Het kiepfiMlege der Nederduitsche hervormde ge
meente te Nieuw- en St. Joosland heeft tot predikant
beroepen den heer H. W. A. Verhoed,predikantte Char-
lois en Katendrecht.
MARINE EN LEGER.
Te Amersfoort en Roermond zullen, op last van den
minister van oorlog, proeven worden genomen met het
in- en uitladen van batterijen artillerie, waartoe dooi
de Maatschappij tot exploitatie van staatsspoorwegen
waggons zullen geleverd worden.
De minister van marine brengt in de Staats-courant
ter kennis van belanghebbenden, dat naardienvolgens
ontvangen berichtde gele koorts te Paramaribo hcerscht
op de schepen welke de kolonie Suriname met bestem
ming naai- Nederland verlatende voor die ziekte be
paalde quarantaine-maatregelen zullen worden toegepast.
GEMENGDE BERICHTEN.
Per telegraaf wordt ons uit den Haag gemeld, dat
in den afgeloopen nacht twee ingezetenen dier gemeente
waarvan een in de buurt der vermoorden wonende
zijn gearresteerd als verdacht van de daders te zijn
van daa aldaar gepleegden dubbelen moord.
De premie van duizend gulden voor hem, die de
daders van den in den nacht van 13 op 14 dezer te
's Gravenhage gepleegden dubbelen moord weet aan te
wijzen of zoodanige inlichtingen weet te geven, dat
daarvan de aanhouding der daders het gevolg is, is
niet door de justitie uitgeloofdmaar door de erfgena
men van de vermoorde dame ter beschikking gesteld.
(ÏV. Rolt. cour.)
Door den heer de Bergh wordt in Het Vaderland het
denkbeeld geopperd om bij de redactie van dat blad
of bij boekhandelarenin sociëteiten en koffiehuizen in-
teekenlijsten neêr te leggen, waarop ieder zou kunnen
beschikbaar stellen wat hem de ontdekking van den
moordenaar waard zou zijn, en hij als belooning wil
afzonderen voor hem die de justitie op het spoor van
den misdadiger brengt. De redactie van Het Vaderland
verklaart zich bereid tot dat doel mee te werken. Aan
het bureau van dat blad zal een inteekenlijst voor
handen zijn.
De groothertog van Luxemburg heeft tot officier
der orde van de Eikenkroon benoemd den heer F. Bar-
bedienn^. fabrikant in bronzen enz. te Parijsen tot
ridder den heer C. Cevin, ornament-beeldhouwer, mede
wonende te Parijs.
Vrijdag avond is te Rotterdam aan den Haring
vliet gezonken de stoomboot genaamd de Landbouw,
beladen met 900 zakken guano. Men zal trachten de
lading te lossen en de stoomboot te lichten.
Vrijdag zijn te Parijs de laatste Fransche soldaten
uit Duitsche krijgsgevangenschap, ten getale van 52, te
ruggekomen. Tot herstel van hunne gezondheid zijn zij
eerst thans teruggekeerd. Velen leden nog aan de in
den strijd bekomen wonden.
Te Parij3 begiat het algemeen in zwang te komen
zijn politieke gevoelens ook in zijne kleeding aan den
dag te leggenen wel hoofdzakelijk onder dames. De
dames die legitimistische gevoelens zijn toegedaan, dragen
Chambord-knoopenen de heeren van dezelfde poli
tieke richting versieren hun dassen metJleur-de-lis-spel
den. De aanhangers van het keizerrijk dragen knoopen
met een Cesarskop. Echarpes rontains zijn het onderschei-
dingsteeken van de voorstanders der wereldrijke macht.
Orleansblauw en de Belle-poule worden gedragen door
de vrienden van den graaf van Parijs. De republi-
keiuschgezinde modistes hebben den hoed Rabagas en de
conservatieve modistes de toque-message, een zeer elegant
hoofddeksel van tulle en kant, uitgevonden.
Het te Berlijn gevestigd uitvoerend comitó der
Vereenigingen voor vrouwelijke industrie heeft zich tot
den bondsraad gewend, met verzoek voorschriften uit
te vaardigen, waardoor vrouwen in staat worden gesteld
om zich aan het apothekersvak te wijden, daar tegen
woordig in de kleine steden en ten platten lande gebrek
heerscht aan provisoren en apothekersbedienden.
De Duitsche regeering heeft aan de vrouwen in
don Elzas verboden driekleurige cocardes te dragen; men
draagt thans ringen met de drie kleuren en email, het
eigenaardige is dat die nationale teekensinDuitschland
worden vervaardigd.
