Öuiientcmï).
geen bepaald plan bezittende, noch op financieel, noch
op militair gebied, geraakte daardoor, gelijk te voor
zien was, reeds bij de eerste ontmoeting met de kamer
in verlegenheid. En om zich uit de verlegenheid te
redden nam zij eene politiek aan, die de hare niet
kon zijn en die haar waarschijnlijk neg menig lastig
oogenblik bezorgen zal. Zij heeft nu tijd gewonnen.
Zij kan tot September 1873 staande blijven, zonder
eenige belangrijke wet aan de orde te brengen. Zij
behoeft niets te doen, noch aan het belastingstelsel,
noch aan het krijgswezen. Maar welk zal dan het oor
deel zijn over eene regeering, die zich aldus eene poli
tiek van stilstand heeft laten opdringen?"
Evenwel wil V. de hoop nog niet opgevendat
de ijverige en bekwame personen die in dit kabinet
worden aangetroffen, zich los zullen maken van de
verklaringen waartoe het ministerieter kwader ure,
werd geleid. Aan censusherziening kan de voorkeur
worden gegeven. Maar mag dit eene reden zijn om tot
September 1873 niets te doen? De natie verlangt naar
pracüscfce resultaten van het bestuur dor liberalen.
„Het kabinet heeft nu eenige wetten van het vorige
gouvernement overgenomen en gewijzigd, maar ook vele
wetten ingetrokken zonder iets in de plaats te stellen.
Bewijzen van eigen, zelfstandige werkzaamheid heeft het
nog niet geleverd, ofschoon het aan tijd tot voorberei
ding niet heeft ontbroken. Men verschuile zich toch niet
achter die census quaestie waarin niemand iets anders
dan een voorwendsel ziet. Kan de censusherziening eene
reden zijn om de vestingwet niet te behandelenof de
aangekondigde herziening van de militiewet, of de wet op
het hooger onderwijs, die „voorbereid" wordt, of eene
comptabiliteitswet, die gereed kon zijn, en tutti quanti
Het is voor de heeren ministers zeker gemakkelijker om
alles te laten nederkomen op hun ambtgenoot voor bin-
nenlandsc.he zaken en zijn censuswet; de minister van
oorlog vooral, dunkt onszal zich gelukkig rekenen, in
dien hij zich vooreerst tot het gaande houden der firma
bepalen kan. Maar men is dan toch geen minister om
niets te doen. Men is daar om de zaken van het land
te behartigen en de hervormingen tot stand te brengen
waaraan de natie behoefte heeft. De wegdien het ka
binet thans wil inslaan kan slechts tot teleurstellingen
stilstand leiden. En het zijn niet de slechtste vrienden
van het ministerie welke het van deze weg zoeken af
te houden. Geen politiek van „handigheden"geen pre-
texsen om aan lastige quaestiën te ontkomen; maar de
vraagstukken ouder de oogen gezien en gedaan wat de
hand vindt om te doen. Ziedaar naar ons bescheiden
oordeel de beste politiek, omdat zij de meest oprechte
en de meest waardige is.
Gisteren is uit 'sGravenbage naar Zweden vertrok
ken de generaal-majoor Tolsma, adjudant des konings,
teneinde Z. M. den kening der Nederlanden bij gele
genheid der troonsbestijging van Z. M. Oscar II te ver
tegenwoordigen.
De minister van financiën heeft met ingang van
15 October a. de postdirecteuren A. Hartjenste Doetin-
chem, en W. F. van Erkel, te Nijkerk, benoemd tot
directeur van het vereenigd post- en telegraafkantoor
in hunne tegenwoordige standplaats.
BENOEMINGEN EN BESLUITEN.
RIJKS-MUSEUM. Benoemd tot eerste adsistent bij 'srijks-
museutn van natuurlijke historie te Leiden J. G. de Man.
