MIDDELBURGSCHR
COUR A N T.
F 8.
Donderdag
1873.
9 Januari.
Dit blad verschijnt dagelijks met uitzondering van den Zondag, den 2<u Paaseh- en Pinksterdag en een der Kerstdagen.
De prijs per 3 nr., franco is f 3.SO.
Middelburg 8 Januari.
De^S taats courant van heden bevat de we tien van
den 30en December 1872houdende bekrachtiging van
provinciale belastingen in OverijselGroningen, Drenthe
en Limburg, alsmede de wet van den 31"1 December
1872 tot vaststelling der begrooting van uitgaven
voor de algemeene landsdrukkerij voor het jaar 1873.
De opbrengst van den Nederlandschen centraal-spoor-
weg heeft in 1872 f545,952.83 bedragen, zijnde f 10,491.49
ineer dan in 1871. Per dag en per kilometer was de
opbrengst in 1872 f 14.77 en in 1871 f 14.52.
In de gisteren gehouden zitting van den gemeenteraad
van 's Gravenhage is, op voorstel Tan den burgemees
ter, besloten etn krediet van f 5000 te verleenenom de
nachtpolitie tijdelijk te versterken, teneinde daardoor
de vroegere rust en kalmte onder de ingezetenen ie
doen wederkeeren.
De minister van financiën heeft ter kennis van be
langhebbenden gebracht, dat tot benoeming van twaalf
surnumerairs der registratie en domeinen, op den
16en April en vclgende dagen te Utrecht het daarvoor
bepaalde vergelijkend examen zal plaats hebben. Zij,
die tot dit examen wenschen te worden toegelaten,
moeten zich voor of op 1 .Maart a. aanmelden. De com
missie tot het examen is samengesteld uit de heeren:
voorzitter W. Lee, directeur der registratie en domeinen
voor de provincie Zuid-Holland; lid en secretaris
mr. P. W. A. C. van der Lindenadvocaat te ?s Gra
venhage; leden S. J. van Slooten, G. A. Loeff en
mr. B. H. Upmeijer, inspecteurs der registratie en domei
nen, respectievelijk te Assen, Botte» dam en Amsterdam.
Professor Buijs Ballot te Utrecht schrijft aan de
Nieuwe Rotterdamsche courant het volgende:
Een verdienstelijk meteoroloog, de heer Meidrum, op
Mauritiusheeft gemeendte vindendat in de jaren
waarin de zon vele vlekken vertoont, ook de aarde
veel van stormen te lijden heeft. De door zijne spec
troscopische onderzoekingen zoo beroemde Norman
Lolhyer heelt naar aanleiding daarvan gezocht, en zijne
getallen schijnen het te bevestigenof niet in die jaren
ook meer warmte aan de aarde wordt medegedeeld.
Die uitkomst steunt echter op een veel te korte reeks
van waarnemingen en is slechts voor een te beperkt ge
deelte van de aardeoppervlakte verkregen, dan dat
men er waarschijnlijkheid aan toe zou kennen. Eene reeks
van 90jarige waarnemingen te Praag laat daarvan niets
zien. De meteorologen vergeten niet het onderzoek
naar periodieke wisselingenmaar kunnen en mogen
die alleen na een grondig en uitgebreid onderzoek aan
nemen.
BENOEMING-EN EN BESLUITEN.
HOOGER ONDERWIJS. Eervol ontslag verleend, op
verzoek, met 1 Mei a., aan dr. J. C. G. Evers, als
hoogleeraar aan de hoogeschool te Leiden met behoud
van den titel van hoogleeraareri* benuemd tot hoog
leeraar in de medische faculteit aan genoemde hooge
school dr. S.S. Rosenstein, hoogleeraar aan de hoogeschool
te Groningen.
PENSIOENFONDS. Opnieuw benoemd tot voorzitter
van den raad van bestuur van het pensioenfonds voor
burgerlijke ambtenaren J. H. Frieswijk, directeur der
staats-loterij.
ONDERWIJS.
De gemeenteraad van Delft heeft met het onderwijs
in de Soendasche taal aan de instelling voor onderwijs
in taal-, land- en volkenkunde van Nederlandsch-Icdië"
belast den heer J. R. P. F. Gonggrijp, en tot secretaris
dier instelling benoemd den heer J. Spanjaard.
Jl. Maandag is te Enschedé de algemeene
vergadering gehouden van de leden der fabriekschool.
In die bijeenkomst werd in de eerste plaats een plan
goedgekeurd tot opening eener avondschool voor leer
lingen, die op 15jarigen leeftijd de dagschool verlaten.
