fftmgrhvrrk.
de regeeringstoelaag is onttrokken, in stand te houden.
De aartsbisschop rekent op voldoende geldelijke onder
steuning van de zijde der geloovigen. Om diezelfde
reden blijft hij voorloopig volharden bij het planom
aan de candidaten voor de betrekking van geestelijken
niet. toe te staan, een staatsuniversiteit te bezoeken.
Blijkens een opgaaf, voorkomende in de jongst ver
zonden circulaire van den Deutschen Verein tot bevorde
ring der zee- en riviervisscherijen, zijn de fiuancieele
resultaten der tentoonstelling, in Maart en April door
den Verein te Berlijn gehouden, niet gunstig geweest.
De uitgaven voor de visscherijtentoonstelling hebben
bedragen 9500 Thal?rde inkomsten 5036 Thaler. De
minister van landbouw heeft aan den Verein de gun
stige beschikking ter kennis doen brengendat de regee-
ring het tekort zal dekken.
Oostenrijk. Uit Triest wordt aan de Bohemia
het volgende geschreven: Sedert eenigen tijd zijn hier
geruchten verspreid omtrent eene geheime werving van
„soldaten van den sleutel van St. Pieter", die te Görz
zou plaats hebben. Zeer onlangs heeft men ook te
Triest een werfbureau voer deze regimenten geopend
en hetgeen daaromtrent bekend geworden is vindt men
thans in alle locale bladen gemeld. Deze wervingen
schijnen inderdaad plaats gehad te hebben. De aange-
worvenen dragen den naam van „soldati folia croce
rossa (soldaten van het roode kruis), daar elk die
daarbij wordt aangenomen een rood kruis ontvangt dat
hij onder zijne kleeding op het hart draagt. Deze toe
komstige kruisvaardeis trekken nog geen soldij, een
voudig omdat de dag van hunne mobilisatie nog niet
bepaald is, maar in afwachting daarvan zijn zij verplicht
om aan aile processiën en pelgrimstochten ter eere van
den heiligen vader deel te nemen en deze tochten
moeten beschouwd worden als oefeningen in het mar-
cheeren. Inmiddels hebben deze kruisvaarders volkomen
vrijheid om voorloopig naar Spanje te gaan en in de
Carlistische korpsen te treden, in welk geval zij ter
stond soldij trekken. Tot dusverre heeft nog niemand
van die vrijheid gebruik gemaakt, hoewel meer dan
200 jongelieden, zooals men zegt, tusschen Triest en Görz
aangeworven zijn. De werver is een oud-advocaat uit
Modena, die door privaatlessen te Triest in zijn onder
houd voorziet. De bisschop van Triest houdt zich als
verstandig en voorzichtig man buiten de geheele zaak.
De Weensche bladen zijn verontwaardigd over de kwade
trouw, waarmedo de geruchten over het uitbreken van
de cholera in de Oostenrijksche hoofdstad verspreid
worden. Volgens ofScieele opgaven is geen enkel epi
demisch geval van Aziatische cholera in de hospitalen
voorgekomen. De gevallen van dissenterie zijn niet
talrijker dan andere jaren in dit seizoen. Do acht ge
vallen, die zooals men zegt in hotels voorkwamen, zijn
niet voldoende geconstateerd, liet eenige geval waar
omtrent zekerheid bestaat dat het Aziatische cholera
Was, deed zich met doodelijken afloop voor bij een
koopman uit Dantzig, kort na zijn aankomst te Weenen.
Frankrijk. Het tweegevecht tusschen Kane en
Paul de Cassagnac heeft giateien bij het station Bel-
lembourg in het groothertogdom Luxemburg plaats ge
had. Volgens een telegram aau 1' Indépondance beige zijn
beiden aan den arm gewond. L'Etoile beige echter heeft
bericht ontvangen dat Paul de Cassagnac zeer ernstig ge
wond is. Dit laatste zou men den dwazen vechtersbaas van
ganscher harte gunnen. In het Journal ofïiciel van giste
ren leest men het volgende: „De kamer heeft het krediet
toegestaan bestemd voor de zending van 450 vromven
en kinderen van gedeporteerden naar Nieuw-Caledonië.
