MIDDELBURGSCHE
COUR A T.
F 83.
Maandag
1872.
8 April.
Dit blad verschijnt dagelijks met uitzondering van den Zondag, den 2en Paascli- en Pinksterdag en een der Kerstdagen.
De prijs per 3/rrr.francois f 3.50.
OP 6 APRIL 187S.
Met derde eeuwfeest van Vlissingen's vrijheid, de
gedenkdag van de eerste Zeeuwsche stad die het ge
hate Spaansche juk afschudde en zich voor den prins
van Oranje verklaard.dewordt heden op waardige wijze
gevierd. Middelburg, Goes en andere plaatsen in
Zeeland geven door het uitsteken van vlaggen van
openbare en particuliere gebouwen blijken van hunne
ingenomenheid met dit gedenkwaardig feest. Het mid
delpunt echter der feestviering is natuurlijk Vlissiugen
zelf. De geheele stad juicht en jubelt en is in feestdos
getooid. Allerwege ontwaart men vlaggen en wimpels,
overal ziet men groen en bloemen. Het is waarlijk
alsof men een algemeenen wedstrijd heeft aangegaan in
het aanbrengen van versieringen van verschillenden
aard. Arm en rijk hebben de handen ineengeslagen.
Alle straten zijn feestelijk getooid en op verschillende
plaatsen zijn eerepoorten opgericht
Reeds de geheele week was een recht feestelijke
stemming te bespeurendie zich in verschillende vormen
uitte. Vooral was de geestdrift Donderdag avond on
uitsprekelijk groot, toen de leden der sociëteit de Unie
met het personeel van het Nederlandsch loodswezen,
met fakkellicht en muziekeene ovatie brachten aan
het standbeeld van de Ruijter, en dit met een krans
werd gekroond. De heer Trouillart Hansen, luitenant
adjudant der infanterie, hield daarbij de volgende
toespraak
„Gegroet, Michiel Adriaansz. de RujjterWij bren
gen U onze hulde, eerste burger van Vlissingen, weleer
's lands groote admiraalOp het derde jubelfeest van
Neer lands verlossing uit de Spaansche dwingelandij, her
denken wij u, die het grootsche werk der vaderen hebt
voortgezet, die met recht kimt genoemd worden de
Watergeus der 17= eeuw. Eere zij uwen naam! met
gulden letteren prijkt hij op de bladen onzer historie,
en wijde zonen van het krachtig voorgeslacht, dat u
zijn roemrijksten tijdgenoot mocht heeten, wij staren
met verrukking en dankbaarheid op uw beeld. Twee
eeuwen geleden, in 1672, vierdet gij het eerstejubilé
van Neerlands vrijheid, met het donderen der kartouwen
op de Engelsck-Fransche vloot. Steeds gedachtig aan
de kenspreuk van den Zwijger: „Je Maintiendrai" kon
diens groote nazaat Willem III trotsch op U zijn.
Eere zij uwe assche! Met U, edelen zoon der vader-
landsche kusten, sterft het glorierijkst tijdperk onzer
geschiedenis, maar de herinnering aan uwe stoute, pa-
triotische daden zal eeuwig blijven voortleven, onster-
felijker dan dit metaal. O! dat uw geest, uw krach
tige geest ons doordringe. Met het oog op uw verweerd
zeemansgelaat zullen wij de stormen, die het vaderland
mochten bedreigen, braveeren en vaderlanders zijn!"
De menigte betuigde hare instemming met deze hulde
door daverende hoera's.
De heer Ruischofficier van gezondheidherdacht
voorts in een korte toespraak het huis van Oranje en
het aandeel, dat Willem de Zwijger aan de bevrijding
van Nederland heeft gehad.
Vervolgens begaf de stoet zichjuichende en jube
lende, naar de Grqote markt en bracht achtereenvol
gens eene ovatie aan den heer van Raalten, als oudst
aauwezend officier, en aan den burgemeester.
