zendenof ze reeds gezonden hebben, met het doel om
guano of andere daar aanwezige stoffen weg te nemen
en te verschepen.
Donderdag der vorige week heeft te Göttingen de
proefneming plaats gehad met de uitvinding van profes
sor Klinkerfues, zijnde eene eenvoudige bewerking tot
hot ontsteken en uitdooven der gaslichten in de straat
lantaarns. Yoorloopig bepaalde men zich tot veertig
lantaarns, die men in deWeender, de langste straat
der stad, allen tegelijk kon zien. Vijf minnten voor
half zeven werd in de gasfabriek do bewerking gedaan
en op 'tzelfde oogenblik stonden de gaslichten in al de
lantaarns te branden. Eenige daarvan waren bestemd
om alleen des avond3 en de overigen om den gebeelen
nacht te branden, en nu zag men in den laten avond
eensklaps de gasvlammen in de avond-lantaarns uitge
doofd, terwijl die in de nacht-lantaarns helder bleven
doorbranden, tot zij tegen bet aanbreken van den dag op
dezelfde wijze eensklaps ophielden te branden. De proef
is alzoo geslaagd, tot groote verbazing van het talrijk
publiek, hetwelk naar de Weender was gestroomd, om
daarvan getuige te zijn.
Verkoopiiigen en aanbestedingen.
Gisteren avond is alhier te koop aangeboden een huis
en erve in de Singelstaat, wijk N, n«. 177. Verkocht
voor 2,478.
In hei notarishuis te Rotterdam zijn eergisteren
o. a. verkocht: Een zeventigste aandeel in 35/37 aan-
deelen in den Wilhelminapolder nabij de stad Goes,
laatste uitdeeling over 1870 2400, voor 21,450, en een
dito aandeel voor 22,100.
Staten-generaal.
TWEEDE KAMER.
Begroeting voor oorlog.
De definitieve begrooting van het departement van
oorlog voor 1872 op de leest der kredietwet voor zes
maanden geschoeid beloopt in uitgaven f 15,695,000,
terwijl voor 187 L 14,924,763 was toegestaan. De be
grooting is gegrond op de bestaande samenstelling der
staven en legerkorpsen, hetgeen bet geval zal blijven
totdat, na de totstandkoming der vesting- en militie-
wetten ook de wettelijke legerorganisatie ingediend en
vastgesteld zal zijn.
Intusschen kan toch worden voortgegaan met de
krachtige en betere oefening van de troepen en de aan
schaffing van materieel. Het voornemen bestaat dan ook
om een gedeelte des legers in de kampen van Milligen
en Zeist op de Wieselsehe heide te vereenigen, en bet
overige gedeelte infanterie, veld- en rijdende artillerie
en cavalerie gecombineerde manoeuvres in de garnizoe
nen te doen honden, en de vesting-artillerie in vestingen
en magazijnen bezig te houden. De twee oudste lichtin
gen der infanterie en de oudste lichting der vesting-ar
tillerie zullen tot die oefeningen worden opgeroepen;
Letgeen ruim 2000 man meer is dan waarop gerekend
was. Voor de verschillende korpsen is o. a. hierdoor
ruim 93,000 meer aangevraagd dan bij de kredietwet
is toegestaan; voor de remonte is 23,993voor de
militaire academie 4,092 voor den geneeskundigen
dienst 35,800, voor materieel der genie 9000, voor
kazerneering 10,700, voor de maréchaussée 2,631,
voor andere uitgaven f 1000 meer aangevraagdvoor
pensioenen enz. 500, voor onvoorziene uitgaven
1,878 minder.
Aangezien de begrooting waarschijnlijk zal behandeld
worden vóór de wet tot buitengewone aanschaffing van
vuurwapenen, zijn van die wet eenige posten overge
bracht op de begrooting, zoodat hetgeen bij de begroo
ting wordt toegestaan voor materieel in mindering voor
de aanvraag bij het bedoelde ontwerp strekt. Bij de
kredietwet is voor zwaar geschut enz.'/150,000, thans
(voor 9 stukken met affuiten en 100 schoten voor elk
stuk) 256,000 aangevraagd; in plaats van 5000 zullen
25,000 geweren worden gemaakt, tot. een bedrag van
ƒ882,500, verder 2500 karabijnen ad ƒ90,000, 500 ad
ƒ39,600 en 100 ad /4106. In 't geheel wordt nu 798,356
meer dan bij de kredietwet 197,850) aangevraagd.
Van patroonhuizen voor geweren z uilen geen 1,25,000,
maar 3,750,000, van karabijnen geen 80,000 maar 310,000
stuks gemaakt worden, te zamen voor een bedrag van
ƒ101,500 of ƒ68,250 meer dan bij de kredietwet is toe
gestaan.
Voor materieel der artillerie wordt ƒ19,000 meer aan
gevraagd.
De verschillende verhoogingeu zijn het gevolg van de
voorgenomen meerdere oefeningen, verbetering van
soldijen, ziekengelden, aanschaffing van materieel en
mutatiën, die men nu beter dan bij de kredietwet kon
berekenen.