Het schip waarmede deze personen zullen vervoerd
worden vertrekt den 19cn dezer maand van Havre. Zij
die van die gelegenheid gebruik wenschen te maken
moeten onmiddellijk hun verzoek aan den minister van
marine inzenden. De commissie vcor de kieswet
heeft Zaterdag besloten hare bijeenkomsten voor onbe-
paalden tijd te verdagen tengevolge van het besluit
der kamer om de constitutioneele wetsontwerpen, waar
onder ook eene kieswet voorkomt, na de vacantie ia
behandeling te nemen. Zij heeft tevens besloten om
aan de kamer de toezending van het bedoelde ontwerp
aan haar te verzoeken. De brug van Clichy is
geheel herbouwd en zal eerstdaags weder voor het
openbaar verkeer geopend worden. Door de kamer
van koophandel te Lyon is geprotesteerd tegen de
door den conseil supérieur du commerce aangenomen be
lasting van 5% op de geweven stoffen; vooral de zijde
industrie heeft hare bezwaren daartegen doen kennen.
Engeland. George en Austin BidwellNoyes en
Macdonnell, de bekende vervalscbers van bankwissels,
zijn eindelijk naar de rechtbank der gezworenen ver
wezen. De lord-mayor verontschuldigde den langen duur
van het voorloopig onderzoekdoor te wijzen op de
moeilijkheden, welke door de vlucht der beschuldigden
naar Havanna en New-York waren ontstaan. George
Bidwell had verzocht, dat het hem vergund mocht
zijn, nu en dan zijn broeder Austin te spreken, daar
hij hem anders misschien nimmer zou zienen hij zich
met hem over familie-aangelegenheden en over de mid
delen van verdediging moest onderhonden. Dit verzoek,
in termen vervat om op het gevoel der aanwezigen te
werken, werd door den lord-mayor niet ingewilligd,
omdat hij niet bevoegd was daarover te beslissen. Noyes
verzocht, dat hem een ring zijner zuster zou worden
teruggegeven, aan welk verzoek is voldaan. Met
het oog op het naderen der choleraheeft de regeering
van Londen twee ambtenaren, een arts en een inspecteur
benoemd, om toezicht op de aankomende schepen te
houden. De eerstgenoemde ontvangt een bezoldiging
van 400 pond sterling, de laatstgenoemde van 120 pond
sterling. The Times heeft van zijn correspondent te
Calcutta het telegrafisch bericht ontvangendat de
inlandsche bevolking in het district Patna in opstand
is gekomen en weigert de landrente te betalen. Eeuige
huizen zijn geplunderd en verbrand. Die landrente
schijnt de Hindoes zwaar te drukken. De bekende
staathuishoudkundigeprofessor Fawcettheeft dan ook
reeds in het lagerhuis zijn voornemen te kennen gege
ven, om eerlang op te komen tegen het Britsch-Indi-
sche beheer in het algemeen, en tegen het belasting
stelsel in het bijzonder. De Engelsehe ingenieurs
hebben de opneming der plannen, voor den aanleg van
een spoorweg van Teheran naar Rescht over de eerste
vijftig mijlen, namelijk van Teheran naar Kas vinten
einde gebracht. Eenigen der ingenieurs zullen naar
Rescht vertrekken om het onderzoek van daar tot aan
Kasvin voort te zetten.
EEN UUR IN HET VATICAAN.
Van de vele toeristen en jonge paartjes zoo ver
haalt een Duitsch reiziger die in het voorjaar het
„heilige Rome" bezoeken, zullen wel de minsten zich
kunnen beroemen den paus te hebben gezien, hoewel
de deuren der „gevangenis" waarin hij zich bevindt
voor iederen nieuwsgierige wijd openstaan. Een ouder
dom van twee en tachtig jarenzeven en twintig jaren
in apostolische zorgen doorgebrachtdaarenboven de
last der onfeilbaarheid en een ongeneeslijk physisch
gebrek zijn wel geschiktom ook de meest sterke
constitutie te ondermijnen en iemand het genot der
vrije lucht onmogelijk te maken, die zoowel de longen
van den zondaar als van den rechtvaardige versterkt.
De flinke Antonelli, die, om de fictie der gevangen
schap niet te schendennooit het gebied van de St. Pie
terskerk overschrijdt, kan althans in de heerlijke tuinen
van het Vaticaan volop de vrije lucht inademenPio
nono is echter beperkt tot de loggia (terrassen), waarin
hij op een kruk steunende, of ia een rolwagen wordt
rondgereden.
