derheid ten aanzien dezer belangrijke quaestie getroffen
zijnkunnen uitvoerige debatten als volmaakt overbo
dig achterwege blijven. De openbare behandeling is
niets meer dan een vorm gewordenzoowel de regee
ring als de clericale meerderheid is aan haar compro
mis gebonden en mag geen duim breed daarvan af
wijken; bovendien de aanneming der wet is verzekerd
en de linkerzijde is evenmin om te praten als deze zich
vleit de meerderheid tot inkeer te brengen; zelfs de
scherpe verwijten van beginselloosheid, haar door de hee-
ren Pirmez Muller en Bergé naar het hoofd geslingerd,
of de aantijging van den heer David, dat die beginsel
loosheid aan den invloed van de priesters te wijten
was, zal Kaar niet van haar stuk brengen; met kreten
van verontwaardiging protesteert zijmaar de wet
afstemmen kan z ij niet meer. De beraadsla
gingen worden dan ook met spoed voortgezet;
gisteren waren de 5 eerste artikelen reeds aangeno
men, waaronder het eerste, waartegen de rechter
zijde zich aanvankelijk zoo hevig verzette. Dit arti
kel unificeert het contingentd. w. z. heft de onder
scheiding op tu8schen het actieve en reserve-contingent,
waardoor natuurlijk de militaire lasten der dienstplich
tigen zeer verzwaard wordec.
illcngcltorrii.
WANDELINGEN DOOR DE WKEXSCHE TEXTOOXSTELLIXG.
I.
Mijne verwachting was hoog gespannen toen ik een
bezoek ging brengen aan de internationale tentoonstel
ling te Weenen, maar zóo trotsch, zóo uitgebreid, zóo
indrukwekkend, zóo reusachtig had ik mij haar tcch
niet kunnen denkenAls men zich de meest grooteche
voorstelling, die men zich van eene tentoonstelling ma
ken kan, schept, zal men toch, wanneer men deze stad
van trotsche paleizen, die met de schatten van alle
natiën gevuld zijn, binnentreedt, erkennen dat de
gemaakte vooratelling verre beneden de werkelijkheid
blijft.
Hoe kleingeestig, denkt men onwillekeurig, is toch
de veroordeeling van dit reuzenwerkdat vooreen wed
strijd' van induetrie, landbouw en kunst werd in het
leven geroepen; waarin de heerschappij van den geest
over het stof zich zoo duidelijk openbaart; waarin op
zoo sprekende wyze onze tijd toont in staat te wezen
om alle stoffen, alle elementen, alle natuurkrachten
dienstbaar te maken tot verbetering van den materieelen
en geestelijken toestand van de menschheid. Hier leert
men hoe ruimteen tijd worden beheerscht, hoe men in
plaats van de physieke krachten van den mensch te ei-
ploiteeren machines gebruikthier ontmoeten de volken
der aarde elkander, om naar den palm der overwinning
op het gebied van beschaving en ontwikkeling te din
gen. Duitschers, Engelschen, Franschen en Italianen
staan hier in het voorste gelid; Rusland doet reuzen
schreden om hen op zijde te streven en ook het Oos
ten, de Mohammedaanscbe rijken zijn niet weggebleven
door een onzichtbare macht worden zij voortgestuwd; ook
zij brengen hulde aan de Westersche ontwikkeling. Ja
zelfs China en Japan, de zoolang afgesloten rijken, zijn
hier vertegenwoordigd, ook hunne vlaggen wapperen
van prachtige gebouwen, waarop het viribus mitis (door
vereende krachten) uitstekend van toepassing is. Hoe
grootsch en indrukwekkend ook het schouwspel is, dat
zich voor onze oogea ontwikkelt, het wordt toch over
troffen door het denkbeeld aan het gemeenschappelijke
streven van alle volken der aarde voor een groot en
schcon werk.
Hier bevin dt men zich op het voor dit jaar meest bezochte
en genoemde punt der aarde. Hier loopen alle spoorwegen,
als draden van een reuzeDnet, iu éen middelpunt te
zamen; hier bevindt zich het centrum van de beschaafde
wereld, die haar levenssappen zoowel uit het ijzige
Siberië als uit deu gloed der tropische gewesten ontvangt.
