bekend, en al betgeen daaromtrent gezegd wordt berust
uitsluitend op gissingen. De ministerraad ie Zaterdag
langen tijd bijeen geweest, zonder dat met zekerheid
gezegd kan worden of men tot eenig resultaat gekomen
is. Dat de kansen voor een hardnekkig verzet of eene
daarmede samenhangende oorlogsbedi eiging van de zijde
van Engeland groot zijn, is zeer te betwijfelen. Daar
mede stemt dan ook volkomen overeen de opmerking
van the Observer, dat de regeering door de eerste nota
van loid Granville geenszins definitief gebonden is,
want dat daarin slechts geprotesteerd is tegen den eisch
van indirecte schade. Met andere woorden: Engeland
heeft niet gedreigd en zal ook niet dreigen en nog eens
rijpelijk overleggen, voordat het zijne zienswijze met de
wapenen in de vuist verdedigen zal.
De hertog de Montpensier heeft een schrijven gericht
aan de Spaansche kies-comités in de provinciën, waarin
hij als caudidaat genoemd werd, waarbij hij iedere can-
didatuur van de hand wijst. In hetzelfde stuk verklaart
hij zijne aanspraken op den troon geheel op te geven en
het herstel der Bourbons in den persoon van don Alfonso
voor te staan.
luitscliland.
De «vrije gemeente" te Nürnberg heeft op eene
door baar gehoudene vergadering besloten, om aan den
rijksdag een adres te zenden met het verzoek, dat aan
de dissidenten wettige vrijheid worde verleend, om
hunne in rechten afgelegde verklaringen eenvoudig met
«ja" of „neen" te bekrachtigen, in plaats van met den
ofiïcieelen eed. De adressanten wijzen cr op, dat zij niet
meer vragen dan ook aan de Mennonieten is toegestaan.
De woelingen der katholieke partijen maken het
de Daitsche regeeringen dikwijls la3tig, daar deze zich
meermalen genoodzaakt zien om de rechten der geeste
lijken te handhaven. Dezer dagen werd de pastoor
Grunert te Insterbnrg door den bisschop van Ermland
afgezet, omdat hij niet aan de pauselijke onfeilbaarheid
gelooft. De heer Grunert was tevens belast met de gods
dienstige belangen der militairen en met die van het
werkhuis te Tapiau eu het krankzinnigengesticht te
Allenstein. Hierin zag de regeering eene aanleiding om
zich met de zaak te bemoeien, en reeds heeft de heer
Grunert van de militaire autoriteit kennisgeving ont
vangen, dat hij met de zorg voor de geestelijke belangen
der militairen belast blijft.
Het volgende voorval levert weder een treffend
bewijs hoe treurig het nog in vele zaken in het zich
steeds op zijne beschaving en ontwikkeling verheffende
Duitschland gesteld is. Het betreft de huwelijken tusschen
Israëlieten en Christenen, die voor twee jaren door
het gerechtshof ia Oost-Pruisen onwettig werden ver
klaard en na dien tijd waren de rechterlijke uitspraken
dikwijls met elkander in strijd. Door een ministerieele
beslissing is thans een einde aan die onzekerheid
gemaakt.
De lsraëlietische koopman Hirschberg in Potsdam
verzocht aan den griffier van het kreitsgerecht aldaar,
om de afkondigingen te doen plaats hebben voor het
huwelijk met zijne tot de Evangelische gemeente be-
hoorende bruid. Dit werd stellig geweigerd met kennis
geving, dat hij, indien hij zijn huwelijk wilde voltrokken
hebben, tot de kerk zijner bruid moest overgaan of deze
zijn geloot moest aannemen. Het kreitsgerecht ver-
eenigde zich met deze uitspraak en was van oordeel, dat
in Pruisen het burgerlijk huwelijk slechts wettig was
tusschen twee personen die beiden tot het Israelietische
of een ander geloot behooren.