Dagelijks als de middagzon haar stralen door de
groote vensters der terrassen schiet en de heerlijke
fresco's van Rafaël in al haar schoonheid uitkomen,
verlaat de paus in alle stilte zijne kamers en gaat
zuchtend door de woaderschoone corridors, die wat
kunstvolle versiering betreft met geen andere vertrek
ken van de wereld kunnen wedijveren. Rondom -bewe
gen zich, uit alle oorden der wereld samengestroomde,
vroolijke en nieuwsgierige menschen; groote, blonde
kinderen van Albion nevens in gedachten verzonken
Duitschersflegmatieke Serviërs naast bewegelijke be
woners van de Seine-oeversketters en geloovigen
vromen en kinderen der wereld, zij allen krioelen door
elkander, opgetogen in bewondering, die deze schoonste
en grootste van alle gevangenissen bij ieder onwille
keurig moet opwekken.
Met weinigen was het ook mij vergund uit de verte
door de heldere vensters van het terras het nog altijd
schoone, wasbleeke gelaat van den grijzen paus te
zien, toen hij in zijn rolstoel zijue vertrekken verliet
om de keizerin van Rusland te geleiden. Een enkele
straal uit die lang vervlogene tyden toen de graaf
Maria Giovanni Mastai-Feretti nog tot de ridderlijkste
en schoonste mannen van Italië behoorde, verhelderde
de door lijden verzwakte gelaatstrekken; om de lippen
zweefde een zacht, vriendelijk lachje, en de levendige
oogen schitterden van stillen triomf en trotsche voldoe
ning. Geen spoor van martelaarschap was in die trek
ken te ontdekken, maar ook evenmin een zweem van
die energie, die aan Gregorius de zevende de bittere
woorden ingaf: Aequitatenu dilexi, injuriam odi, ideo morior
in exilio: „Ik heb de gerechtigheid lief gehad en het
onrecht gehaat; daarom sterf ik in ballingschap."
Ook Pio nono zal waarschijnlijk in vrijwillige bal
lingschap sterven, en misschien denkt ook hij van zich
zeiven wat bij met hetzelfde recht als zijn voorganger
Hildebrand kan doen dat hij aan de liefde tot de
rechtvaardigheid en aan den haat tegen het onrecht
zijn lot te danken heeft. Wat is recht, wat onrecht
volgens den maatstaf der verblinding? Yoor een gewoon
mensch schijnt het onbegrijpelijk hoe men zich in ernst
voor een gevangene kan houden als men de elfduizend
kamers van het Vaticaan tot zijne beschikking heeft,
en voor een arme als men de onnoemelijke schatten
bezit, die zich in deze onafzienbare rij van zalen be
vinden. Bij iedere schrede vertoont zich een wereld
van kunststukken, die naar men zou meenen de
menschelijke geest tot de meest mogelijke vrijheid zou
opleiden: Bernini en Bramante, Rafael en Cornacchini,
Brunelleschi en Titiaan hebben de decoratiën voor deze
heerlijke zalen geleverdwaarin bij iederen ademtocht
de menschelijke boezem van genot zwelt en temid
den van dit alles leeft een grijsaard die de wereld
van onrecht beschuldigt! De toekomst zal het psycho
logische raadsel van deze tegenstrijdigheid oplossen;
misschien zal haar een dieperen blik vergund zijn in
dit merkwaardige menschenlevenwaarvan de tijdge-
nooten beweren, dat het oorspronkelijk een edelen aard
had, maar die door ongunstige invloeden zou zijn
verzwakt.
De fictie der gevangenschap, door de leerlingen van
Loyola uitgedacht, wordt zoo goed volgehouden, dat
men reeds bij het binnentreden van het Vaticaan onder
haar indruk geraakt. Een aantal onverschillige en
luie Zwitsers in bontkleurige, rood en geel gestreepte
uniformen zit bij elkander; dit zija de wachten, die de
gevangene zelf heeft aangeschaft. liet zijn kostbare
wachten, van welke reeds jaren lang werd gezegd:
Point argent, point de Suisses. Men kan het hun aan
zien, dat alles hun onverschillig is. Vroeger nog
niet lang geleden waren zij byna de eeuige heeren
der Tiber-stad, en hunne hellebaarden genoten evenveel
aaDzien als de costumcn der geestelijken. Hunne heer
lijkheid is echter voorbijhun gezag gaat niet verder
dan tot den drempel van het Vaticaan; daarbuiten
heerscht een nieuw en krachtig leven, waarin de don
ker blauwe uniformen van de Italiaansche bersagiieri
sterk uitkomen.