Daar verheft zich, door de rotonde gekroond, waar
door de grootste koepels van de wereldzelfs die van
de Sint Pieterskerk te Rome, geheel zouden kunnen
worden overdekt, het indnstrie-paleis in vischgraten-
vorm, met zijn talrijke neven-galerijen. Om met snel
len pas, zonder om te zienslechts de hoofdgalerij van
het eene tot het andere einde te doorloopenheeft men
een klein kwartier noodig, en meer dan tienmaal zoo
veel al3 men ook de neven-galerijen eD de parken wil
doorwandelen. Ginds ziet men de landbouw- en de
additioneele tentoonstelling met wel honderd gebou
wen en een dozijn paleizenieder zoo groot dat het
voldoende zou wezen voor twee opera-gebouwen of
stedelijke schouwburgen. Hier weder den tempel der
kunst, die in omvang voor geen groot museum behoeft
onder te doen en zelfs de meesten overtreft. Daaren
boven nog al de andere paviljoenen, huizen, neven
gebouwen, restaurants enz., te zamen 130 in getal!
Waarlijk het geheel is een stad van paleizen, wier
wedergade men niet vindt; en zij werd in den korten
tijd van twee jaren voltooid! Wat zij heeft gekost,
daarover zwijgt de geschiedenis, maar tot nogtoe zijn
er althans 20 millioen gulden voor uitgegeven.
Nu dat is een zorg van de Oostenrykscbe belasting
plichtigen. De vreemdeling neemt dankbaar aan wat hem
wordt aangeboden. Wij wandelen door de lommer
rijke kastanjelaan, tusschen groene grasperken en
klaterende fonteinen, die allen eerst in dit jaar zelfs
de hooge boomen hier zijn aangebracht, naar het
hoofdgebouw, groeten in het voorbijgaan onze nationale
vlag en lezen de opschriften op de talrijke portalen
Vereenigde staten, Groot-Britancië, Frankrijk, Zweden}
Italië, België, Nederland, het Duitsche rijk, Oostenrijk,
Magyarorszag, Rusland, Egypte, Turkije, Japan, China,
Perzië; boven ieder waait de nationale vlag. De Pers
schrijft in Perzisch schrift boven zijn poort: „Hetver
hevene rijk van Iran", de Turk „De verhevene Otto-
manische Porte", de FranschraanFrance, enz, en als
men verder gaat en binnentreedt dan is het als hoort
men de spraakverwarring van den toren van Babel.
Het is alsof de torenbouwers uit alle landen zijn samen
gekomen, maar al is hun spraak ook nog zoc verschil
lend en al zal zij dat ook blijven tot aan het einde
der wereld, hier spreken zij althans allen éene taal:
die van den arbeid.
Natuurlijk hoort meu het meest Duitsch spreken,
maar het polyglottisch karakter van de geheele onderne
ming, de internationale stempel ontbreekt volstrekt
niet. Opschriften in drie of vier talen zijn geene zeld
zaamheid en men went hier aan alle letterteekens van
de wereld. Turksche, Perzische, Arabische, Chinee-
sche en Japansche karakters ziet men veelvuldigmaar
in de toepassing van een groot aantal vreemde talen
overtreft het Britsche en buitenlandsche bijbelgenoot
schap alle andere exposanten. De man die op de ten
toonstelling met den verkoop belast is spreekt zelf ver
scheidene talen, en van hem kan men vernemendat
het genootschap den bij bei in 204 talen verspreidt. In
Weenen heeft men eene brochure van 30 pagina's ver
krijgbaar gesteld, waariu de woorden van Johannes 3
vers 16 in 134 verschillende talen gedrukt zijn.