Thermometerstand.
20 Mrt. 'sav. 11 u. 36 gr.
21 Binorg7 u. 35 gr. 'amidd. 1 u. 38gr. 'sa v. 6 u. 38 gr.
ffuitffltanö.
Algemeen overzicht.
In Versailles was gisteren het gerucht verspreid dat
do meerderheid der commissie, die met het onderzoek
der nieuwe postovereenkomst tusschen Frankrijk en
Duitscbland belast is, ,jiiet zeer gunstig daarvoor ge
stemd is omdat de bepalingen daarvan zwaarder op
Frankrijk dan op Duitscblaod drukken. De overeen
stemming tusschen de regeering en de commissie voor
het budget ten opzichte van de dekking van het tekort
is nog evenmin tot stand gekomenen Thiers schijnt
met meer nadruk dan ooit op de belasting der grond
stoffen aan te dringen. Hij heeft aan de commissie voor
de tarieven der inkomende rechten een nieuw ontwerp
aangeboden, en een invoerrecht van 4 pet. voorgesteld
op katoen, linnen, wol en zijde. De tegenstand der
commissie ook tegen dit nieuwe ontwerp is zeer groot
en niet verminderd door het bezoek eener commissie
uit de kamer van koophandel te Lyondie zich tegen
iedere belasting op de grondstoffen verzette, en in ieder
geval dringend verzocht, wanneer het ontwerp toch
aangenomen moebt wordenoin boogtens 3 pet. op zijde
te heffen.
Omtrent do begrootingen van marine en oorlog is eene
schikking tusschen de regeering en de commissie tot
1 stand gekomen. De minister van marine heeft ten slotte
toegestemd in de vermindering van het budget van zijn
departement met niet minder dan 28 millioen, ter
wijl na onderling overleg de begrooting van oorlog van
450 millioen op 440 millioen gebracht is.
Het onstuimige debat in het Engelsche lagerhuis over
het voorstel vau den heer Charles Dilke, om eene enquête
in te stellen over de civiele lijst en de uitgaven van het
koninklijke hof is, zooals te verwachten was, met de
verwerping geëindigd. Met 276 tegen 2 stemmen werd
deze beslissing genomen.
De heer Horsman heeft zich blijkbaar niet, zooals wij
gisteren uit het verslag der zitting meenden te moeten
i opmaken, met het antwoord van den minister tevreden
gesteld, maar is later op zijne interpellatie teruggekomen.
De heer Gladstone weigerde eerst thans uitdrukkelijk
om de verzekering te geven die de interpellant van de
1 regeering verlangde. „Het parlement zeiae hij
kent den geest, de bedoelingen en de voornemens der
regeering betrekkelijk de Alabamaquaestie, en zoolang
van die algemeen bekende beginselen niet afgeweken
wordt, zijn mededeelingen overbodig. De qnaestie om
de macht van de kroon ten opzichte van het sluiten van
internationale verdragen te beperken, moge een onder-
i werp van discussie kunnen uitmaken, de eisch van
den heer Horsman, om reeds vooraf de bewegingen der
regeering te belemmeren en aan een onnoodige controle
te onderwerpen, gaat echter te ver." Ofschoon het be-
j richt niets meldt omtrent de stemming over het voorstel-
Horsman, kan men toch met vrij groote zekerheid aan
nemen dat de meerderheid in het lagerhuis hare
sanctie aan de beginselen van den heer Gladstone gege-
i ven zal hebben.
De kamer van afgevaardigden in de Cisieithaausehe
rijkahelft heeft, op het voorbeeld van den Duitschen
j rijksdag, bij de regeering aangedrongen op het indienen
i eener speciale wet, waarbij de misbruiken van den kan
sel strafbaar gesteld zullen worden, of anders de be
staande strafwetten ook met gestrengheid toe te passen
op de geestelijkendie zich aan deze misbruiken schul-
I dig maken. Hoewel het laatste middel nog boven
j het eerste te verkiezen ismoet ook hiermede voor-
I zichtig omgegaan worden, wil men niet aan het
i kwaadhetwelk men meent dat door de predika-
I tiën der geestelijken gesticht wordt, meer invloed
bij de massa verzekeren. De staat vergete toch
niet dat het openlijke en zichtbare minder gevaar
oplevert dan het verborgene, en dat door verkortingder
vrijheid van spreken op den kansel de geheime macht
van den biechtstoel noodzakelijk in diezelfde mate toene-
1 men moet.
j De algemeene beraadslagingen over de financieele
voorstellen der Italiaanscho regeering zijn Woensdag
met een uitvoerige redevoering van den rapporteur der
commissie van onderzoek, den heer Minghetti, gesloten.
In den loop van het debat verklaarde de minister-presi-
dent, de heer LaDza, dat, waar de heer Sella zeide met
zijne voorstellen te willen staan of vallen, hij niet alleen
eene quaestie van portefeuille, maar een kabinets-
j qnaestie stelde en in naam van al zijne ambtgenooten
I zonder onderscheid sprak. De algemeene indruk, door
het voorloopig onderzoek en de algemeene beraadslagin
gen teweeggebracht, is dat de kamer zich in hoofdzaak
met de plannen van den heer Sella vereenigen zal.