LEGER. Op pensioen gesteldop verzoekkrachtens
art. 42 1 b der wet van 28 Augustus 1851 (Staats
blad n° 128), de luitenant-kolonel J. Schuurman van
het regiment grenadiers en jagers en het bedrag van
dat pensioeningevolge art. 146 der wet van 28 Augus
tus 1851 (Staatsblad n° 129) bepaald op f 1500 'sjaars.
Benoemd bij het wapen der infanterie tot majoor, bij
het lc regiment, de kapitein M. F. J. Phaff, van den
generalen staf.
Overgeplaatst in zijn rang bij het regiment grenadiers
en jagers de majoor jonkheer A. K. J. Klerck, van
het 1® regiment infanterie.
ONDERWIJS,
De gemeenteraad van Rotterdam heeft tot oprichting
van een hoogere burgerschool met driejarigen cursus
voor 300 leerlingen besloten, teneinde de aansluiting
tusschen middelbaar en lager onderwijs te bevorderen.
Benoemd tot tweeden leeraar in de Fransche taal
aan het Erasmiaansch gymnasium te Rotterdam de
heer J. E. Blin, aldaar, (ook te Amsterdam benoemd).
KERKNIEUWS.
Beroepen tot predikant bij de Nederduitsch hervormde
gemeente te Kruiningen de heer G. Doedeslzn., thans
te Bieselinge.
MARINE EN LEGER.
De luitenant ter zee le klasse T. C. Gobée wordt
met den laatsten dezer, eervol ontheven van de waar
neming der betrekking van onder-equipageweester der
marine bij 'srijks werf te Willemsoord, en op nonacti
viteit gesteld, terwijl die betrekking met den lcn Novem
ber daaraanvolgende wordt opgedragen aan den luite
nant ter zee le klasse E. L. baron van Heeckeren van
Waliën.
Naar aanleiding van 's konings besluit van den
2en dezer, n° 17, wordt Zr. Ms. schroefstoomsehip
Curasao, liggende ter reede van Texelmet den 15ca Oc
tober a. buiten dienst gesteld, en de kapitein ter zee
C. J. Damme met dat tijdstip eervol van het bevel
over dien bodem ontheven en op nonactiviteit gesteld.
Uit Hellevoetsluis wordt aan het Handelsblad ge
schreven: De onlangs te Fijenoord aangebouwde en in
dienst gestelde rammonitor de Haai, heeft Dinsdag bij
het manoeuvreeren op het Haringvlieten Hollandschdiep
nabij Middelharnis een belangrijke avarij aan de machine
gekregenwaarbij echter geen persoonlijke ongelukken
plaats hebben gehad en alleen eene vertraging in de
ro eftochten zal ontstaan.
GEMENGDE BERICHTEN.
Gisteren werd te Aardenburg aan den heer P. L. Reep
maker door de werkende leden van de kamer van
Rhetorika „Burgemeester Reepmaker" een blauw fluweel
met zilver gemonteerd portret-album aangeboden, bevat
tende de portretten van alle werkende leden van ge
noemde kamer, als bewijs van erkentelijkheid voor het
vaandel tijdens de feestviering van Juni 11. aan genoemde
kamer geschonken.
Volgens ontvangen telegram is het stoomschip Con
rad, gezagvoerder Graadt van Roggen, den 3''" dezer 8 uur
de3 voormiddags te Batavia aangekomenen heeft dus
in nog geen veertig etmalen de reis volbracht. Passa
giers allen wel.
De jongste storm heeft aan de werken tot afdam
ming tusschen het eiland Ameland en den vasten wal
in het geheel geen schade veroorzaakt, maar deze inte
gendeel over eenige duizenden meters lengte gevuld met
zand cn slib en gedekt met schelpen en mosselen, waar
door die dammen aanmerkelijk zijn verbeterd.
