MIDDELBURGSCHE COUR A X T. F 151. Zaterdag 1873. 28 Juni. Dit blad verschijnt dagelijks met uitzondering van den Zondag, den 2ea Paascli- en Pinksterdag en een der Kerstdagen. JDe prijs per 3/m., franco is f 3.SC?. Middelburg 27 Juni. DE VERKIEZINGEN EN HAAR UITSLAG. I. De uitslag der verkiezingen is niet zeer gunstig vcor de liberale richting; juist daarom bestaat er reden om er leering uit te trekken en er ons voordeel mede te doeD. Op het oogenblik telt de tweede kamer 44£ leden die onder de liberale vlag verkozen zijn (de halve is de heer Pijls), 14£ ultramontanen (de halve al weder de heer Pijls), 9 ultramontaansch-conservatieven, hunne bondgenooten, 6 antirevolutionairen en even zooveel con servatieven. In de maand September zal zij samen gesteld zijn als volgt: onder de liberale vlag geko zenen 41, ultramontanen 16, ultramontaansch-conserva tieven 10, antirevolutionairen 8 en conservatieven 5. De liberalen verloren dus op 10 en op 24 Juni 3J- stemmen, de conservatieven éene stem; de antirevo lutionairen wonnen er 2, de ultramontanen 1£ en de ultramontaansch-conservatieven éene. Wij betreuren dit verlies voor onze partij, minder om de gevallen personen, van wie wij alleen den heer Jolles met leedwezen zien uitvallen, dan wel om het feit dat de natie aan de uiterste kerkelijke partijen een deel van het vertrouwen schenkt dat zij aan de liberalen weigert, omdat zij de gelederen der ultramontanen en hunne vrienden, en degelederen der antirevolutionairen versterkt uit onze krachten. Ons leedwezen is echter zuiver van speculatie ven aard; van een practise h stand punt beschouwd, heeft deze nederlaag bij de stembus voor ons op het oogenblik weinig te beteekeneu. Of er 44^ liberale leden in de kamer zittenzooals thans, dan wel 41, zooals in September het geval zal zijn, maakt voor de practische gevolgen zeer weinig onder scheid. Wij verwachten van eene kamermeerdeiheid van het doctrinaire minimum, van de helft plus éen der Btemmen, niet veel heil; wij stellen ons geen ministerie van veel geestkracht voor dat op eene zoo bekrompen meerderheid steunen moet. Maar van den anderen kant zijn de meerderheid van de helft plus vier en een half en de daarop steunende regeering zoo machteloos gebleken om iets tot stand te brengen dat de achteruit gang ons geheel koud laat. Bovendien is het gevaar lijk zelfs op dit oogenblik van eene liberale .meerder heid" in de kamer te gewagen. Vier en veertig en een half lid zijn gekozen onder de liberale vlag, maar van die vier en veertig en een half pleegt een zes- of achttal het onder de liberale vlag opgetreden ministerie bij gewichtige quaestiën in den steek te laten en te bestrijden en te ondermijnen, trots den felsten tegenstander. De grond brokkelt dus voor de voeten der regeering weg juist wanneer zij een stap voorwaarts wil doen, en men brengt haar in het treu rige alternatief van óf schroomvallig te blijven staan óf onbesuisd voort te gaan en neder te storten. Wanneer men in de tegenwoordige omstandigheden zegt dat de meerderheid der kamer liberaal is, bedoelt men in waarheid niets anders dan dat elke andere politieke partij in de kamer in de minderheid iseene regeering, welke betuigt dat zij de beginselen der meerderheid in toepassing brengen of de richting der meerderheid volgen wil, zal zich teleurgesteld vinden, tenzij ze niets meer bedoelt dan met eene euphemische formule aan te kondigen dat haar plan stilzitten is. Het is geene working majoritygelijk de Engelschen het eigen aardig noemen, die door de 44£ wordt gevormd, maar eene parlementaire kracht die blootelijk de negatieve ver dienste heeft van te verhinderen dat de reactie zich meester maakt van het gezag. In dien stand van zaken is het wegzinken der meer- Wij kunnen niet meer eigenlijke conservatieven (niet ultramontaansch-conservatieven) in tie kamer aanwijzen dan de heeren van Naamen, Hardenbroek, van Voorthuysen, 's Jacob, van lteenen en Begram; deze laatste kan, naar onze meening, nog maar juist ouder de eigenlijke conservatieven