Uit Duitschland.
Wanneer een artikel in het bekende politieke maand
schrift „ïm neuen Reich" geloofd mag worden, dan is
van het nieuwe ontwerp eener rijkswet op de drukpers
weinig goeds ie verwachten. De verplichting tot bet
stellen van cautie is wel is waar opgeheven, en eveneens
zijn alle bepalingen vervallen die in strijd zijn met de
vigeerende Geteerbeordnungmaar daarentegen is het be
ginsel der confiscatie behouden. De schrijver van het
artikel roemt echter de verbeteringen welke daarin
gebracht zijn, daar ten eerste de bijvoegsels en bijlagen
niet meer in beslag genomen worden, wanneer de geïn
crimineerde stukken in het hoofdblad voorkomen, en
ten tweede het in beslag nemen binnen 12 uren door het
openbaar ministerie en binnen 3 dagen door de raad
kamer der rechtbank bekrachtigd moet worden. Maar
deze termijnen zijn nog een eeuwigheid voor een blad,
dat het nieuws van den dag brengt, en de onmogelijk
heid wordt daardoor niet weggenomen, dat voortzetting
van een of ander blad door de politie feitelijk verhinderd
wordt. Verschillende maatregelen van controle der druk
pers worden bovendien nog in het nieuwe ontwerp gevon
den, als confiscatie en verbod van bnitenlandsche bladen,
verantwoordelijkheid van schrijver, redacteur of druk
ker, enz, zoodat van vrijheid van drukpers in het Duit-
scbe rijk vooreerst nog wel geen sprake zal kunnen zijn.
De heer Windthorst de bekende leider van de
Duitsche centrum-partijliet hoofd der ultramontaan-
sche partij in den rijksdag en de Pruisische kamer van
afgevaardigdenvolgt het voorbeeld van zijn aartsvijand
von Bismarck. In zijn officieelen „Anzeigerde
ultramontaansche Germania, verklaart hij, dat het hem
onmogelijk is om alle telegrafische en schriftelijke adres
sen en betuigingen van sympathie afzonderlijk te beant
woorden. In naam ook van zijne vrienden neemt hij
dezen weg te baat om daarvoor aan allen zijn dank te
betuigen.
De Schlesische Zeitung meldt uit Ratibor, dat
Maandag avond een oproer uitgebroken is onder de
arbeiders van de mijnen te Wittkowitz in Moravië, waar
bij verschillende gebouwen verwoest en beschadigd en
de kas gestoleo werd. De troepen hebben het oproer
met geweld moeten onderdrukken, met het treurig ge
volg dat 4 arbeiders gedoodongeveer 50 gewond en
meer dan 100 gevangen genomen werden. Bij het eerste
bericht van dezen opstand bracht men dien in verband
met de arbeidersonlusten, welke in den laatsten tijd zoo
vaak in Pruisisch Silezië voorkwamen en met de pro
paganda, welke men beweert dat de Internationale in
Silezië, Hongarije, Bohemen en Moravië maakt. Een
later bericht deelt echter mededat het eenige motief
voor het oproer ligt in de voortdurende nalatigheid der
administratie wat de geregelde uitbetaling der loonen
betreft.
De bisschop van Mainz, de bekende heer von
Ketteler, heeft rekenschap afgelegd aan zijne kiezers,
die hem naar den rijksdag zonden. De Frankfurter
Zeitung neemt dit lijvige stuk op en besluit hare
opmerkingen met deze woordenwaaruit men reeds de
hoofdgedachte van het stuk kan opmaken„De heer von
Ketteler kenschetst zich in zijne brochure als een ultra-
montaan van het zuiverste gehalteveel handiger en
voorzichtiger dan menig ander, maar betzelfde doel als
de anderen najagend. Tegen de beschuldiging dat hij een
principieel tegenstander van het Duitsche rijk zou zijn,
verzet hij zich zeer bepaald. Alleen de twijfel, dat het
nieuwe rijk zich leenen zal tot het vervullen van zijne
christelijke en ultramontaansche wenschenbaart hem
zorg en kommer. Moge die twijfel dagelijks grooter
worden en wij daardoor meer en meer zekerheid erlan
gen, dat die wenschen van den bisschop nooit vervuld
zullen kunnen worden!"
De Vossisehe Zeitung vraagt ondersteuning voor
het denkbeeld van een harer correspondentenom een
adres aan den rijksdag te zenden met het verzoek, dat
de rijks-regeeriug de voltooiing van den dom van Straats
burg door den bouw van de daaraan ontbrekende tweede
toren onderneme.
Weldra zal de begrooting voor de rijks provincie
Elzas-Lotbaricgen door den rijks-kanselier aan den
bondsraad worden aangeboden. Men verzekert dat
daarop een som van 43 millioen francs is uitgetrokken
tot verbetering van het hooger- en lager onderwijs,
vooral door verhooging van bet salaris der onderwijzers.
Voor openbare werken zouden 7 millioen francs worden
aangewezen.