MIDDELBURGSCHE
COURANT.
F 281.
Dinsdag
1872.
26 November.
Dit blad verschijnt dagelijks met uitzondering van den Zondag, den 2en Paasch- en Pinksterdag en een der Kerstdagen.
De p.rijs per 3/m.., franco is ƒ3.50. <-
Middelburg 25 November.
De Nederlandsche vereeniging tot afschaffing van
sterken drank heeft tot de tweede kamer het zeer dwaze
verzoek gericht dat zij bij wijze van amendement in
het ingediende census-wetje allen die éen of meer bedrij
ven uitoefenen in art. 188 der gemeentewet bedoeld
eenvoudig het kiesrecht ontnemen zou, ook al betalen
zij den census. De aldus door het ostracisme der afschaf
fers getroffen personen zijn de houders, eigenaars, direc
teurs (of hoe men die noemen wil) van„schouwburgen,
herbergen, tapperijen en allo voor het publiek open
staande gebouwen en samenkomsten, openbare verma
kelijkheden en openlijke huizen van ontucht." Wij
noemen het verzoek dwaas niet omdat wij daarmede
niet instemmen. Al zijn wij overtuigd dat eene derge
lijke willekeurige uitsluiting volkomen ongrondwettig
en bovendien ongemotiveerd is omdat wij niet inzien
in hoeverre men aan een der bedoelde personen, zelfs
aan diegenen hunner welke het meest onzedelijke beroep
uitoefenen, op grond van dat beroep alleen de vereischte
kennis zou moeten ontzeggen om eene goede keuze te
doen, het eenige criterium in onze cogen voor de kies
bevoegdheid; ook met die gevestigde overtuiging
zouden wij die onzer tegenstanders kunnen eerbiedigen.
Wij noemen het verzoek echter dwaas, omdat men
klaarblijkelijk de gevolgen niet heeft overzien van eene
niet wenschelijke en ook niet waarschijnlijke vervulling
van den uitgesproken wensch. Waarom moet bij dezen
nieuwen kruistocht tegen de tappers de eerzame burger
worden uitgestootendie een schouwburg bezit of eene
concertzaal? Zal men den man die voor eigen reke
ning wetenschappelijke lezingen geeft en deswege patent
betaalt eenvoudig achter de kiezers wegduwen moeten,
om eens een sprekend voorbeeld aan te haleD, de direc
teuren van het Amsterdamsche Paleis van volksvlijt en
alle andere „voor het publiek open staande gebouwen",
particuliere musea bijv. over gelijken kam als de tap
pers en houders van publieke huizen worden geschoren
Om deze consequentiën kan het geopperde denkbeeld
niet anders dan dwaas genoemd worden.
Alleen wanneer de afschaffingsvereeniging haar denk
beeld aldus zal hebben geformuleerd dat de uitsluiting,
in het belang der zedelijkheid, alleen de tappers en de
uitoefenaars van onzedelijke bedrijven treft, eerst dan
zal do zaak vatbaar zijn voor bespreking. Maar de
quaestie der wettigheid vau elke uitsluiting daar buiten
gelaten is het, wanneer de staat zich eenmaal als
censor morum opwerpt, niet logisch om ook de habitués
der onzedelijke bedrijven hetzij door dezelfde uitsluiting,
hetzij door een anderen maatregel te treffen
In het voorbijgaan maken wij de Vereeniging, en
meer personen en vereenigingen die over dit onderwerp
spreken en schrijven, er opmerkzaam op dat de „hou
ders van openlijke huizen van ontucht" als zoodanig
geen patent betalen.
Naar wij vernemen heeft de heer D. Verhulst, in de
vorige week gekozen tot lid van den gemeenteraad van
Middelburg, voor die betrekking bedankt. De heer
D. Jeras M. Kz. heeft zich daarentegen bereid verklaard
die betrekking te aanvaarden.
Aan de heden gehouden verkiezing van zes leden
voor de kamer van koophandel en fabrieken alhier,
ter vervulling der door periodieke aftreding te ontstane
vacatures, hebben 50 van de 274 kiezers deelgenomen.
Éen biljet was oningevuld, zoodat het getal geldige
biljetten 49 en de volstrekte meerderheid van stemmen
25 bedroeg.
