daarenlegen naar aanleiding van dit resultaat eene op
roeping aan alle ware conservatieven om zich tot de
republikeinsche denkbeelden te bekeeren. De conser
vatieven daarentegen erkennen, de een meer da ander
minder, de overwinning der republikeinen, maar schrij
ven die uitsluitend toe aan de weinige belangstelling
der conservatieve kiezers. Het denkbeeld der verplichte
stemuitbrenging wordt door hen naar aanleiding van
deze opvatting opnieuw met warmte verdedigd. De
stemming der Bretagners, die in Morbihan den clericalen
candidaat Martin kozen, maakt natuurlijk de glorie uit
der organen van de uiterste rechterzijde, zoo zelfs dat
velen hunner de andere nederlagen daarbij vergeten.
Het échec der conservatieven wordt door l'Univers op
zeer handige wijze te baat genomen; „slechts éen mid
del blijft u over roept Louis Veuillot den conservatie
ven toe om over de revolutie te overwinnen, het
bestaat hierin: u oprecht bij de trouwe aanhangers van
deu wettigen koning aan te sluiten!" De conservatieven
zullen dus te kiezen hebben tusschen de welgemeende
uitnoodiging van den republikeinschen Bien public en
den clericalen Univers; de stap naar beide zijden is
echter te groot dan dat vele conservatieven daartoe
zouden kunnen besluiten.
Bijna dagelijks brengen de Engelsche dagbladen bijzon
derheden omtrent het nieuwe handelstractaatwaaruit
blijktdat de gunstige berichten daarvan in de vorige
week door Keuter verspreid, zeer voorbarig waren. The
Daily News deelde gisteren weder mede dat het be
richt omtrent den duur van het tractaat voor vier jaren
slechts in zóóverre waarheid behelsde, dat een klein
gedeelte van het tractaat alleen voor dien korten ter
mijn voorloopig van kracht blijft. Het blad voegt er
bij dat de onderhandelingen, welke nu nog over zeer
gewichtige détails gevoerd worden, niet uitsluitend be
trekking hebben op Manchester fabrikaten. Hieruit blijkt
duidelijk dat van een definitieve vaststelling van het
tractaat in de vorige week althans nog geen sprake
kon zijn. Dat zelfs le Bien public die mededeeling be
vatte kan opnieuw het bewijs leveren dat Thiers en
zijne ministers ondanks de vele teleurstellingen welke zij
op hun handelssysteem reeds van verschillende zijden
ondervonden, nog volstrekt niet opgehouden hebben
zich daaromtrent illusiën te maken.
Een nieuw voor den Franschen handel verderfelijk
gevolg dezer handelspolitiek ondervindt Frankrijk thans
weder van Amerikaansche zijde. De regeering der Ver-
eenigde staten heeft bepaald dat, naar aanleiding van
de heffing van differentieele rechten op vreemde schepen
in de Fransche havens, van alle goederen die in Ame
rika met Fransche schepen worden aangevoerd een recht
van 10 pet. der waarde geheven zal worden.
The Times geeft een uittreksel van eene identieke
notawelke door de Fransche en Italiaausche regeerin
gen in antwoord op de memorie van den minister Deli-
georgios betreffende de Lauiium-quaestie aan deGriek-
sche regeering is ter hand gesteld. Beide regeeringen
weigeren het voorstel van den Griekschen minister aan
te nemen, om het geschil door den Griekschen rechter te
laten uitmaken, omdat, zooals in de nota gezegd wordt,
de rechter reeds door eene wetsuitlegging, a posteriori
door den wetgever zei ven gegevengebonden is. Grie
kenland daarentegen verwerpt eene diplomatieke oplos
sing der quaestie enblijkens het uittreksel iu the
Times, thans ook de onderwerping van het geschil aan
de uitspraak van scheidsrechters, zoodat de eenig
mogelijke oplossing der Laurium-quaestie nog slechts
eene transactie tusschen de Fransch-Italiaansche maat
schappij en de Grieksche regeering is. Daartoe zullen
partijen dan wel haar toevlucht moeten nemen. De wei
gering van Griekenland althans, om langs diplomati-
schen weg ot door scheidsrechters een einde aan de zaak
te maken, geeft geen hoog denkbeeld van het goede
recht der Grieksche regeering. Door een privaatrechter
lijke overeenkomst met de maatschappij zal zij zich dan
ook het best uit hare dubbelzinnige positie kunnen
redden.