Va beneantwoordde mij kortaf de wachthebbende
Zwitser, toen ik bij het binnentreden van het Vaticaan
naar den toestand van den paus vroeg. Va bene fluis
terden twee priesters elkander toe, die langzaam en
zacht de steenen trap opgingen welke naar de Six-
tijnsche kapel voert. In gedachten ging ik verder.
Hoe zulk een menschenleven het telkens weder ophaalt
en zich herstelt, totdat het eenmaal voor goed wordt
uitgebluschtAls Pio nono tot zijn voorgangers wordt
verzameld neemt hij een stuk duisternis met zich mede,
dat in zijn naam boven de hoofden van een aantal men-
schea zweeften breekt de overgangsperiode aanwaarin
de geniën des lichts tegen de daemons van den stikdonke-
ren nacht tot een laatsten strijd uittrekken. De laatste
snik van Pius IX zal een groote ademtocht der geschie
denis, een indrukwekkend oogenblik van nieuwe levens-
ontwikkeling zijn.
Ik ben langs het groote ruiterstandbeeld van Karei
den Groote, door Cornacchini vervaardigd, gewandeld,
dat rechts uit een ni3 op de groote trap van het Vati-
eaan nederziefc, en dacht met droefheid aan al het leed
door het Romeinsche rijk in de politieke wereld veroor
zaakt. nooger in de tweede zaal van de bibliotheek
van het Vaticaan, dit bewonderenswaardige archief
der geheele geschiedkundige wereld, boeiden vooral de
twee prachtige porseleinen vazen mijne aandacht, die
Friedrich Wilhelm IV van Pruisen indertijd aan den
tegenwoordigen paus geschonken heeft. Hoe ironisch
Clio toch kan zijn! Ternauwernood zijn twintig jaren
verloopen sedert de koning van Pruisen die vazen,
welke hij zelf met afbeeldingen van het koninklijk slot
te Sanssouoi liet beschilderen, aan den paus schonk.
En nu? Schijnt het geen wonderlijk anachronisme dat
Berlijn en Rome eens geschenken met elkander wissel
den? Welk eene verwijdering tusschen twee broeders l
Welk een verandering in het historische tafereel! De
dubbelzinnigheid doet mij herhaaldelijk denken aan de
woorden van Walther von der Vogelweide: Unsd/mkel,
Eines sei gelogen. Teekent deze uitspraak niet de groote
scheuring die het pausdom steeds iu de wereld-orde
heeft getracht tot stand te brengen? De koorden
der pontificale heerschappij werden steeds sterker aan
gehaald, en thans is voor het Vaticaan een wonder
noodig als de scaren niet zullen springen. Hoe zou
thans de eenvoudige matroos van San Remo het paus
dom te pas komen, die, toen Domenico Fontana de
kolossale obelisk van Caligula uit het Vaticaansche
circus naar het plein van St. Pieter liet overbrengen
en de sterk gespannen touwen dreigden te springen,
uitriep Acqua alle funi„giet water op de touwen!"
Wij beleven de herhaling van de verdrijving der
jezuïeten, die op bevel van paus Ganganelli zelf plaats
had. Het antwoord van den toenmaligen generaal der
jezuïeten, toen de groote raad der orde hem aanraadde
om de orde te hervormen, is bekend: „Zij moet blijven
zooals zij is of te gronde gaan." Thans heeft Duitsch-
land voor de tweede maal de jezuïeten in den ban
gedaanen hen buiten de grenzen verdreven. Zullen
zij terugkeeren?
Welk eene reeks van slachtoffers heeft het pausdom
aan de menschheid gekost, sedert het eerste conclave
dat na den dood van Gregorius in 1378 werd gehouden
en het onfeilbaarheids-concilie, welks vergaderzaal ik
met zeer gemengde gewaarwordingen binnentrad. Toen