Er zijn uitgebracht op de heeren:
B. A. Fokker, aftredend lid, 47 stemmen.
g. j. Sprenger, aftredend lid, 46
E. P. den Bouwmeester, aftredend lid, 45
Mr. G. N. de Stoppelaar, aftredend lid, 43
P. F. J. van Burg, aftredend lid, 43
J. H. Snijders, aftredend lid, 42
I. de Broekert3
R. C. Engelberts2 stemmen.
J. J. van der Harst 2
E. K. Boudewijnse2
G. Jeras2
J. A. Tak2
Voorts bekwamen 14 personen ieder 1 stem.
De aftredenden zijn alzoo allen herkozen.
Verder zijn 51 biljetten ingeleverd voor de verkiezing
^ap een lid, in de plaats van wijlen den heer J. Fak
Brouwer; 1 dier biljetten was oningevuld, zoodat het
getal geldige stemmc-n 50 en de volstrekte meerderheid
26 bedroeg.
Er zijn uitgebracht op de heeren:
J. A. Tak30 stemmen.
J. Fak Brouwer Mz6
E. K. Boudewijnse3
R. C. Engelberts3
Verder bekwamen 8 personen ieder 1 stem.
De heer J. A. Tak is mitsdien gekozen.
Bij de verkiezing van vijf leden voor de kamer
van koophandel en fabrieken te Vlissingen hebben van
de 123 kiesgerechtigden 51 hunne stem uitgebracht.
Een biljet was oningevuld ingeleverd.
Herkozen zijn de aftredende leden W. C. van Dunren
Dutilh met 38, N. A. van Goethem met 29 en K. Blonk
met 29 stemmen. Als nieuwe leden zijn gekozen C. Mor
tier (wit stembriefje) met 27 en J. Verkuyl Quakkelaar
(groen stembriefje) met 28 stemmen.
Naar men verneemt, is de voordracht aan den koning
ter vervulling der vacature voor het secretariaat bij de
algemeene rekenkamer, in plaats van den heer Spanjaard,
aldus samengesteld: 1° Jonkheer mf. S. M. S. de
Savornin Loh^anrechter in de arrondissements-recht-
bank te 's Gravenhage. 2° mr. J. Kramer, referendaris bij
het departement van oorlog. 3° mr. W. C. D. Olivier,
rechter-plaats ver vanger en secretaris dar kamer van
koophandel te Leiden. {Nieuwe Rott. cour.)
De Staatscourant van Zondag en Maandag 24 en 25
dezer bevat de wet van den 14cn dezer, houdende
goedkeuring van het verdrag van handel en scheep
vaart tusschen Nederland en Spanje, op 18 November
1871 te 's Gravenhage gesloten.
Uit Brussel wordt aan de Nieuwe Rotterdamsche
courant geschrevendat de Belgische regeering binnen
kort een wetsontwerp zal indienen tot afschaffing der
opcenten, ten bedrage van 5 francs, op Nederlandsch
gedistilleerd.
Bij resolutie van den minister van financiën van
22 dezer is bepaald, dat te Willemstad, met ingang
van 1 December a., tot de vereeniging van de aldaar
gevestigde post- en telegraafkantorenonder het beheer
van éen ambtenaar, hoofd van het vereenigd kantoor,
zal worden overgegaan, en dat de directeur van het
rijks-telegraafkantoor te Willemstad, de heer J. Simo-
nuin Helbach, als directeur van het vereenigde kantoor
zal optreden. {Staats-cour.)
De onderstaande ambtenaren van de rijkstelegraaf,
zijn bij het in Juni jl. gehouden examen van telegraaf-
beambten in den postdienst voldoende bevonden. Zij
worden vermeld naar volgorde van het behaald aantal
punten; van de onder hetzelfde nommer voorgestelde
beambten was het aantal punten gelijk.
1° N. N. Keukenmeester; 2° G. M. de Bloeme, J. de
Smidt, J. Steegstra; 3° B. J. R. Engelbrecht, G. G.
Govers, J. P. n. Hofstede, H. J. Jochems, J. C. Pilaar;
4° E. P. Ehrmann, D. van de Graft, J. SimonuinHel
bach, A. J. de Ridder, P. H. C. Zentgraaff; 5°R. H.
Geri, C. 0. Gorter, A. 0. Hissink, P. A. de Qnent,
P. Yerster; 6° J. A. Dorrenboom Jr., H. J. Massink Wz.
en 7° D. Noest. Maandllo. telegr.)