Gisteren avond werd, als inleiding tot de eigenlijke
feestviering, in den Prinsentuin een concert gegeven
door bet muziekkorps der veld-artillerieonder directie
van den heer A. Grandhetwelk talrijk bezocht was.
Vooral de tweede afdeeling van het programma, be
staande uit strijkmuziek waartoe de zaal beter ge
schikt is dan voor blaas-instrumenten voldeed, te
oordeelen naar de toejuichingen, algemeen. Ter afwis
seling droeg de lieer Trouillart flansen een door hem
vervaardigd gedicht voorwaarin hij warme hulde
bracht aan Oranje en Nederland. Deze voor dracht werd
met bravo's begroet.
Inmiddels was op straat weder alles leven en bewe
ging. Evenals des namiddags te 1 uur het muziekkorps
der veld-artillerie bij zijne aankomst al spelende een
optocht door de stad had gehoudenwas dit te 9 uren
het geval met het toen aangekomen muziekkorps van
liet 3= regiment infanterieonder directie van den heer
Schmidt. Beide keeren was een onafzienbarezingende
en juichende volksmenigte daarbij tegenwoordig.
En zoo was alles voorbereid voor den grooten dag
van heden.
De morgen brak aan, en- ongetwijfeld haastte ieder
zich om de weêrgesteldheid te onderzoeken, zich de
I versregels van Vondel in zijne „Maeghden" herinne-
rende:
De zoune schijnt uiqt alle daagh,
Noch juist wanneer 't ons valt gelegen.
Voor hen die dit onderzoek te 6 uren in den morgen
instelden, was de uitslag weinig bevredigend. Het was
I of de waarheid van VondeJ's gezegde ook hier moest
I bevestigd worden, want het regende. Gelukkig mo-
I gen wij er bijvoegen, dat het maar een buitje was en
de lucht van lieverlede weer opklaarde.
Te S uren kondigden het geschut en het carillon
I den aanvang van het feest aan. Al spoedig waren vele
honderden, in feestgewaad gedost, op de been. Op
ieders gelaat was als het ware een recht feestelijke
i stemming te lezen.
Te 9 uren togen de feestelingen naar de Groote kerk
der Nederduitsche hervormde gemeente, waar te half 10
uur door den heer Fruitier de Talma, predikant bij die
gemeente, eene feestrede zou worden gehouden. Het
ruime gebouw was weldra, onder het spelen van het
orgel, gevuld. Onder do aanwezigen bevond zich ook
de commissaris des konings in Zeeland, die uit Mid
delburg herwaarts was gekomen tot bijwoning der
feestviering, en zijn intrek bij den burgemeester had
genomen.
j Op het orgel had een zangkoor van dames en hoeren
plaats genomen, die bij herhaling liederen aanhieven
voorafgegaan of gevolgd door het psalmgezang der
aanwezigen in de kerk.
De feestredenaar hield eene Avarme rede, Avaarin hij
een uitvoerig geschiedkundig overzicht gaf van de
belangrijke gebeurtenissen in 1572 en hetgeen daar
aan voorafgegaan en daarop gevolgd is. Hij schetste
het geAvicht der bevrijding van ons vaderland uit de
langdurige verdrukking, het voorrecht der vrijheid
van godsdienst, welke door die bevrijding zoowel voor
Roomschen als niet Roomschen is teweeggebracht. Hij
stelde in het licht Avelk aandeel de toenmalige prins
van Oranje in die bevrijding beeft gehad, en de vele
vcrgeefsche pogingen die zijn aangewend om het knel
lende Spaansche juk af te schudden, totdat eindelijk
de dageraad der verlossing na dezen langen nacht van
jammer en rouw te voorschijn trad. Hij stelde Alba
tegenover Willem A'an Oranje; Alba Aviens naam met
bloed geschreven staat in het boek der geschiedenis,
Willem van Oranje, de vader des vaderlands, wiens
naam eeuwig in gezegend aandenken blijven zal; Alba
in zija hoogmoed, heersclizucht en wreedheid, Willem
van Oranje in zijne nederigheid, onderworpenheid, bedacht
zaamheid en vertrouwen op God, Avien de dankbaarheid
eenen krans om de slapen vlecht voor alles wat hij voor
Nederland heeft gedaan, ook al was hij evenmin als
andere menschen volmaakt.