Mengelwerk.
EEN UITSTAPJE NAAR HET MEER VAN GENEVE.
DOOR
Aljï-crt KoenitfKbcrg.
y.
Het Zwitsersche Fransch wordt door de Pa rij zenaars,
als wemelende van germanismen, geheel verketterd. Zij
maken zich altijd vroolijk over het septantehuitante
en nonanteterwijl de Genèvers zich op het Latijn be
roepen. Hoewel Kenan heeft beweerd, dat de Elzas
voor Frankrijk noodzakelijk isomdat het daardoor
met de Germaansche denkbeelden in aanraking komt,
is veeleer Genève de groote sluis waardoor de Ger
maansche idéen Frankrijk binnenstroomen. Aan het
meer van Genève kan men de verfransching van Zwit
serland bestudeeren.
Onder Karei den Groote was Genève nog een Duitsche
stad, onder de Hohenstaufen was Lausanne het nog.
Berthold von Zabringen en zijn zoon stichtten bijna ge
lijktijdig Freiburg en Bern. Thans is het kanton Frei
burg voor drie vierde en het kanton Bern voor Óen
vierde verfranscht. Men vindt hier ongeveer denzelfden
toestand als in Zuid Tyrol. De kerk en het zachte klimaat
begunstigen de ontwikkeling van het Waalsche element,
dat, zooals in Freiburg en "Wallis, eerst op de koude
bergstreken stuit. De graaf van Savoie had geruimen
tijd het geheele meer en de vier kantons Wallis, Genève,
Waadt en Freiburg in bezit, totdat Bern hem verjoeg
en de Franschen aan de eedgenoten den naam Higue-
nots gaven. De voornaamste oorzaak der verfransching
schijnt echter in den Bourgondischen volkstam te lig
gen, die in de richting van de Aar naar het zuidwes
ten het land iu bezit nam, waarnaar dan ook Waadt-
land langen tijd Bourgondië heeft gehceten. Terwijl de
Duitsche tong over het algemeen zich tegenover Fran
sche klanken zeer vijandig toont en steeds een slechte
Fransche uitspraak behoudt, leert de bevolking van
Bern zeer gemakkelijk Fransch; de Bourgondische stam
was trouwens de eerste die haar Duitsch karakter aflegde,
lang vóór de Franschen. De opschriften in Bern zijn
allen in beide talen geplaatst en men kan ieder fatsoen
lijk gekleed man in het Fransch aanspreken om in zui
ver Fransch te worden beantwoord.
In de Fransche kantons vindtmen ook een zeker gedeelte
der bevolking dat zich meer en meer met de Duitsche
streken vermengt, daar zij geenc bezwaren tegen huwe
lijksverbintenissen kent, terwijl in de Duitsche kantons
de gemecnte-autcriteiten met het oog op de mede-eigen
dommen of het mede-genot van de gemeente eigendom
men hen, die uit andere kantons met personen binnen
het kanton willen huwen, allerlei hinderpalen in den
weg leggen, waardoor de uitbreiding van het Duitsche
element zeer gering is. Daarom wilde men bij de
herziening van de bondsconstitutie de wetgeving op het
huwelijk en het schoolwezen wijzigen. Om echter deze
versterking van het Duitsche element te beletten, ver-
eenigden zich de aanhangers van Calvin met die van
Loyola. Zij gingen daarbij met verraderlijke slimheid
te werk. In Waadtland plakten zij biljetten in de
Duitsche taal aanen als het volk dezen verbaasd stond
aan te gapen vertelden zij het, dat het door de herzie
ning der constitutie gedwongen zou worden om Duitsch
te leeren. Als éen man stemde men in het geheele
kanton Waadt tegen, dat, als het sterkst bevolkte
Fransche kanton den doorslag gaf.
