CJuitenlcmti,
grepen en er was gloedwarmte en leven in de uit
voering. Het andante uit Mendelssohn Bartholdy's viool
concert. werd door den jongen heer Willie geheel in
den geest der compositie cpgevat; dat was geene op
vatting van een 12jarigen knaap, dat was die van den
reeds door ervaring rijp geworden mandie alle phasen
der kunst heeft doorloopen. Het Adagio voor violoncel
van Woldemar Bargiel werd door den heer Appy
zuiver en correct gespeelddoch iets meer warmte in
de voordracht zou de uitvoering gunstiger hebben doen
uitkomen; in het ensemble der kwartetten en in de
Serenade gaf hij echter bewijzen van een degelijk musi
cus te zijn.
Donderdag is in de Pruisische kamer van afgevaardig
den bij de behandeling der spoorwegbegrooting, het voor
stel der budget-commissieom de staatssubsidie ad
315,000 Via.er voor den bouw van den spoorweg Nieuwe-
schans-Ihvhore te schrappenna langdurige discussion
verworpen.
BENOEMINGEN EN BESLUITEN.
GENEESKUNDIG- STAATSTOEZICHT. Eervol ontslag
verleend, op verzoek, aan C. J. Cornelis, heel- en
vroedmeester te Breskens, als plaatsvervangend lid van
den geneeskundigen raad in Zeeland.
ONDERWIJS.
Eergisteren hield te leiden dr. C. P. Tiele zijn intree
rede als hoogleeraar bij het remonstrantsch seminarie
in het groot auditorium der universiteit. Nadat de heer
Tiele kortelijk herinnerd had aan de redenen die de
remonstrantsche broederschap had doen besluiten den
zetel van het seminair naar Leiden te verplaatsen sprak
hij over de plaats die de godsdiensten der wilde volken
in de algemeene godsdienstgeschiedenis behooren in te
nemen. Dit onderwerp staat in nauw verband met de
lessen die professor Tiele in het vervolg geven zal daar hij
college zal geven in een tot nog toe te Leiden niet gedo
ceerd vak van wetenschap de vergelijkende godsdienst
geschiedenis.
KERKNIEUWS.
De heer H. Ernst jr.vroeger predikant bij de
Evangelisch-Luthersche gemeente alhier en thans te de
Rijp, is op zijn verzoek, wegens aanhoudende lichaams
ongesteldheid, door de synodale commissie eervol eme
ritaat verleend, ingaande met 1 Februari jl.
MARINE EN LEGER.
De officier van administratie 3C klasse F. J. Olivier,
dienende aan boord van Zr. M3. transportschip met
stoom vermogen Java, wordt, wet den 20en dezer, op
nonactiviteit gesteld.
GEMENGDE BERICHTEN.
Eergisteren meldden wij, dat de dienstbode van me
juffrouw van der Staal op den Kinderdijk alhier sedert
eenige dagen vermist werd. neden namiddag te ongeveer
12 uren is het lijk van het 23jarige ouderlooze meisje
uit het Dok achter de woning barer meesteres opge-
vischt. Vermoedelijk heeft zij zich opzettelijk verdron
ken daar zij vroegernaar wij vernemen, reeds meer
malen haar voornemen daartoe heeft te kennen gegeven.
"W ij vernemen dat de rederijkers kamer Excelsior te
Veerebesloten heeft in den loop van de volgende
maand eene uitvoering voor het publiek te geven, waar
van de opbrengst zal strekken ten vooideele der acht
weduwen en 21 kinderen der zeelieden, die door het
schipbreuk lijden der te Vlissingen te huis behoorende
schepen Twee gebroeders en Clemens zijn omgekomen.
Sedert eenigen tijd heeft zich te 'sGravenhage
een persoon opgehouden onder den pseudoniem van Ju
les Morris. Hij heeft verschillende oplichtingen gepleegd
door bij daar gevestigde bankiers of kassiers valsche
cheques aan te bieden voor een niet al te gering bedrag.
