JRmgdtmii.
ütertijMngm.
€)cmö£lsbmcl)tm.
2löüfttfnticn.
meerderheid aangenomen geloofsbelijdenis het streven
van die meerderheid om een scheuring in de protes-
tantsche kerk in Frankrijk tot. stand te brengen, dui
delijk bleek. Daartegen werd echter door de tegenpartij
krachtig geprotesteerd.
Engeland. Zondag is een telegram van dr. Kirlc
uit Zanzibar ontvangen, meldende dat Livingstone ge
zond en ongedeerd te Unyanyemble was aangekomen.
De Londensche Geographical Society bleef tot dusverre
nog steeds aan de waarheid der gunstige berichten om
trent den beroemden reiziger twijfelen. De openbare
terechtstelling van Margaretha Dixblanc, de moorde
nares van mevrouw Niel in Park-lanezal heden voor
the Central Criminal Court plaats hebben. Haar verde
diger, de heer Godfrey, zal waarschijnlijk op grond
van haar beweren en het getuigenis van enkele personen
op verzachtende omstandigheden en manslag (geen moord)
pleiten, omdat de voorbedachte rade ontbreekt en zij in
twist met hare meesteres de misdaad pleegde.De heer
Gladstone heeft in antwoord op het verzoek der Dublin
Amnesty Association tot vrijstelling der gevangen fenians
te kennen gegeven, dat de verantwoordelijkheid voor
deze zaak geheel alleen op de schouders der ministers
behoorde te rusten, en de raadslieden der kroon thans
de inwilliging van het verzoek ontijdig achtten. Het
genootschap nam daarop eene motie aan waarin Glad
stone's handelwijze ten opzichte van de fenians in strenge
bewoordingen wordt afgekeurd. Gisteren werd te
Londen eene meeting van Ieren gehouden waarbij de
vergadering zich verklaarde ten gunste van een afzon
derlijk parlement voor ieder van de beide rijken.
België. Omtrent den uitslag der verkiezingen in
België kunnen nog de volgende bijzonderheden worden
medegedeeld. Te Antwerpen zijn al de clericale candi-
daten gekozen. Te Dixmude werd de minister van
justitie de Lantsheere met groote meerderheid gekozen,
terwijl de liberalen geen deel namen aan de verkiezing.
Te Yperun is bet aan de clericalen niet gelukt om den
heer Vandenpeereboom niet te doen herkiezen. Te
Virton in Luxemburg is de aftredende liberale candi-
daat niet gekozen, maar wel zijn clericale tegenstander
de heer de Briey, terwijl te Philippeville geen enkel
clericaal candidaat werd gekozen, maar de aftredende
liberale candidaat de Baillet en de nieuwe van gelijke
richting Mineur naar de kamer zijn afgevaardigd. De
heer Brasseurbekend door zijne houding tot Langrand
Dumonceauwerd niet verkozen. De volstrekte meer
derheid was 499, terwijl slechts 447 stemmen op hem
uitgebracht werden.
JUNI 167 2.
L
De algemeene toestand.
Jn April jl. vierde geheel Nederland feest ter herden
king van de inneming van den Briel in 1572, als het
eerst gelukkige feit in den strijd tegen onderdrukking
en overheersching, waardoor onze zelfstandigheid en
onafhankelijkheid werden gevestigdmaar evenzeer mag
in Juni 1872 Nederland, en in het bijzonder Zeeland
wel met blijdschap terugzien op wat in 1672 heeft
plaats gehad.
Zelden toch was de toestand dreigender en de toe
komst donkerder dan in den zomer van dat merkwaar
dige jaaren zoowel aan den moed en de volharding van
onze voorouders als aan een bijzonderen samenloop van
omstandigheden had men te danken dat er een gunstige
verandering plaats had.
Na het sluiten van de triple alliantie tusschen En
geland Zweden en de Nederlanden en van den vrede
van Aken, beiden in 1668, was Nederland ter nauwer-
nood eenig8zins tot rust gekomen of machtige verove
raars begonnen weder naar eene aanleiding tot oorlog
te zoeken, teneinde zoo mogelijk den lang begeerden
buit te veroveren. Bodewijk XIV was gekrenkt dooi
den toon dien onze gevolmachtigde van Beuningen bij de
onderhandelingen voor den vrede van Aken tegenover
hem had gevoerd en trachtte het drievoudig verbond
te verbreken, wat hem in 1669 bij Engeland gelukte,
daar Karei II behoefte liad aan geld en ontevreden was
over de uitvaardiging van het Eeuwig edict, dat de Witt
in 1667 met veel moeite, vooral na langdurigen tegen
stand van Zeeland, hetwelk den pi ins tot Eersten edele
van Zeeland verhief, had tot stand gebracht.