Een beroep op het Kammergericht baatte niet. Dit rech
terlijke college gaf te kennen „dat de bezwaren van den
heer Hirachberg niet gegrond waren, daar, afgezien van
de quaestie of volgens de bestaande wetten bet sluiten
van een huwelijk tusschen een Israëliet en een dissidente
geoorloofd was, de bezwaren van den heer Hirschberg
niet in aanmerking konden worden genomen, omdat
nergens was voorgeschreven in welk huwelijks-register
zulk een huwelijk zou moeten worden ingeschreven."
Volgens het besluit van 30 Maart 1857 bestaan er n. 1.
2 registers van huwelijken, éen voor Israëlieten en éen
voor dissidenten.
In de behoefte aan een register zou echter door den
minister van justitie worden voorzien, want, nadat de
heer Hirschberg diens hulp had ingeroepen kwam wel
dra bil het Kammer gericht eene aanschrijving van het
ministerie van justitie: „Als gij inderdaad inde
verordening van 30 Maart 1857 een leemte hebt ont
dekt, dan kan deze echter in geen geval tengevolge heb
ben dat het sluiten van een voorgenomen huwelijk wordt
verijdeld. Daarom bepaal ik: Huwelijken tusschen
Israëlieten en dissidenten zullen zoowel in het register
voor Israëlieten als in dat voor dissidenten worden inge
schreven. Gij inoogt nu verder beoordeelen of zulke
huwelijken geoorloofd zijn."
Het Kammer gericht besliste nu, dat zulke huwelijken
wettig konden voltrokken worden, en beval de andere
antoriteiten aan, de zaak zooveel mogelijk te bespoedi
gen. Het huwelijk is werkelijk reeds eenige dagen ge
leden gesloten.
Door den procureur-generaal bij het hoogste rech
terlijke college te Berlijn is een lid van het openbaar
ministerie bij dat college naar Leipzig gezonden om de
zittingen in het h oog verraad -proces tegen Bebel, Lieb-
knecht en Hepner hij te wonen.
In weinig steden verwekt de tijd der verhuizing
in het voorjaar zooveel drukte als in Berlijn. Er is ge
brek aan woningen en reeds verscheidene jaren achter
een hoorde men tegen den tijd van verhuizing klagen,
dat duizenden zonder dak zouden zitten, en toch waren
het slechts enkelen die in het werkbuis een onderkomen
kwamen zoeken; de meesten hadden nog eene woning
gevonden,
Dat evenwel de behoelte aan woningen groot is kan
daaruit blijken, dat de in aanbouw zijnde huizen reeds
worden verhuurd lang voor zij gereed zijnzelfs voor
dat nog trappen of vensters zijn aangebrachten zij dus
nog verre van bewoonbaar zijn. De eigenlijke verhuis-
drukte begint veertien dagen voor het eindigen van den
huurtijd. Het „Intelligenzblatt", de van ouds geprivi-
ligeerde moniteur voor uilen die woningen willen huren
ol verhuren, wordt dan des avonds met spanning verbeid
door honderden die nog niet van eene woning voor
zien zijn, en terstond vliegen, als een schaar duiven,
honderden in verschillende richtingen uit, om eerst
zeer laat in den avond terug te keeren.