Bij enkelen is hem dit gelukt en deze zijn dan ook de
dupe gewordenmaar sedert den bedrieger bij een kas
sier betaling werd geweigerd, schijnt hij de stad verla
ten te hebben.
Tengevolge van het afbreken van den molen op
den stadsmuur te Haarlemtussehen het Zijlhek en de
militaire manege, en het sloopen der walmuren aldaar
is een belangrijk stuk der vestingwerken van die stad
met kazematten enz. bloot gekomen. Het geeft een
juist denkbeeld van de geduchte sterktendie Haarlem
omringd hebbenhet blootgekomen punt was een der
sterkste en maakt het duidelijk, waarom de Spanjaard
bij de belangrijke belegering zijn aandacht vooral op
dit deel der versterking gevestigd hield. Haartcour.)
Te Brussel worden de telegrafische toestellen,
die voor den dienst der gemeente-administratie in gebruik
zijn, door andere, naar het systeem-Morze vervangen,
daar de oude toestellen niet meer voldoende waren voor
den grooten omvang van den dienst.
Bij de administratie der spoorwegenposterijen en
telegrafen in België is in overweging genomen in hoe
ver het wenschelijken mogelijk zou zijn om den Zon-
dagdienst te beperken.
Van 1 tot 10 Februari passeerden 29 schepen, te
zamen metende 41,900 tonhet Suez-kanaalde ont
vangsten bedroegen 468,000 francs.
In het Fransche departement du Ilaut Rhin is bij
het station Illfort een trein gederailleerdwaarbij 3
personen terstond het leven verloren en een groot aan
tal werd gewond.
Uit den 26CQ jaargang van het Jaarboekje der
Hollandsche maatschappij van landbouw voor het jaar
1873 blijkt dat die maatschappijin 1847 opgericht,
10,000 leden telt.
Voor de rechtbank te Marseille stonden dezer da
gen twee personen terecht. Zij hadden in de nabijheid
der stad eene geneeskundige inrichting gevestigd, waar
zij hunne pstienten genazen met het water van Lourdes.
Na eenige genezingen werd de toeloop groot. Weldra
bleek echter dat de patienteD, die voorwendden genezen
te zijn, niet lijdende geweest maar voor die vertooning
omgekocht waren, en dat het water uit eene gewone bron
geschept werd. Deze rechtszaak wekt veler belangstel
ling. Het aantal bedrogenen is zeer groot.
Er wordt in België zeer geklaagd over het ver
voer van koopmansgoederen per spoorweg. Dat die
klachten inderdaad gegrond zijn bewijst liet volgende.
Door het ministerie van openbare werken is in Januari
eene circulaire gericht aan de stationschefs, met verzoek
om onmiddellijk een onderzoek in te stellen naar vijf
waggons steenkolendie sedert 5 October 1872 vermist
worden.
THERMOMETERSTAND.
14 Feb. 's av. 11 u. 42 gr.
15 's morg 7u.42 gr.'s midd. lu.47gr.'sav.6u. 45 gr.
ALGEMEEN OVERZICHT.
In de berichten uit Spanje van overwegend politiek
gewicht is heden voor het eerst sedert Maandag een
belangrijke vermindering waar te nemen. Wel is er in
de buitenlandsche bladen geen gebrek aan telegrammen
uit Madrid en uit andere plaatsen van het schiereiland,
maar deze behelzen zaken van ondergeschikt belang,
welke slecht3 een indirecten invloed op de groote
gebeurtenissen dezer week uitoefenen. Alleen de ken
nisgeving van generaal Moriones, opperbevelhebber der
troepenmacht welke in het noorden van het lijk den
Carlistischen opstand tracht ten onder te brengen, is
voor de regeering der republiek van groot belang. Wel
verwachtte men niet anders van den generaal, die zijne
laatste benoemingen en onderscheidingen aan de pro
gressisten dankt, maar een bevelhebber van een goed
gedisciplineerde legermacht is, in elk land waar eene
revolutie uitbreekt, een gevaarlijk persoon. Eigenbelang
en eerzucht zijn reeds zoo vaak gebleken sterker te zijn
dan vaderlandsliefde en plichtgevoel. De zekerheid, dat
generaal Moriones aan elke verleiding weerstand bood
om slechts met zijn eigen belang of dat zijner partij te
rade te gaan, is dus voor de nieuwe regeering een groote
geruststelling. Voor den verderen inhoud der nieuwste
telegrammen uit Spanje verwijzen wij naar de afzon
derlijke rubriek hierachter.