Op de nietigste gronden verklaarden Frankrijk en
Engeland den 7cn April 1672 ons den oorlog, en Munster
en Keulen volgden weldra dat voorbeeld. Delenda est
Carthago! riep men in Engeland met het oog op de Ne
derlanden, en het scheen alsof werkelijk tot onzen onder
gang besloten was. De prins van Oranje werd als kapitein-
generaal aan het hoofd van het leger geplaatst, een
verbond met den keurvorst van Brandenburg geslotenen
intusschen werden overal toebereidselen gemaakt om
den vijand het hoofd te kunnen bieden, niet het minst
in Zeeland, waar Veere reeds gedurende eenigen tijd aan
de verbetering van zijn vestingwerken had gearbeid:
„waartoe volgens Wagenaar niet alleen de kerkeraad,
maar zelfs ieder regentom den vierden dag verplicht
weidt, de hand te leenen."
Op zee, het ware element voor de Nederlanders van
die dagenhad het eerste belangrijke wapenfeit plaats,
bij Soulsbaaiwaar de Ruiter op den 7« Juni met een
vloot van 91 schepen, waaraan de Zeeuwen een belang
rijk contingent leverden, tegen de Engelsehe en Fran-
sche vloten streedterwijl twee dagen later de geheele
vloot in bet gezicht van Walcheren ten anker kwam.
Intusschen nikte Lodewijk XIY met een aanzienlijk
leger onder Turenne het land binnen en veroverde in
korten tijd geheel GelderlandUtrechtOverijselDrenthe
en een gedeelte der Ommelanden en, evenals eene eeuw
te vorenstonden ook nu weder Holland en Zeeland
alleen. Tot het uiterste gebracht besloot men zijn toevlucht
te nemen tot onderhandelingen met de beide groote
mogendheden, die echter tot geen resultaat leidden,
terwijl onze gezant in Engeland, Boreel, schreef „dat
men nu liet oogmerk der twee koningen met zekerheid
meende ontdekt te hebben, hebbende Frankrijk zig
zeiven Holland, Groot-Britanje, Zeeland en de Holland-
sclie zeesteden toegelegd."
De overdreven eischen door den koning van Frank
rijk gedaan, waarop hij vrede wilde sluiten, kwamen
den 25en Juni in de staten van Holland, toon het meest
invloedrijke egeeringslichaamin behandelingop den
zelfden dag waarop eenige afgevaardigden der staten
van Zeeland te 's Gravenhage aankwamen om tegen de
verdere onderhandeling op de aangeboden voorwaarden
te protesteeren en tot volharden aan te sporen. Niet
tegenstaande de pogingen van den raadpensionaris Vi
vien bleven de Zeeuwen onwankelbaar in hunne over
tuiging dat men niet moest toegeven, doch dienzelfden
dag werd door de staten van Holland en ook door de
algemeene staten besloten om Pieter de Groot volmacht
tot de on dei handelingen te geven, ook tegen den zin
van Zeeland, Friesland en Utrecht.
Op dienzelfden gedenkwaardigen 26?n Juni sloeg Aar
denburg den vijand af en behaalde het eerste voordeel
voor het land.
Intusschen was de toestand overal allertreurigst ge
worden en de lagere volksklassen, die de overheden de
schuld van alles gaven, sloegen in vele steden van Hol
land en Zeeland tot oproer over, waartoe sommige
predikanten niet weinig medewerkten, door het volk te
verzekeren dat het zoo slecht ging omdat men den
prins van Oranje zoo weinig erkende. Het noemen van
den naam van Oranje was reeds voldoende om bij het
volk het verlangen op te wekken hem aan het hoofd
der zaken te plaatsen, terwijl ook verschillende auto
riteiten begonnen in te zien, dat meer vastheid en een
heid vooral op militair gebied zoo noodigdaardoor
bevorderd zou worden.
Daar echter bij de vaststelling van liet Eeuwig edict
de edelen de steden van Holland en hare afgevaar
digden hadden moeten beloven om nooit eenig voorstel
te zullen doen iu strijd met den inhoud van het edict,
kon het initiatief tot verheffing vau den prins niet uit
gaan van de regeering. liet volk moest den stoot ge
ven en 'tvolk gaf den stoot. De kleine Zeeuwsche stad
Veere nam 't initiatief; op den 21en Juni dwong de
burgerij de wethouders om den prins tot stadhouder te
verklaren, en smeet bij den burgemeester Thijssen de
glazen in; het duurde echter tot den 30tn eer de
Oranjevlag van den toren woei. Op Veere volgde Dord
recht en daarna verscheidene andere stelende over
heden konden geen wederstand bieden en den 30-s Juni
werd het Eeuwig edict door de staten van Holland
vernietigd. De staten van Zeelaud benoemden reeds
den 2*n Juli den prins tot stadhouder-kapitein en admi
raal-generaal, waarop den 4eu Juli de staten van Hol
land het door Zeeland gegeven voorbeeld volgden.
„Men gaf, zoodra de prins aangesteld wasalomme, uit
bundige teekenen van vreugde. De Oranje-vendels
waaiden van de kerk- en stadhuistorens. Elk was met
Oranjelinten opgeschikt. Men schoot en dronk tereere
van zijne hoogheid," verhaa't Wagenaar.
