O R A N T.
r 217.
Dinsdag
Dj2 leden der alhier gevestigde tweede afdeeling van
de vereeniging Het metalen kruis herdenken heden
feestelijk dea^dag, waarop vóór 40 jaren door wijlen
Z. M. koning Willem I genoemd kruis als aandenken
werd ingesteld.
1871.
12 September.
Middelburg 11 September.
De aan den heer van Poelvoorde, te Vlissingen, ver
leende concessie voor een stoombootdienst tusschen
Vlissingen en Rotterdam, is ingetrokken.
Aan de leden van de tweede kamer der staten-generaal
is Zaterdag de ontwerp-begrooting van Nederlandsch-
Indie voor 1872 toegezonden. Het eindcijfer der uitga
yen is vastgesteld op f 108,396,333 tegenover eene
raming van middelen ad f 119,032,020. De sluitpost, als
bijdrage aan 's rijks schatkist uitgetrokken, bedraagt
derhalve f 10,635,687.
Voor 1871 werden de uitgaven geraamd op 108,005,347,
demiddelen op 118,307,048 en de sluitpost op /10,301,701,
Vrijdag namiddag werden door den koning ten paleize
ontvangen de gezanten van België, Groot-Britannië,
Frankrijk en Italië, teneinde de onlangs bij hun gezant
schappen benoemde secretarissen of attachés aan Z. M.
voor te stellen.
Benoemingen en besluiten.
marine. Op pensioen gesteld, met ingang van 1 Octo
ber a., de kapitein luitenants ter zee J. B. Everwijn en
C. J. Ilackstroh, wegens langdurigon dienst, en de luite
nant ter zee 1« klasse J. Scheurleer, op verzoek, wegens
ongeschiktheid voor den militairen dienst tengevolge
van in en door den dienst ontstane lichaamsgebreken
zijnde het bedrag van het pensioen voor beide eerstge-
noemden 1400 en voor laatstgenoemden f 1100 's jaars.
Bevorderd tot kapitein-luitenant ter zee, de luitenants
ter zee le klasse P. Roodzant en C. A. E. Fauchey; tot
luitenants ter zee le klasse, de luitenants ter zee 2* klasse
F. J. P. M. Mulder, J. P. Noorduyn en J. Loots; en met
ingang van den lcn September jl. tot luitenant ter zee
2e klasse de adelborst le klasse L, Dupper, met bepaling
dat hij zijne ancienneteit zal behouden boven de bij
besluit van dea 25ei> Augustus jl., mede met den
len dezer tot luitenant ter zee 2e klasse bevorderde adel
borsten lc klasse.
Ouderwijs.
Jl. Zaterdag werd te Zoutelande op plechtige wijze de
eerste steen gelegd voor het nieuwe schoollokaal dier
gemeente.
Kerknieuws.
Heden avond is te Dordrecht uit het vroeger ver
melde drietal tot predikant bij de Nederduitsche her
vormde gemeente beroepen dr. G. J. Vos, thans predikant
te Goes.
Beroepen tot predikant bij de Waalsche gemeente
te Rotterdam de heer A. G. van Hamel, te Leeuwarden.
Marine en leger.
De luitenant ter zee 2C klasse J. Loots, dienende op
Z/. M». wachtschip te Amsterdam, wordt met den laat-
sten dezer op nonactiviteit gesteld, en met den Dn Octo
ber daaraanvolgende vervangen door den luitenant ter
zee 2e klasse E. Haitsma Muiier.
Men leest in het Leidsche dagblad:
„Naar wij uit goede bron vernemen, zal de begrooting
van oorlog groote militaire reorganisatiën bevatten,
waarvan de jaarlijksche omwisseling van officieren van
het Nederlandsch bij het Indisch leger en omgekeerd
slechts een klein begin is. Zoo zou de rijdende artillerie
vervallen, de regimenten huzaren met éen verminderd
worden en voorts in alle wapenen, maar vooral bij de
infantejie, belangrijke hervormingen worden gebracht.
Dit zou dan de veelbesproken legerorganisatie zijn,
terwijl er ook veel waarschijnlijkheid bestaat voor de
indiening der de'ensiewet.
„Natuurlijk, voegt onze berichtgever er bij, dat men
aan het ministerie van oorlog de handen vol heeft, waarin
de minister van oorlog en de chef van den generalen
staf, generaal-majoor Booms, een ijverig aandeel hebben.