De Brnsselsche bierstekers en slijters hebben op
een door hen gehouden meetingwelke door 200 per
sonen werd bijgewoond, eenparig besloten den prijs
van het bier te verhoogen. Tengevolge van dezen
maatregel hebben in verscheiden herbergen ernstige ta-
fereelen plaats gegrepen, waarbij de politie moest te
hulp komen.
Uit Luik wordt gemeld dat de mijnwerkers der
mijn l'Aumonier den arbeid gestaakt hebben. Men is
beducht dat dit elders navolging zal vinden. De arbei
ders verlangen dat het loon met 25 centimes per kubieke
meter zal verhoogd worden, en aangezien een werkman
3 kubieke meters kolen per dag kan leveren, bedraagt
de verhooging per man en per dag 75 centimes. Zij,
die niet op stuk werken, zijn met 50 centimes verhoo
ging per dag tevreden.
Professor Palmieri heeft medegedeeld dat er we
der groote werking in den Vesuvius te bespeuren is
en dus opnieuw een uitbarsting kan verwacht worden.
De telegraafdraad die het observatorium op den berg
met de sterrenwacht der universiteit verbindt is thans
gereed, en reeds heeft men gelijktijdige waarnemingen
gedaan vooral betreffende de atmospheriscke electrici-
teit.
Weder heeft een vreeselijk spoorweg-ongeluk in
Engeland plaats gehad. De sneltrein van Carlisle naar
Londen is, niet ver van eerstgenoemde plaats, met vol
len spoed op een goederentrein geloopen, die door
verregaande achteloosheid van de beambten op een ver
keerd spoor was geraakt. Elf personen zijn b'j dit
accident omgekomen, en een veei grooter aantal min
of meer ernstig gekwetst.
De inbraak in de kelders der bank van Baltimore
is een der stoutste schurkenstreken die in den laatsten
tijd zijn uitgevoerd. Den 15en Augustus werd een
der aan de bank grenzende panden betrokken door de
firma Stabler c°., graanhandelaars, die daar hunne
kantoren en opslag overbrachten. Spoedig nadat zij
daar gevestigd waren, begonnen zij hunne operatiën
tegen den muur die hun kantoor scheidde van de bank,
welken muur zij openbraken, zoodat zij op de drie
dikke ijzeren platen der brandkast stieten, waarin de
bank hare deposito's bewaarde. Ook in deze platen
waren weldra gaten geboord en zoodoende was eene
opening verkregen, waardoor de dieven zich in het
bezit stelden van 35,000 dollars in banknoten, 15,000
dollars in staats-eftecten en 100.000 dollars in particu
liere deposito's. In den nacht van 19 Augustus was
het werk klaar en den volgenden dag was de firma
Stabler c°. gevlogen. In het kantoor werd niets
anders gevonden dan de ovei blijfselen van eenstevigen
maaltijd, benevens eene collectie van de meest vernuf
tig uitgedachte breekinstrumentendie door hunne
nieuwheid en originaliteit ieders verbazing wekten.
Dergelijke werktuigen had de Baltimooische politie nog
nooit gezien. Naar het schijnt is de naam „Stabler"
valsch.
VERKOOPINGEN EN AANBESTEDINGEN.
"Gisteren is te Vlissingen in het openbaar te koop
aangeboden een huis en erve in de Palingstraat, wijk
K n°. 14G, groot 92 centiaren. Verkocht voor f 1825
THERMOMETERSTAN D.
4 Oct. 's av. 11 u. 51 gr.
5 'smorg.7u.51gr.'smidd.lu.57gr.'sav.6u.54oT.
STATEN-GENERAAL,
TWEEDE KAMER.
Uit de bij de kamer ingediende begrooting voor den
aanleg van staatsspoorwegen over 1873 blijkt, dat de
uitgaaf is geraamd op 1\ raillioen guldens. Het saldo
op die begrooting voor den dienst 1872 bedraagt 1£ mil-
lioen.
Zoo mogelijk zal nog voor den winter de brug over
de Oude Maas bij Dordrecht in exploitatie wi rden ge
bracht.