Waren nog maar alle aanbiedingen van woningen
ernstig gemeend, maar ook Jocus en Chicane spelen
daarbij hun rol. Wil een huurder een lastigen huisheer
plagen dan Iaat hij eene advertentie plaatsen: „daar of
daar zijn tegen 1» April nog woningen te huur van 80
tot 150 thalerWee den atmen huisheer! Door een
onverantwoordelijke trouweloosheid wordt de inhoud van
de advertentie reqas bekend, zoodra zij in het anDonce-
bureau is opgegeven, en een schaar van menschen die
woningen zoeken richt zich terstond te voet en per rijtuig
naar het opgegeven adres. Allen worden afgewezen,
doch zij vertrekken niet zoo spoedig als zij gekomen
zijn. Ieder geeft eerst zijn hart lucht niet tegen hem
die aanleiding tot de steeple chase heeft gegevenmaar
tegen den ellendigen huisheerde straatjeugd bemoeit
zich natuurlijk ook met de zaak en begroet ieder nieuw
aankomende met een oorverdoovend gejuich spoedig is
de bende zoo talrijk geworden, dat de politie-agenten
tusschenbeiden moeten komen cm eene stremming van
het verkeer op straat te verhinderen. Dit tooneel duurt
van 's morgens vroeg tot 's avonds laat, begint den vol
genden morgen reeds vroegtijdig, doch loopt gewoonlijk
tegen den middag van den tweeden dag af; dan begint
de stroom zich weer iu een andere richting te bewegen.
In de laatste dagen zag men dergelijke voorvallen her
haaldelijk in de Prinzenstrasse, Ziegelstrasse, Dresdner-
strasse, Dosenthalerstrasse en Sebastianstrasse. Niet
zelden hebben kluchtige gebeurtenissen plaats tot groot
vermaak van het aanwezig publiek.
Belgisclie brieven.
Brussel 17 Maart.
Morgen zal de Place de 1' Hotel de ville te Brussel den
naam kunnen aanschouwen van den heer Langrand
Dumonceau, den graaf van het heilige Roomsche rijk,
den geliefden zoon van Pio nono, publiek aangeslagen
als bedriegelijk bankbreukige en uit dien hoofde bij
verstek veroordeeld tot tien jaren gevangenschap, aan
geplakt op een bord naast een anderen dief, die even-
eeus voortvluchtig en veroordeeld is tot vijftien jaren
tuchthuisstraf.
Het is tien tegen een dat geen enkel hoofd der cleri-
cale partij het morgen wagen zal om over de Place de
1'Hotel de ville te gaan.
Ziedaar dan het einde van hem, dien de heer Bras-
seur handiger en bekwamer genoemd heeft bijna dan
God zelf, dien het eerste katholieke congres te Meche-
len als een gelukkige verschijning, als den profeet van
een nieuw tijdperk, als den Columbus van de verchris-
telijking van het kapitaal begroette!
Die Weltgescliichte ist das AVeltgericht.
Deze scboone woorden van den grooten dichter Schil
ler zijn niet alleen van toepassing op de volken, maar ook
op de personen.
En omdat die woorden waar zijn, omdat alle mensche-
lijke, handelingen, zoo goeden als kwaden, steeds hare
natuurlijke en logische gevolgen hebbendaarom beven
en sidderen heden de d'Anethans en de Notbombs, de
Dedeckers en de Deehamps. Zij zien de justitie als een
zwaard van Damocles boven hunne hoofden hangen.
Reeds doet de akte van beschuldiging vermoeden dat
men eerst aan den aanvang staat van het zoo rechtvaar
dige zoenoffer dat aan de beleedigde openbare meening
gebracht woidt.
De rechter van instructie, de heer Celarier, heeft be-
sloten verder te gaan en strenge rekenschap te vragen van
die mannen, die, tot de hoogste rangen der maatschappij
i behoorende, rijk en aanzienlijk zijnde, met onderschei-
dingen en eereteekenen overladen, afgevaardigden,
j ministers van staat of ministers in functie zijnde, niet
j geschroomd hebben om zich in de meest gewaagde spe-
culatiënin de onzedelijkste knoeierijen te steken alleen
met het doel om zich te verrijken.
De schoonzuster van Langrand is in de afgeloopen
week ook gearresteerd. Zij is evenals de neef van den
Belgischen ambassadeur te Berlijn, de heer Camille
Nothomb, betrokken bij de verduisteringen der waar
den ten nadeele van de aandeelhouders na de uitspraak
van het faillissement en de vlucht van Langrand.