Uit het verslag over 1872- bleekdat den 16en Novem
ber jl. een nieuw schoollokaal was ingewijd, uit twee
luchtige en ruime kamers bestaande; er is plaats voor
144 leerlingen, zoodat, daar de kinderen in vijf afdee-
lingen ter school komen720 leerlingen kunnen worden
toegelaten. ^De gewone uitgaven voor elk kind bedroe
gen 3.80 in het jaar. Op 31 December werd de school
bezocht door 572 (in het einde van 1871 547) kinderen,
waarvan 5 beneden 10 jaren, 37 van 10, 79 van 11,
127 van 12, 122 van 13, 116 van 14 en 86 boven
14 jaren. Slechts weinige daaronder kunnen niet lezen.
In de laagste klasse bestond het onderwijs in goed lezen
d. i. zoo, dat het gelezene verstaan wordt op den
voorgrondbij het schrijven werd niet alleen op het
namaken van lettervormen gelet, maar vooral daarop,
dat de leerlingen hunne gedachten door die lettervor
men leerden uitdrukkenzoodat ook het taalonderwijs
hiermede verbonden werd. Rekenen werd in de hoo-
gere klassen meer in het bijzonder onderwezen met tien-
deel ige breukenhet stelsel van maten en gewichten en
de beginselen der gewone breuken; vooral van uit het
hoofd rekenen werd veel werk gemaakt. De andere
vakken van het lager onderwijs weruen naar aanleiding
der leerlessen behandeld en verder naar gelegenheid.
Het schoolverzuim was zeldzaam en veelal de schuld
van ouders of bazen.
MARINE EN LEGER.
De luitenant ter zee lc klasse K. O. van der "Veen,
laatst behoord hebbende tot het eskader in Oost-Indië,
en van daar den 31tn December jl. in Nederland terug
gekeerd, wordt met dat tijdstip op nonactiviteit gesteld.
De luitenant ter zee ie klasse C. Schuylenburg,
dienende als le officier aan boord van Zr. M3. raderstoom-
schip Valk, wordt met den 15<n Januari a. op nonac
tiviteit gesteld, en met den 16c" daaraanvolgende
vervangen door den luitenant ter zee lc klasse E. L. Ehnle
Voorts wordt de luitenant ter zee le klasse A. G. Wes-
terouen van Meeteren, met ingang van laatstgemelden
datum, geplaatst aan boord van Z'. Ms. wachtschip te
Hellevoetsluis.
Hit contingentdat dit jaar naar Oost-Indië zal
worden gezondenis vastgesteld op 1073 militairen,
waaronder zullen worden begrepen 871 artilleristen en
135 cavaleristen(Niewce Rolt. cour.)
GEMENGDE BERICHTEN.
Gisteren is te 'a Gravenhage het telegrafische be
richt ontvangen dat ook Verlind te Rijssel is gear
resteerd. Thans zijn derhalve de drie personen, die
verdacht worden van schuldig of medeplichtig te zijn
aan den dubbelen moord, alle in verzekerde bewaring.
Zoodra de uitlevering van Behagel -- zco verneemt het
Dagblad van 's Gravenhage door liet Belgische gou
vernement zal zijn toegestaan, zal -hij door de Haagsehe
politie van de grenzen worden gehaald en herwaarts
gevoerd. Op dit oogenblik is de machtiging tot uitle
vering, die nu ook voor Verlind zal worden verlangd,
wel aangevraagd, maar nog niet verkregen.
Naar het Dagblad van 's Gravenhage verneemt,
is eergisteren bepaald geworden dat ook aan het onbe
woond paleis van H. K. H. prinses Sophia der Neder
landen, groothertogin van Saksen-Weimar-Eisenach, by
het Scheveningsche tolhek, dag en nacht schildwachten
zullen geplaatst worden. Daartoe trekt een nieuwe
wacht van het regiment grenadiers en jagers aan de
Alexanders-kazerne op. De lastdat de schildwachten
met geladen geweren op post moeten staan, is weder
ingetrokken.
De Scheveningsche matrozen Jongejan en Koos,
die na afloop der haringvisseherij te Lowestoff zich aan
feitelijk verzet schuldig maakten, zijn door de Engel-
sche rechtbank tot een jaar gevangenisstraf veroordeeld.
Door de twee stoombootjes, varende tusschen Am
sterdam cn Nrarden, zijn in het afgeloopen jaar ver
voerd 58,837 personen; zeker een aanzienlijk getal als
men in aanmerking neemt dat er nog een afzonderlijke
onderneming bestaat alleen varende tusschen Amster
dam en Weesp.
