Sretijbingen.
tjattörlstii'ricljtftt.
Rousseau; terwijl Europa als een zee door den storm
wordt gezweept en in beroering gebracht, slapen de
vogels met den kop in de vederen.
Dergelijke ernstige gedachten verlaten ons spoedig als
men laugs de vriendelijke kaaien aan de Rhone wandelt-
De winkels en magazijnen lokken u even verleidelijk
aan als in Parijs, zoodat men zou wenschen hier steeds
met gebonden handen te loopen. Een mijner vrienden
wendde tegen deze aanlokkelijke sirenen een probaat
middel aan hij liet, als hij ging wandelen, altijd zijn
beurs te huis. De prijzen zijn hoog, maar de waar is
goed; Zwitserland heeft van de Engelschen de gewoonte
aangenomen om alles op vasten prijs te stellen. Als
men in Italië de helft of twee derden op den gevraagden
prijs moet afdingenverlangt men weder naar Zwitser
land. Vooral bij het koopen van uurwerken is het
voor den leek gelukkig dat vaste prijzen zijn aange
nomen.
Voor tijdrekenkunde is Zwitserland eene hoogeschool.
Het levert negen tiende van alle uurwerken der wereld.
Meer dan negentig takken van nijverheid zijn in de
vervaardiging van de verschillende bestanddeelen dei-
uurwerken betrokken; jaarlijks worden 700,000 horloges
vervaardigd. Alle bestanddeelen worden in het land
zelve gemaakt, behalve do glazen die uit Saarbriicken
en Trois-Fontaines komen. Tot de goede ontwikkeling
der kunst van horlogemaken dragen de dikke remontoirs
uit Tombak, die meestal voor boerenknechts tegen
fabrieksprijzen voor 12 tot 15 francs worden verkocht,
veel bij, want de leerlingen oefenen zich aan het maken
van zulke uurwerken zoolang tot zij voor den arbeid
van fijne zilveren en gouden horloges geschikt zijn.
Zoo dikwijls Piemont en Frankrijk, zooals het laatst
onder Napoleon III nog het geval waszich op de hor
loge-industrie wilden toeleggen, lachten de Zwitsers hen
uit, want de bekwame ontwikkelde werklieden kunnen
slechts uit de voortreffelijke Zwitsersche volksscholen
worden verkregen, en de clerus der katholieke staten
gedoogt niet hen uit Zwitserland over te brengen. Van
het Neurenberger ei tot de chronometer is de produc
tie van uurwerken steeds in protestantsche handen
geweest.
Polybius is de eerste geweest die het klimaat als
hoofdfactor der geschiedenis erkende. „De ruwheid van
karakter van den Arcadiër is een gevolg van zijn
onvriendelijke luchtstreek. De luchtstreek is oorzaak
dat wij, menschen, zoozeer in gestalte, kleur, denkwijze
en nationaliteit verschillen." Dit denkbeeld hebben
Montesquieu en Bucle uitgewerkt en de oevers van het
meer van Geaève leveren het bewijs voor zijne waarheid
aan do zonzijde is het licht op de velden en licht in
de hoofden, aan dc schaduwzijde is het donker op de
bergen zoowel als in de menschen. Hier stond een
Rousseau op met zijn hart vol alles omvattende liefde
en zijne verheerlijking der natuur; aan gene zijde, in
Savoie, droomde in een duister fanastisme, een de
Maistre over de wereldheerschappij van het pausdom.
Aan gene zijde ziet men geheele reeksen van kapellen en
kruisenhier van scholen en instituten. Zooals, volgens
Montesquieu, de eer de deugd der monarchiën is, is de
ijver voor de school de deugd der democratiën. Alle
gebreken en zwarte stippen die Zwitserland aankleven
worden door het goede schoolwezen weggevaagd. Ner
gens wordt de school den kinderen zoo smakelijk ge
maakt als hier, want zij is altijd het schoonste gebouw
van de plaats. Het schoolgebouw van Montreux gelijkt
een kasteel en heeft het heerlijkste uitzicht; „hij heeft
een huis als een school," is een Zwitsersch spreekwoord
en het is bekend, dat een kind uit Zwitserland bij het
zien der Tuileriën uitriep: „Papa, hier is de school!"
Aan het meer groeien de onderwijzers en gouvernantes
op. De aan bet meer gelegen kantons voorzien geheel
Duitschland, Polen en Rusland van Fransche gouver
nantes en gouverneurswaarvan sommige beroemd zijn
geworden zooals de opvoeders van Peter en Alexander
van Rusland, Lefort en Laharpe, wier gedenkteekenen
aan het meer staan.
Nog grooter dan de uitvoer van leeraars is de invoer
van leerlingen. Genëve is de stad der scholen voor ge
heel Fransch Zwitserland, zooals Zürich voor Duitsck
Zwitserland. De ouders uit Frankrijk sporen thans de
directeurs der instituten aan om hunne kinderen vooral
Duitsch en aardrijkskunde te leeren, met het oog op
den revanche-OQxlog. Het is echter voor de Franschen
alles te vergeefs; zij hebben in tegenoverstelling met
de Slavische volken geen geheugen voor namen en geen
aanleg om talen te leeren. Ook voor de kinderen van
millionairs is aan het meer van Genève gezorgd. Ge
lijk de polytechnische inrichting te Zurich het schoonste
gebouw uit geheel Zwitserland is, is het instituut van Sillig
de schoonste privaat-inrichting in den omtrek van het meer.