mcêgeteld worden. dorheid tot op dien laatsten stroohalm van i -f- 1 van weinig gevaar; integendeel kan het een tegenover gestelde, eene gunstige uitwerking hebben. Wan neer het besef levendig is geworden dat alleen met inspanning van alle krachtenalleen met medewer king van alle liberale aspiratiën, reactionaire of al thans anti-liberale maatregelen in de kamer kunnen worden gekeerddan zullen de gemoederen der libe rale afgevaardigden misschien meer toegankelijk wor den voor de gevolgtrekkingen der solidariteit; men zal ernstiger gaan zoeken naar hetgeen vereenigt dan naar hetgeen verdeelt waarop tegenwoordig maar al te dikwijls uitsluitend de aandacht gevestigd schijnt, en de liberale helft -f- 1 der kamer zal in alge- meene samenwerking met de regeering zich haasten den verbeuzelden tijd terug te koopen en aan het groote getal aanhangige quaesiiën van nationaal levensbelang eene waarlijk vrijzinnige oplossing geven. De oud-Holland- sche lesconcordict res parvus crescuntdis cor dia maximae dilabunturaan de liberalen reeds zoo dikwijls te ver geefs voorgehouden, wordt door de Juni-verkiezingen van 1873 met nadruk gepredikt. Wil men naar die les hooren, en door daden toonen dat men haar ver staan heeft, dan is de liberale zaak gered; voor dit resultaat geven wij gaarne de 3^ verloren stemmen. Voor van der Maesenvan der Linden en den hal ven heer Pijls, ja zelfs voor Jolles daarbij, achten wij het niet te duur gekocht. Het tijdstip is voor het ontwaken van het liberaal zelfbewustzijn der tweede kamer bijzonder geschikt; de Juni-vei kiezingen hebben, ook terwijl zij van drie en een hal ven liberaal den politiek en levensdraad afsne den, daartoe het hare bijgedragen. Overal zijn bij de stem bus de demarcatielijnen tdsabhen de partijen scherp ge trokken; op vele plaatsen beeft men den gemarkeerden man van beginselen voorgetrokken boven den rn.in, van wien men niet zeker wist wat men aan hem had. Voor een paar dagen schreven wij dat er hier te lande op het politiek tooneel maar plaats was voor drie partijen, voor de liberale, voor de anti revolutionaire reactie en voor de ultramontaaEsche theo- craties. Is dit gezegde door de uitspraak der kiezers niet bekrachtigd De ultramontaansche en de antirevo lutionaire partpen hebben stellige voordeelen behaald; van de liberalen kwamen diegenen in herstemming aan wier volkomen liberalismete recht of ten onrechte, getwijfeld werd. Maar van de conservatieven werden alleen zij herkozen die zich zonder voorbehoud aan het ultramontanisme hadden aangeslotenen zij werden herkozen door de kracht der ultramontaansche stemmen. Hadden de ultramontanen in Tiel, in Amsterdam, in Gouda, in Delft, in den Haag, in Almelo niet het wacht woord ontvangen om te stemmen op den goed-couser- vatieven candidaat, sedert van het stellen van een eigen candidaat geen heil te verwachten was, dan zouden noch van Lijnden, ncch Nierstrasz, noch de Brauw in de kamer zijn teruggekomen, dan zonden noch Fabius, noch Schimmelpennincknoch Insinger verkozen zijn geweest. Maar de eenige zuivere conservatiet die in de aftreding vielde heer van Voorthuysen, afkeerig van den steun der ultramontanen en daarom weigerende als conservatief (lees ultromontaansch-conservatief) candidaat te worden gesteld, miste de uiIramontaansche stemmen van het Sticht en verloor zijn mandaat. De verkiezin gen van Juüi hebben derhalve medegewerkt om een zuiveren politieken toestand te scheppen de strijd is thans tussehen de kerkelijke partijenmet do goed- conservatieven als nasleep, en de moderne maatschap pij. Ieder die liberaal denkt die niet terug wil en zijn vaderland en de ontwikkeling lief heeft moet den strijd der moderne maatschappij strijden. Die plicht rust thans op de helft -f-1 der kamer, die door de natie is afgevaardigd op grond der aanbevelingen en getuigenissen van het liberalisme dier 41 leden. Van de vijf overgebleven conservatieven kan men nauwelijks hopen er twee of drie nu en dan in het gelid te zien treden. Op die onverwachte en