MIDDELBÜRGSCHE
COURANT.
mm
IT. 273.
Zaterdag
1872.
16 November.
Dit blad verschijnt dagelijks met uitzondering van den Zondag, den 2en Paascli- en Pinksterdag en een der Kerstdagen.
De prijs per 3/m.franco Is 3.550.
BIJ DEZE COURANT BEHOORT EEN BIJVOEGSEL.
Middelburg 15 November.
Bij de behandeling in de afdeelingen der tweede kamer
van hoofdstuk II der begrooting is opnieuw twijfel geop
perd of de positie van den directeur van het kabinet
des konings, een „niet verantwoordelijk ambtenaar die
gewichtigen invloed op den loop der regeeringszaken kan
uitoefenen", wel in „onze constitutioneele instellingen
past". „Sommige leden" om een woord uit de oude
voorloopige verslagen te gebruiken meenden dat het
kabinet des konings öf een onderdeel van een der mi-
nisteriën moest uitmaken öf de directeur bij eene ver
andering van ministerie tevens behoorde af te treden.
Wij zijn het niet met die „sommige leden" eens.
Het komt ons zeer wenschelijk voor dat er behalve het
onophoudelijk afwisselend personeel der ministers een
hooggeplaatst staatsambtenaar aan den koning toege
voegd zij, die den vorst kan ter zijde staan in de uit
oefening zijner hooge waardigheid en de officieele tus-
schenpersoon is tusschen het hoofd van den staat en
de ministers van den dag. Wanneer men zoodanig
ambtenaar niet bezat, in de duurzaamheid van wiens
betrekking de kroon eencn waarborg vinden kon voor
goeden raad, wanneer öf de referendaris van een of
ander departement öf een met het ministerie optredend
of aftredend partijman met den post van koninklijken
staatssecretaris (want dit is de directeur van het kabinet
inderdaad) belast werd dan zou de kroon natuurlijk
buiten het officieele personeel in de hofhouding het
tegenwicht zoeken tegenover de regeerende partij, een
tegenwicht dat vereischt wordt zelfs waar de vorst
persoonlijk een geestverwant is dier partij. In dat geval
zou een particulier secretaris, öf een grootmeester van
de hofhouding, öf een opperschenker óf opperbakker
(zooals in de dagen van Faraoh), óf een opperstalmees
ter of oppertuinbaas in de plaats treden van den tegen-
woordigen directeur van het kabinet des konings; hij
zou een even „gewichtigen invloed op den loop der
regeeringszaken" uitoefenen als deze en, in 'tgeheel
geen staatsambtenaar zijnde, nog oneindig minder ver
antwoordelijk zijn.
Wij zien in de tegenwoordige inrichting van het kabinet
des konings, wel verre van een vergrijp tegen de con
stitutioneele instellingen, eene zeer begeerlijke veilig
heidsklep tegen de gevaren eener camarilla-regeering.
Door wetsduiding is de koning terecht niet verantwoor
delijk voor regeeringsdadende verantwoordelijke minis
ters behooren daarom de handen vrij te hebben om aan
den koning voor te stellen Avat 's lands belang in hunne
oogen vordert. Maar men vergete niet dat op den per
soon des konings de zedelijke verantwoordelijkheid voor
den gang der regeering rust; de geschiedenis heeft,
zelfs in de meest constitutioneele landen den vorst nooit
vrijgesproken Avegens fouten door hem onder verant
woordelijkheid zijner ministers gepleegd. Men schroome
dan niet om den koning eenen officieelen raadgever op
zijde te geven, welke de Aveegschaal van goed en
kwaad met vaste hand kan ophouden; voor dié hooge
roeping is geen met zijne geestverwanten optredend
partijman geschikt, geen referendaris berekend. Doch
de ondervinding die wij tot nu toe hebben opgedaan, de
namen van Falck, van van Rappard, om van die der
levenden te zwijgen, bewijzen dat onder de niet tot
eene bepaalde partij behoorende personen de mannen
wel gevonden Avorden, die zich als directeur van het
kabinet des konings of onder een soortgelijken titel,
op het hooge standpunt van 's konings onpartijdigen
raadgever weten te stellen.
Bij beschikking van 8 dezer heeft de minister van
binnenlandsche zaken benoemd tot leden der commissie
voor het te houden vergelijkend examen voor de betrek
king van adjunct-ijker der maten gewichten en weeg-
Averktuigen de heeren: dr. G. A. Venemachef van
dienst van het ijkwezen te Groningen, voorzitter,
dr. A. C. Oudemans, hoogleeraar aan de polytechnische
school te Delft en A. S. H. van der Toornte Am
sterdam.