Op andere tijden zou een schandaal, als de zaak Lan
grand is, de partij die zulke mannen en zulke onderne
mingen begunstigt en in bescherming neemt zekerlijk
omvergeworpen hebben. Maar men zou inderdaad bijna
i zeggen, dat de publieke opinie de kracht verloren heeft
om verontwaardigd te zijn, niettegenstaande achtereen
volgens de schandelijkste onthullingen en de ongeloofe-
lijkate gebeurtenissen aan het licht komen!
Doch men moet zich over niets meer verwonderen.
De clericalen dragen hun doornenkroon blijmoedig, de
schuldige leden hunner partij poseeren als martelaars,
j en zij denken aan niets minder dan om hun macht uit te
breiden bij de drievoudige verkiezingen, welke in de
maanden Juni en Juli zullen plaatshebben.
De bedrijvigheid en ijver der clericaie leiders en agen
ten grenzen aan het ongeloofelijke.Aan geld geen gebrek
dit wordt met volle handen uitgestrooid. Daarover be
hoeft men zich niet te verwonderen. Evenals men on
langs bij toeval vernomen heeft, dat een belangrijk ge
deelte van den St. Pieterspenning, die bij de Belgische
geloovigen bijeengezameld was, gebruikt werd om
beurzen aan de universiteit te Leuven voor eenige ul-
tramontaansche adellijken uit Rome te bestemmen, even
zoo schijnt het dat een niet onaanzienlijk gedeelte dezer
collecte, die ad majojem Bei gloriam bijeengebracht is,
nog aangewend moet worden tot verbreidingTler clericaie
propaganda in België, om de zegepraal der katholieken
bij de aanstaande verkiezingen te verzekeren. Die kas
wordt overigens gevoed uit een ontelbaar aantal bronnen,
o. a. door de werken van weldadigheid voor de
Chineesjes, door de vereeniging van St. Vincentius a
Paulo, en door de werkzaamheden der kleine kunste
naars, die heden door de clericaie dagbladen op zeer
stichtelijke wijze aangekondigd worden.
Kleine kunstenaarsHet denkbeeld is inderdaad schoon,
en wie zal vertellen of de groote kunstenmakers er van
profiteeren? Is het niet voor den roem en luister der
kerk, en heiligt het doel de middelen niet?
Na zich vast en stevig in de beide kamers genesteld
te hebben wil de clericaie partij baar macht uitbreiden
door zich de meerderheid in de gemeente-en provinciale
raden te verzekeren. De groote middelpunten Brussel,
Gent, Brugge enz., hebben nog liberale gemeenteraden,
en alleen de provinciale raden van BrabantHenegou
wen, Luik eu Luxemburg zijn nog liberaal. In deze
regeeringslichamen moeten de clericaie candidaten nog
gedrongen worden.
Door de verdeeldheid der liberale partijdie in vol
slagen staat van ontbinding verkeert, zullen de clerica
len belangrijke overwinningen kunnen behalen.
Maar het zal met dit werk gaan als met het kunstig
opgetrokken geboaw van den heiligen Langrand. Het
zal ineenstorten op den dagdat zij zullen gelooven het
op grondslagen van graniet gevestigd te hebben en zij
het zullen kronen met den clericalen domper.
Zooals ik het Belgische volk ken, geloof ik dat zijn
liberalisme, zijn haat voor alle slavernij en onderdruk
king eerst dan herleven zullen, wanneer het zal bemerkt
hebben dat België, buiten zijn wetende rotten borough
van het ultramontaniame geworden is.
.SrrtijMngm.
Volgens brief van den gezagvoerder G. v. d. Borden,
voerende het barkschip Susanna Elizabeth, dd. New-
Castle New-South Wales 27 Januari jl., was hij den 22"1
aldaar behouden van Melbourne gearriveerd en dacht
hij na 10 a 12 dagen de reis naar Hongkong te vervol-
gen. Schip en equipage waren in goeden staat.