tijdelijke hulptioepen mag niet gerekend wordenin den regel zuilen zij hun heil zoeken in de neutraliteit; ia den strijd tegen de kerkelijk-politieke reactie moeten we alleen rekenen op eigen krachten. De helft -f- 1 is voldoende om den vijand af te slaan, ja zelfs tot zekere hoogte om sggressief te handelenofschoon daartoe in den regel meer over macht gevorderd wordt, maar er is niets te doen zon der aaneensluiting, zonder samenwerking. Door eendracht alleen kunnen wij opbouwen; laat ons zorgen dat er aan de spraakverwarring een einde kome, opdat de geschiedenis van den torenbouw van Babel niet van ons eenmaal worde verhaald 1 Bij besluit der provinciale staten van Zeeland van 11 Juli 1872 werd ten aanzien van een adres van den raad der gemeente Tholen, om medewerking der pro vinciale staten, ot om eene bijdrage tot overbrugging van de rivier de Eendracht, tussehen het eiland Tho len en de provincie Noord-Brabant, besloten: 1° te verklaren dat het verzoek, zooals dat was gedaaD, niet vatbaar was voor inwilligingomdat de uitvoering als gemeentewerk de taak was van het gemeentebestuur cn door dit bestuur moest plaats hebben; 2° gedepu teerde staten uit te noodigenom de pogingendoor den gemeenteraad aan te wenden, te ondersteunen bij de regeering en de staten van Nuord-Brabanten 3° zich bereid te veiklaren om, door middel van een subsidie uit de kas der provinciede zaak te bevorde ren, zoo ook door het rijk en de provincie Noord-Bra bant eene bijdrage weid toegezegd en voor het overige de kosten door de gemeente werden bestreden. De naar aanleiding vaa dit besluit gevoerde onder handelingen hebben geleid tot het resultaat, dat de gemeente Tholen bereid was tot afstand van het bestaande pontveer, hetwelk eene jaarlij ksche pacht oplevert van f 2050, en daarenboven nog ten haren laste wilde nego tieeren eene som van f 50,000; dat door den raad der gemeente Bergen op Zoom besloten was tot eene bijdrage van f 10,0C0mits uit de opbrengst van het te heffen brug- ot tolgeld de rente en aflossing van kapitaal aan die gemeente werd bestreden, op denzelfden voet en percentsgewijze, zooals met anderen zou plaatsheb ben; en dat alle gemeenten in het eiland Tholen, met uitzondering van eene, bereid waren, naar hunne krach ten bij te dragen. Hiervan _ea van het besluit der provinciale staten werd kennis gegeven aan den minis ter van binnenlandsche zaken, die daarop heeft geant woord, dat, aangezien van de geraadpleegde gemeen tebesturen in Noord-Brabant alleen Bergen op Zoom bereid was tot het doen eener bijdrage, en nog wel onder bezwarende voorwaardendit gebrek aan mede werking van de zijde der rechtstreeks belanghebbenden gedeputeerde staten van Noord Brabant terughield van het doen van een voorstel tot toekenning van een pro vinciaal subsidie; en dat hij, in dien stand yan zaken, geene vrijheid vond, om het verleenen van rijkshulp te bevorderen. Gisteren is te 's Gravenhage, ten behoeve der staats spoorwegen, aanbesteed het maken van voltooiingswer- keD, benevens het onderhoud van eenige werken aan de spoorweghavens te Vlissingen. Er waren vgf inschrij vingsbiljetten ingekomen. De heer J. van de Griendt, te 's Hertogenbosch, was de laagste inschrijver voor f 27,400. De raming was f 26,800. De buiten-sociëteit op het Noordbolwerk alhier, waar voor de gemeenteraad in het begin dezes jaars aan de hier gevestigde Nijverheids-vereeniging ruim 400 cen tiaren grond deels in erfpacht en deels in huur heeft afgestaanis gisteren avond geopend. Niettegenstaande het weer niet zeer gunstig was, hadden vele leden zich met hunne dames in den tuin vereenigd tot bij woning der muziekuitvoering, door het muziekkorps der schutterij gegeven. De gemeenteraad van Aagtekerke heeft tot secretaris en ontvanger dier gemeente benoemd den heer H. M. Kes- teloo, tevens secretaris en ontvanger der gemeente Domburg, ter vervanging van den heer H. P. van de Graftaau wien op zijn verzoek eervol ontslag is verleend.

Krantenbank Zeeland

Middelburgsche Courant | 1873 | | pagina 1