Geen spoorweg ter wereld heeft meer aantrekkelijks
dan die rondom het meer van Genève. Vlak vóór zich
ziet de reiziger steeds het heldere blauwe waterdat de
trein somtijds schijnt te doorklieventerwijl hoog boven
hem de steile toppen van den Montblanc zich verheffen.
Op de Zwitschersche spoorwegen wordt des nachts niet
gereden; de een zegt omdat het zonde zou zijn slapende
die schoone natuur te doorrijden, een ander beweert
om de hotelhouders geen afbreuk te doen. liet traject
van de Bodensee tot het meer van Genève is het winst-
gevendste. De lija van Romaushorn naar Ziirich
rendeert jaarlijks negen percentde lijn van Bern naar
Genève zes percent; alle andere brengen slechts twee
tot vier percent op. De leening voor den weg door den
St. Gothard, die een der hoofdwegen van Europa zal
worden, was in een enkelen dag volteekend. Tegenover
de doorboring van den St. Gothard is die van den Mont
Cenis nog maar kinderspel.
De bergen van Zwitserland zijn de aristocraten uit
het rijk der bergen. Zij munten uit door schoonheid
van vormen, maar zijn geheel improductief. Zij leve
ren noch hout, noch ijzer, noch kool, noch marmer,
slechts wat ijs voor Parijsde nijverheid heeft er niets
aan. Hoe geheel anders is het leven der arbeidende
klasse aan den voet der bergen van het Thiiringerwoud,
van de Hartz, waar de nijverheid bloeit. Het nut staat
overal tot de poëzie in omgekeerde verhouding.
Gelijkt Zwitserland met zijn besneeuwde bergtoppen
het paarlsnoer vau Europa, dan kan men de vallei van
Chamouni als de broche met den prachtigsteu steen
beschouwen. Evenals de koepel van de St. Pieterskerk
over Rome, zoo zweeft de top van den Montblanc over
Genève. „De Montblanc, zegt Byron, is de vorst der
bergen", en op den Mont Salève bevindt men zich in de
voorkamer van hare majesteit. Men zou bijna de koe
benijden die het gansche jaar door op geringe hoogte
zich aan geurige kruiden te goed doet, terwijl zij den
Montblanc vlak voor zich ziet, aan de eene zijde het
meer van Genève eu aan de andere zijde dat vau Auney.
De Savooische herderin is dan ook met haar lot vol
komen tevredendoch met hare lotgenoote in Waadt
land is dit niet het geval, want deze kan lezen en
schrijven en verlangt naar de groote steden Genève en
Lausanne, alwaar het onderscheid tusschen de standen
niet bestaat en de diensboden met hunne heeren en
vrouwen als met haarsgelijkea kunnen omgaan, terwijl
de kleine edellieden in de kleine Savooische landstad
jes zich als kleine goden aanstellen.
Zoo is deze Waadtlandsche koeherderin de personifi-
I catie van het beginsel, dat onderwijs vrij maakt en
het streven naar hooger opwektterwijl haar Savooi
sche zuster, volgens den stelregel der jezuïeten, dat
onderwijs ontevreden maakt, werd-opgevoed, of liever
niet werd opgevoed.
Nu en dan hoort men een eigenaardig schril gepiep.
Het zijn de marmotjes die hunne jongen waarschuwen
dat er onraad in de lucht isde kleine diertjes verdwij
nen eensklaps tusschen de rotsspleten en een adelaar
schiet op de plaats neder, waar zij zooeven nog speelden.
De adelaar heeft een schaduw voor zich uitgeworpen en
daardoor het kleine dier gewaarschuwd. Bijna zou men
hem, als hij op de rots staat, niet opmerken daar zijn
zwartbruine rug niet afsteekt bij de kleur der rots j
teleurgesteld dat zijne buit hem is ontsnapt krijscht
hij, zoodat zelfs de weidende koeien naar hem omzien;
hij klapwiekt met de vleugels en majestueus stijgt hij
op naar den top van den Montblanc.
Daar de eigenlijke top van den Montblanc den vorm
van een schedel heeft zullen zijn 36 gletschers in het
telescopisch gevormd oog van den adelaar wel als naar
alle zijden af hangende lokken schijnen. Hij is de grootste
dikkop van de werelduit het hardste graniet gevormd,
terwijl de kleinere toppen uit zwart kalkgruis bestaan.