De in te dienen hervormingen moeten overigens van
dien aard zijn, dat hun inwilliging en toepassing de
verdedigbaarheid van ons land flink zullen verzekeren."
Gemengde berichten.
Uit Sluis wordt ons gemeld dat tijdens het jl. Vrij
dag avond omstreeks 1\ uur dnar heerschende onweder,
een hevige brand in de naburige Belgische gemeente
West-Cappelle werd ontdekt. Op het kleppen der brand
klok verklaarden zich dadelijk een 50tal wakkere spuit
gasten .bereid. 019.met twee der brandspuiten daarheen
te gaan, fëetojèr'haar de bestelde voertuigen te wachten,
snelden zij met de door hen zeiven getrokken spuiten
naar het brandpunt, en kwamen in tijds aan op de hof
stede bewoond door de landbouwster wede Verschoore,
om de kapitale nabij den brand staande schuur en ook
het dichtst bijstaande woonhuis, door inspanning van de
uiterste krachten voor vernieling tebeveiligen. De brand
bepaalde zich dientengevolge tot éen der door den bliksem
getroffen schuren, waarin vooral erwten, haver en bouw
gereedschappen geborgen waren en waarvan niets noe
menswaardig is gered kunnen worden. Alles was geluk
kig verzekerd. Behalve de twee genoemde spuiten was
ook de spuit van St. Anna ter Muiden, doch geen enkele
Belgische spuit aanwezig. Het baart verwondering dat
men bijna nergens, zelfs niet in de voornaamste Belgi
sche plattelands gemeenten, spuiten of eenige brand-
bluscbmiddelen aantreft, zoodat de lust der bevolking
om bij dergelijke rampen krachtdadig hulp te verleenen,
dan ook veelal afstuit op de meening wij hebben toch
niets doelmatigs om te kunnen helpen blusschen.
Z. M. de koning en Z. IC. II. prins Hendrik zullen
den schietwedstrijd bijwonen, die door de weerbaarheid
te 's Hertogenbosch zal gehouden worden.
Men is op 't oogenblik bezig om, door middel van
photografie, op zeer verkleinde schaal afdrukken te
nemen van het grootboek der Fransche rente. Deze
worden dan gezonden naar de departementen, naar alle
ontvaDgers-generaalen ook aan de bijkantoren van de
bank. Dit werk wordt verricht aan het ministerie van
financiëndat thans gevestigd is in de oude kazerne van
de Louvre. Een afdeelings-chef en een inspecteur hebben
hierbij het toezicht, en naar gelang van de trekking
worden de proeven naar de bestemmingplaats verzonden.
Deze verzameling, aldus gephotographeerd, en waarvan
verscheidene honderde exemplaren worden getrokken
en verspreid, kan voortaan, in tijden van oproer of
brand, onmogelijk verloren gaan, zooals in Mei dezes
jaars het geval was.
Evenals te 's Gravenhage zijn ook te Utrecht door
het gemeentebestuur op verschillende punten van de
stad tonnen geplaatst met gezuiverd drinkwater. Hoe
groot het nut van dien maatregel ook is, er zijn er, die
dezen niet apprecieerenwant telkens worden door bal
dadige handen de tonnen noodeloos geledigd of het
water onzuiver gemaakt.
De koning heeft de opdracht aangenomen van een
geschrift van den heer M. A. Perk, te Breda, getiteld
Een reünie en een uitvaart. Gedenkboek der te Breda
gehouden vijfjarige samenkomst van de vereeniging
Het metalen kruis en van de plechtige overbrenging der
stoffelijke overblijfselen van de op de Antwerpsche Cita
del begraven officieren naar het kerkhof te Ginneken.
Dit gedenkboek wordt uitgegeven met voorkennis van
den minister van oorlog en van de feestcommissie.
Uit Breukelen wordt van eergisteren gemelddat
een aldaar wonend gepasportcerd militair van bet Oost-
ludische leger met zijne vrouw nog al eens oneenigheden
had omdat hij misbruik maakte van sterken drank. Ook
Maandag der vorige week had een hevige twist plaats.