Blijkens berichten in de Belgische bladen zal, te re
kenen van den 15en November a. een rechtstreeksche
spoor weg A'erbin ding voor reizigers Ju rijtuigen der lc
klasse en goederen, n. 1. zonder overlading worden ge
organiseerd
1°. Tnsschen RotterdamAntwerpen en Brussel
(Noorder-station) met de treinen die van Rotterdam
vertrekken te 10.15 uren des voormiddags en te 6.50
des avonds; van Antwerpen te 1.17 des namiddags
en te 10 uren des avonds, om te Brussel (Noorder
station) te arriveeren te 2.6 des namiddags en te 10.51
des avonds
2° tusschen Brussel (Noorder-station), Antwerpen en
Rotterdam met de treinen die uit Brussel vertrekken te
9.20 des voormiddags en te 2.37 des namiddags; uit Ant
werpen te 10.19 des morgens en te 3.4.0 des namiddags,
om te Rotterdam aan te komen te 1.13 des namiddags
en te 6.30 des avonds
3° tusschen Rotterdam, Antwerpen, Brussel (Zuider
station), Bergen en Parijs, met den trein die uit
Rotterdam vertrekt te 10.15 des voormiddags, uit
AntAverpen te 1.17 des namiddags, uit Brussel (zuider
station) te 2.35, en uit Bergen te 3.40 om te Parijs aan
te komen des avonds te 9.5en
4° tusschen ParijsBergenBrussel (Zuiderstation),
Antwerpen en Rotterdam met den trein die uit Parijs
vertrekt des morgens te 7.20uit Bergen te 12.53 des
namiddags, uit Brussel te.2.28, om te Antwerpen aan
te komen des namiddags te 3.28 en te Rotterdam des
avonds te 6.30.
De Staats-courant van hedén bevat de koninklijke
besluiten van den 31cu October jl.tot vaststelling van
drie reglementen voor de scheepvaart ter beveiliging
van de spoorwegbruggen over het Nooidzeekanaal te
Velzen in den spoorweg van Haarlem naar Uitgeest,
over het Groot Noord-Hollandsch kanaal, nabij Alk
maar en nabij het Koegrasin den staatsspoorweg van
Zaandam naar het Nieuwediep en over de Nauernasche
vaart, nabij Wormerveer, cn zulks met intrekking
van het reglement, vastgesteld bij koninklijk besluit
van 7 Januari 1870 (Staatsblad n° 11).
In hetzelfde nommer zijn opgenomen de wetten van
den 12cn dezer tot onteigening ten behoeve van een spoor
weg van Amersfoort naar Zutfenen tot toekenning van
pensioen aan de beide dochters van wijlen den minis
ter van staat en van binnenlandsche zaken mr. J. R,
Thorbecke.
BENOEMINGEN EN BESLUITEN.
EERETEEKENEN. Toegekend de bij koninklijk be
sluit Aran 22 September 1855 ingestelde bronzen medaille
en een loffelijk getuigschrift aan C. C. van Dommelen,
wachtmeester der veldartillerie te Utrecht, wegens de
redding van een kind uit het water aldaar op 15 Juli jl.
MIDDELBAAR ONDERAVIJS. Eervol ontslag verleend?
op verzoekaan jonkheer mr. J. L. E. M. de Kuyper,
als leeraar aan de rijks hoogere burgerschool te 'sHer-
togenboschen als zoodanig in zijne plaats benoemd
W. A. Gooien, aldaar.
ONDERWIJS.
Op het tweetal, waaruit een hoogleeraar aan het Athe
naeum te Amsterdam in plaats van dr. J. P. N. Land,
zal worden benoemdzijn geplaatst de heeren II. Oort
en F. J. van den Ham, doctoren in de godgeleerdheid,
de eerste te Harlingen, de laatste te Utrecht.
KERKNIEUWS.
De synodale commissie der Nederduitseh Hervormde
kerk, die eergisteren te 'sGravenhage haar zittingen
heeft geopendbestaat uit de heeren R. J. Koningpre
dikant te Limmen, president; dr. J. Witkop, predikant
te Zutfenvice-president; S. F. van Hasseltadviseerend
lid en secretaris; dr. A. Kuenen, hoogleeraar te Leiden,
praeadviseerend lid; dr. B. Glasras, predikant te Geer-
truidenberg; mr. H. O. Feitoud-ouderling te Groningen
dr. W. B. J. van Eyk, hoogleeraar en predikant te De
venter; dr. P. J. J. Mounier, ouderling bij deWaalsche
gemeente te Amsterdam; dr. A. Molenkamp, predikant
te Delften mr. F. R. Penninckoud-ouderling te Zutfen.
RECHTZAKEN.