Hoe uit kalkgruis, een waterproducten graniet, het
kind der zoneen zóo hecht geheel is ontstaan kost den
geologen heel wat hoofdbrekens. Vier gletschers hangen
in het dal van Chamouny af; ieder heeft zijn groene
grot uit overhangend ijs gevormd, waaruit een klein
beekje, Aveyron genaamd, stroomt; de vier Aveyrons
vereenigd vormen de Arve, die zich onder de laatste
brug van Genève in de Rhóne stort.
£)anüelsbcrici)ten.
In de op heden fe Rotterdam door de Nederlandsche
handel-maatschappij gehouden veiling van 82,223 balen
Java, Padang en Macassar koffie is alles zeer willig ver
kocht tot 4 en 14 cent boven taxatie.
GRAANMARKTEN ENZ.
amsterdam, 23 October. Raapolie op zes weken f 44J.
Lijnolie op zes weken 414.
PRIJZEN VAN EFFECTEN.
Amsterdam 23 October 1872.
Nederland. *Certific. Werkelij.ce schuld 24 pet. 544
*dito dito dito 3 64-/V
♦dito dito dito 4 87f
*Aand. Handelmaatschappij 44 137f
♦ditoexploitatie Ned. staatssp.
België. *Certificaten bij Rothschild 24 59 J
Frankrijk. ♦Inschrijvingen3 504
♦dito5 784
Rusland. ♦Obligatiëu 1798/1816 5 984
♦Certific. adm. Hamburg 5 74
*dito Hope C°. 1855, 6c serie 5 864
♦Cert. f 1000 1864 5 „97*
♦dito f 1000 18665
♦Loten 18665 244
♦Oblig. Hope C°. I ,eening 1860 44
♦Certific. dito4 74
♦Inscript.Stieglitzpv;(X2*a4(,L. 4
♦Obligatiën 1867—69 4 „744
♦Certificaten6 48
♦Aand. spoorweg Gr. Maatsch. 5 2294
♦Oblig. dito4
Obl. spoorweg Po'i-Tiflis. .5 „94
dito dito Jelcz Orel5
dito dito CharkowAzow. 5 93
Polen. ♦Schatkistobligatiëu 4 72J
Oostenrijk. *Oblig. metall. in zilver Jan./Juli. 5 64^
♦dito dito April/Oct. 5 64-J3ff
♦dito in papier Mei/Nov. 5 59
♦dito dito Febr/Aug. 5 594
Italië. Leening 18615
Spanje. ♦Obligatiën.Buitenl186771. 3 30
dito Binnenlandsche 3 25
Portugal. ♦Obl. 1856—69 3 „404
Turkije. dito (binnenl.)5 5l|
Egypte. Obl. 18687 89$
Amerika. ♦Obl. VereenigdeStaten(1874) 5
♦dito dito dito (1904) 5
♦dito dito dito (1882) 6 98|
♦dito dito dito (1885) 6 99|
♦Obl. Illinois7
♦dito dito Re deration.6
Obl.Atl.Gr. W.Spv/.Ohiosec.(7p) 77
dito dito geconi olideerde .7
dito dito debei tures. 8
Obl.St.Paul&Pac.Spw.lesec. 7
dito dito dito 2esec. 7
dito dito 1869 dito 7 „684
Brazilië. ♦Obl. 186344 874
♦dito 1865 .5
Mexico. dito 18513 „15
Grenada. dito afgestempeld 6 214
Venezuela, dito3
Ecuador, dito1
Prijzen van coupons.
Amsterdam, 22 October. Metall. f 23.95; Dito zil
ver f 24.624Dito Eng. per f 12.014Eng. Russen
per f Eng. Portugal per E f 12.024Fransche
f 554; Belg. f 56-4Pruis, 354; Hamb. Russen 31^;
Russen in Z. R. f 32|; Pools, in Fl. f Napelsche
f Spaansche Piasters f 2.19Spaansche in Frcs.
f 12.—; Amerikaansche Dollars f 2.424; Papier f 2.144.