Met betrekking tot de polyglottische verspreiding van
zijn fabrikaat volgt op het genoemde genootschap een
particulier, nl. een fabrikant van naaimachines. Ineen
nevenzaal van het groote machine-gebouw zat tusschen
een twaalftal naaimachines een jong menschmet wien
ik eenige oogenblikken sprak. Ik heb minstens duizend
naaimachines op de tentoonstelling gezien en daar ik
de waarde der verschillende constructiën van dit nut
tige instrument niet kan beoordeelenhield ik er mij
niet mede bezig. Het waren dan ook niet de machines
die mij een gesprek met den eigenaar deden aanknoo-
pen, maar de reusachtige schilden die in de ronde hin
gen en waarop in v ij f t i g verschillende talen 'lus
little toanzcrhet alom bekende, kleine instrument werd
aangekondigd. De heer Wanzer, de uitvinder van deze
naaimachines, bood mij de beschrijvingen van deze
machines in verschillende talen aan; te zamen vormen
deze beschrijvingenwaaronder ook die in het Japansch,
Chineesch, Perzisch, Turksch en Arabisch, een geheele
polyglottische bibliotheek.
3cÊtijöingm.
Heden is van Veere vertrokken het schoonerschip
Volharding, gezagvoerder J. Pander, naar Memel.
Te Veere is binnengekomen de schooner Nerva,
gezagvoerder A. Jürgecse, van Riga met hout voor
Middelburg.
£jattöelsbenc!)ten.
GRAANMARKTEN ENZ.
oostburg-, 30 Juli. Ter markt van beden was wei
nig anders aangevoerd dan koolzaad, meest van goede
kleur en qualiteit, doch met nog al wat verschil in
droogte. Er deden zich aanvankelijk eenige koopers
op voor 12waartoe maar schoorvoetend werd afge
geven. Later gaf men voor de beste monsters f 12.25,
f 12.50 enkel, nog 12.75. Er werd echter geen 10c
van den grooten aanvoer verkocht. Tarwe werd door ge
bruikers met f 12.50 betaald, enkele puike ƒ12.75, voorts
van t 12 tot f 10 geboden gerst bijna niet getoond en
op f 8 gehouden. Men bood 7.50 a 7.75 voor
dadelijk gebruik; paar den boonen, op 8.50 a 8.25
gehouden, bleven onverkocht; van nieuwe rogge werd
een monster getoond, dat van puike qualiteit was;
nieuwe gerst nog niet aan, schoon die in vele gemeen
ten reeds is cpgemend. Ter varkensmarkt waren aan
gebracht 49 stuks, die gereedeiijk koopers vonden.
Middelburg, 31 Juli. Puike Walchersche tarwe
f 13.25 a f 13.40 gekocht, afwijkende dito 12 a 12.25,
rogge 7.75 uitgesleten; nieuwe wintergerst f 7.25,
dito zomergeist 7 verkocht; puike Walchersche witte
boonen 11.50 betaald; nieuw winterkoolzaad van
f 11.90 a f 12 afgegeven; raapolie f 40, patentolie 42,
lijnolie 40 per vat op zes wekena contant 1 lager.
gemiddelde marktprijzen.
Middelburg, 81 Juli. Versche boter 1.20 a ƒ1.24
per kilogram. Aardappelen f 2.80 a f 3.20 per hectoliter.
PRIJZEN VAN EFFECTEN.
Amsterdam 31 Juli 1873.
Nederland ♦Certific. Werkelijke schuld. 2* pet. 57*
♦dito dito dito 3 68-|
♦dito dito dito 4 91|
♦Aand. Handelmaatschappij 4* 136*
♦dito exploitatie Ned. Staatssp.
