MIDDELEÜRGSCHE
C O U R A N T.
F 145.
Vrijdag
1873.
20 Juni.
Dit blad verschijnt dagelijks met uitzondering van den Zondag, den 2eB Paasch- en Pinksterdag en een der
De prijs per 3/m., franco is f 3.50.
Middelburg 19 Juni.
Vóór een paar weken werd door eene commissie nit
de verschillende muziekgezelschappen en met muziek-
nitvoeringen in verband staande vereenigingen in deze
gemeente eene circulaire aan Middelburg'a ingezetenen
gericht, waarin medewerking en geldelijke steun ver
zocht werd teneinde de instandhouding der instrumen
tale uitvoeringen voor de toekomst te verzekeren. De
commissie gaf daarin tot haar leedwezen te kennen,
dat de tijdelijke hulp die vóór 3 jaren aan het ge
zelschap Uit kunstlielde verstrekt was geen blijvende
vruchten gedragen had en dat zonder die tegemoet
koming het gezelschap en daarmede het instrumentaal
orkest niet langer kon blijven bestaan. Maar behalve
dit muziekgezelschap zouden ook de schutterij-muziek
en de Vereeniging tot bevordering der toonkunst door
de ontbinding van dit orkest een gevoelig verlieslijden.
Het is des niet alleen de instandhouding van Uit kunst
liefde, waarvoor de commissie een beroep deed op hare
stadgenootenmaar zonder den gevraagden geldelijken
Bteun „achten de leden der commissie, zooals iD de
circulaire gezegd wordt, voor altijd, immers voor een
zeer lange reeks van jaren, alle degelijke instrumen
tale uitvoeringen in deze gemeente geëindigd."
Ondanks dit treurige vooruitzicht zijnnaar wij met
zekerheid vernemen, de inschrijvingen op de lijst, welke
door de commissie is rondgezonden, verre beneden de
gevraag do som gebleven, ja zelfs hebben zij nauwe
lijks de helft daarvan bereikt. Tevergeefs vraagt men
zich af waaraan dit moet worden toegeschreven? Het
is toch onmogelijk aan ie nemen dat in Middelburg,
dat ook elders voor zijn kunstzin en zijne muzikale
uitvoeringen gunstig bekend staat, eene som van slechts
f 3300, welke door de commissie voor het doel noodig
geacht wordt, te hoog zou wezen en niet door de ver
eende krachten, niet slechts van de beoefenaars en
liethebbers der toonkunst, maar van alle ingezetenen,
die Middelburg's goeden naam naar buiten willen hand
haven, zou kunnen bijeengebracht worden! Uitkunnen
cn willen wij althans niet gelooven.
Wellicht heeft de circulaire voor sommigen niet dui
delijk genoeg aangetoond, welke de gevolgen zullen
zijn wanneer de pogingen der commissie mislukken, en
hebben zij uit de woorden, dat, wanneer er geen vol
doende sympathie voor het plan der commissie blijkt
te bestaan, „dan alles in den bestaanden toestand blijft",
meencn te moeten afleiden dat het muziekgezelschap
Uit kunstliefde op denzelfden voet zou voortwerken en
dat de concerten der Vereeniging tot bevordering der
toonkunst en de muziekuitvoeringen der schutterij-muziek
dezelfde zouden blijvenen alleen gcene verbetering
zouden ondergaan. Deze opvatting is echter geheel on
juist en ook dan wanneer zij juist ware, mocht dit
onzes inziens voor de beoefenaars en liefhebbers van
muziek nog geen reden zijn om zich aan de gevraag
de medewerking te onttrekken. Doch die opvatting,
herhalen wij, is onjuist. De welwillende hulp van en
kele stadgenootendie in Mei 1870 voor den tijd van
3 jaren werd toegezegd, zal thans Ea het verloop van
dien termijn natuurlijk niet meer verleend wordenen
zonder die hulp is niet alleen geen verbetering denk
baar, maar wordt zelfs het behoud van het bestaande
onmogelijk.
En mocht men ons nu toevoegen dat wij ook zonder
het orkest van Uit kunstliefde nog wel muziek in Mid
delburg zullen hooren, dau geven wij dit gaarne toe,
maar dan vragen wij op onze beurt, van welke qua-
liteit die muziek dan, wellicht behoudens een enkele
uitzondering, in 't algemeen wezen zal. Ook op kermis
sen kan men muziek hooren, vaak meer dan ons lief is,
maar wij gelooven niet te veel te zeggen wanneer wij
den kunstzin onzer stadgenooten niet zoo laag schatten,
dat 'thun hetzelfde zou wezen welke muziek zij hooren.