Wat betreft den Zccuwschen spoorweg blijkt uit de
toelichting o. a., dat die spoorweg tot het locaalstation
te Vlissingen met 1° November voor het openbaar ver
keer zal worden opengesteld. Het kenaal door Wal
cheren kan tusschen Middelburg en het Veersche gat
voor de scheepvaart worden geopend, terwijl de nieuwe
haven te Middelburg kan worden afgesloten. De havens
te Vlissingen zullen medio 1873 in gebruik kunnen
worden gesteld, en dan tevens het geheele kanaal
kunnen worden geopend.
ALGEMEEN OVERZICHT.
De question bruiante van den dagscheiding van staat
en kerkhield Woensdag den grooten raad van het kan
ton Genève gedurende ruim 4 uren bezig. Eenige leden
van den raad hadden voorgesteld om het aanhangige
voorstel tot een volgende zitting te verdagen, doch
hoewel de discussie met eene stemming eindigde welke
met 33 tegen 29 stemmen de verdaging verwierp, liep
zij echter bijna uitsluitend over het fond der quaestie
en niet over de verdaging. Heden zal de discussie
worden voortgezet.
Ondanks hare benaming schrijft de voorgedragen wet
echter geen geheele scheiding van staat en kerk voor. Zij
beveelt slechts de opheffing van de afdeeling eeredienst
op het budget, maar laat het bestaande recht van opper
toezicht van den staat over de kerk inlact. En daar de
kosten van den protestantschen eeredienst geheel uit eigen
fondsen bestreden worden, zoo treft dit wetsvoorstel
uitsluitend de katholieke kerk. Het beginsel der
scheiding vindt niettemin weinig tegenstand, en zelfs
de katholieke leden van den kantonalen raad kunnen
zich zeer goed met bet voorstel vereenigenmits de
staat dan ook van zijnen kant afstand doe van zijne
voogdij over de kerk en haar op haar gebied onbe
perkte vrijheid laat. De protestantsche leden daarentegen
en eenige katholieken, die het ingediende voorstel
steunen, willen tot eiken prijs voor de veiligheid van
den staat den invloed van het staatsbestuur op de kerk
behouden.
Over dit verschilpunt loopt do strijd der partijen in
den kantonalen raad, en men moet erkennen dat hierin
het zwaartepunt der geheele quaestie gelegen is. Met
belangstelling kan men derhalve de beslissing tegemoet
zien welke heden te Genève genomen zal worden, of
schoon hiermede nog geenszins het laatste woord in
deze moeilijke quaestie gesproken is. Welke partij ook
zegevieren moge, de zaak kan daarmede nog niet ten
einde zijn. Zoowel wanneer de kerk absolute vrijheid ver
krijgt als wanneer zij onder het toezicht van den staat
geplaatst blijft wel te verstaan volgens de wettel ij ko
bepalingen welke thans op dit gebied bestaan zullen
de conflicten onmogelijk kunnen uitblijven. Alle ge
nootschappen, welke in de maatschappij bestaan, hetzij
van burgerlijken of godsdienstigen aard, moeten in het
belang van die maatschappij zelve in hunne bevoegd
heden en rechten begrensd zijn; de kerk is eene dier
genootschappen en behoort in hare verhouding tot den
staat aan dezelfde rechtsbeginselen onderworpen to
wezen als ieder ander genootschap. Slechts langs dezen
weg is een ware en alle partijen bevredigende scheiding
van staat en kerk mogelijk; wil men echter de bestaande
speciale regeling en de aan de kerk geschonkene en
ook vaak door haar veroverde voorrechten behouden
men zal daarmede tevens de hoofdoorzaak van alle bot
singen tusschen staat en kerk bestendigen.
„De schaarschheid aan politiek nieuws maakt bijna
wanhopend", zegt l'Indépendanee beige, en inderdaad,
wanneer men ziet dat het eenige land, hetwelk nog