In het bijzonder Avees de redenaar op hetgeen Vlis
singen betreft, de eerste stad in Nederland die zich-
zeh'e heeft bevrijd van het juk der clAvingelandij. Aan
de hand der historie schetste hij het voorgevallene op
j den 6«n April 1572, waaruit zijns inziens Gods lei-
I ding ten duidelijkste bleek. Vlissingen mag fier, maar
j tevens met dankbaarheid het hoofd opheffen op
dezen plechtigcn gedenkdag aan de verworven vrijheid
A-an godsdiensthet oude Vlissingende eerste stad in
1 Zeeland waar het zuivere evangelie Arerkondigd is, waar
in 1571 het eerste avondmaal naar de wijze der her-
vormden is geArierd, en dat alles zonder eenige achter-
uitzetting der Roomsch-katholieken. Hij Avekte de Vlis-
I singers dan ook op tot feestviering op dezen dag, nu
I wij ons drie eeivwen in een onafhankelijk volksbestaan
mogen verheugen, en tot Avaardeering onzer godsdienstige
en burgerlijke vrijheid, mits die niet ontaarde in bande-
i loosheid. Hij waarschuwde tegen het gevaar van de toepas-
j sing der leuze: vrijheid, gelijkheid en broederschap,
j tegen het verderfelijke eener communetegen het
j materialisme dezer eeuAv. Hij spoorde aan tot voor-
j uitgang en ontwikkeling, docli niet ten koste van het
oude, eeuwig- onvergankelijke eArangelze.
I Met den wenseh dat bloei en welvaart na eenige
I zorgvolle jaren van overgang het deel van Vlissingen
uiogen zijn, en met een: Leve de koning! Lca'C het
J vaderland! Eere en dank den Almachtigen God! be
sloot de redenaar zijne redevoering*.
De kerkelijke plechtigheid Averd besloten met het
zingen van een „Haleluja" door genoemd koor.
j De menigte verspreidde zich weldra door de stad.
1 Overal heerschte drukte en beweging.
I Te half X uur werd eeue inspectie over de schut
terij en eene parade door het garnizoen gehouden, in
tegenAvoordigheid van burgemeesters en wethouders en
I van de feestcommissie. Er heerschte algemeene geest
drift, die zich uitte door den vaak herhaalden kreet
J van Oranje boven!
Te 2 uren had een net gearrangeerde optocht plaats
van verschillende corporatiënvereenigingen en perso-
ncnvertegenwoordigende onderscheidene takken van
j scheepvaart, handel en nijverheid met Avagens, sloepen,
banieren, muziek enz.
Inmiddels namen de feestelijkheden op de Markteen
aanvang, waar van 3 tot 5 uren het muziekkorps van
het 3<-' regiment infanterie een Gtal nommers uitvoerde.
Voorts had eene zanguitvoering plaats van 200 school
kinderen, onder de leiding van den hoofdonderwijzer
W. van Kamer, met begeleiding vanharmonie-muziek
onder directie Aran den heer Liesoy\, afgewisseld door
gymnastische en acrobatische voorstellingen door een
daartoe geëngageerd gezelschap.
Gelijktijdig had een muzikale uitvoering plaats op
den Nieuwen dijk door het korps der veld-artillerie.
Te 6 uren worden floor de heeren Prince en van
Rosmalen volksvoordrachten gehouden, afgeAvisseld door
zang.
De illuminatie en het vuurwerk beloven veel.