Gisteren is het voorstel-Lasker tot het instellen eener
parlementaire enquête over de misbruiken, welke in
Pruisen bij hetverleenen van spoorweg-concessiën bestaan,
nog niet door de kamer in behandeling genomen. Aan
het einde der zitting van Donderdag zeide de president
voa Forckenbeck, dat hij dit voorstel tegen gisteren
aan de orde wilde stellen, doch dat de regeering de ver
daging tot Zaterdag wenschte. De heer Lasker verzette
zich niet daartegen, maar hoopte niettemin dat zijn
voorstel hetwelk een spoedige behandeling vereischte
niet langer zou uitgesteld worden. De regeering die
zich blijkbaar moeilijk met dit voorstel vereenigen kan,
zocht tijd te winnen toen zij zag dat zij niet bij machte
was de zaak in den doofpot te stoppen. Dien tijd heeft
zij zicb te nutte gemaakt om door een koninklijk
besluit schijnbaar aan den wenseh der liberale partijen
tegemoet te komen, maar feitelijk de gehate parlemen
taire enquête den kop in te drukken. Bij koninklijke bood
schap ie gisteren der kamer kennis gegeven van de
benoeming eener speciale commissie, bestaande uit den
directeur der Seehandlung, den heer Gunther, twee rechts
geleerden en twee administratieve staatsambtenaren,
welke vijf leden elk twee afgevaardigden uit beide
kamers zullen verkiezen om aan het onderzoek deel te
nemen. Ten slotte zegt de koninklijke boodschap dat
alle rapporten der commissie aan de kamers zullen
worden medegedeeld.
Zal het der regeering gelukken om door deze brutale
manoeuvre de wankelmoedige leden der kamer op het
dwaalspoor te brengen Dit is zeer zeker niet te hopen,
hoewel er alle reden bestaat het te vreezen. Velen
zullen de toevoeging der 10 afgevaardigden als leden
der commissie als eene tegemoetkoming der regeering
aan de wenschen van het huis beschouwen, waarvoor
de kamer hare erkentelijkheid moet betoonen. Bovendien
zal de meerderheid, die in het algemeen niet genoeg den
onschendbaren koning van de verantwoordelijke minis
ters weet te scheidenh et niet wagen het voorstel-
Lasker aan te nemenomdat altoos volgens hare
wijze van redeneeren blijkens de koninklijko bood
schap de commissie eene koninklijke commissie is en
op bijzonderen wensch des konings tot stand zal komen.
Voor de onpartijdige en onafhankelijke afgevaardigden
heeft de regeering hare bedoelingen echter al zeer slecht
weten te verbergen. Wat toch zal men zien gebeuren,
wanneer het voorstel-Lasker verworpen wordt? De
vier leden welke door de regeering benoemd worden
zullen 6f politieke geestverwanten van den heer Wagener
zijn öf ambtenaren die van hem afhankelijk zijn. Deze
zullen natuurlijk bij de keuze der afgevaardigden geheel
de wenken der regeering volgen en de commissie, op deze
wijze saamgesteld, zal niets meer aan het daglicht brengen
dan de regeering openbaar gemaakt wil zien. Hare uit
den aard der zaak nietsbeteekenende rapporten zal de
kamer dan voor notificatie kunnen aannemen, want een
debat aangenomen dat de meerderheid der kamer dit
niet in strijd acht met de waardigheid der commissie
zal tot geen practische resultaten kunnen leiden. Een
parlementaire enquête daarentegen geschiedt onder strenge
conti öle der kamer; dit wil de regeering terwille van de
heeren vou Itzenplitz, Wagener en andere hooggeplaat
ste ambtenaren voorkomen. Wij vreezeu dat zij daarin
maar al te goed zal slagen.