Ieder kweekcling ontvangt terstond bij zijne intrede
de schoonste blauw-witte gondel met een afzonderlijke
havenplaatsop de rijplaats kan hij in het gezicht
van de blauwe golven en den sneeuwwitten Dent du
midi, in het fijnste witte zand, de sierlijkste pont/ be
rijden; hij heeft de meest elegante benoodigdheden om
te schermen en te turnen ter zyner beschikking en kan
zich met vorstenzonen meten in éen woord, het is
hem zeer wel te moede en zijnen ouders ook, als de
rekening komt. Daar de instituteur zelf reeds een mil-
lionair is verstaat hij de kunst te leeren hoe men mil-
lioenen op waardige wijze besteedt. Deze inrichting is
zoo fraai dat een verdreven vorst, nu de Tuilerieën
verbrand zijn, hier zeer goed zou kunnen wonen.
Gisteren namiddag zijn uit de haven van Ylissingen
vertrokken de Nederlandsche schooner Francois, gezag
voerder J. van Eyk, in ballast naar Engeland, en de
Belgische stoomboot Anvers, gezagvoerder Meulemans,
met stukgoederen naar Ivroonstadt.
Woensdag ochtend ongeveer 7 uren kwamen op de
Zwartehaan, onder St. Jacobi-parochietien schipbreu
kelingen aan. Hun schip hadden zij te 3 uren onder
Ameland verlaten. De loods, William Ellery, te Ply
mouth aan boord genomen, was een Engelschman, de
anderen waren Italianenvan het eiland Procidabij Na
pels. De kapitein heet Nicola Scotto en de naam van het
schip is I Gemelli. De lading, 274 last lijnzaad, was
ingenomen te Catanea op Siciliëen bestemd naar Am
sterdam. Sedert Vrijdag nacht was het schip lek en
begon het overzij te hangen. Het mocht niet gelukken
dit te herstellen, en door het indringen van het lijnzaad
in de pompen werden deze onbruikbaar. Alles achter
latende, sommigen bijna zelfs ongekleed, hebben zij hun
leven gered in eene bootdie hen nauwelijks kon dra
gen. Door de bewoners van de Zwartehaan werden zij
welwillend opgenomen en aan het noodige geholpen en
door de zorg van den burgemeester reisvaardig gemaakt
en naar Harlingcn gebracht.
GRAANMARKTEN ENZ.
Ylissingen 18 October. Boter 1.35 a 1.30 per
kilogram.
PRIJZEN VAN EFFECTEN.
Amsterdam 19 October 1872.
Nederland. *Certific. Werkelijke schuld 24 pet. 54-$,-
*dito dito dito .3 64 f#
*dito dito dito 4 874
♦Aand. Handelmaatschappij 44 137|
♦ditoexploitatie Ned. staatssp.1174
België. ♦Certificaten bij Rothschild 24
Frankrijk. ♦Inschrijvingen3
♦dito5 78f
Rusland. ♦Obligatiën 1798/1816 5 „984
♦Certific. adm. Hamburg 5
♦dito Hope 0.1855 6e serie 5 864
♦Cert. 1000 1864 5 „98*
♦dito 1000 18665 98A
*Loten 18665 „243
♦Oblig. Hope C°. Leening 1860 44 894
*Certific. dito4
*Inscript.Stieglitz^C°.2«a4cL. 4 74J
♦Obligatiën 1867-69 4 „75
♦Certificaten6
♦Aand. spoorweg Gr. Maatsch. 5 2294
*Oblig. dito4 1764
Obl. spoorweg Poü-Tiflis5
dito dito Jelez Orel5
dito dito Charkow Azow. 5 914
Polen. ♦Schatkistobligatië.i 4 731
Oostenrijk. *0blig. metall. in zilver Jan./J uli. 5 644
♦dito dito April/Oct. 5 64§
♦dito in papier Mei/Nov. 5 594
*dito dito Febr/Aug. 5 594
Italië. Leening 18615
Spanje. ♦Obligatiën.Buitenl186771. 3 294
dito Binnenlandseho 3 254
Portugal. *Obl. 1856-69 3 „404
Turkije. dito (binnenl.)5 51g-
Egypte. Obl. 18687 „90
Amerika. *Obl. VereenigdeStaten(1874) 5
♦dito dito dito (1904) 5
♦dito dito dito (1882) 6 984
♦dito dito dito (1885) 6 „994
♦Obl. Illinois7
♦dito dito Redemtion. .6
Obl. Atl. Gr. W. Spw. Ohiosec. (7p)
dito dito gecorn olideerde .7
dito dito debentures. 8
Obl.St.Paul&Pac.Spw.lcsec. 7
dito dito dito 2esec. 7 „714
dito dito 1869 dito 7 72
Brazilië. ♦Obl. 186344 874
♦dito 1865 .5 „95
Mexico. dito 18513 „154
Grenada, dito afgestempeld 6 22
Venezuela, dito3
Ecuador, dito1
Prijzen van coupons.
Amsterdam, 18 October. Metall. 22.924; Dito zil
ver 24.60; Dito Eng. per 12.—; Eng. Russen
per Eng. Portugaliper E 12.— Fransche
ƒ564; Belg. ƒ564; Pruis, ƒ354; Ilamb. Russen ƒ314;
Russen in Z. R. ƒ324; Pools, in Fl. Napelsche
- Spaansche Piasters ƒ2.19; Spaansche in Frc3.
11.974Amerikaansche Dollars 2.424 i Papier 2.144