Het volk was echter nog niet tevredenen in Zeeland
moesten, tengevolge van de onlusten der bevolking, in
verscheidene steden nieuwe wethouders worden aange
steld. De boeren hielden vooral in Juli schandelijk
huis. Op een valsch gerucht van een inval der Fran-
schen stormden zij Middelburg binnen, haalden burge
meester van den Brande benevens den pensionaris en
den secretaris der stad uit bet stadhuis, voerden hen
meê en leverden hen eerst later uit. Te Zierikzee ging
't niet beter; de boeren sloegen er al de glazen van
't stadhuis in, terwijl te Vlissingen een gedeelte der
„vroedschappen" hunne betrekking nederlegden, in
wier plaats de prins anderen benoemde. Ook te Veere
hadden ongeregeldheden plaats, doch van minder ern-
stigen aard. Zooals dikwijls bij dergelijke gelegenheden
het geval is, verloren vele bekwame personen hunne
betrekking en werden zij door onbeduidende menschen
vervangen.
Langzamerhand werd echter de orde hersteld, terwijl
tevens hier en daar eenig voordeel door het leger werd
behaald en de Hollandsche en Zeeuwsche kapers menig
Fransch en Engelsch koopvaardijschip goeden buit
verklaarden. De vredesonderhandelingen werden wel
voortgezet en door het aftrekken van een gedeelte van
het vijandelijk leger werd de toestand veel minder
drukkend, maar het jaar verliep toch zonder dat Neder
land zich in den vrede mocht verheugen.
Het barkschip Riga, gezagvoerder C. Tobiassen, was
7 Juni te Riga zeilklaar naar Middelburg.
GBAANIAARKTEN ENZ.
Amsterdam, 10 Juni. Raapolie op 6 weken 42
Lijnolie op 6 weken 42^.
Pit IJZEN VAN EFFECTEN.
Amsterdam 11 Juni 1872.
Nederland. *Certific. Werkelijke schuld 21 pet. 561
*dito dito dito 3 66f
*dito dito dito 4 881
*Aand. Handelmaatschappij 41 1401
dito exploitatie Ned. staatssp.1201
België. *Certifieaten bij Rothschild 21
Frankrijk. *Inschr ij vingen3
*dito5
Rusland. *Obligatiën 1798/1816 5 99
*Certific. adm. Hamburg 5 721
*dito Hope 0.18556e serie 5 85 i
*Cert. 1000 1864 5 97Ï
*dito f 1000 18665 „97*
*Loten 18665 250
*0blig. Hope O. Leening 1860 41 90
*Certific. dito4 751
*Inscript.StieglitzACo.2('a4«L. 4 751
*Obligatiën 1867—69 4 751
*Certificaten6
*Aand. spoorweg Gr. Maatsch. 5 235
*Oblig. dito4 „181
Obl. spoorweg Poti-Tiflis5
dito dito Jelez Orel5 93J
dito dito Charkow Azow. 5 92
Polen. *Schatkistobligatiën 4 731
Oostenrijk. *Oblig. metall. in zilver Jan./J uli. 5 64
*dito dito April/Oct. 5 641
*dito in papier Mei/Nov. 5 „571
*dito dito Febr/Aug. 5 571
Italië. Leening 18615
Spanje. *Obligatiën.Buitenl. 186770. 3 29|-
dito 18713 „29|
dito Binnenlandsehe 3 „24^
Portugal. *Obl. 1856—62 3 41|
*dito 1867—69 3 „41?
Turkije. dito (binnenl.)5 521
Egypte. Obl. 18687 „89
Amerika. *Obl. Vereenigde Staten (1874) 5
*dito dito dito (1904) 5 961
*dito dito dito (1882) 6 98
*dito dito dito (1885) 6 991
*Obl. Illinois7
*dito dito Redemtion6
Obl.Atl.Gr. W. Spw. Ohiosec. (7p) 80
dito dito geconsolideerde .7
dito dito debentures. 8
Obl. St. Paul &Pac. Spw. lesec. 7
dito dito dito 2«sec. 7
dito dito 1869 dito 7 761
Brazilië. *Obl. 186341 87
*dito 1865 5 96f
Mexico. dito 18513 „14
Grenada. dito afgestempeld 6 181
Venezuela, dito3 9{-f-
Ecuador. dito1 B
Getrouwd
J. J. DOCKHEER
en
P. J. TEVEL,
welke tevens bedanken voor de belangstelling hun
betoond.
Middelburg, 12 Juni 1872.
Den llen Mei 1872 is te Brooklijn in Noord-Amerika
overleden mejufvrouw JE ANNETTE CATHERINE
JEEPweduwe vau HERMANUS DE GOEDEiu
leven bode bij het Gewestelijk Bestuur van Zeeland.
Middelburg, 12 Juni 1872.
Eenige kennisgeving.
Heden overleed, in den leeftijd van ruim vijfjaren,
ALBERT WILLEM, geliefd jongste zoontje van
Jhr. Mr. LODE WIJK FRANS VAN PANHUIJS en
Vrouwe MARIA VALENTIN A VAN PANHUIJS, ge
boren SPRENGER.
Middelburg, 11 Juni 1872.
Eenige kennisgeviug.