Belgie. ♦Certificaten bij Rothschild 2* 59*
Frankrijk. ♦Inschrijvingen3
*dito 5 „84*
Rusland. ♦Obligatiën 1798/1816 5 100*
♦Certific. adm. Hamburg 5
♦dito Hope C°. 1855 6e serie 5 87f
♦Cert. f 1000 1864 5 „99
♦dito. f 1000 1866 5 „99*
♦Loten 18665
♦Oblig.Hope C°.Leening 1860 4* 91*
♦Certific. dito 4 78*
♦Ioscript.Stieglitz&C°.2ea4L. 4 78^
♦Obligatiën 186769 4 „78
♦Certificaten 6
♦Aand. Spoorw. Gr. Maatsch. 5 229
♦Oblig. dito4 183
Obl. spoorweg Poti-Tiflis .5 96
dito dito Jelez Orel5 96*
dito dito Charkow Azow. 5 94*
Polen. ♦Schatkistobligatiën 4
Oostenrijk. *Oblig.metall.in zilver Jan./Juli. 5 64*
♦dito dito April/Oct. 5 64*
♦dito in papier Mei/Nov. 5 60*
*dito dito Febr./Aug. 5 60*
Italië. Leening 18615
Spanje. ♦Obligatiën Buitenl. 186771. 3 19*
dito Binnenlandsche 3 15*
Portugal. ♦Obl. 1856—69 3 „41*
Turkije. dito (binnenl.)5 51*
Egypte. Obl. 1868 7 „85*
Amerika. ♦Obl. Vereenigde Staten (1874) 5
♦dito dito dito (1904) 5
♦dito dito dito (1882) 6 98*
♦dito dito dito (1885) 6 100*
♦Obl. Illinois7
♦dito dito Redemtion 6
Obl. Atl. Gr. W. Spw. Ohiosec. (7p) 75
dito dito geconsolideerde 7
dito dito debentures. 8
Obl. St. Paul Pac. Spw. lesec. 7
dito dito dito 2esec. 7 24*
dito dito 1869 dito 7 29*
Brazilië ♦Obl. 1863 4*
♦dito 1865 5
Mexico dito 18513
Grenada dito afgestempeld6
Venezuela dito. 3 „11
Ecuador, dito 1
Prijzen van Coupons.
Amsterdam, 30 Juli. Metall. f 22.30; dito zil
ver 24.27*; Dito Eng. per 11.72*; Eng. Russen
per f Eng. Portugal per f 11.77*Fransche
56; Belg. f 56*; Pruis, f 35^; Hamb. Russen
Russen in Z. R. f 31*; Pools, in Fl. f Napelsehe
Spaansche piaster f;Spaanschein £r. 1000
fAmerikaansche dollars f 2.42; papier 2.05;
Turken f
Jlbnertratim.
Heden overleed na een langdurig en smartelijk lijden,
in den ouderdom van ruim 57 jaren, mijn waarde man
en vader P. DOMMISSE, diep betreurd door mij, mijne
dochter en behuwdzoon.
Arnemuiden, 31 Juli 1873.
Wede. P. DOMMISSE—Baas.
Voor de vele bewijzen van hartelyke deelneming bij
de langdurige ziekte en het overlijden van haren innig
geliefden echtgenoot, zoo van hier als elders ontvangen,
betuigt de ondergeteekende, ook namens hare kinderen,
baar oprechten dank.
St. Laurens, Wede. J. M. DE RUIJTER,
31 Juli 1873.Hage-
De ondergeteekende betuigt zijn harte!ijken dank
voor de vele bewijzen van deelneming bij het overlijden
zijner echtgenoote.
Vlissingen, 30 Juli 1873.
H. W. CREÜTZBERG.
De ondergeteekenden betuigen hunnen hartelijken
dank voor de blijken van deelneming, ondervonden bij
het overlijden van hunnen geliefden vader en grootvader
WILLEM BLOK.
Middelburg, Uit aller, naam
1873. B. BLOK.
De Commissie der Tombola te Vlissingen
verzoekt beleefdelijk degenen, welke op hunne Loten
nog geene Prijzen hebben ontvangen, derzelver bewijs
van aandeel bij den heer J. J. BALLET, Klooster, te
Middelburg, of aan een der Boden cp Vlissingen, ter
bekoming van de op de nommers gevallen Prijzen af
te geven vóór 10 Augustus e. k., zullende na dien
datum met de onafgehaalde Prijzen worden gehandeld
als op de Loten staat uitgedrukt.
Ondergeteekende geeft aan zijne geachte begunsti
gers kennis, dat hij is VERHUISD uit de Molstraat
naar de Heerengracht, lett. M n° 30,
J. L. GUI0T, Cour.-Leesinr.