In de eergisteren gehouden terechtzitting der corree-
tioneele kamer van de arrondissements-rechtbank te
Amsterdam stond de hoofdonderwijzer Philippus Rank
terecht, beschuldigd, dat hij in den namiddag van den
20en September jl. na schooltijd een twaalfjarigen
leerling zoodanig met_een stuk touAv op het bloote
lichaam heeft geslagendat o. a. rug en aehterdijen met
blauwe striemen bedekt waren. Het feit zelf werd door
den beklaagde erkend, die als aanleiding opgaf: provocatie
van de zijde van den jongen toen de ondenvijzer hem
na den schooltijd over zijn slecht gedrag (herhaald rnoed-
Avillig schoolverzuim) onderhield, terwijl de vader zelf
des morgens aan een kweekeling had gezegddat hij
den ondenvijzer uit zijn naam moest vragen den jongen
eens goed onderhanden te nemen. De substituut-offi
cier van justitie vond, ofschoon hij het feit een ernstig
vergrijp noemde en ten strengste afkeurde, in de door
den jongen gebezigde woorden en in het bewuste ver
zoek van den vader, in verband met de overigens door
vele attesten gestaafde, gunstige antecedenten van den
beklaagde, aanleiding om geen gevangenisstraf tegen
hem te öischen. Hij requireerde zijne veroordeeling tot
betaling van eene geldboete van f 100. De arrondisse
ments-rechtbank vond echter geen grond tot toepassing
van verzachtende omstandigheden, en veroordeelde den
beklaagde tot een cellulaire gevangenisstraf van zes
weken en betaling eener geldboete van f 8.
KOLONIËN.
Aan het algemeen overzicht van het Nieuw Bata-
viaasch Handelsblad ontleenen wij het volgende:
Uit Deli ontvangen wij gunstige berichten. De majoor
van Stuwe schijnt terstond met kracht handelend te
zijn opgetreden.
Men spreekt van een complot om het kruithuis te
Fort de Ivock in de lucht te doen springen en alle
Europeanen te vermoorden. Is die zaak van dien aard,
dan is het zeer vreemd, dat het bestuur eerst de samen
zwering op het spoor kwam, toen een lOOtal personen er
in betrokken waren.
Luidens officieele berichten van Amboina zijn voorts
onlangs bij de installatie van den nieuwbenoemden ge
zaghebber van de negorij Paulohij ter zuidkust van
Ceram (afdeeling Elpa-Poeti-baai) eenige ongeregeldhe
den voorgevallen, ter zake waarvan een plaatselijk
onderzoek is ingesteld. De controleur Roskott, te dien
einde met Zr. AI®, stoomschip Borneo derwaarts gezon
den, bevond dat deze overigens weinig beteekenende
ongeregeldheden, welke weldra werden beëindigd, ver
oorzaakt Afaren- door eenige den nieuwen regent vijandig
gezinde personen, die de bevolking hadden aangehitst
om dat hoofd niet te erkennen.
Op de noordkust van hetzelfde eiland (afdeeling Wa-
haai) zijn mede oneenigheden ontstaan tusschen de
Alfoersche negorijen Loemaweh en Warasiwa, doordien
de laatstgenoemde weigerde eene boete te voldoen, wegens
gepleegden moord op inlanders van eerstgenoemde
negorij verschuldigd. Yan bestuurswege zoude onver
wijld een onderzoek worden ingesteld.
Den 3e" dezer is de nieinve cursus aan de hoogere
burgerschool, afdeeling A, geopend met 144 leerlingen.
Het getal leerlingen van afdeeling B is nog niet bekend.
Nadat de zaak van den adsistent-resident teDjokdja
opnieuw was onderzocht, is hij tot de bekentenis geko
men eene som van /'~40,000 te hebben ontvangen en na
den opiumpachter twee dagen lang de quitantie te heb
ben beloofd, te hebben volgehouden van niets te weten.
Het verlof naar Nederland, aan dien ambtenaar verleend,
is ingetrokken.
Van onderwijzers in de 2C afdeeling op Java is f 235.50
voor het Thorbeckefonds ingekomen.
De Javasehe courant van den lcn dezer bevatte
het volgende omtrent de expeditie naar DeliEen van
den resident van Riouw heden bij de regoering ontvan
gen telegram meldt omtrent Deli het volgendeGoede
tijding, kampong Lamargo en versterkingen genomen
en bezet. Aan enze zijde geen doodende luitenant Prager,
een Europeesch sergeant en een korporaal gewondde
laatste gevaarlijk. Overigens zijn verscheidene Europeanen
en inlanders door randjoes venvond."
Het Nieuw Bataviaasch Handelsblad heeft een tele
gram ontvangen houdende dat bij de inneming van
Lamargo behalve de lc luitenant der infanterie J. A.
Prager, de sergeant Aartsen en de korporaal Reijers