De vrouw sloot de woning en sedert vernam men niets
meer van den mantotdat Donderdag de vrouw plotse-
l'ng pogingen aanwendde, om het lijk van haren echt
genoot, die naar baar voorgeven aan de gevolgen van
misbruik van sterken drank overleden was, zoo spoedig
mogelijk te doen begraven. Bij de door dokter Vos aldaar
gehouden lijkschouwing is echter gebleken dat de man
is overleden aan een hem in den buik toegebrachtcn
messteek. Dit leidde tot een onderzoek door de uit
Utrecht overgekomen justitie, waarbij werd geconsta
teerd dat de verslagene onmogelijk zich-zelven de wonde
kan hebben toegebracht. Daar tegen de vrouw zware
vermoedens van schuld zijn gerezen, is zij in hechtenis
genomen en naar de cellulaire gevangenis te Utrecht
overgebracht.
Mejufvrouw Hamburg in de Plantage, Kerklaan,
te Amsterdamzal morgen haar 102«n jaardag vieren.
Zij is nog zeer kras en opgeruimd, in het volle genot
harer zintuigen en verricht nog vrouwelijk handwerk
zonder bril.
In het Weekblad van het onderwijs verhaalt een
inzender dat burgemeester en wethouders van zekere
aanzienlijke gemeente een onderwijzer, die in een dag
blad een artikel over schoolgebouwen had geplaatst,
hebben ontboden en hem verzocht, zich voortaan van
zulk geschrijf te onthouden. De schrijver vraagt, welk
belang deze autoriteiten tot dezen stap kan gedreven
hebben. Had het bedoeld college van dagelijksch bestuur
verder geschrijf verboden, dan was het op onwettig
terrein gekomen, doch een verzoek mag iedereen doen.
Het is echter de vraag, zegt de schrijverof dat aan
zoodanig college ook past; vooral toen de bedoelde
onderwijzer zich niet verontschuldigde of verdedigde,
maar zich alleen op zijn recht als burger beriep. Daar
tegen konden burgemeester en wetbouders niets inbren
gen. Zij waren daarom aan bun waardigheid verplicht
geweest, zich van alle opmerking te onthouden. De
redactie van het Weekblad van het onderwijs verklaart
het met dezen inzender geheel eens te zijn.
Omtrent den brand in het Pruisische stadje Nord-
horn meldt men aan de Twentschecourant het volgende:
De brand, door een gering toeval (men spreekt van
eenige in het stroo gevallen vonken op den dorsch vloer
eener schuur) ontstaan, nam weldra zoo aanmerkelijk in
omvang toe dat binnen een tijdsruimte van minder dan
een half uur nietalleende schuur, maar ook de tweedaar-
aangrenzendenperceelen een prooi der vlammen waren.
Het was Woensdag des namiddags half drie, toen het
eerste vuur zich vertoonde en een opeengepakte volks
massa, fabriekarbeiders, zich op het tooneel van den
brand verdrong en de verdere operatiën niet weinig be
lemmerde. Het vuur, dooreen strengen wind aangewak
kerd, verspreidde zich met schrikbarende snelheid en
deelde zich zelfs mede aan de ter overzijde van de zoo
breede straat gelegen huizen. Tot den volgenden mor
gen half vier woedden de vlammen met onverminderde
hevigheid voort, en in dien tijd lagen 31 huizen, waaron
der de post- en telegraafkantoren, de protestantsche
pastorie en de synagoge in de asch.
Uit Buenos-Ayres wordt een merkwaardig natuurver
schijnsel vermelddat zeker zeer de aandacht zal trek
ken van de mannen der wetenschap. Zooals men weet,
heeft aldaar in het voorjaar de gele koorts met onge
kende hevigheid gewoed. Terzelfder tijd deed zich het
verschijnsel voor, dat in de Plata-rivier en in de haven
van Bnenos-Ayres het water bijna geheel wegliep. Voor
anker liggende kustschepen lagen geheel droog. De
romp van de stoomboot Courrier en verscheidene schoo
ners en walvischvangers, die daar ondergegaan waren,
werden zichtbaar en de beide havendammen lagen mid
den in het land. Gedurende dit wegvloeien van het
water op de Atlantische zijde, had het omgekeerde
plaats op de tegenovergestelde zijde der Andes. Daar
waren stormvloeden, overstroomingen, zware stortre
gens langs den stillen Oceaan. Ook deed zich merk
waardige wijziging in de zeestroomen voor. Het droog-
liggen der moerasgronden, waarop een felle zon scheen,
zal vermoedelijk de vreeselijke ziekte in de hand hebben
gewerkt.
Door de stad Leuven is tegen 1718 en 19 Sep
tember een internationale prijskamp van tooneelkunde