MIDDELBURGSCHE
COUR .4 N T.
F 146.
Zaterdag
1873.
21 Juni.
Dit blad verschijnt dagelijks met uitzondering van den Zondag, den 2-n Paasch- en Pinksterdag en een der Kerstdagen.
J3e prijs per 3/zn.franco is f 3.50.
Middelburg 20 Juni.
Te Gouda en te Gorincbem moet aanstaanden Dins
dag herstemming plaats hebben tusschen den conserva
tieven en den antirevolutionairen candidaat; te Gouda
staat tegenover den aftredenden conservatief de Brauw
de voorvechter der antirevolutionairen dr. Kuijper uit
Amsterdamte Gorinchem tegenover den aftredenden
heer Heemskerk de deftige ex-wethouder van de hoofd
stad Teding van Berkhout. De uitslag der eerste stem
ming in de beide districten toont aan dat de beslissing
van de liberalen afhangt; zij hebben bij die stemming
aan hunne candidaten eene aanzienlijke minderheid we
ten te bezorgen, welke bij de herstemming de schaal
zal doen overslaan, tenzij zij zich mochten onthouden;
in dat geval is er omtrent den uitslag niet veel te voor
spellen, ofschoon men mag aannemen dat de heeren de
Brauw en Heemskerk dan wel herkozen zullen worden.
Deze omstandigheden maken het wel der moeite waard
na te gaan, wat thans voor de liberalen plichtmatig
is, onthouding of deelneming aan de herstemming, en
zoo het laatste, op wien zij dan moeten stemmen.
In den regel achten wij onthouding van de stembus
geraden wanneer er geene andere keuze is dan tusschen
tegenstanders. Zooals wij voor eenigen tijd reeds op
merkten geldt het bij eene verkiezing niet de rela
tieve vraag, wie van twee candidaten ons het meeste
aantrekt, maar de positieve vraag welke persoon
ons het beste vertegenwoordigen zal. Wanneer de
herstemming tusschen twee personen moet plaats vin
den, die geen van beiden onze geestverwanten zijn,
dan heeft het voor ons weinig om het lijf wie van de
twee verkozen wordt. Onze vertegenwoordiger wordt
de gekozene naar waarheid nooit; dat zou alleen de
man hebben kunnen zijn op wien wij bij de eerste stem
ming onze stem hebben uitgebracht. In het algemeen
staat bij ons dus de regel vast: waar het de keuze
tusschen twee tegenstanders geldt, onthoud u.
Maar wij moeten niet vergeten dat wij op ditoogen
blik in het geheel niet in normale omstandigheden
verkeeren; ons politieke leven is daarentegen zoo deer
lijk gedesorganiseerd, dat de heilzaamste regelen de
slechtste uitwerking zouden kunnen hebbenen dat er
alleen gevraagd kan worden wat in de gegeven om
standigheden voor eigene partij en voor het land het
nuttigste kan worden geacht. En vragen wij naar de
nuttigheid, dan komen wij tot de slotsom dat de
liberale kiezers in Gouda en Gorinchem zich voor dit
maal niet zullen moeten onthouden, maar bij de her
stemming op Dinsdag partij kiezen.
Bij het vervaarlijke misverstand dat er tusschen de
politieke partijen en tusschen de leden derzelfde partij
onderling bestaat, is het volstrekt noodig dat er op
politiek gebied scherpe lijnen getiokken wordendat
men den toestand preciseert en de Yerdeeling der
partijen naar graote beginselen hernieuwt. Voor drie
partijen is er op het oogenblik op ons politiek
tooneel maar plaats: voor de ultramontaansche partij,
die middeleeuwsche toestanden onder moderne vormen
wil terugbrengen en land en volk regeeren naar
zekere in Rome geformuleerde theocratievoor de anti*
revolutionaire die, iets minder ver reageerende, zich
alleen verzet tegen de liberale theoriën van 1789 en
hare toepassing in staatsleven en wetgeviDg; voor de
liberale partijdie de moderne maatschappij met al hare
zegeningeu tegen die kerkelijke partijen in bescherming
neemt en dezen met open vizier bestrijdt. Maar be
halve deze drie partijen is er nog een vierde groepje,
de conservatieven, dat midden tusschen de strijders door
loopt, nu eens hier een beentje licht, dan eens daar een
slag van achteren toebrengt.