Iu Frankrijk zal de politieke kalmte nog eenige
dagen kunnen duren, tenzij het voorstel-de Savary,
waarbij behalve de volstrekte meerderheid der uitge
brachte stemmen het vierde der ingeschreven kiezers
verplichtend gesteld wordt om gekozen te zijnhetwelk
Maandag aan de orde is, de hartstochten der politieke
pat tijen doet ontvlammen. Het rapport van de com
missie der dertigen zal tenminste niet vóór het einde
der volgende week in behandeling komen; eerst Maan
dag zal de heer de Broglie zijn rapport aan zijne
medeleden der commissie voorlezen.
Donderdag avond had het Engelsche lagerhuis een
belangrijke zitting. In eene redevoering, welke meer
dan 3 uren duurde, zette Gladstone „met zijne gewone
helderheid en zijn meesterschap in taal en wijze van
uitdrukking" hetschema der regeeringsplannen uiteen
omtrent de moeilijke quaestie van het onderwijs in Ierland.
Sedert de afschaffing der Engelsche staatskerk in Ierland
is de gepriviligieerde reeds positie der staatsscholen en
universiteiten onhoudbaar geworden. Op dit gebied heeft
ook Engeland den zwaren strijd te voeren, die in
Duitschland en Zwitserland reeds met alle kracht
tussehen staat en kerk is uitgebarsten, in Italië even
fel dreigt te worden en in Spanje en Frankrijk nog
smeulende is, maar niettemin ook vroeg of laat tot
uitbarsting moet komen. De regeering weuscht een
geleidelijken overgang om tot de absolute scheiding
van slaat en kerk in Ierland te gerakenwat het
universitair onderwijs betreft zal, volgens het regee-
ringsvoorsteldit feit eerst na ongeveer twintig
jaren voldongen zijn. In do laatste parlementszitting
is gebleken dat zelfs ouder de vrienden van het minis
terie weinig warme voorstanders van dit systeem
gevonden werden; weldra zal blijken of de regeeriug
nu het zijn ontwerp heeft ingediend op meerderen steun
in het parlement kan rekenen. Het lagerhuis bepaalde
de tweede lezing vau het wetsvoorstel op Maandag
3 Maart.
In dezelfde zitting werd het stereotype voorstel, het
verbod om met de zuster zijner overledene vrouw in
het huwelijk te treden in te trekken, voor de eerste
maal gelezen. Met 126 tegen 87 stemmen werd tot de
tweede lezing besloten. In de meerderheid welke
zich voor dit voorstel uitsprak is, hoewel het getal
geringer is, weder een proportioneele verbetering ver
geleken met de vorige stemming waar te nemen. In
1871 stemden 324 leden en was de meerderheid 48,
nu stemden slechts 213 en was de meerderheid 39;
terwijl die in verhouding tot het aantal uitgebrachte
stemmen in 1871 slechts 31 zou wezen. De meerder
heid in 1871 zou, wilde zij proportioneel gelijkstaan
met de laatste stemming, 60 hebben moeten bedragen.
Ook het gezantschap van den paus is in het lager
huis weder ter sprake gebracht. De heer Ayrton noemde
deze missie een onding, eene beleediging voor den
Italiaanschen koning en de Italiaansche natie. Nieuwe
argumenten werden door de bestrijders evenmin als
door de verdedigers aangevoerd. Dezelfde exceptie als
in het vorige jaar werd ook nu door den heer Enfield
opgeworpendat de heer Jervoise niets anders was dan
gewoon ambtenaar aan het ministerie van buiten
landsche zakenen besliste opnieuw over het lot der
motie welke met 116 tegen 63 stemmen verworpen werd.
In beide kamers der Italiaansche vertegenwoordiging
is- de sympathie der Italiaansche natie voor prins Amadco
uitgesproken. De hertog van Aosta, dien Italië met
leedwezen zag vertrekken, zal in zijn vaderland de
zelfde toegenegenheid terugvinden als hij vroeger be
zat. In dezen geest luiden de motiën welke in beide
huizen met algemeene stemmen werden aangenomen.