Ware het slechts daarom te doendau zou men het
verstandigst handelen, wanneer men de circnlaire der
commissie stil ter zijde legde, want wanneer het orkest van
Uit kunstliefde ophoudt te bestaandan wordt het
terrein vrij en de rnimto grooter voor allerlei ca jé chan-
tani- en kermismuziek.
Doch er is nog iets anders. Ook in deze zaak geldt
het onze eer. Bijna een halve eeuw heeft Middelburg
op het gebied der toonkunst zijn goeden naam gehand
haafd, achtereenvolgens hebben verscheidene gemeenten
in deze provincie hare bestaande orkesten moeten
ontbinden of hare pogingen om nieuwe op te richten
moeten opgeven, Middelburg is nog do eenige gemeente
die op een orkest als dat van Uit kunstliefde kan wij
zen en thans zouden onze stadgenooten gedoogendat
dit orkest uit gebrek aan medewerking eD ondersteu
ning te niet ging! Wij blijven daarom nog de hoop
voeden dat de deelneming, die tot dusverre, om welke
reden dan ook, verre beneden do gekoesterde verwach
ting bleef, weldra zoozeer zal toenemen dat de com
missie haar plan zal kunnen ten uitvoer leggen en
Middelburg in het bezit zal blijven van een goed mu
ziekkorps. Men bedenke wel, wij herhalen het, dat niet
alleen het bestaan van Uit kunstliefde op het spel staat,
maar dat het ook de kans geldt om in het vervolg al dan
niet muziekuitvoeringen te hebben die op den naam
van goede en degelijke concerten kunnen aanspraak ma-
keD. Komt de nieuwe vereeniging niet tot stand dan
zullen waarschijnlijk nog vele bekwame artisten onze stad
weêr verlaten en ook het muziekkorps der schutterij zal
weder tot hetzelfde peil dalen, zoo niet nog lager komen,
dan waarop het vóór 3 jaren stond.
De kiesvereeniging Burgerplicht te Amsterdam heeft
besloten, om bij de aanstaande herstemming voor een
lid der tweede kamer van de staten-generaal de can-
didatuur van den heer Jolles te steunen.
De kiesvereeniging Amsterdam, te Amsterdam, stelt
den heer Fabius candidaat.
Door de conservatieve kiezersvereenigiDg Vaderland
en Oranje te Leiden, is besloten als candidaat voor het
lidmaatschap van de tweede kamer, bij de herstemming
op 24 dezer, te ondersteunen jonkheer mr. I. L. Cremer
van den Berch van Heemstede.
Z. M. de koning is gisteren nacht te 2 uren per
extra-trein van den Rijnspoorweg nit den Haag ver
trokken naar Vevey (Zwitserland). Z. M. was vergezeld
van zijn adjudant generaal-majoor Tolsma en een der
ambtenaren van 's konings kabinet.
De Ileldersche en Nieuwedieper courant verneemt, dat
aan den heer D. J. Brouwer, voormalig kapitein-luite
nant ter zee, de hoofddirectie is opgedragen van het
établissement, dat door Z. K. H. prins Hendrik der
Nederlanden te Port-Saïd ten behoeve van den Neder-
landschen handel zal worden gevestigd.
B SNCEMINGENT EN BESLUITEN.
ministerieele departementen. Benoemd bij het
departement van binnenlandsche zaken tot commies
J. E. Erdman Ez., thans adjunct commies; tot adjunct
commies C. H. van den Pauvertthans eerste klerk bij
genoemd departement, en mr. C. Telders; en tot bode
K. J. ScLaffer, vaste knecht bij dat departement.
LEGER. Benoemd bij den generalen staf tot luitenant
kolonel, de majoor W. RolofF, van dien stat; tot majoor,
de kapiteins J. N. A. baron Taets van Amerongen en
C. D. H. Schneider, mede van dien staf.
Overgeplaatst in rang bij den generalen staf, de kapi
tein jonkheer H. Laman Tripvan het 7C regiment in
fanterie.
ONDERWIJS.
Aan de provinciale staten van Zeeland is door gede
puteerde staten eene gedrukte mede deel ing toegezonden
omtrent het gebruik der provinciale toelage van f2000,
voor 1871 ter bevordering en aanmoediging van het
schoolgaan en meer getrouw schoolbezoek.