Te Ahrweiles (in het Ahrthal), in de nabijheid van
de Apolinarisbronheeft men in de laatste weken bij
het uitgraven van den grond tot het bouwen van nieuwe
woningenvaatwerk van leem en glas en een aantal goed
geconserveerde Romeinsche munten uit den tijd van
Valerianus gevonden.
De Alpenpassen zijn in een treurigen toestand. De
Bernharder is onbegaanbaar. Lawinen en aanhoudende
regens vernielen de wegen de via mala heeft zeer veel
geleden. Men .is zeer beducht voor bergaf schuivingen.
Uit Lugano wordt gemeld, dat er op het meer een storm
gewoed heeft, gelijk er in langen tijd geen beleefd is
De oevers waren overstroomd.
Een zwaarwichtig bewijs van bureaucratische
schrijfzucht ontving dezer dagen het departement van
binnenlandsche zaken te Pesth van den minister van
ooi-log voor Oostenrijk-Hongarije !in de stukken betref
fende een post van uitgaaf van 6000 florijuen. Die
stukken vormden vier pakkettengezamenlijk wegende
ruim 50 kilo.
Naar men uit Londen- berichtheeft liet hof van
assises vijf der gasstokers, die onlangs den arbeid hebben
gestaakt, veroordeeld tot een jaar gevangenisstraf met
dwangarbeid, omdat zij den directeur der fabriekwaar
zij werkzaam waren, hadden willen intiraideeren.
In de Australische bladen wordt tegenwoordig een
spoorwegplan besproken van ontzetten den omvang. Men
wil namelijk een spoorweg bouwen van de zuidkust naar
de Noordkust van Nieuw-Holland van Adelaide naar
Port Darwin. In de verschillende districten en ook in
Adelaide zijn reeds vergaderingen gehouden om het plan
te verwezenlijken. Men vraagt van de regeering 200 mil-
lioen acres land die zich van de Zuidkust (Adelaide)
regelrecht naar Port Darwin (een lengte van 2000 En-
gelsche mijlen)uitstrekken. Deze aanvraag om land is
reeds bij het Zuid-Australische parlement aanhangig, en
wordt dit verzoek ingewilligd, dan rekent men verder
op de Engelsche geldmarkt om het werk te voltooien,
waarvoor men 14 jaren stelt. En wegens de groote uit
gestrektheid en wegens het terrein biedt deze weg
grootere bezwaren dan men bij den bouw van den grooten
Amerikaanschcn spoorweg beeft ondervonden. Nog slechts
éen reiziger toch, Mac Donall Stuart, is in 1862 dio
landstreken doorgetrokken en heeft op die reis de grootste
ellende uitgestaan.
VERKOOPINGEN en AANBESTEDINGEN.
Burgemeester en wethouders van Middelburg hebben
heden namiddag op het raadhuis alhier in het openbaar
aanbesteed:
1° het vegen van sehoorsteenen in de schoollokalen
en de voor den openbaren dienst bestemde gemeente
gebouwen gedurende het jaar 1873.
Hiervoor zijn 2 biljetten ingekomen, te weten van
J. M. B. Fransella alhier, voor 3S cent en van G. G.
Biondina alhier, voor 37 cent per schoorsteen. Aan
laatstgenoemden is de uitvoering toegewezen.
2° De levering van de gedurende 1873 voor de onder
houdswerken der gemeente vereisebte houtwaren, verf
stoffen, kalk, tras en cement.
a Voor de houtwaren zijn 2 biljetten ingekomen, van
de heeren I. de Broek er t c°. en den Bouwmeester,
Borsius van der Leijébeiden alhier. Eerstgenoemde
firma heeft ingeschreven als volgt: greinen ribhout f 44,
greinen plankhout f 60, dennen ribhout f 33, dennen
plankbout f 44vuren ribhout f 36dennen of vuren
ribhout f 33, vuren plankhout f 42, alles per kub. meter
vuren of dennen slijpdelen f 1.60 per stuk, vlotdelen
f 1.10 per stuk en schrooden 10 cent. De inschrij
ving der tweede genoemde firma was aldus: greinen
ribhout 42.50, greinen plankhout f 55; dennen rib
hout f 41dennen plankhout f 47, vuren ribhout f 37.50,
dennen of vuren ribhout f 36, vuren plankhont f 46,
alles per kub. meter; vuren of dennen slijpdelen 1.60
per stuk, vlotdelen f 1.02£ per stuk "en schrooden
10 cent. De levering is aan de heeren de Broekert c°.
als laagste inschrijvers gegund.