Dit mag in geen eerlijken strijd geschieden! Waar
er gevochten wordt, meet er in de allereerste plaats
zijn wat in de taal der Engelsche prijsvechters genoemd
wordt, a clear ring. De omstanders moeten zich niet
met de zaak bemoeien, maar de kampioenen met hunne
getuigen laten handelen; de bemoeiallige lieden, die
nu den een dan den ander hunne diensten aanbieden
en misschien alleen azen op den inhoud der zakken
van de jassen, die ze gedienstig onder den arm bewa
ren zoolang het gevecht duurt, moeten krachtig worden
geweerd. Het belang der beide partijen, het fair plag,
eischt dit gebiedend. Zoo is het ook in de politiek.
De toestanden moeten zuiver zijn. De partijen moeten
weten wat zij aan elkander hebben en wanneer een
harer een heen en weder zwalker op haar pad ontmoet,
dan behouit zij hem op zijde te duwen, zelfs wanneer
hij voorgeeft haar te willen ondersteunen, opdat de
zuivere strijd over beginselen worde gevoerd.
Een zuivere strijd over beginselen nu kan nooit in
ons parlement gevoerd worden, zoolang de beginsellooze
conservatieven, gelijk de heeren de Brauw en Heems
kerk, daarin zitting hebben. Die parasitische groep is
pas versterkt schoon het alleen numeriek eene ver
sterking heeten mag door de verkiezing van graaf
Schimmelpenninck te V Gravenhage; het is, in het
belang van iedere partij, van de liberale zoo goed als
van de reactionaire partijen, noodig dat men die ver
sterking elders neutraliseere. Liever twee flinke en
vierkante voorstanders van grondwet- en schoolwet
wijziging, die openhartig voor hun streven uitkomen,
dan éen dubbelhartig mandie heden met ophef' ver
klaart dat hij geen smet op de publieke school wil ge
worpen hebbenom morgen een voorstel te doen waarbij
niet alleen het openbare maar ook het bijzonder
onderwijs, het geheele lagere onderwijs, aan eene groote
verlaging van gehalte werd blootgestelden om
overmorgen te verklarendat hijthans daartoe
in de gelegenheid gesteld zijnde, nog wel andere
maatregelen zoa voorstellen. Liever een heel man
dan een half man, ook al vinden wij in den heelen
man onzen tegenstander en in den halven voor een
korten tijd een reisgenoot. Daarom liever Arnoldts dan
Pijls, liever Kuijper dan de Brauw, liever Teding van
Berkhout dan Heemskerk!
Om die reden honden wij het er voor dat de liberalen
in Gouda en Gorinchem wel zullen doen met Dinsdag
te stemmen op dr. Kuijper en op den heer Teding van
Berkhout. Alleen door dien plicht te vervullen, dragen
zij het hunne bij om de politieke atmosfeer te zui
veren en de discussie in de staten-generaalwelke
tegenwoordig tot het zeer lage peii der personaliteiten
gevallen is, terug te brengen tot haar eigenaardig
karakter, de gedachtenwisseling over de groote beginse
len van staatsrecht, waarnaar ons volksleven en onze
wetgeving behoort te worden, of te blijven ingericht.
De politieke moraliteit, de liberale partij zelve, ja
het vaderland zullen daar wèl bQ varen
De gemeenteraad alhier zal op Maandag a., des na
middags te twee uren, een openbare zitting houden ter
behandeling der volgende zaken
Missives gedeputeerde staten goedkeuring raadsbe
sluiten idem idem bedenkingen verordening tot wijziging
poli tie-verordening, besmettelijke ziekten; voordracht
burgemeester en wethouders, af- en overschrijving
gemeente-begrootingen 1872 en 1873; voorstel burge
meester en wethouders en rapport commissie van fabri
cage, aanleggen van een riool van de voormalige
Noordbinnenbrug tot de rijschool; idem ouderhandschen
verkoop van gemeentegrond aan P. Buys; benoeming
leden stembureau, verkiezing 15 Juli a.
De collecte voor het fonds tot aanmoediging en
ondersteuning van den gewapenden dienst in de Neder
landen heelt dit jaar alhier opgebracht f 166.30. In
1872 was de opbrengst f 140.36^, in 1871 201.10.
In de gistereD te 's Gravenhage gehouden jaarverga
dering van de Maatschappij der Nederlandsche letter
kunde is o. a. tot biunenlandseh lid benoemd de heer
G. A. Vors ter man van Oyenhoofdonderwijzer te Aarden
burg.