Bij de verdeeling daarvan is weder dezelfde maat
staf gevolgd als in 1870, volgens welken het aantal
ten behoeve van al de scholen te verkenen premiën
ditmaal ongeveer 548 beliep, en het bedrag van elke
premie op f3.65 werd berekend. Door den inspecteur
zijn aan de schoolopzieners de volgende sommen uit
gekeerd, te weten aan dien:
in het le schooldistrictf 459.70
2e 295.65
3e 146.00
4C w 427.05
r> n 288.35
6e 383.25
2000.00
Uit die gelden hebben al de openbare scholen in de
provincie, uitgezonderd enkele voor kinderen van meer-
gegoeden, en dertien bijzondere scholen een aandeel
genoten. Het schijnt dat de onderwijzers, onderwijze
ressen of bestuurders der overige bijzondere scholen
weder voor het hun aangeboden aandeel hebben bedankt,
of dat de scholen wegens de maatschappelijke klasse
waartoe de leerlingen behooren daarvoor niet in aan
merking konden komen.
In het 4e schooldistrict werden de beschikbare gelden
weder, evenals die over 1870, aangewend tot het ver-
leenen van kleine premiën of toelagen in geld aan
enkele leerlingen, die zich het meest door getrouw
schoolbezoek hadden onderscheiden, en voorts nog tot
den aankoop en de uitreiking van sierlijke getuigschrif
ten aan deze en anders leerlingen. Slechts in twee
gemeenten van dat district werden daaruit, in plaats
van geld, boekgeschenken en in eene derde gemeente
voor een gedeelte ook boekgeschenken aan de leer
lingen verstrekt. Voorts werd door den schoolopzie
ner nog eene som van f 60 uitgekeerd aan het comité
tot wering van het schoolverzuim te Goes't welk daaruit
spaarbankboekjes met eene inschrijving van f 3 heeft
geschonken aan een aantal leerlingen van de openbare
scholen voor kinderen van on- en van minvermogen
den te Goes en aan vijf leerlingen der bijzondere
school aldaar.
In de andere districten zijn de toegestane gelden
daarentegen bijna overal alleen tot het aanschaffen van
boekgeschenken en ook voor sierlijke getuigschriften aan
de leerlingen besteed. In het le district werden daaruit
echter in twee gemeenten, namelijk Aagteker keen Mid
delburg, in de laatste echter alleen aan de leerlingen
der school voor onvermogendeD, ook premiën in gelden
in het 5e district op eene enkele plaats spaarbankboek
jes verstrekt. Eindelijk werden in het 2e district aan
eenige leerlingen van de avond- of herhalingsehcol te
Zierikzee, verbonden aan de school voor onvermogen-
den aldaar, eveDals over 1870, weder instrumenten of
andere voorwerpen geschonken welke hun bij de uit
oefening van hun beroep te stade konden komen, en
werd aan den hoofdonderwijzer der bijzondere school
voor Christelijk nationaal onderwijs aldaar, op diens
verzoek, voor die school weder eene som afgestaan
voor de uitbreiding van hare school-bibliotheek.
Te Middelburg werd daarenboven eenigen tijd na
de uitreiking der bedoelde belooning, en wel in de maand
Juli 1872, een kinderfeest geveven aan de bekroonde
leerlingen van de openbare scholen voor kinderen van
on- en van minvermogenden, 't welk bestond in een
reisje langs den Zeeuwsehen spoorweg, van Middel
burg naar Goes, waaraan 150 leerlingen van die scho
len hebben deelgenomen.
In een aantal gemeenten zijn door bestnren, parti
culieren of bijzondere instellingen ook weder bijdragen
verstrekt tot verhooging van de som voor belooning of
voor de kosten van school-of kinderfeesten; in het 2®
schooldistrict schijnt de medewerking het geringst te
zijn geweest. Omtrent den invloed der provinciale toe
lage blijkt uit de berichten der schoolopzieners dat zij
in de meeste gemeenten reeds allergunstigst op het meer
getrouw en geregeld schoolbezoek der leerlingen heeft
gewerkt, en dat in onderscheidene gemeenten ook het
aantal schoolgangers daardoor is toegenomen. De in
specteur merkt ten opzichte van het toenemend school
bezoek op dat het geheele aantal der ingeschreven leer
lingen, 't welk in Januari 1870 24,669 bedroeg, in
Januari 1872 tot 26,021 gestegen, en dus sederteerstge-