Jl. Zaterdag vervoegde zich ten huize van den
majoor P. te Arnhem een werkman om den gasmeter
na te zien. Hij werd toegelateu. De majoor zelf kwam
bij hem en vroeg, terwijl de man bezig was aan het
toestel een schroefje aan te draaienhoeveel gas hij
wel ongeveer gebruikt zou hebben. De controleur,
althans hij die zich daarvoor had uitgegeven, antwoordde,
na zich een oogenblik te hebben bedacht, dat het wel
een meter zou bedragen, waarop de heer P., begrijpende
dat deze persoon te onkundig was om de functie van
controleur uit te oefenen, hem gelastte terstond te
vertrekken. De ander haastte zich daaraan gehoor-te
gevenmaar de heer P. volgde hemen na eerst bij
een der bewoners van de Rijnkade gewacht te hebben
of dezelfde onkundige controleur zich misschien ook
bij dezen aanmeldde, maar hem ziende passeeren, volgde
hij hem en verzocht een agent van politie den man in
arrest te nemen. Aan het bureau van politie bleek dat
de persoon in geen betrekking stond tot de gasfabriek,
en weid hij, als verdacht van andere bedoelingen,
voorloopig in hechtenis gehouden. (Arnh. c:ur
De te Nieuw-Yo3semeer wonende wede. Suiker-
buik, 82 jaren oud, is Zondag der vorige week bijna
vermoord. De justitie uit Breda heeft onmiddellijk
een onderzoek ingesteld. De geruchten die omtrent deze
zaak loopen komen op het volgende neder. Genoemde
weduwe is eigenares eener smederij, die door bij haar
inwonende knechts gedreven wordt. Een vroeger in
haren dienst geweest zijnde knecht, zekere P. bezocht
den 2Sen December j!. zijn vroegere meesteres en bleef
ten haren huize overnachten, na met een anderen gewe
zen knecht der weduwe, G. genaamd, afspraak gemaakt
te hebben dat zij in dien nacht de vrouw en de dienst
meid zouden vermoorden, het geld dat zij hoopten te -
vinden zich toe te eigenen en daarna gezamenlijk naar
Amerika te ontsnappen. Dien nacht kwam het plan
echter niet tot uitvoering. P. deed evenwel zijn makker
zweren dat hij den volgenden dag onder kerktijd, als
de meid afwezig waszijn voornemen volbrengen zou.
Den volgenden dag vertrok P., en toen het gunstige
oogenblik gekomen was greep G. de niets kwaads ver
moedende weduwe vast, bond haar handen en voeten,
en wilde haar daarna een prop in den mond stoppen,
om dan den moord te begaan. Het smeeken der oude
vrouw en haar wijzen op de liefderijke behandeling
die hij van haar altijd ondervonden had, deed haren
aanvaller aarzelen, en toen hij voetstappen hooide nade
ren en de meid uit de kerk zag terugkeeren, sprong
hij ijlings op en vluchtte uit het huis en het dorp. Bij
het gehucht Notentaaitusschen Nieuw-Vossemeer en
Steenbergen, werd hij reeds door de politie achterhaald
en gevangen genomen. Ook P. is, naar gemeld woidt,
reeds in handen der justitie.
Omtrent den brand in het pand aan de Wijnha
ven te Rotterdam, deelt de Nieuwe Rotterdamsche
courant nog het volgende medeHet pand zijnde een
eigendom der oud-Roomsen-katholieke gemeente aldaar,
is geheel uitgebrand. De schade is niet onbelangrijk,
daar er van de goederen in het pakhuis op de beneden
verdieping slechts weinig, en van het meubilair enz.
in het bovenhuis zoo goed als niets kon worden gered.
De panden ter linker- en rechterzijde van het brandende
gebouw hebben door het water veel geleden. De oor
zaak van den brand schijnt nog niet bekend te zija,
doch men vermoedt, dat hij is ontstaan door zelfont
branding van goederen in het achtergedeelte van het
pakhuis, alwaar eene partij pakhooi lag, hetwelk aan
het smeulende vuur voedsel zai hebben gegeven. Een
van de hoofdlieden der brandweer is bij het toeslaan
van een tuimelraam vrij belangrijk aan de rechterhand
gewond.
Aangaande den moord te Kloosterhaar bij Ambt-
Har denberg'schrijft men aan de Standaard onder ande
ren nog het volgende: Tusschen den verslagene enden
moordenaar bestond al geruimen tijd een hevige onmin,
en de eerstgenoemde wist, dat de Nieuwjaarsdag tot
dag der wrake was bestemd". Den geheelen dag had -