Bij besluit der provinciale staten van Zeeland van 9
November 1872 werden gedeputeerde staten gemach
tigd, om de zaak betreffende de weigering van de
Middelburgsche maatschappij van stoomvaart, tot bij
drage in de kosteu van herstel der schade, door een.
van de stoombooten dier maatschappij, op den 23en Juli
1872, toegebiacht aan den steiger te Wolfaartsdijk,
op zoodanige wijze, hetzij in-hetzij buiten rechten,
af te doenals zij in het belang der provincie zouden
vermeenen te behooren.
Zij hebben blijkens hunne mededeeling aan de
provinciale staten dienaangaande opnieuw een on
derzoek ingesteld, en zoowel den ingenieur van den
waterstaat als den ontvanger der steigergel den persoon
lijk gehoord, waarna zij gemeend hebben te moeten
besluiten, af te zien van de vordering tot vergoeding
der schade, omdat zy niet voldoende de overtuiging
hebben verkregendat de bemanning der boot oorzaak
is geweest van de schade, en het hen niet genoegzaam
is gebleken, in welke mate de schade aan die beman
ning is toe te schrijven.
In de zomervergadering der provinciale staten van
Zeeland van 1864 werd besloten om voor den tijd
van tien jaren, aan te vangen met het jaar 1864, zoo
dat dit tijdvak met het jaar 1873 eindigt, uit de pro
vinciale fondsen een doorloopende jaarlijksehe toelage
van f 400 te verleenen aan het Zeeuwsoh genootschap
der wetenschappen.
Het uitvoerend bestuur van dat genootschap heeft
zich thans weder tot de provinciale staten gewend met
verzoek, dat andermaal voor den tijd van tien jaren,
aan te vangen met het jaar 1874, een gelijke jaarlijk
sehe toelage aan genoemd genootschap uit de provin
ciale fondsen worde toegestaan.
Gedeputeerde staten stallen, met het oog op de voort
durende verdiensten van het genootschap op het gebied
van kunsten en wetenschappen, vooral met betrekking
tot de provincie Zeeland, en het gevoelen, dat in 1864
bijna algemeen in de vergadering der provinciale staten
werd voorgestaanaan de provinciale staten voorom
het verzoek van het uitvoerend bestuur van het Zeeuwach
genootschap der wetenschappen in te willigen.
In artikel 2 van het bijzonder reglement voor het
bestuur en beheer der waterkeering van het calamiteuze
waterschap Waarde is, ter uitvoering van litt. a en b
van art. 95 van het reglement voor de calamiteuze
polders of waterschappen, bepaald dat als onmiddel
lijk aan den calamiteuzen polder Waarde grenzenden
dijk wordt beschouwd de dijk die ligt tusschen den
polder Waarde ter eenre, en de polders Emanuel, Nieuw-
ValkenisseOud-Krabbendijke en Oost-Inkelen ter
andere zijde.
De bedenkingen door het polderbestuur van Krainingen
ingebracht tegen de kaart, die overeenkomstig artikel
3 van geroemd reglement is opgemaakthebben gede
puteerde staten van Zeeland aanleiding gegeven een
nader onderzoek in te stellen. Daardoor is gebleken
dat de dijk, welke men meende dat bestond tusschen
de polders Waarde en Oud-Krabbendijke, voor een groot
gedeelte niet meer aanwezig is dat slechts een zandweg
bestaat, en dat alleen zeer kleine gedeelten, gelegen
tusschen de beide voornoemde poldersaanspraak zou
den kunnen maken op den naam van dijk; welke ge
deelten plaatselijk bekend zijn onder den naam van
Dool dijk en van Molendijk.
Hieruit volgt dat vermits de polder Oud-Krabben
dijke mede behoort tot het calamiteuze waterschap
Waarde de dijkwelke de polders Nieuw-Ivrabbe»-
dijke, Monniken, Maags en Nicuwlande beschermt, in
den zin van art 95litt. bvan het reglement voor de
calamiteuze polders of waterschappen moet geacht wor
den de dijk te zijn welke onmiddellijk aan het wa
terschap Waarde grenst.
Gedeputeerde staten stellen daarom aan de provin
ciale staten voor, om genoemd bijzonder reglement dien
overeenkomstig te wijzigen.
