal iedere reden tot tweespalt tus
schen Italië en Oostenrijk weggenomen zijn."
Hieruit blijkt dat, in strijd met de voorstelling der
ultramontanende Italiaansche diplomatie niet slechts
te Berlijn maar ook te Weenen werk vinden zal. Zij
zal waarborgen moeten geven voor hare oprechte vriend
schap en het vage wantrouwen ten aanzien van Italië's
buitenlandsche politiek moeten wegnemen. De Oosten
rijksche regeering bewijst van haren kantdat de ge
ruchten omtrent hare sympathiën voor de richting der
Fransche regeeiing, en dientengevolge de hoop dercle-
ricalen op haar bondgenootschap, op valsche praemissen
steunen. De ontvangst die den Italiaanschen koning
te Weenen bereid werd bewijst dit reeds voldoende»
Maar ook op andere wijze heeft de regeering getuige
nis afgelegd van baar streven om alle dubbelzinnig
heid in haar gedrag te vermijden. Een ultramontaanoche
vereeniging te Weenen, de broederschap van den aarts
engel Michaël, had met de loyauteit den clericalen
eigen, den inderdaad ingenieusen inval gehad, om,
den gast van hun vorst te beleedigen door voor heden
een lijkmis uit te schrijven ter nagedachtenis van de
pauselijke soldatendie den 20ea September 1870 bij de
„in strijd met het volkenrecht gepleegde inname van
Rome" hun leven verloren. De regeering heeft de aan
plakking dezer oproeping verboden, tengevolge waar
van ook de mis werd uitgesteld, omdat daardoor het
doel verijdeld werd. De Italiaansche koniug en zijn
gevolg hadden deze uitdaging, deze beleediging in de
straten van Weenen moeten lezen
De Fransche legitimisten blijven blind voor de waar
schuwingen die zij van alle zijden ontvangen. In
legitimistische kringen zegt men dat de monarchalen,
zoo meldt een Reuters telegram uit Parijs, thans niet
ver meer verwijderd zijn van een gemeenschappelijken
basis, waarop zij tot eenstemmigheid zullen geraken.
De graaf van Chambord zal zijnen vrienden verklaren,
dat hij de rechten der natie niet ontkent, er in toe
stemt om over de toekomstige constitutie met de ver
tegenwoordiging te onderhandelen en er niet aan twijfelt
of tusschen hem en de nationale vergadering zal spoedig
eenstemmigheid heerschen. Volgens le Temps, was de
heer de Larcy met een adres door 130 afgevaardigden
onderteekend naar Frohsdorf vertrokken, waarin het
recht van den graaf van Chambord erkend wordt om
zijne beginselen te handhaven en geene concessie ten
aanzien van de vlag te doen, maar tevens gezegd wordt
dat hij de kroon moet aannemen, wanneer Frankrijk
hem die aanbiedt, zij het zelfs met de driekleur. Men
verlangt van te voren geen verloochening van een zijner
beginselenmaar na een votum der nationale vergadering
kan hij, zonder zijn verleden af te zweren, aan de
wenschen der natie gehoor geven in het belang van
het land en de kerk. Zou wellicht het Reuters telegram
het antwoord zijn op deze jezuïetische manoeuvre van
den heer de Larcy c. s.? Henri V komt, het adres
zegt het openlijkook in het belang der kerk. Hoe
hij dat begrijpt is geen geheim en blijkt opnieuw uit
het bericht van la France, dat de aartsbisschop van
Parijs naar aanleiding van zijn laatste mandement een
brief met gelukwenschen van Chambord ontvaugen heeft.
La France is door de mededeeling van het bericht
weder een van die onhandige vrienden, die de zaak
juist zouden bederven op het oogenblik waarop zij hare
oplossing naderde; de legitimisten spreken het due
met alle geweld tegen. Doch ook wanneer la France
onwaarheid sprak, dan bewijst deze onwaarheid reeds
voldoende wat zijne ultramontaansche geestverwanten
van le Rogverwachten.
Donderdag is het voorstel tot schorsing der zittingen
in de Spaansche Cortes in behandeling gekomen en
na eene schitterende redevoering van Castelar met 124
tegen 68 stemmen aangenomen. De republiek, zeida
bij o. a., kon zonder bezadigdheid en zonder gematigd
heid niet gered worden, en de beste staatsman is hij
die op zijn tijd weet te transigeeren. Hij zou ter be
strijding van den Carlisten-oorlog gebruik maken van
de generaals van andere partijen, want niet alleen
anthousiasme was voldoende om de overwinning te
behalende wetenschap behoorde ook te worden toege
past. De Carli8tische macht werd door Castelar op
ongeveer 50,000 man geschat.
In de Engelsche bladen vindt men een telegram,
volgens hetwelk de heer Pinango, nieuw benoemd
gouverneur van Alicante, alle gemeentelijke besturen in
zijne provincie gemachtigd heeftom zonderonderscheid
van politieke kleur korpsen van eerlijke lieden samen
te stellen teneinde de Carlisten te bestrijden. De Fransche
minister de Broglie zou aldaar dienst kunnen doen om
de bokken van de schapen te scheiden en de gens de Lien
aan te wijzen; zonder hem is het te vreezen dat die
maatregel tot groote wanorde aanleiding zal geven.
Belgische brieven.
Brussel 19 September.
Een paar woorden in haast om u een nieuwtje mede
te deelenwaarvan het gewicht u zeker niet ontgaan zal.
Naar aanleiding van het rapport van den rechter van
instructie in de zaken van Langrand Dumonceau, den
heer Bidart, heeft de raadkamer besloten om alle admi
nistrateurs der verschillende maatschappijen van Lan
grand Dumonceau voor de correctioaeele rechtbank te
dagvaarden.
Onder die administrateurs telt men, zooals ubekend