b Voor de verfstoffen is alleen ingeschreven door den
heer H. J. Hackenberg alhierte wetenloodwit 38 eent,
zinkwit 48 cent, krijtwit 3 cent, gele oker 9 cent, menie
30 centEngelsch vermiljoen 9 centSpaansch groen
f 1.60, Parijsch groen f 1.40, chromaatgroen 50 cent,
pondezwart 20 cent, «alles per kilogr.am; tonnenzwart
90 cent per bomterpetijn 70 centpotlood 14 cent,
blanke barnsteenvernis 85 cent, copallak f 1.70, por-
seleinlak f 1, alles per kilogram, en lijnolie 45 cent per
liter.De levering is gegund.
c Voor k.alk, tras en cement zijn 2 biljetten ingele
verd waarvan echter dat van de heeren Gebr*. Boude-
wijnse buiten aanmerking moest blijven als zijnde niet
op zegel geschreven. Het «andere biljet was van de
heeren W. v«n Uije zonen, te weten: Luikschekalk
68 cent, Dordtsche tras f 1.65 per hectoliter en Port-
Land cement f 7.50 per vat. De levering is aan deze
inschrijvers gegund.
3° Het doen van eenige vernieuwingen aan het voor
malig kuipersgildehuis met het gewoon onderhoud van
dat gebouw tot den 30en April 1874.
Hiervoor zijn 4 biljetten ingekomen, van de heeren
M. A. van der LIell alhier voor f 197, J. Sonius «alhier
voor f 184.99, P. Krijger alhier voor f 143.50 en P. J. van
Puffelen alhier voor f 139. Aan laatstgenoemden is
het werk toegewezen.
Eergisteren heeft te ZaamsLag de aanbesteding
plaats gehad van het uitvoeren van eenige buitengewone
werken aan de zeeweringen der calamiteuze polders
Magaretha, Kleinen Huijssens en Eendracht, bestaande
in bet maken en zinken van 1700 vierkante meters
zinkstuk, en bet leveren en verwerken van 5100 schccps-
ton gewone Doorniksche of bazaltsteen en 2060 scheeps-
ton afval van Doorniksche of lessineschen steen. Daar
van zijn aannemers geworden de heeren D. Tholciis c°.
te Neuzenvoor f 28,830.
STA TEN-GENERAAL.
TWEEDE KAMER.
Zitting van Zaterdag 21 December.
Nader verslag
In de eerste pl.aats werd behandeld de conclusie van het
rapport der commissie ad hoe op de door den vorigen minis
ter van koloniën ingediende nota's betreffende het stelsel
der opiumpacht op Java cn Madura en het stelsel van
de kringen binnen welke geen invoer of verkoop van
opium wordt toegelaten. De conclusie strekte om het
verslag van den minister van koloniën te verzenden tot
het bekomen v«an meerdere inlichtingen, die tot nogtoe
ontbreken tot het vestigen van een oordeel over de
thans medegedeelde bescheiden, na ontvangst van
welke inlichtingen de commissie eerst meende to
kunnen bcoordeelen welken weg men zou behooren te
volgen om begane feilen te herstellen.
Nadat de heer Heemskerk zijn teleurstelling er over
betuigd had, dat de commissie nog geen definitieve
beslissing aan de kamer bad onderworpen, iets waartoe
zij meende d.at de commissie alleszins in staat was, en
nadat de heer Mirandolle daarop de conclusie had ver
dedigd, namens de commissie, werd de conclnsie zon dei-
hoofdelijke stemming goedgekeurd.
Daarna zijn do beraadslagingen gevoerd over hot IXC
hoofdstuk der staatsbegrooting (koloniën).
De heer Kien trad in een betoog om aan te toonen,
dat naast den weelderigen, Oosterschen plantengroei,
de planten uit het Westen kunnen tieren en voorts, op
gezag van een bevoegde autoriteit, de wenschelijkheid
om de nog bestaande op hoog gezag ingevoerde cul
tures te handhaven, overeenkomstig art. 56 v«an hot
regeerings-reglement.
De heer Nierstrasz verklaarde met 'toog op den
korten tijd, die nog beschikbaar was, ingeenepolitieke
beschouwingen omtrent de regeling van den minister
te willen treden. Maar hij achtte 'took onnoodig den
minister ernstig te bestrijden, want voor ieder, die,
gedurende de begrooting'sdcbattenhet ministerie had
leeren kennen, was het duidelijk, dat dit kabinet niet
behoeft omvergeworpen te worden, omdat het v.an zelf
wel z«al ineenzakken.