Het aan het Soerabaiaasch Handelsblad ontleend be
richt omtrent het Indisch tijdschrift dat onder redactie
van Douwes Dekker en Roorda van Eysinga zou ver
schijnen, is, wat de medewerking van eerstgenoemde
althans betreft, naar liet nieuws van den dag verneemt
od juist.
BENOEMINGEN EN BESLUITEN.
belastingen. Benoemd tot ontvanger der directe
belastingen en accijnsen te 's Gravesande c. a. jonkheer
E. J. van Holthe, thans ontvanger derzelfde middelen
te Maarssen c. a.
Eervol ontslag verleend aan II. W. Dirks uit zijne
betrekking van opziener der domeinen in de provincie
Zuid-Holland, en is hij bij hetzelfde besluit benoemd tot
ontvanger van het sluisgeld aan de Staphors ter schutsluis
te Zwartsluis.
posterijen. Benoemd tot commies der posterijen
3e klasse J. R. Gostelie en J..Tak, thans surnumerairs
der posterijen.
ONDERWIJS.
Uit een in bet Weekblad voor het lagermiddelbaar
en gymnasiaal onderwijs medegedeelden staat van den
uitslag der laatste provinciale najaarsexamens voor het
lager onderwijs blijkt, dat zich in 'tgeheele rijk voor
het examen van hoofdonderwijzer hebben aangegeven
316; van dezen werden 298 geëxamineerd, 148 toegelaten
en 144 afgewezen. Voor het examen van hoofdonder
wijzeres hebben zich aangegeven 34; van dezen werden
32 geëxamineerd, 26 toegelaten en 5 afgewezen.
Voor het examen van hulponderwijzer hebben zich
aangegeven 271; van dezen werden 264 geëxamineerd,
146 toegelaten en 116 afgewezen. Voor het examen van
hulponderwijzeres hebben zich aangegeven 134, van dezen
werden 129 geëxamineerd, 84 toegelaten en 44 afge
wezen. In het geheel 2ijn er ditmaal 41 pet. afgewezen.
Het aantal candidaten voor hulponderwijzersakte is
steeds afnemende. In 1869 was het 24J-, in 1870 22,
in 1871 20, in het voorjaar 1872 18 en thans in het
najaar 17 pet.
De heer mr. F. T. Vredenrijk Engelenburg burge
meester van Groesbeek, te Ubbergen bij Nijmegen, heeft
in den vorm van een open brief, aan de sta ten-generaal
een adres gericht, waarin hij aandringt op herziening
der wet op het lager onderwijs. De adressant wenscht
die wet niet af te breken maar daaraan toe te voegen
1°. de algemeene leerplicht, en 2° het openbaar onder
wijs van Staatswege te doen geven met behoud der
bijzondere scholen.
Voor de noodzakelijkheid van het eerste punt beroept
hij zich op het verregaand school verzuim, vooral op het
platteland, waar 80 pet. der kinderen wegens kort en
onregelmatig schoolbezoek van het onderwijs geen duur
zaam nut heeft, zoodat dan ook de gemeentebesturen
opzien tegen groote uitgaven voor zoo geringe uitkomsten.
Den overgang van de gemeentelijke zorg voor open
baar onderwijs op den staat, verdedigt de adressant door
er op te wijzendat het onderwijs een algemeen lands
belang is en niet gelijk staat met rioleering, gasver
lichting waterleiding en andere plaatselijke instellingen.
Bovendien meent hij dat de gemeentebesturen het
onderwijs slechts bij uitzondering goed behartigenvan
hen zijn geen betere en voldoende lokalen, geen voldoend
onderwijzerspersoneel en hoogere traktementen te wach
ten. Beter toezicht, onhafhankelijkheid van gemeente
besturen ruimer salaris zal de onderwijzers beter maken,
en door staatszorg zullen gezamenlijke scholen voor ver
schillende gemeenten eerder verrijzen en beter gelegen
zijn dan onder de tegenwoordige wet.
KERKNIEUWS.
De heer H. A. Gillot, predikant bij de Nederduitsche
hervormde gemeente te Zierikzee, is beroepen tot pre
dikant bij die gemeente te St. Petersburg.
MARINE EN LEGER.
Het fort te Rijnauwen wordt, volgens het Utrechtsch
dagblad, bewapend met 100 stukken geschut van de
nieuwste vinding.