Hij ging daarna de verschillende maatregelen na, in
de laatste tien jaren door liberale besturen op koloniaal
gebied genomenom da.aruit' de werking van het liberale
stelsel aan te toonen. Achtereenvolgens besprak hij de
vergunning tot bedevaarten naar Mekka; de afschaffing
van de bazarp«acht (die hij nuttig achtte); de intrekking
van de indigo cultuur; de afschaffing v«an de vischpacht;
het nieuwe reglement op het vischwezen; de afschaf
fing der rottingslagen en van het p«assenstelsel; de comp
tabiliteitswet; het strafwetboek voor Europanen; de
afschaffing der heeredienstcn voor de hoofdende
afschaffing der pacht van de pandjeshuizen; de agrari
sche wet en de suikerwet; de vergunning tot onbeperkte
toelating van alle Europe«anen en vreemdelingen in Indië.
Hiermede^ bracht hij in verband de toenemende onvei
ligheid in Indic, die door de autoriteiten wordt erkend,
blijkens den voorgedragen maatregel tot reorganisatie
der politie en dat wel op motieven, waaruit hij de grootte
der organisatie van het dessabestuur afleidde.
Welk gevolg hadden, behalve de reeds geschetste,
de verschillende maatregelen gehad? Daling der prij
zen van de vaste goederen en verhooging daarentegen
van de koelieloonenvoorts achteruitgang van de pad-
diecultuur.
In verband met een en ander en met 't oog op de
gebeurtenissen v.an Deli achtte hij 't noodzakelijk, om
den gouverneur-generaal in staat te stellen de noodige
bescherming aan goederen en pei3onen te vcrIeenen,om
de nederzetting van Europeanen te beperken tot die
plaatsen waar het bestuur over genoegzame kracht cn
Voldoende steun k«an beschikken.
Ondanks het liberale stelsel intusschen, is de liberale
regeering gedwongen om tot een bedrag van 70 millioen
inkomsten te heffen, die uit het conservatieve stelsel
voortvloeien, aangezien de Landrente onmogelijk tot een
voldoend bedrag kan geheven worden. D.aarom ook
achtte hij 't onnoodig den minister te vragen of hij de
gouvernements-koffiecultuur zal handhaven. Het is een
straf voor dit en voorgaande liberale kabinetten
om in dit opzicht met de conservatieve begiuselon te
blijven regceren, uit een financieel belang, dat dan ook
onder de liberalen zeiven meer en meer zorg begint te
baren.
De heer Gratama, het stelsel van staatsaanleg v«an
spoorwegen in Indië opnieuw «aanbevelende, vroeg naai
de plannen des ministers deswege.
Do heer Gevers Deynoot beval den minister aan voort
te gaan met de uitzending van stoomschepen tot aan
knooping van handelsbetrekkingen met andere wereld-
deelen, en drong op een veranderde inrichting a«an van
het koloniaal verslag, opdat het meer onder het bereik
kome van het publiek.
De heer van Loon vroeg of werkelijk ter Westkust
van Sumatra nog een vermomde slavernij bestaat, of
men nl. daar nog pandelingen aantreft?
De heer van Rees beantwoordde den heer Nierstrasz.
Deze had blijk gegeven van zijn weerzin tegen al wat
naar vooruitgang en verlichting zweemt. Zijn schets
van den toestand in Indië verschilde hemelsbreed met
hetgeen hij nog geen zes maanden geleden met eigen
oogen daar «aanschouwd had. Yerschilendeconserv«atieve
ministers van koloniën trouwens hebben, al is 'twat
meer schuchter, den weg gevolgd, dien liberale kabinetten
hadden afgebakend. Wilde men wat anders, wilde men
terugkeer tot den ouden toestand, tot het dwangstelsel,
tot do rottingstraf, men zegge 't, maar heffe niet enkel,
jammerklachten aan. De intrekking der indigo-cultuur
«aan het initiatief overigens van den heer Rohussen ver
schuldigd werkt uitmuntend. De klachten over moei
lijkheid waren overdreven en bestonden reeds vroeger
ook, maar werden, bij gemis aan couranten, niot
zoo openbaar. Ten stelligste verklaarde hij, dat de «af
schaffing der rottingslagen de onveiligheid had doen
toenemen. Dio straf werd vroeger op onmenschelijko
wijze toegepast, en nu was het alleen de vra«ag of de
daarvoor in de plaats gekomen straffen niet te streng
waren. Ten slotte vergeleek hij de politiek v.an den
heer Nierstrasz met die welke de Oost-Indische com
pagnie, in een procLamatie van 15 Maart 1726, had
ontwikkeld.
De minister van koloniën, in dc eerste plaats de in
